Thema: Helling en groei - 4H Wiskunde A

Thema: Helling en groei - 4H Wiskunde A

Inleiding

Groei bestaat er in verschillende soorten.
Twee veel voorkomende soorten groei zijn exponentiële groei en lineaire groei.

In dit hoofdstuk gaan we de verschillende soorten groei wat nauwkeuriger bekijken. Daarbij leer je weer een aantal nieuwe begrippen.

  • Gemiddelde helling en helling in een punt
  • Raaklijn
  • Toenemende stijging, afnemende stijging, toenemende daling, afnemende daling
  • Verband tussen groeifactor en percentage
  • Formules van exponentiële groei
  • Omrekenen van groeifactoren

 

Paragrafen

Hieronder vind je per paragraaf een knop met een link naar het betreffende arrangement.

Paragraaf 1  Toe- en afname
Paragraaf 2  Helling en raaklijn
Paragraaf 3  Verborgen lijnen
Paragraaf 4  Procent en groeifactor
Paragraaf 5  Exponentiële groei

Afsluiting

Samenvatting

Toenamediagram

Een toenamediagram brengt de opeenvolgende toenames in beeld.
In een toenamediagram kun je zien wat voor soort toe- of afnames er in de grafiek optreden.
Ook kun je in het toenamediagram zien waar de grafiek eventueel een maximum of een minimum heeft.

 

Marginale kosten

Marginale kosten zijn de extra kosten die je maakt als je één stuk meer gaat produceren. Als bijvoorbeeld de totale kosten bij \(5\) stuks gelijk zijn aan \(€1700,−\) en bij \(6\) stuks \(€1950,−\) dan zijn de marginale kosten bij \(5\) stuks \(€250,−\).

 

Helling

De gemiddelde helling tussen twee punten in een grafiek is de richtingscoëfficiënt van de (rechte) lijn die deze twee punten verbindt.
De gemiddelde helling is gelijk aan \(\frac{{\Delta y}}{{\Delta x}}\).

 

Raaklijn

De helling van de grafiek in een punt is de richtingscoefficient van de raaklijn in dat punt.
Je kunt deze helling op verschillende manieren vinden:

  • Door zo nauwkeurig mogelijk in dat punt de raaklijn aan de grafiek te tekenen.

  • Door de gemiddelde helling op een heel klein interval rond dit punt te berekenen.

  • Door gebruik te maken van een optie dy/dx op de GR.

Een gladde grafiek is een grafiek zonder knikken.
Als een gladde grafiek ergens een maximum of minimum heeft, dan is in dat punt de raaklijn horizontaal en dus de helling gelijk aan nul.

 

Rechte lijnen

Een zelfde lijn kan in formulevorm verschillende gedaantes hebben.
Zo stellen de volgende formules allemaal dezelfde lijn voor.
\(y=‐1,5x+7\)
\(3x+2y=14\)
\(\frac{{y - 1}}{{x - 4}} = ‐1,5\)

 

Procent en groeifactor

Als een hoeveelheid met \(p\%\) toeneemt, dan wordt de hoeveelheid \(1 + \frac{p}{{100}}\) keer zo groot.
Als een hoeveelheid \(g\) keer zo groot wordt, dan neemt de hoeveelheid met \((g−1)⋅100\%\) toe. Het getal \(g\) heet de groeifactor.

 

Exponentiële groei

Een hoeveelheid groeit exponentieel in de tijd als deze hoeveelheid gedurende elk vaste tijdseenheid met een bepaalde (vaste) groeifactor toeneemt.

Deze groeifactor hangt af van de lengte van de gekozen tijdseenheid.

Bijvoorbeeld, als de groeifactor per jaar \(1,038\) is,
dan is de groeifactor per \(10\) jaar \(1,038^{10}≈1,452\).
En de groeifactor per maand is \(\sqrt[{12}]{{1,038}} \approx 1,0031\).

Diagnostische toets

Eindtoets over het thema; in principe de zelftoets.

Je gaat nu een aantal gevarieerde opgaven maken waarin je kunt laten zien of je de geleerde stof uit de voorgaande paragrafen beheerst.

Dit zijn voorbeeldopgaven die een goed beeld geven van de opgaven die in een eindtoets over dit thema voor kunnen komen.

Als je een score van 70% haalt, heb je een voldoende.

 

Test: H6 Helling en groei

Start

Extra opgaven

Je ziet hier twee Extra oefeningen. Je hoeft er maar één te doen.

  • Extra oefening Basis is bedoeld voor leerlingen die de Diagnostische toets NIET goed gemaakt hebben.
  • Extra oefening Plus is bedoeld voor de leerlingen die de Diagnostische toets WEL goed gemaakt hebben.

Je moet dus sowieso eerst de Diagostische toets af hebben vóórdat je aan de Extra oefening begint.
Vraag bij twijfel aan je docent wat je moet doen.

Extra oefening Basis

Extra oefening Plus

Terugblik

Reflectie op leerdoelen en op het proces. Wat ging goed, wat ging minder goed.

Heb ik mijn eigen planning gehaald?

Evaluatie: Terugblik

Start

  • Het arrangement Thema: Helling en groei - 4H Wiskunde A is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-12-22 12:12:08
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Dit thema is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van de Wageningse Methode.

    Fair Use

    In de Stercollecties van VO-content wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor wiskunde A voor havo leerjaar 4. Dit is thema ’Helling en groei'. Groei bestaat er in verschillende soorten. Twee veel voorkomende soorten groei zijn exponentiële groei en lineaire groei. In dit hoofdstuk gaan we de verschillende soorten groei wat nauwkeuriger bekijken. Daarbij leer je weer een aantal nieuwe begrippen. Gemiddelde helling en helling in een punt Raaklijn Toenemende stijging, afnemende stijging, toenemende daling, afnemende daling Verband tussen groeifactor en percentage Formules van exponentiële groei Omrekenen van groeifactoren
    Leerniveau
    HAVO 4;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, groeifactor, havo4, helling, percentage, raaklijn, stercollectie, stijging, wiskunde a

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content. (z.d.).

    Stramien Wiskunde Stercollectie 2.0

    https://maken.wikiwijs.nl/131786/Stramien_Wiskunde_Stercollectie_2_0