Bio-quest 2: Hoe zie ik er van binnen uit? Voor kader en mavo leerlingen

Bio-quest 2: Hoe zie ik er van binnen uit? Voor kader en mavo leerlingen

Inleiding

Introductie:

In de vorige quest heb je geleerd, dat organismen bestudeerd worden bij de biologielessen. In deze quest ga je leren, waaruit een organisme is opgebouwd.

 

De onderzoeksvraag waar jij je deze quest mee bezig gaat houden is:

Hoe zie ik er van binnen uit?

Veel plezier!

 

 

Kenmerken van ontwikkelingsgebieden

Introductie

Doel

Als je deze quest goed maakt dan kun je al deze doelen halen van het onderdeel ''Hoe zie ik er van binnen uit?" uit de voortgangsmonitor van Egodact:

I

 

 

Omschrijving

Door het maken van de opdrachten die bij deze quest horen, ga jij ontdekken hoe jij er van binnen uitziet.

Veel plezier!

 

​Tijdsduur

(6 uur)

 

Begeleiding

Biologie is een mooi vak, maar soms wat lastig. Als je vragen hebt zoek mij dan op, dan gaat het vast lukken om goede antwoorden (en misschien zelfs weer nieuwe vragen!) te vinden. Ik ben in ieder geval beschikbaar op maandag, dinsdag donderdag en vrijdag. Zoek mij even op of....stuur een berichtje via teams.

 

Ondersteuning

Heb je moeite met het lezen van de (soms lange) teksten? Jouw iPad kan deze teksten voor je voorlezen. Daarvoor moet je de volgende dingen doen.

1. Ga naar je instellingen.

2. Kies 'Toegankelijkheid'.

3. Kies 'Spraak'.

4. Tik op het schuifje achter 'Spreek selectie uit'. Het balkje wordt groen.

5. Selecteer de tekst in de wikiwijspagina die je wilt laten voorlezen.

6. Kies 'Spreek uit'.

 

Reis(blog)

Stap 1: Introductie opdracht

Introductie:

Jij bestaat uit miljarden cellen, die veelal samenwerken en die er onder andere voor zorgen, dat je nu bezig kunt zijn met het maken van deze quest.

Opdracht:

Kijk en verwonder.

Uitvoering:

Stap 1: Download de app: LUKR AR en neem een kijkje in de binnenkant van het dier "mens".

Stap 2: Verwonder je over hoe de organen ten opzichte van elkaar liggen.

Stap 3: Ga gauw beginnen met deze quest.

Stap 2: Practicum Haar bekijken

Introductie:

Tijdens deze eerste (klassikale) les van deze nieuwe periode gaan jullie werken met de microscoop. De microscoop werkt met een lichtje aan de onderkant, officieel heet de microscoop die je op school gaat gebruiken dan ook een lichtmicroscoop. De microscoop helpt je bij het bekijken van iets wat je niet met het 'blote' oog kunt zien.

Opdracht:

Jullie gaan een preparaat (=moeilijk woord voor een glaasje met daarop het object wat je wilt gaan bekijken) maken van twee haren. De haren moeten heel precies worden nagetekend.

 

Uitvoering:

Stap 1: Uitleg practicumregels

Stap 2: Zelf de onderdelen en hun  functie van de microscoop ontdekken door deze link  Microscoop te bekijken. Je hebt hier maximaal 10 minuten de tijd voor.

Stap 3: Gezamelijk het haarpreparaat maken

Stap 4: Gezamelijk de microscoop instellen

Stap 5: Bekijk de tekenregels die je kunt vinden onder het kopje "bronnen" bij deze quest.

Stap 6: Teken het preparaat na. Dit mag op papier, maar ook met behulp van het tekenprogramma op de IPad.

Stap 7: Lever de tekening in via Seesaw.

Stap 3: Practicum Wangslijmvlies

Jouw Wangslijmvliescellen bekijken.

Afbeelding: Spieren in de wang,
facial-exercises.co.uk

Introductie:

Jouw lichaam bestaat uit miljarden kleine bouwsteentjes, die je met het blote oog niet kunt zien. Deze bouwsteenjes kan je vergelijken met Lego, allerlei blokjes waar je uiteindelijk misschien wel een huis of een vliegtuig mee kunt bouwen.

