Jodendom

Jodendom

Inleiding

Je gaat de komende weken aan de slag met het Jodendom. Uiteindelijk geef je met je groepje een eigen les over het Jodendom. 

Via deze website vind je alle tools om je te helpen met de voorbereiding. Via leerdoelen kom je langs alle tips & tricks die je helpen bij de voorbereiding.

 

Leerdoelen

Hier vind je de leerdoelen die je deze periode moet behalen. Er zijn inhoudelijke leerdoelen en vaardigheids-leerdoelen.

Je begint met de inhoudelijke leerdoelen om bekend te worden met het Jodendom.
Daarna ga je aan de slag met de vaardigheids-leerdoelen om je les voor te bereiden.

Inhoudelijk

Aan het eind van de periode ken je...

  • de ontstaangeschiedenis van het Jodendom en weet je wat algemene zaken over het Jodendom.
  • een aantal belangrijke personen en gebeurtenissen uit het Jodendom, en weet je hier iets over te vertellen.
  • verschillende gebruiken en tradities binnen het Jodendom.
  • kan je het Jodendom koppelen aan actuele gebeurtenissen.

Vaardigheden

Aan het eind van de periode kan je...

  • een boodschap formuleren en deze helder overbrengen aan de klas.
  • een les voorbereiden met een introductie, kern (met activiteit) en afsluiting.
  • een werkvorm bedenken en voorbereiden waarmee je de klas actief aan het werk zet met het onderwerp.
  • een concreet voorwerp of persoon onderdeel maken van jouw les.

1. Ontstaan

Leerdoel
Aan het eind van deze periode ken je de ontstaansgeschiedenis van het Jodendom en weet je wat algemene zaken te vertellen over het Jodendom.

Maak opdracht 1 en opdracht 2 om dit leerdoel te behalen.

Opdracht 1

Bekijk de volgende clip op Schooltv.

Beantwoord naar aanleiding van de clip de volgende vragen:

Opdracht 2

Hieronder zie je een aantal belangrijke personen en gebeurtenissen die te maken hebben met de geschiedenis van het jodendom.

  1. de staat Israël
  2. de Babylonische ballingschap
  3. Abraham
  4. de Diaspora
  5. de exodus
  6. de Holocaust

Je gaat in deze opdracht informatie zoeken op internet over bovenstaande personen en gebeurtenissen.

Download het werkblad jodendom
Op het werkblad zie je een tabel met omschrijvingen van deze gebeurtenissen.
Zet de personen en gebeurtenissen op de juiste plaats in de tabel.

Zoek op internet een periode of jaartal op dat past bij de persoon of gebeurtenis. Zet de jaartallen ook in de tabel.

Samenvattend

Het jodendom
ongeveer 3500 jaar geleden ontstaan. Het jodendom heeft niet echt een stichter. Abraham wordt gezien als de aartsvader. Volgens het bijbelverhaal Exodus vertrokken de joden onder leiding van Mozes naar het huidige Israël.

Met Pesach herdenken de joden deze bevrijding van hun volk uit Egypte.

Aantal belangrijke personen - gebeurtenissen jodendom
Staat Israël, Babylonische ballingschap, de Diaspora, de exodus, de Holocaust

 

2. Personen en gebeurtenissen

Leerdoel
Aan het eind van deze opdrachten weet je iets te vertellen over belangrijke personen en gebeurtenissen binnen het Jodendom.

In je eigen les verwerk je in ieder geval twee personen en een gebeurtenis. Eén persoon en gebeurtenis zijn door ons gegeven: Mozes en de 10 geboden.

De informatie hierover vind je links in het menu. Voor de andere persoon en gebeurtenis moet je zelf op zoek naar informatie. Tips & tricks hiervoor vind je links in het menu.

Mozes en de 10 geboden

Het verhaal van Mozes
Eén van de belangrijkste figuren in het Jodendom is Mozes. In dit filmpje wordt verteld over het verhaal van Mozes. Maak aantekeningen, zodat je deze informatie kan verwerken in je eigen les.

De 10 geboden

Mozes heeft ook te maken met het 'ontstaan' van de 10 geboden. Informatie hierover vind je via de volgende link:

De 10 geboden

Eigen persoon en gebeurtenis

In je eigen les ga je iets vertellen over het leven van Mozes en het ontstaan van de 10 geboden. Maar daarnaast ga je nog iets vertellen over een andere persoon.

