Demografische ontwikkeling in Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië - v456

Demografische ontwikkeling in Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië - v456

Demografische ontwikkeling

Introductie

In Zuid-Amerika is na een periode van snelle groei de bevolking minder snel gaan groeien. Dat is ook het geval geweest in Zuidoost-Azië. In beide gebieden werd snelle groei van de bevolking gevolgd door een groei die in snelheid meer en meer afnam. Maar kijkend naar het verloop zijn er ook verschillen te zien.

Over die verschillen gaat deze opdracht en jullie brengen ze in kaart. Vervolgens gaan jullie na hoe de bevolking in beide regio’s zich verder zal ontwikkelen en wat dat betekent voor het beleid dat regeringen van de landen in beide regio’s moeten voeren om doelmatig op deze toekomstige ontwikkeling in te spelen.

Wat ga je leren?

Hoofdvraag

  • Hoe heeft de bevolking van Zuid-Amerika en die van Zuidoost-Azië zich ontwikkeld en hoe zal in beide regio’s in de komende periode die demografische ontwikkeling verlopen?

Deelvragen

  • In welke fase van de demografische transitie zitten Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië nu?
  • Gaat de demografische transitie in alle landen van beide regio’s even snel?
  • Zo nee, hoe is dat te verklaren?
  • Welke factoren hebben bij de demografische ontwikkeling in beide regio’s tot nu toe een rol gespeeld?
  • Hoe verloopt de ontwikkeling van de bevolking in beide regio’s in de komende decennia, rekening houdend met de factoren die hierbij een rol spelen?

Begrippen

  • Demografische transitie
  • Demografische druk

Wat ga je doen?

Activiteiten

Vooraf

Wat kun je al?

Bestudeer de Kennisbanken en maak de instaptoets.

Aan de slag

Stap 1

Je beantwoordt vragen over de demografische transitie in Zuidoost-Azië en Zuid-Amerika. Je leest een artikel over de invloed van religies in Zuidoost-Azië en maakt een oefening.

Stap 2

Je krijgt uitleg over de rol van de bevolkingsdruk, maar ook over andere factoren die de bevolkingsdruk bepalen. Je beantwoordt er vragen over.

Stap 3

Niet alleen de natuurlijke bevolkingsgroei bepaalt de omvang van de bevolking. Je zoekt uit van beide regio's welke landen in een bepaalde periode sterk groeiden of krompen.

Afronding

Samenvattend

Omschrijf de begrippen. Vergelijk ze met een klasgenoot.

Eindopdracht A

Maak de eindtoets.

Eindopdracht B

Jullie houden een paneldiscussie over de problematiek en uitdagingen inzake demografische ontwikkeling in Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië.

Examenvragen

Oefen met de eindexamenvragen.

Terugkijken

Kijk terug op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht is de studiebelasting ongeveer 3 SLU.

Wat kun je al?

Bestudeer de Kennisbanken.

Omvang bevolking

Bevolkingsspreiding

Maak nu de instaptoets.

Aan de slag

Stap 1: Demografisch model

Twee variaties op hetzelfde model

Klik op de afbeelding om
deze te vergroten.

Om een vergelijking te kunnen maken in de demografische ontwikkeling van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië zoek je de op deze site de betreffende bevolkingspiramides: Zuid-Amerika en Zuid-Azië.

Klik op de afbeelding om deze te vergroten.

De rol van religies

Hoeveel mensen voorbehoedsmiddelen gebruiken, hangt niet alleen af van alfabetiseringsgraad, of ruimer gezegd, het opleidingsniveau, maar soms ook van godsdienstige opvattingen die men erop na houdt. In Zuid-Amerika zijn de meeste mensen rooms-katholiek. Hoewel volgens de rooms-katholieke geloofsleer het gebruik van kunstmatige voorbehoedsmiddelen (alle voorbehoedsmiddelen behalve algehele en periodieke onthouding) verboden is, worden ze gebruikt door ruim 70% van de vrouwen tussen 14-49 jaar.