Opdracht:

Je gaat een preparaat maken met daarop jouw wangslijmvliescellen. Deze ga je bekijken onder de microscoop en je gaat de cellen tekenen volgens de tekenregels.

Uitvoering:

Let op: Deze opdracht kan je alleen op maandagochtend van 10:00 uur tot 12:00 uur op de Plaza uitvoeren en op donderdagochtend van 10:00 uur tot 12:00 uur in de Focusroom. De microscopen staan dan voor jullie klaar

Stap 1: Zorg er dus voor dat je voor het maken van deze opdracht de maandagmiddag in de eXploreroom of de donderdagochtend op het Plaza biologie inplant in jouw agenda.

Stap 2: Bekijk de onderstaande presentatie over hoe je ook alweer moet werken met de microscoop

https://biologiepagina.nl/Flashfiles/Ispring/microscoop.htm

Stap 3: Lees de tekenregels door die je onder het kopje "bronnen" vindt, goed door.

Stap 4: Bekijk het filmpje:

Stap 5: Maak het preparaat, leg het onder de microscoop en maak de tekening volgens de tekenregels en ......ruim, als je klaar bent, alles weer netjes op!!!!!

Stap 6: Benoem de onderdelen van jouw cel. Weet je deze niet, zoek ze dan op via

https://biologiepagina.nl/Flashfiles/Ispring/celweefselorgaan.htm

Wel even de pagina's doorklikken totdat je bij het onderdeel over de cel bent aangekomen.

Stap 7: Lever de tekening in via Seesaw .

Stap 4: Groot, groter, grootst

Introductie:

Tijdens de practica lessen "Haar bekijken" en "wangslijmvlies" heb je gewerkt met een lichtmicroscoop. Er zijn nog heel veel andere hulpmiddelen, die je kunt gebruiken om voorwerpen en organismen die (erg) klein zijn te onderzoeken.

Opdracht:

Maak een collage waarin je minimaal 6 van deze hulpmiddelen laat zien.

Uitvoering:

  • Stap 1: ​Zoek op het internet minimaal zes instrumenten die ervoor zorgen, dat een object wordt vergroot
  • Stap 2: Maak een screenshot van elk van deze instrumenten en zet deze in Piccollage
  • Stap 3: Zet bij de foto's:
    • De naam van het instrument
    • Wanneer ze voor het eerst gebruikt zijn (of wannneer ze uitgevonden zijn)
    • Hoeveel maal je een object kunt vergroten (dus als je er doorheen kijkt, hoe groot is het voorwerp dan?)
  • Stap 4: Zet de collage in Seesaw:

Stap 5: Weefsels en organen

Introductie

Je spreekt over een weefsel als er cellen met dezelfde bouw en functie bij elkaar zitten. Onder de microscoop zien deze er dus hetzelfde uit. Hieronder zie je een plaatje met een paar dierlijke weefsels.

 

 

Enkele dierlijke weefsels
Enkele dierlijke weefsels

Als je een aantal weefsels bijelkaar hebt en deze werken samen, dan noem je dit een orgaan. Jouw lijf bestaat uit heel veel organen. Bekende organen zijn bijvoorbeeld het hart, de darmen en de lever. Deze organen bestaan dus uit verschillende soorten samenwerkende weefsels.

 

Opdracht:

Je hebt waarschijnlijk wel eens gehoord, van de wet "donorregistratie". De rijksoverheid zendt op dit moment diverse spotjes uit om mensen hierover te informeren. Wist je, dat je al vanaf 12 jaar jezelf kunt registreren als donor? Om de voor jou juiste keuze te maken moet je wel weten wat je kunt kiezen en wat er precies mogelijk is.

 

Uitvoering:

Stap 1: Bekijk de video over orgaandonatie

 

Stap 2: Open onderstaande site en laat Rezi en Donnie jou van alles vertellen over organen orgaandonatie. Dit doe je door bij Rezi op de organen te "tikken" en bij Donnie op de gestelde vragen.

http://donordenkers.nl/home

Stap 3: Als je Rezi goed bekeken hebt, dan kan je jezelf testen d.m.v. spelletjes te spelen. Er zijn er zes, je moet er minimaal 2 spelen om te kijken of je de stof goed hebt begrepen. Deze kennis heb je nodig om straks een goede show in te kunnen leveren.

