Inleiding
Als pedagogisch medewerker is het belangrijk dat je de kinderopvang netjes en schoon houdt, naast het schoonmaken moet je bijvoorbeeld ook de was verzorgen. Het is belangrijk dat je precies weet hoe dit werkt, hygiëne op de groep is ontzettend noodzakelijk omdat je met jongere kinderen werkt. Jullie gaan leren hoe je de was moet verzorgen, dit houdt in dat je weet hoe je de was sorteert, de wasmiddelen doseert, de wasmachine/droger instelt, de was opvouwt/stijkt en was etiketten lezen. Uiteindelijk zullen er ook toetsvragen zijn dus lees alles goed door en bekijk ook de toegevoegde video's.
Succes en vooral veel plezier!
Lesdoelen
Na het lezen van alle informatie en het maken van de opdrachten kan de student de wasverzorgen op de kinderopvang. De student kan de stappen van het wasverzorgen stap voor stap opnoemen:
- Wasetiketten lezen
- Was sorteren
- Wasmachine instellen
- Wasmiddelen, dosering
- Droger instellen
- Was vouwen
- Strijken
Wassen, drogen en strijken
Wasetiketten lezen
Om de kwaliteit van je kleding, theedoeken, lakens etc. goed te houden is het belangrijk dat je het wasetiket goed bekijkt. Hier staat in hoe je het product moet behandelen, wassen, drogen en strijken. Voor de levensduur van het product is het dus belangrijk dat je hier goed naar kijkt, tijdens het sorteren van de was houd je hier ook rekening mee. Was je een product te heet dan kan hij bijvoorbeeld krimpen en dat zou zonde zijn.
In prodcuten (kleding, lakens etc.) heb je vaak 2 verschillende etiketten, een samenstellingsetiket en een behandelingsetiket. Het komt zo nu en dan ook wel eens voor dat het beide op één label staat, zorg er daarom goed voor dat je weet wat wat betekent.
- Samenstellingsetiket: hier wordt aangegeven van welke materialen het product is gemaakt (bijvoorbeeld: katoen, zijde etc.).
- Behandelingsetiket: hier wordt aangegeven hoe het product gewassen moet worden.
Hieronder zie je de symbolen die worden gebruikt op een behandelingsetiket, het is belangrijk dat wanneer je de was sorteert je hiermee rekening houdt.

Om per plaatje te kunnen zien wat wat betekent ga je naar deze website, hier zie je duidelijk wat er bij welk symbool hoort.
https://www.wasmachines.nl/nieuws/betekenis-van-de-wassymbolen-op-het-waslabel/
Soms zit er in een product geen wasetiket meer, dit maakt het ook belangrijk om kennis te hebben van het verzorgen van de was.
Lees dit allemaal goed door, hierover krijg je vragen.
Toets: Oefening symbolen herkenning
Was sorteren
Het sorteren van de was is erg belangrijk voor het behoud van de kleur en kwaliteit. Tegenwoordig zijn veel wasmiddels in staat de kleuren van de kleding gescheiden te houden, maar dit geldt lang niet voor alles. Daarom is het belangrijk om kleren te scheiden.
Het scheiden doe je door allereerst alles op kleur te scheiden. Daarna is het belangrijk dat je goed kijkt naar de temperatuur en van welk materaal het is gemaakt. Deze kun je vinden op het label binnen in de kleding.
Belangrijk om te weten is als je nieuwe kleding wast, die een velle kleur heeft bijvoorbeeld rood, deze voor de eerste keer alleen bij andere rode kleren te wassen. De kans dat nieuwe kleding kleur loslaat is heel groot.
In de video hieronder kan je zien hoe je de was moet sorteren, wat is belangrijk en waar houd je rekening mee. Het bekijken van de labels wordt niet aangegeven in de video. Dit is tevens wel aangegeven op de instructiekaart. Wanneer je bijvoorbeeld beddengoed gaat wassen is het vaak allemaal hetzelfde.