Hoe is het in Zuidoost-Azië? Lees de tekst ‘Situaties’ en raadpleeg in de Bosatlas de kaart van Zuid-Oost-Azië:

GB54 Kaart 155 / GB55 Kaart 163A - Godsdiensten en gewapende conflicten

Stap 2: De invloed van bevolkingsdruk

Bevolkingsdruk is de mate waarin de bevolkingsomvang een aanslag doet op de natuurlijke hulpbronnen, op de leefbaarheid en de beschikbare ruimte in een gebied. Bevolkingsdruk neemt toe met de omvang van de bevolking en met de bevolkings­dichtheid.
Maar ook andere factoren, zoals bijvoorbeeld de werkgelegenheid, bepalen de bevolkingsdruk. Als bijvoorbeeld de landbouw door schaalvergroting en mechanisering steeds minder werkgelegenheid biedt, neemt de bevolkingsdruk toe. Als er tegelijkertijd in de steden meer banen komen in de industrie of in de dienstverlening, trekken werkeloze plattelandsbewoners naar de steden om er werk te zoeken, waardoor de bevolkingsdruk verschuift van platteland naar stad. Dat is zeker het geval als er door ‘landvlucht’ meer mensen naar de stad trekken dan de stad kan gebruiken.

Twee voorbeelden van onstuimige groei van steden, waarbij voldoende goede huisvesting en andere
voorzieningen voor de bewoners achterblijven: een favela in Brazilië en een krottenwijk in Indonesië.


Kijk nog eens naar de tabellen over demografische transitie die je in Stap 1 hebt gemaakt.

Stap 3: Bepalend voor bevolking

Niet alleen natuurlijke bevolkingsgroei bepaalt omvang van de bevolking

Volgens het model van de demografische transitie is de bevolking van een land of gebied stabiel in fase 1 en 4, groeit die in fase 2 en 3 en blijft stabiel of krimpt in fase 5, als die fase inderdaad begonnen is. In Zuid-Amerika zijn echter twee landen waar de bevolking in fase 2 of 3 enige tijd kromp en ook in Zuidoost-Azië zijn er twee landen waar dit het geval is geweest.

Afronding

Samenvattend

Bij 'Wat ga je leren?' worden de volgende begrippen genoemd.
Geef zelf een omschrijving van deze begrippen.

Bevolkingsdruk  
Demografische transitie  


Bespreek de begrippen met een klasgenoot.

Eindopdracht A: Toets

Eindopdracht B: Paneldiscussie

Jullie gaan als eindopdracht een paneldiscussie voorbereiden en houden tussen “vertegenwoordigers” van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië.
Hierin zullen de vertegenwoordigers bevindingen uitwisselen met betrekking tot de problemen en uitdagingen die te maken hebben met de demografische ontwikkeling in de landen van beide regio’s. Met die bevindingen moeten de regeringen van deze landen aan de slag om tot een beleid te komen om doelmatig in te spelen op de gevolgen van deze ontwikkeling nu en in de toekomst.

Plan van aanpak

Je docent deelt de klas in twee groepen in.

De ene groep bestudeert de gevolgen van de demografische ontwikkeling in Zuid-Amerika en de andere groep de gevolgen van de demografische ontwikkeling in Zuidoost-Azië.

Iedere groep wijst twee vertegenwoordigers aan. Die vertegenwoordigers wisselen de bevindingen uit en stellen adviezen op voor de regeringen van de landen in Zuid-Amerika en die van Zuidoost-Azië. Deze adviezen zijn bedoeld om doeltreffend op de gevolgen van de demografische ontwikkeling in te spelen.

Een van de leerlingen krijgt de taak om tijdens deze discussie bij te houden wat er aan de orde komt en werkt een verslag uit van de paneldiscussie, met de aanbevelingen die in die discussie zijn gedaan.

Je docent let erop dat:

  • de discussie ordelijk verloopt en iedereen de kans krijgt zijn bijdrage eraan te leveren;
  • de adviezen voor de landbestuurders in de regio’s helder zijn en gebaseerd op feiten;
  • het verslag van deze discussie de inhoud ervan helder en volledig weergeeft.

Probleem oplossen

Het oplossen van een probleem is een manier waarbij je een casus uit de praktijk analyseert. Je gaat brainstormen over mogelijke oplossingen. Iedereen krijgt de ruimte om zijn of haar mening te geven.

 

Verslag schrijven

Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.        