Stap 4: Klik op het tabblad "stellingen". Je ziet hier zes stellingen (=meningen) staan. Kies twee meningen en schrijf in Pages of je het eens bent met de stelling en waarom dat zo is. Zorg ervoor, dat jouw mening goed onderbouwd is. Dat wil zeggen, dat je duidelijk (met argumenten) aangeeft waarom jij dit vindt. Het aantal woorden, dat je gebruikt is niet belangrijk, maar de inhoud van die woorden wel. Lever het in Seesaw .

 

Stap 6: Orgaanstelsels

Introductie:

Jouw lichaam bevat heel veel verschillende organen. Een groep samenwerkende organen noemen we in de biologie een orgaanstelsel.

Opdracht:

Bij dit onderdeel ga je zelf ontdekken uit welke orgaanstelsels jouw lichaam bestaat en welke organen erbij horen.

Uitvoering:

Stap 1: Klik op onderstaande link en ontdek uit welke orgaanstelsels jij allemaal bestaat.

Jouw lichaam bestaat uit wel 11 orgaanstelsels

Stap 2: Gebruik onderstaande link om te oefenen met de verschillende organen en orgaanstelsels. Deze kennis kan je straks goed gebruiken om de show op niveau te kunnen maken.

Oefenen met orgaanstelsels

Show

Introductie:

In deze quest hebt je geleerd, dat jij uit hele kleine levende eenheden bestaat en dat wij dit cellen noemen. Deze cellen vormen uiteindelijk verschillende soorten orgaanstelsels, die ervoor zorgen dat jij goed kan functioneren.

Opdracht:

Je gaat op een poster laten zien waar de organen in jouw lichaam zitten of in het lichaam van een klasgenoot. Je mag de opdracht maken in een groepje van maximaal 4 personen, maar minder mag ook.

Uitvoering:

Stap 1: Trek jezelf of een klasgenoot over op bruin (kraft)papier, dat je kunt vinden op het Plaza op de rode kast. Zorg dat je het ook weer hier terugzet als je klaar bent.

Stap 2: Teken alle zichtbare organen in de borstholte en de buikholte op ware grote (als je de huid en het buikvlies zou verwijderen)

Stap 3: Schrijf de namen van de organen en de stelsels waar ze bij horen in het orgaan.

Stap 4: Van 1 orgaan laat je  zien hoe deze is opgebouwd uit verschillende weefsels en cellen.

Stap 5: Controleer of de poster voldoet aan de gestelde eisen (zie hieronder)

Stap 6: Maak een foto en upload deze in de map van biologie in Seesaw

Stap 7: Rol de poster op, doe er een elastiekje omheen (te vinden op in KVX) en stop de poster in de "Biobak" die ook te vinden is bij KVX. Zorg ervoor dat je naam, achternaam en je groep duidelijk vermeld staan op de buitenzijde van de rol.

Als je feedback van mij wilt voordat ik de show definitief ga beoordelen, kom dan voor het inleveren even bij mij langs.

De gestelde eisen aan de show:

Er is zichtbaar gemaakt dat:

  • De mens uit verschillende organenstelsels bestaat
  • De orgaanstelsels uit verschillende organen bestaat
  • Een orgaan uit verschillende weefsels bestaat.
  • De weefsels uit verschillende cellen bestaan

Bronnen

Werken met de microscoop

Voorschrift microscopen:

 

  1. Pak uit de kast een microscoop, en een snoer.
  2. Draag de microscoop op de juiste wijze terug naar je tafel.
  3. Steek de stekker eerst in de microscoop; dan in het stopcontact.
  4. Controleer of de tafel helemaal naar beneden staat en het kleinste objectief voor gedraaid is.
  5. Doe het lampje aan.  
               - stel de verlichting in,  
               - en  schuif het diafragma helemaal naar boven
  6. Leg het preparaat op de tafel onder de klemmen.
  7. Draai het kleinste objectief (4 X) boven de tafel.
  8. Draai de tafel, met de macroschroef, helemaal naar boven.
  9. Kijk door het oculair en draai met de macroschroef de tafel langzaam naar beneden totdat het
    beeld scherp is.
  10. Laat het beeld controleren door docent of TOA.