Opdracht:
Hieronder vind je een instructie die betrekking heeft op het sorteren van de was. Je hebt al een instructie video gezien hoe je de was moet sorteren. Nu ga je de instructie kaart goed doorlezen. Als je dit hebt gedaan ga je in tweetallen de was sorteren. Kijk goed wat hierbij allemaal komt kijken. Voer dit netjes en precies uit. Jullie worden induvidueel beoordeeld volgens het beoordeelformulier die toegevoed is.
Wasmiddelen dosering
Afhankelijk van de hoeveelheid die je gaat wassen doseer je je wasmiddel en wasverzachter. Ook is de hoeveelheid afhankelijk van de hardheid van het water, dit is in iedere regio anders. Hieronder zie je een plaatje van de waterhardheid in Leeuwarden, ook staat er hier een linkje bij naar de website waarin je de waterhardheid op andere plekken kunt opzoeken.
Om minder was te hoeven draaien (milieubewuster) is het belangrijk dat je rekening houdt met de hoeveelheid, spaar dus een stapeltje was op zodat je meer tegelijk kunt wassen. Zorg er alleen niet voor dat je de machine te vol doet, dit kan er namelijk voor zorgelijk dat je was niet goed schoon wordt. Hier vind je een filmpje met verdere uitleg over het vullen van de wasmachine.
Opdracht:
Je gaat nu de wasmiddelen doseren zodat je uiteindelijk de was kunt gaan doseren, zorg ervoor dat je eerst de instructiekaart leest en daarna het filmpje bekijkt. Wanneer je dit hebt gedaan roep je je docent erbij om de afgestreken kopjes te laten checken, aan de hand van de hoeveelheid wordt ook jouw beoordeling ingevuld. Zorg er dus ook voor dat je de beoordeling goed doorleest zodat je weet waaraan je ongeveer moet voldoen.
Heel veel succes!
Wasmiddelen op de juiste manier doseren.
Wasmachine instellen
Het is erg belangrijk om de wasmachine in te stellen op het juiste programma, dit omdat het ene programma langer duurt dan het ander maar ook heter is dan het ander. Wanneer je bijvoorbeel keukendoekjes wast is het belangrijk om deze op 60graden te wassen zodat de bacteriën dood gaan. Bij het wassen van bijvoorbeeld niet hele vieze kleren kan je het programma prima op 30/40 graden zetten. Aan de hand van het label in de wasproducten die jij gaat wassen en de kleuren/materiaal kan je de stapels was sorteren. Dit hebben jullie bij het hoofdstuk 'was sorteren' en 'wasetiketten lezen' ook geleerd (je kan het eventueel terug lezen).
Wanneer je in de kinderopvang werkt was je vaak het (vieze) beddengoed, keukendoeken, handdoeken en soms ook wel kleren. Het is belangrijk dat je zuinig omgaat met het spul omdat het natuurlijk niet niks kost. Om het op de juiste manier te wassen lees je dus altijd de wasetiketten en kijk je naar de kleuren bij het sorteren van de was.
Opdracht:
Hieronder zie je de wasinstructie met betrekking tot het instellen van de wasmachine, je gaat met je hiervooropgedane kennis de was sorteren door de wasetiketten te lezen en te letten op de kleuren. Daarnaast ga je ook kijken naar de hoeveelheid wasmiddel en wasverzachter die je gaat gebruiken. Wanneer je dit hebt gedaan ga je aan de hand van je gekregen werkkaart de wasmachine instellen en aanzetten. Dit ga je doen in tweetallen, tijdens het uitvoeren van deze opdracht zullen jullie individueel beoordeeld worden door middel van de toegevoegde beoordeling, kijk dus goed waaraan je moet voldoen en de stappen die je bijlangs moet gaan.
Succes en vooral heel veel plezier!
Droger instellen
Na het wassen van de was kun je de was drogen aan de waslijn of drogen in de droger. Dit laatste drogen in de droger komt nu aan bod. Het is belangrijk bij een droger je alle stappen goed doorloopt. Het verwijderen van stof, eventueel water zorgt voor veiligheid, maar ook zuinigheid. Een schone machine neemt ook minder stroom. Hierdoor worden ze energiezuinig.
Zorg ervoor dat de droger altijd goed beladen is. Als er te weinig was in zit is dit niet erg milieu bewust, zit er teveel was in de droger kan de balans verstoord raken in de trommel. Daardoor kan de droger stuk gaan. Zorg ervoor dat de droogtrommel 2/3 gevuld is.
