Informatievaardigheden zijn vaardigheden die je net als lezen, schrijven en rekenen gewoon moet beheersen. Daarom gaan we er nu mee aan de slag!
Met deze instructie leer je:
welke soorten informatiebronnen er zijn;
wat de verschillen zijn;
een goede zoekvraag formuleren;
de juiste zoekwoorden kiezen en gebruiken;
zoeken in de mediatheek- en bibliotheekcatalogus;
zoeken in de Schooltv-beeldbank;
slimmer zoeken op internet;
controleren of de informatie betrouwbaar is;
hoe je gevonden informatie kunt gebruiken bij het schrijven van een praktische opdracht of presentatie, etc.
Stap 1: Oriënteren
Het is niet altijd even eenvoudig om je weg te vinden op het internet. Er is zoveel informatie dat het lastig kan zijn om te vinden wat jij precies nodig hebt.
In deze module maak je kennis met verschillende types informatiebronnen.
Google?
Dankzij een algemene zoekmachine alsGooglekun je nu met enkele muisklikken de krant lezen, een wereldreis boeken of dat leuke shirt bestellen.
Wist je dat:
de zoekresultaten Google niet gecontroleerd zijn op kwaliteit en betrouwbaarheid?
De zoekresultaten voor een groot deel worden bepaald door advertenties en ranking-instellingen bij Google?
Het internet bestaat volgens Google uit meer dan zestig triljoen pagina's. En 'triljoen' vind je terug in het rijtje duizend, miljoen, miljard, biljoen, biljard, triljoen.
Als je iedere seconde een nieuwe pagina zou bekijken zou je in totaal 31700000000 jaar bezig zijn om alle pagina's te bekijken. En aangezien het internet groeit met zo'n vier websites per seconde krijg je nooit alles te zien... Kijk dat internet eens groeien!
Bij de start van je (onderzoeks)opdracht stel je vast wat je onderwerp wordt.
Het goed oriënteren op je onderwerp is een heel belangrijke vervolgstap.
Er zijn heel wat informatiebronnen (boeken, encyclopedieën, tijdschriften, woordenboeken, enz.) gratis of tegen betaling via het internet beschikbaar.
De mediatheek heeft een selectie van informatiebronnen gemaakt op basis van relevantie en kwaliteit, en maakt die op gestructureerde wijze toegankelijk voor leerlingen en docenten. Daarbij onderscheiden we de volgende categorieën:
catalogi: om te zoeken naar boeken, tijdschriften of audiovisuele materialen.
databanken: om te zoeken naar artikelen, samenvattingen, enz.
naslagwerken: om te zoeken naar een korte beschrijving van een begrip, persoon of een woord.
1.1: Catalogi
Een catalogus bevat een beschrijving van boeken, tijdschriften en dvd's, inclusief hun bewaarplaats.
De catalogi die we gaan gebruiken:
Aura Library: catalogus van Mediatheek Martinuscollege
Westfriese Bibliotheken: catalogus van de Westfriese Bibliotheken. Deze is ook vanuit de catalogus van Mediatheek Martinuscollege te doorzoeken.
1.2: Digitale bronnen
De mediatheek heeft aantal databanken die handig zijn om informatie te zoeken
Bijvoorbeeld:
Aura Library: hiermee vind je alles wat in de mediatheek aanwezig is.
Een goede zoekvraag maken is erg belangrijk, maar hoe doe je dat?
Voor je begint met het zoeken naar informatie is het belangrijk eerst af te bakenen wat je precies zoekt. Zomaar beginnen, duurt lang en leidt meestal niet tot een betrouwbaar resultaat.
2.2: Open vraag of gesloten vraag
Waarschijnlijk ken je het verschil tussen een open en een gesloten vraag. Een gesloten vraag is vaak met ja of nee te beantwoorden terwijl er voor een open vraag meer uitleg nodig is.
Open vragen beginnen vaak met: wat, waarom, wanneer, wie of hoe terwijl gesloten vragen vaak met een werkwoord beginnen. Bijvoorbeeld: Vind je... Denk je...
Voor een onderzoek of werkstuk gebruik je meestal open vragen.
2.3: Vragen stellen
Wat wil je weten?