 

  1. Draai nu het 10 X objectief voor.
  2. Kijk door het oculair en draai met de microschroef totdat het beeld scherp is.
  3. Laat het beeld controleren door docent of TOA.
  4. Maak een overzicht tekening. Laat deze controleren door de docent.

    Klaar? Zie: doorgaan, stap 15 of preparaat weghalen, stap 19.

 

  1. Deze volgende stap uitsluitend in opdracht van de docent of de TOA.
    Draai het 40 X objectief voor. Let op: er is nu erg weinig ruimte tussen de lens en het
    preparaat!
  2. Kijk door het oculair en draai met de microschroef totdat het beeld scherp is.

Let op, als het niet lukt met de microschroef een scherp beeld te krijgen:
a. draai opnieuw het 10 X objectief voor
b. stel opnieuw scherp: laat het beeld controleren door de docent of TOA
c. draai nu het 40 X objectief voor
d. kijk door het oculair en probeer nogmaals met de microschroef scherp te stellen

  1. Laat het beeld controleren door docent of TOA.
  2. Maak een detail-tekening. Laat deze controleren door de docent.

 

  1. Weghalen van het preparaat:
    a. draai eerst het kortste objectief voor  (zodat er meer ruimte ontstaat).
    b. draai daarna de tafel helemaal naar beneden met de macroschroef.
    c. nu pas het preparaat voorzichtig onder de preparaatklemmen vandaan wegnemen.

 

  1. Opruimen van de microscoop:
    a. doe eerst de lamp uit.
    b. haal de stekker uit het stopcontact, daarna uit de microscoop.
    c. controleer nogmaals:
       -of de tafel naar beneden is en het kortste objectief is voorgedraaid
      - en of het preparaat is weggehaald.
    d. draag de microscoop rustig op de juiste wijze terug naar de kast.
    e. zet de microscoop terug op de juiste plaats.
    f.  hang het snoer terug.
    g. ruim het preparaat op.

Om uit te rekenen hoeveel maal het object wordt vergroot, kan je onderstaande tabel gebruiken.

 

Oculair Objectief

Vergroting
10 x rood 4 10 x 4 = 40 keer
10 x geel 10 10 x 10 = 100 keer
10 x blauw 40 10 x 40 = 400 keer

De tekenregels

Hoe maak ik bij biologie een tekening?

Tekenregels:

1.Gebruik ongelinieerd papier en een scherp, niet te zacht potlood (HB).

2.Als je kleurt (), gebruik je kleurpotloden (geen viltstiften)

3.Zet bovenaan het blad je naam, klas en datum.

4.Maak grote tekeningen, niet meer dan twee of drie op een bladzijde.

5.Teken alleen wat je ziet, niet wat je denkt dat je moet zien.

6.Teken de hoofdzaken, maak het niet te ingewikkeld.

7.Maak strakke lijnen. Eerst dun de omtrek en de delen, daarna evt. wat duidelijker maken.

8.Zet bij de tekening welk organisme of deel van een organisme je hebt getekend (titel).

9.Zet er bij of het natuurgetrouw of schematisch is. (zie toelichting verderop)

10.Als je een doorsnede hebt getekend, zet dan erbij of het een lengte- of dwarsdoorsnede is. (zie toelichting verderop)

11.Als je iets tekent wat je door de microscoop ziet, zet je de vergroting erbij.

12.Rechts naast de tekening zet je de namen van de delen, trek evenwijdige lijntjes met een liniaal naar die namen, of geef de delen een nummer.

 

Werk netjes!

Bij biologie kan je twee soorten tekeningen maken, namelijk natuurgetrouw of schematisch

Ook zou  je een object op twee manieren kunnen doorsnijden, zie onderstaande voorbeelden.

Soorten tekeningen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Voorbeeld van een goede tekening

Afbeelding : Voorbeeld tekening, Pieter Meijering

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Maken van een wangslijmvliespreparaat

Bekijk het onderstaande filmpje om te ontdekken hoe je op de juiste wijze een preparaat maakt van jouw wangslijmvlies.

Afbeelding : Weefsel van het wangslijmvlies, Merck & Co.  
Afbeelding : Dierlijke cel,
Biologie Voor Jou