 

Debat voeren

Bij een debat hebben twee of meer mensen een verschillende mening over een onderwerp. Deze standpunten worden helder in beeld gebracht door argumenten voor het eigen standpunt te geven, of door de argumenten van de ander met tegenargumenten te bestrijden.

 

Examenvragen

Op deze pagina vind je examenvragen van ExamenKracht van vorige jaren. De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij de opdracht die je net hebt afgerond.

Maak bij het beantwoorden ook gebruik van dat wat je al eerder geleerd hebt. Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw. Nadat je een vraag beantwoord hebt, kun je deze zelf nakijken en je score aangeven.

VWO 2016-TV1

VWO 2016-TV1 Vraag 21

VWO 2017-TV2

VWO 2017-TV2 Vraag 24
VWO 2017-TV2 Vraag 25

VWO 2019-TV1

VWO 2019-TV1 Vraag 8

VWO 2021-TV2

VWO 2021-TV2 Vraag 16
VWO 2021-TV2 Vraag 17


Meer oefenen?
Ga naar ExamenKracht en oefen ook met de nieuwste examens.

Terugkijken

Intro

  • Lees de Introductie van de opdracht nog eens door.
    Maakt de intro duidelijk wat je in deze opdracht gaat onderzoeken?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de hoofdvraag en deelvragen nog eens door.
    Kun je de demografische transitie tussen Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië vergelijken en uitleggen welke factoren hierbij een rol spelen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor deze opdracht staat ongeveer 3 SLU.
    Heb je de opdracht binnen het geschatte aantal uren kunnen doen?
  • Inhoud
    In de opdracht vergelijk je Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië op gebied van bevolkingsgroei.
    Ben je factoren tegengekomen die anders waren dat je had gedacht? Schrijf twee dingen op.
  • Eindopdrachten
    Heb je alle vragen van de toets goed kunnen beantwoorden?
    Hebben jullie een goede paneldiscussie gehouden over de demografische ontwikkeling in beide regio's? Kwamen er nog nuttige aanbevelingen uit de discussie?
  • Examenvragen
    Heb je de examenvragen gemaakt? Ging het goed?

Bronnen

Video's:

Websites:

  • Het arrangement Demografische ontwikkeling in Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië - v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-03-29 15:19:56
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VWO leerjaar 4, 5 & 6. In het domein "Zuid-Amerika" wordt het thema ''Demografische ontwikkeling in Zuid-Amerika" besproken. In Zuid-Amerika zijn veel mensen rooms-katholiek, maar toch gebruikt ruim 70% van de vrouwen tussen 14-49 jaar voorbehoedsmiddelen, ondanks het verbod van de kerk, dit heeft invloed op de bevolkingsopbouw van de Zuid-Amerikaanse landen. Bevolkingsdruk verwijst naar hoeveel druk de omvang van de bevolking uitoefent op natuurlijke hulpbronnen, leefbaarheid en beschikbare ruimte in een gebied. Het wordt beïnvloed door de totale bevolking en de bevolkingsdichtheid. Factoren zoals werkgelegenheid spelen ook een rol. Als landbouw minder werk biedt door modernisering, kan de bevolkingsdruk toenemen. Wanneer steden meer banen hebben, trekken plattelandsbewoners naar de stad, wat de bevolkingsdruk daar kan vergroten. Dit gebeurt vooral als er meer mensen naar de stad gaan dan de stad kan absorberen. Volgens het demografische transitie model is de bevolking van een gebied stabiel in fase 1 en 4, groeit in fase 2 en 3, en kan stabiel blijven of krimpen in fase 5. Maar er zijn uitzonderingen. In Zuid-Amerika zijn twee landen geweest waar de bevolking in fase 2 of 3 kromp, en in Zuidoost-Azië waren er ook twee landen waar dit gebeurde.
    Leerniveau
    VWO 6; VWO 4; VWO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Aardrijkskunde; Bevolking en ruimte;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    6 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arrangeerbaar, bevolkingsdruk, demografische ontwikkeling, stercollectie, voorbehoedsmiddelen, vwo456, zuid-amerika

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (2019).

    Kennisbank Aardrijkskunde - v456

    https://maken.wikiwijs.nl/152369/Kennisbank_Aardrijkskunde___v456

    VO-content Aardrijkskunde. (z.d.).

    Template opdracht - v456

    https://maken.wikiwijs.nl/141201/Template_opdracht___v456