Wanneer je gaat zoeken op het internet, begint het altijd met een vraag.
Ben je op zoek naar een feit dan kun je er vaak een wie-, wat-, waar-of wanneer- vraag bij stellen.
Vragen
Wat weet ik al over het onderwerp?
Wat wil ik weten en/of leren?
Je verduidelijkt op deze manier de opdracht en kunt gerichter aan de slag gaan.
2.3.1 Opdrachten bij: Hoe stel je een open vraag
Oefening: 2.3.1 Opdrachten bij: Hoe stel je een open vraag
0%
Bekijk bij de antwoorden die je geeft waarom dit antwoord goed is of juist niet
Een handige manier om je te oriënteren op je onderwerp is het maken van een mindmap of woordspin.
Kijk bij een mindmap welke deelonderwerpen je kunt ontdekken en welke deelvragen je zou kunnen gebruiken.
Hieronder zie je een voorbeeld van een mindmap over de Tweede Wereldoorlog.
Voor alle duidelijkheid:
Stap 3: Selecteren
Informatie kun je op vele manieren vinden, o.a. via zoekmachines op het internet en in de (digitale) bronnen die aangeboden worden via de mediatheek.
Via internet is natuurlijk veel informatie te vinden, maar vaak wordt deze informatie nogal versnipperd aangeboden en is de kwaliteit niet altijd goed vast te stellen.
Het is aan te raden om te starten met bronnen die worden aangeboden door de mediatheek. Deze bronnen zijn geselecteerd op kwaliteit en bieden de informatie gestructureerd aan. Deze module gaat nader in op de volgende bronnen:
Catalogus Mediatheek Martinuscollege
Catalogus Westfriese Bibliotheken
Krantenbank
Wikipedia
Schooltv beeldbank
3.1: Catalogus Mediatheek Martinuscollege
Je begint met zoeken wat er in de mediatheek aanwezig is.
Allerlei aspecten van immigratie worden behandeld waaronder de geschiedenis, de wettelijke bepalingen, de redenen van immigratie en de effecten ervan op onze gemeenschap. Met kleurenfoto's....
Vert. uit het Engels: Wim Sanders. Oorspr. uitg: Franklin Watts, London. 2002. In het nieuws geeft de feiten achter de krantenkoppen. Ieder boek behandelt een onderwerp met de laatste gebeurtenissen, achtergronden en geschiedenis, cijfers en heers...
Co-auteur: Marlou Schrover Een uitvoerig overzicht van de migratie naar en vanuit Nederland vanaf het begin van de Republiek in 1568 tot heden. Verschillende groepen migranten: hugenoten, joden, mennonieten, Belgische vluchtelingen, Duitse dienstmei...
Om te weten waar je het boek kunt vinden, kijk je naar de Categorie van het boek. Dit wordt aangeduid door S(iso) met een getal. In dit geval S300 en S900. Dat is de Sisocode: Bijvoorbeeld 302.5, zoals je bij het eerste boek ziet. Alle informatieve boeken over migratie staan onder dit nummer in de mediatheek. Dit nummer vind je terug op het rugetiket.
Als je op het boek klikt, krijg je meer informatie over het boek:
Allerlei aspecten van immigratie worden behandeld waaronder de geschiedenis, de wettelijke bepalingen, de redenen van immigratie en de effecten ervan op onze gemeenschap. Met kleurenfoto's.
Je kunt ook op één of meerdere trefwoorden klikken om te zien of er nog meer boeken over dit onderwerp in de mediatheek zijn. Kun je het niet (goed) vinden, vraag gerust hulp. Daar zijn we voor!
De catalogus van Mediatheek Martinuscollege vind je ook op website, in de 'roze ladder' onder Mediatheek.
2010-7-210 - De immigratie van na 1960 wordt over het algemeen als een probleem behandeld in de media. Maar waar komen de 'autochtone' Nederlanders eigenlijk ...
Een uitvoerig overzicht van de migratie naar en vanuit Nederland vanaf het begin van de Republiek in 1568 tot heden. Verschillende groepen migranten: ...
Reserveer
Mijn lijsten
3.3: Databanken
Een databank kan verschillende soorten informatie bevatten zoals artikelen uit digitale tijdschriften, beeldmateriaal, feitelijke gegevens en beschrijvingen van literatuur.