Dit is de efficientste manier om met een droger om te gaan.
Opdracht:
De natte was moet nu worden gedroogd. Jullie gaan nu de was in de droger doen. Maar voor dat de droger aan kan worden gezet moeten er een aantal stappen worden uitgevoerd. Jullie gaan eerst de instructiekaart goed doorlezen. Heb je dit gedaan gaan jullie in tweetallen de droger op de juiste manier instellen. Zorg dat jullie geen stappen overslaan. Jullie worden elk individueel beoordeeld aan de hand van het beoordelingsformulier die bij de instructiekaart is toegevoed.
Was opvouwen
Het vouwen van wasgoed is heel divers. Met het oog op de was die wij tegenkomen als pedagogisch medewerkers zijn er hier onder twee instructiekaarten bijgevoegd.
We beginnen met het vouwen van een laken. Een laken is, wanneer hij gestreken is, relatief gemakkelijk te vouwen. Een laken is namelijk een rechthoekig stuk stof welke gebruikt wordt om een bed op te maken. Wanneer je een laken kunt vouwen is het ook eenvoudig om op soortgelijke wijze keuken textiel als theedoeken, handdoeken en vaatdoekjes te vouwen.
Bij het vouwen van wasgoed van de zelfde soort is het belangrijk om alle was op dezelfde manier te vouwen, dit zorgt voor gelijk gevouwde textielen die gemakkelijk stapelen in de kast. Hierdoor blijft een kast netjes en overzichtelijk.
Opdracht: Met behulp van onderstaande instructiekaart ga je oefenen met het vouwen van een ledikant lakentje. Wanneer je het vouwen onder de knie hebt, geef je dit aan bij de docent en laat je zien dat je 3 lakentjes netjes kunt opvouwen, waarbij ze alle drie de zelfde grote hebben en netjes gestapeld kunnen worden.
Kinderledikant laken
Een hoeslaken is een laken met een elastiek er in, dit wordt gebruikt om het matras. Ook zijn er hoeslakentje voor om aankleedkussens. Hoeslakens zijn best lastig op te vouwen, door de aanwezigheid van elastiek. Wanneer je hier niet even de tijd voor neemt, resulteert het al snel in bij elkaar gepropt stuk stof, welke niet netjes op te bergen is.
Gelukkig is ook het vouwen van een hoeslaken te leren.
Opdracht:
Bekijk het onderstaande filmpje over het opvouwen van de was. Daarna ga je met de instructiekaart aan de slag met het zelf opvouwen van hoeslakens. Oefen het vouwen net zo lang tot je zelf tevreden bent over het resultaat.
Zorg dat je uiteindelijk 3 netjes opgevouwen hoeslakens opgestapeld kunt laten beoordelen.
Strijken
Om schoontextiel weer mooi glad te krijgen gaan we het strijken. Ook kunnen we gaan strijken om bepaalde textielsoorten heet te strijken waardoor bacterien gedood worden. Let wel op, dit kan niet bij alle soorten.
In de instructie kaart hier onder kiezen we er voor om voor of tijdens het strijken en textiel te bevochtigen. Door dit te doen, is het gemakkelijker om een kreukvrij textiel te verkrijgen. Bij het strijken is het belangrijk dat de juiste instelling op het strijkijzer gekozen wordt.
Dit kan op verschillende manieren. Op sommige strijkijzers zit een knop waarmee de temperatuur kan worden ingesteld. Op andere strijkijzers zitten standen die overeen komen met de textielsoort. In beide gevallen is het van belang dat de instelling op het strijkijzer overeenkomt met de voorschriften uit het waslabel in de textiel.
Opdracht:
Je gaat straks in twee tallen aan de slag met het strijken. De wasmand met schoon strijkgoed staat klaar in de linnenkamer. Iedere leerling gaat uit deze mand twee stukken strijken, een laken en een hydrofiel luier. Hierbij volg je de stappen van de instructie kaart. Op deze instructiekaart staat ook een beoordelingslijst. De beoordelingslijst wordt door de klasgenoot waar je mee strijkt ingevuld en door je docent. Als je klaar bent dan ruil je van rol en wordt de ander dus beoordelaar.