Voorbeelden van personen die je zou kunnen kiezen:

  • Abraham
  • Ben Goerion

Als je een persoon hebt gekozen, dan ga je op zoek naar bronnen. De volgende video geeft je extra tips bij het zoeken naar bronnen via Google:

Verzamel informatie over de persoon in je aantekeningen. Denk aan:

  • Wanneer leefde de persoon?
  • Hoe zag zijn levensloop er in grote lijnen uit?
  • Welke rol heeft hij gespeeld binnen het Jodendom?

Samenvattend

Zorg dat je de volgende informatie in je aantekeningen hebt staan:

  • Informatie over de geboorte en de levensloop van Mozes
  • De tocht van Mozes door de woestijn en het 'ontstaan' van de 10 geboden
  • Informatie over het leven van je eigen gekozen persoon
  • Informatie over de rol die je eigen persoon heeft gespeeld binnen het Jodendom

3. Tradities en gebruiken

Leerdoel
Aan het eind van deze opdrachten weet je iets te vertellen over een paar tradities/ en symbolen binnen het Jodendom.


Doorloop stap 1 en stap 2 om je leerdoel te halen.

Stap 1

Stap 1: Kies een gebruik en een symbool
Voorbeelden van gebruiken/tradities zijn:

  • Pesach
  • Jom Kipoer
  • Sjabbat

Voorbeelden van symbolen zijn:

  • Menora
  • Davidster

Stap 2

Stap 2
Ga op zoek naar personen die je hier iets meer over kunnen vertellen en interview ze over dit onderwerp.

Zoek bijvoorbeeld contact met Joods Erfgoed Wageningen of Synagoge Arnhem.

Tip: neem het interview op, wellicht kan je de audio/video gebruiken in de les.

Ga via de personen die je gesproken hebt op zoek naar een object dat te maken heeft met je gebruik of symboool wat je mee kunt nemen als je je les gaat geven. Dit kan van alles zijn:

  • een object uit de synagoge
  • een object met een Joods symbool erop
  • een gerecht dat bij een bepaalde traditie wordt gegeten

 

Verzamel alle informatie en noteer ze in je aantekeningen.

Samenvattend

Zorg dat je voldoende in je aantekeningen hebt staan over je traditie/gebruik en symbool:

  • Hoe gaat de traditie in zijn werk? Waarom bestaat de traditie? Wat is de gedachte erachter?
  • Wat houdt het symbool in? Waarvoor wordt het gebruikt.

Zorg dat je een object of een persoon hebt gevonden dat te maken heeft met je onderwerp dat je mee kunt nemen naar de les.

4. Actualiteit

Leerdoel: 

Je kunt het Jodendom koppelen aan actuele gebeurtenissen. 
Gebruik één van de twee voorbeelden uit het menu of bedenk zelf een voorbeeld. 

Voorbeelden

Voor dit onderdeel ga je het Jodendom koppelen aan een actuele gebeurtenis, om aan te tonen welke rol het geloof in deze tijd nog speelt. 

Hieronder zijn twee voorbeelden gegeven van actuele gebeurtenissen. Je kunt ook zelf een gebeurtenis opzoeken in de krant of het journaal. 

 

Antisemitisme

 

Israël-Palestina conflict

Meer informatie over het Israël-Palestina conflict vind je hier

 

Kies een actuele gebeurtenis en maak aantekingen. Denk aan de volgende zaken:

Wat is er gebeurd? Welke rol speelt het Jodendom? Hoe denken jullie er zelf over? 

5. Eigen les

Je bent zover: je gaat beginnen met het maken van je eigen les! 

Je les bestaat in ieder geval uit de volgende onderdelen:

  1. Introductie: hier behandel je de ontstaansgeschiedenis van het Jodendom en de verdere informatie die je in onderdeel 1 hebt verzameld.
  2. Kern: een activerende werkvorm waarin je vertelt over de belangrijke personen en gebeurtenissen uit het Jodendom (onderdeel 2) en je de klas hiermee aan de slag zet.
  3. Kern (2): de informatie over de traditie en het symbool die je verzameld hebt in onderdeel 3. Ook presenteer je hier het voorwerp of de persoon die je hebt meegenomen. 
  4. Afsluiting: je koppelt het Jodendom aan een actuele gebeurtenis en toont aan in hoeverre het Jodendom in deze tijd nog een rol speelt in de wereld. 