De informatie in deze databanken is voor een groot deel niet of moeilijk op andere manieren (gratis) te verkrijgen.
Je leert onderstaande databanken te gebruiken:
Schooltv beeldbank
Wikipedia
Krantenbank
Let op: De laatste databank kun je alleen op schoolgebruiken. Dit heeft te maken met de licentiekosten die we hiervoor betalen.
LexisNexis heeft een unieke database die jou toegang geeft tot informatie die is gepubliceerd in ruim 212 landelijke en regionale kranten zoals het Algemeen Dagblad, de Volkskrant, De Telegraaf en het Financieel Dagblad.
Maar ook informatie uit opiniebladen, websites, social media, blogs en forums is opgenomen in deze database. Hiermee heb je toegang tot informatie uit het meest complete aanbod van bronnen in Nederland.
Zoek eens op immigratie en bekijk het meest recente artikel.
3.3.2: Wikipedia
Wikipedia Wikipedia is een online encyclopedie die ernaar streeft inhoud te bieden die vrij herbruikbaar, objectief en verifieerbaar is. Het kan ook een goede start vormen voor je onderzoek omdat je onderwerp duidelijk wordt onderverdeeld in deelonderwerpen.
3.3.3: Schooltv beeldbank
Schooltv beeldbank is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo's en afleveringen.
3.3.4: NEMO Kennislink
NEMO Kennislink volgt wetenschappers in hun zoektocht naar antwoorden op grote en kleine vragen en vertelt daarover op een toegankelijke manier. Want wetenschap geeft ons beter inzicht in wie we zijn en in de wereld en het universum waarin we leven.
De onafhankelijke redactie publiceert over nieuwe ontwikkelingen in de wetenschap en over de wetenschap achter het nieuws. De volle breedte van de wetenschap komt aan bod in de meer dan tienduizend toegankelijke artikelen.
3.3.5: Info voor werkstuk en spreekbeurt
Op deze site van de openbare bibliotheek vind je betrouwbare informatie voor je werkstuk & spreekbeurt over uiteenlopende onderwerpen.
3.4: Slimmer zoeken op internet
Niemand is bereid om honderden of duizenden zoekresultaten allemaal afzonderlijk te beoordelen op hun relevantie. Het is dus zaak om op een verstandige manier maximaal enkele tientallen zoekresultaten te krijgen zonder relevante zoekresultaten overboord te gooien.
Hieronder volgt een aantal tips die je kunt gebruiken als je veel te veel zoekresultaten krijgt:
Tip 1: Typ je zoekvraag NIET in de vorm van een vraag, maar als inleiding op het antwoord dat je zoekt
Tip 2: Klik met je rechtermuis op het zoekresultaat dat je wilt bekijken. Kies in het snelmenu "Openen in nieuw tabblad" Zo kun je snel naar je oorspronkelijke zoekopdracht terugkeren.
Tip 3: Als je de woorden tussen aanhalingstekens zet, krijg je enkel de resultaten met deze exacte combinatie.
Tip 4: Delen verplichten. Wat moet er echt in je zoekopdracht terugkomen?
Tip 5: Op de plaats van een jokerteken * in een zoekopdracht, komt het woord dat je niet weet.
Tip 6: Je zoekt makkelijk binnen een site met Site:website
Tip 7: Met filetype:pdf, dox, xlsx, enz. zoek je documenten in een bepaald bestandstype.
Tip 8: Define: Zo zoek je naar een betekenis van het woord.
Slimmer zoeken op internet
Bekijk onderstaand filmpje:
Stap 4: Gebruiken
4.1: Algemeen
De informatie die je hebt gevonden beoordeel je op de 3 B’s: begrijpelijk, betrouwbaar en bruikbaar. Neem één van de bronnen die je gevonden hebt en beantwoord de volgende vragen:
Begrijpelijk
Is het in het Nederlands geschreven.
Begrijp ik wat er staat.
Worden moeilijke woorden uitgelegd.
Betrouwbaar
Wie heeft de website gemaakt.
Waarom is deze website gemaakt.
Wanneer is deze website gemaakt.