Hieronder kun je de instructiekaart strijken openen.
Lees deze instructiekaart goed door voor je begint met strijken! Succes!
Examen eindtermen en kwalificaties
Bronvermelding
Ariel. (2016, 8 februari). De juiste dosering waspoeder [Video]. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.youtube.com/watch?v=0Co32aQS1BU
Beste.nl. (z.d.). Gratis € 100 aan wasmiddel bij een Siemens wasmachine bij Barendse - Beste.nl. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.beste.nl/aanbieding/b2715891/barendse/1000346/gratis-euro-100-aan-wasmiddel-bij-een-siemens-wasmachine-bij-barendse/
Boom beroepsonderwijs . (z.d.). Edu4all. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.edu4all.nl
Dio drogist. (z.d.). Neutral Wasverzachter. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.diodrogist.nl/neutral-wasverzachter-750-ml
Drogisterij.net. (z.d.). Drogisterij.net | Online Drogist | Makeup & Parfum Aanbiedingen. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.drogisterij.net/huishoudelijk/schoonmaakmiddel/wasmiddel/wasverzachter/gekleurde-was/neutral-wasverzachter-27-wasbeurten-8712561148931?partnercode=222&gclid=CjwKCAiAhJTyBRAvEiwAln2qBwZCTSRbGhGoxuXfOMQFzs8yt8f6_IgPqEkyyhE4MYChxlSOEWt7mhoCjVwQAvD_BwE
In welk bakje moet wasmiddel? (2010, 14 april). Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.startpagina.nl/v/wonen/huishouden/vraag/55578/bakje-wasmiddel/
Lucassen, B. (2019, 27 juni). Programma’s en opties van een wasdroger. Geraadpleegd op 14 februari 2020, van https://www.consumentenbond.nl/wasdroger/programmas-en-mogelijkheden
Nieuw VBMO. (z.d.). ZW-Module-2-Mens-en-omgeving [PDF]. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://nieuwvmbo.nl/wp-content/uploads/2017/03/ZW-Module-2-Mens-en-omgeving.pdf
Otter Ploeg, C. (2018, 28 mei). Verzorgen van de was - Lesmateriaal - Wikiwijs. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://maken.wikiwijs.nl/121458/Verzorgen_van_de_was#!page-4341413
Redactie Margriet. (2018). Kun je natte was een nachtje in de wasmachine laten zitten [Foto]. Geraadpleegd van https://www.margriet.nl/lifestyle/wonen-tuinieren/kun-je-natte-was-een-nachtje-in-de-wasmachine-laten-zitten/
SBB. (2016, 14 januari). Details. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://kwalificaties.s-bb.nl/Details/Index/3379?type=dossier&returnUrl=%2F%3FResultaatType%3DAlles%26AardKeuzedeel%3D%26SBU%3D%26Niveau%3D%26
Wettelijkeberoepsvereisten%3D%26Cohort%3D%26Schooljaar%3D%26Certificaat%3D%26Trefwoorden%3DK0171
Sjaardema, J. (2015, 17 december). Wordt de Was een zeperd? Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.unit4.com/nl/blog/2015/12/wordt-de-was-een-zeperd
van Breugel, I. (2019, 27 juli). Was sorteren | Zo sorteer je de was | Blog. Geraadpleegd op 14 februari 2020, van https://www.plein.nl/blog/was-sorteren
Vereniging Schoonmaak Research (Red.). (2010). VSR lesmateriaal schoonmaakmethoden (1ste editie). Tilburg, VSR: Vereniging Schoonmaak Research.
Wasmachines.nl. (2017, 1 april). Betekenis van de wassymbolen op het waslabel. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.wasmachines.nl/nieuws/betekenis-van-de-wassymbolen-op-het-waslabel/
Waterhardheid.nl. (z.d.). Waterhardheid Leeuwarden - Waterhardheid.nl. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.waterhardheid.nl/plaats/leeuwarden-ljouwert
wikiHow. (2019, 15 augustus). How to Wasgoed sorteren. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://nl.wikihow.com/Wasgoed-sorteren