Introductie

Start van de les

  • Zorg dat iedereen zit en de telefoons in de telefoontas zitten
  • Heet iedereen welkom
  • Vertel wat de leerlingen van deze les kunnen verwachten

Introductie
In de introductie verwerk je de aantekeningen die je hebt verzameld in onderdeel 1 over het ontstaan van het Jodendom. Je introductie duurt ongeveer 5 minuten.

Stap 1
Bedenk welke boodschap je wilt overbrengen aan je klas. Selecteer uit alle informatie die je verzameld de belangrijkste zaken.

Stap 2
Bedenk hoe je deze boodschap wilt overbrengen aan de klas.  

Wil je  gebruik maken van PowerPoint?

  • Gebruik niet te veel tekst op je slides. Gebruik bijvoorbeeld kernwoorden.
  • Maak gebruik van afbeeldingen of grafieken die je verhaal ondersteunen.

Wil je gebruik maken van een video?

  • Vertel altijd eerst waar de klas naar gaat kijken.
  • Leg na afloop van de video uit wat je wilt bereiken met het laten zien van deze video en maak de koppeling met je verhaal.

Kern (I)

In de kern van de les verwerk je de informatie die je hebt verzameld over de belangrijke personen en gebeurtenissen bij onderdeel 2. De kern (I) duurt ongeveer 10 minuten.

Stap 1
Bedenk welke informatie je wilt overbrengen aan de klas. Selecteer uit je aantekeningen de belangrijke informatie die jij wilt delen.

Stap 2
Bedenk op welke manier je deze informatie wilt overbrengen aan je klas.

Maak je bijvoorbeeld gebruik van PowerPoint?

  • Gebruik niet te veel tekst op je slides. Maak bijvoorbeeld gebruik van kernwoorden.
  • Gebruik afbeeldingen of grafieken om je verhaal te ondersteunen.

Stap 3
Bedenk een activerende werkvorm om de klas mee aan de slag te zetten met de informatie.
Denk bijvoorbeeld aan:

  • Opdrachten maken
  • Debat/discussie
  • Kahoot!
  • Over de streep
  • [...]

Kern (II)

In de kern van de les verwerk je de informatie die je hebt verzameld over de tradities en symbolen bij onderdeel 3. De kern (II) duurt ongeveer 10 minuten.

Stap 1
Bedenk welke informatie je wilt overbrengen aan de klas. Selecteer uit je aantekeningen de belangrijke informatie die jij wilt delen.

Stap 2
Bedenk op welke manier je deze informatie wilt overbrengen aan je klas.

Maak je bijvoorbeeld gebruik van PowerPoint?

  • Gebruik niet te veel tekst op je slides. Maak bijvoorbeeld gebruik van kernwoorden.
  • Gebruik afbeeldingen of grafieken om je verhaal te ondersteunen.

Stap 3
Neem een voorwerp of persoon mee dat te maken heeft met een traditie of symbool binnen het Jodendom. Dit kan je op verschillende manieren doen:

  • Neem een voorwerp mee en vertel hierover. Of vraag de leerlingen of ze weten wat het is. Vertel wat het is en leg uit wat het met het Jodendom te maken heeft. Heeft het iets met een traditie te maken?
  • Neem een persoon mee en laat deze vertellen over een bepaalde traditie.
  • Laat een video zien waarop jullie iemand interviewen over een bepaalde traditie.

Afsluiting

In de afsluiting verwerk je de informatie die je hebt verzameld in onderdeel 4: de koppeling van het Jodendom aan een actuele gebeurtenis. De afsluiting duurt ongeveer 5 minuten.

Stap 1
Bedenk welke informatie je wilt overbrengen aan je klas. Haal uit je aantekeningen de belangrijke informatie die je wilt delen.

Stap 2
Bedenk hoe je deze informatie wilt overbrengen aan de klas.

  • Laat bijvoorbeeld een krantenartikel of een video zien en voer een klassikale discussie.


Stap 3
Aan het eind van de les herhaal je nog even wat er in de les behandeld is en wens je iedereen een fijne dag.