Wanneer werd de informatie voor het laatst aangepast.
Vind je op andere websites dezelfde informatie.
Ben ik het eens met wat er verteld wordt.
Bruikbaar
Geeft de informatie antwoord op (één van) mijn vragen.
Kan ik (delen van) de tekst gebruiken.
Kan ik afbeeldingen (plaatjes, films, schema’s, grafieken) gebruiken.
4.2: Waarom moet ik verwijzen naar mijn informatiebronnen?
In deze module leer je waarom, hoe en wanneer je op een goede manier moet verwijzen naar de informatiebron die je gebruikt hebt.
Waarom moet ik verwijzen naar mijn informatiebronnen?
Bronvermelding helpt de lezers of kijkers in staat te stellen de betrouwbaarheid van de informatie te beoordelen.
Ook geeft het de maker (auteur) van het origineel de 'eer' en waardering waar hij of zij recht op heeft.
Teksten en ideeën van anderen mogen niet zonder bronvermelding in een eigen document gepresenteerd worden, dat is plagiaat.
bron :http://harrieverbon.blogspot.nl/2015/03/peter-nijkamp-plagiaat-met-een-schoon.html
Bij het gebruikmaken van andermans werk is bronvermelding auteursrechtelijk verplicht.
Plagiaat door studenten gebeurt in de meeste gevallen onbewust.
Definitie van plagiaat:
Letterdieverij, het nabootsen of kopiëren van het werk van een ander met de bedoeling het aldus gemaakte voor eigen oorspronkelijk werk te laten doorgaan.
In deze module leer je waarom, wanneer en hoe je op een goede manier moet verwijzen naar de informatiebron die je hebt gebruikt en middelen die daarbij behulpzaam kunnen zijn.
Bronvermelding is een manier om bronnen in het artikel te vermelden, ter onderbouwing van de aangedragen informatie. Bronvermelding kan bestaan uit verwijzingen naar relevante betrouwbare bronnen of een bibliografie, literatuurlijst of een ander overzicht van geraadpleegde bronnen.
Als je een algemeen bekend feit vermeldt. Dit is een ietwat rekbaar begrip, maar een goed criterium is dat je ouders/broers/zussen dit feit eveneens kennen, zonder dat zij hiervoor informatie moeten opzoeken.
Algemeen bekend feit: de begin- en einddatum van de Tweede Wereldoorlog (1940-1945);
Geen algemeen bekend feit: de begin- en einddatum van de Derde Punische Oorlog (149-146 v.C.)
Als de informatie helemaal van jezelf afkomstig is. Het is best mogelijk dat je op basis van informatiebronnen een eigen denkspoor ontwikkelt. Die ideeën, stellingen of interpretaties zijn van jou en hoeven dus geen bronvermelding.
Tip! Als je twijfelt, gebruik dan een bronvermelding.
4.5: Bronvermelding
Bij ons op school moet je bronvermelding voldoen aan de eisen zoals hieronder vermeld.
LET OP:een bronnenlijst is altijd alfabetisch gerangschikt, ongeacht de bron of het materiaal.
Het arrangement Onderbouw - Onderzoek in zes stappen - kopie 1 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Informatievaardigheden is één van de vaardigheden die je moet bezitten. Om je te helpen met het aanleren van een goede methode voor het maken van een werkstuk of opdracht kun je deze instructie gebruiken.
Informatievaardigheden is een product van de mediatheek van de RSG Magister Alvinus in Sneek.
Leerniveau
VMBO gemengde leerweg, 2;
VWO 2;
VMBO gemengde leerweg, 3;
HAVO 1;
VMBO theoretische leerweg, 2;
VWO 1;
HAVO 3;
VWO 3;
VMBO theoretische leerweg, 3;
HAVO 2;
Informatievaardigheden is één van de vaardigheden die je moet bezitten. Om je te helpen met het aanleren van een goede methode voor het maken van een werkstuk of opdracht kun je deze instructie gebruiken.
Informatievaardigheden is een product van de mediatheek van de RSG Magister Alvinus in Sneek.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Inleiding
2.3.1 Opdrachten bij: Hoe stel je een open vraag
Catalogus Mediatheek Martinuscollege
Module 4
Afronding stap 4
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.