Wikiwijs 4: De opbouw van een plant

Wikiwijs 4: De opbouw van een plant

Inleiding

Beste leerlingen van klas 1,
 

Via deze Wikiwijs gaan we wat meer te weten komen over planten. Kun jij al eens antwoord geven op de volgende vragen:
Waar bestaat een plant uit?
Hoe vermenigvuldigt een plant zich?
Welk deel van een plant kun je eten?
Waarom is dit voor jou interessant om te weten? Waarom moet je dit uberhaupt weten?

Dit allemaal gaan we behandelen in deze Wikiwijs!
 

Introductie
Je gaat van boven naar beneden de pagina's van deze Wikiwijs lezen en je maakt bijbehorende opdrachten. In deze Wikiwijs kom je meer te weten over hoe een plant is opgebouwd. Met super gave weetjes..
Je gaat dus kennis maken met de verschillende onderdelen van een plant. Deze onderdelen worden ook wel organen genoemd.
Alle organen van een plant zijn belangrijk voor het functioneren van de plant. Met andere woorden; ze kunnen niet zonder elkaar bestaan.

Voor de toets moet je de volgende punten beheersen:

Thema 2 Organen en Cellen - bsf 2 Organen van Planten

  • Ik kan de bouw en functie van wortels, stengels en bladeren beschrijven
  • Ik kan orgaanstelsels van planten noemen met hun functie

 

En o ja, handig om te weten!
Tijdens deze wikiwijs ga je onder andere je kennis voor jezelf toetsen aan de hand van tekeningen. Lukt het jou om een plant te tekenen en alle onderdelen hierbij te benoemen?

Ik wens je heel veel succes met het maken van deze Wikiwijs!

De opbouw van een plant

Onderwerp 1: levenscyclus en de wortel

Inleiding
Planten bestaan uit drie hoofdorganen; wortel, stengel en blad.
Tijdens deze les gaan we bij elk onderwerp inzoomen op één orgaan.

Bekijk eerst het filmpje. Lees daarna onderstaande tekst.

Levenscyclus van een plant

Bron: Youtube

In het filmpje heb je gezien dat uit een zaadje een nieuwe plant ontstaat die zelf ook weer zaadjes maakt.
Dit gebeurt telkens opnieuw en steeds in dezelfde volgorde. We noemen dit de levenscyclus.
De levenscyclus van een plant is als volgt:
1. Een zaadje ontkiemt, waardoor er een nieuwe plant groeit.
2. Het plantje groeit uit tot een volwassen plant en krijgt bloemen.
3. Uit deze bloemen ontstaan vruchten en zaden.
4. De zaden worden verspreid.
5. De plant gaat dood

 

Organen van een organisme
Wat zijn organen ook alweer?
Organen zijn delen van een organisme (in dit geval de plant) die een bepaalde taak uitvoeren.

De plantencel
Organen zijn op hun beurt weer opgebouwd uit miljoenen cellen. Een plantencel ziet er wat anders uit dan een dierlijke cel.
Kijk maar eens naar onderstaande afbeelding van een plantencel.

Bron: Nectar. De onderdelen van een plantencel

 

In deze afbeelding zie je een cel uit de binnenkant van een blad. Als je goed kijkt zie je dat deze cel niet plat is maar de vorm heeft van een doosje.
Welke onderdelen heeft een plantencel?
* celwand
* celmembraan
* cytoplasma
* celkern
* vacuole
* bladgroenkorrels

Het celmembraan,  de celkern en het cytoplasma zijn onderdelen die ook in de dierlijke cellen voorkomen, jullie weten al waar deze zitten en welke taak ze hebben. Welke nieuwe onderdelen zien we:
De celwand is een stevige laag om de cel heen
De vacuole is een blaasje in het midden van de plantencel die vol zit met water.
Bladgroenkorrels zijn korreltjes die in het cytoplasma zitten, zij geven de plant zijn groene kleur.

 

 

Wortel van een plant
Nu gaan we nog even kijken naar de wortels van een plant. Wortels... dacht jij ook gelijk aan een konijn met een oranje wortel in zijn hand?

 

Helemaal geen gekke gedachte! Maar.. wist je dat elke plant wortels bezit? Alle wortels van een plant samen noemen we het wortelstelsel. De wortels van een plant zitten in de grond. Een wortel bestaan uit drie onderdelen:

* Een lange, dikke hoofdwortel
* Een zijwortel
* Wortelharen

De plant gebruikt zijn wortelharen om voedingsstoffen uit de bodem te halen. Wortels groeien daarom ook altijd naar beneden.

Opdracht

Wortels zijn organen van planten.
1: Waaruit bestaat een wortelstelsel? ..........................................................................................................................

2: Veel planten hebben een wortelstelsel met een lange, dikke ....................................... met daar aan verschillende ...........................................................
3. Via welk deel van de wortels neemt een plant water met opgeloste mineralen
op uit de bodem? hoofdwortel / zijwortel / wortelharen

Onderwerp 2 - de stengel

De stengel van een plant

Heb je er wel eens over nagedacht hoe het kan dat een plant rechtop blijft staan?
Antwoord: de stengel!


    Bron: Flora van Nederland

De stengel geeft stevigheid aan de plant. Hij zorgt er dus voor dat de plant niet om valt.
Ook zorgt de stengel voor het vervoeren van water en voedingsstoffen in de plant.

En dat is niet alles.. Wist je dat een plantenstengel ook nog knopen heeft. En op die knopen van de stengel zitten de bladeren. Gaaf he!

Bekijk het filmpje over stengels. Ga daarna verder met het lezen van de tekst.

bron: youtube

 

De onderdelen
Een stengel is dus opgebouwd uit verschillende onderdelen. Kijk maar naar de volgende afbeelding:

 

1. Eindknop           
2. Knoop
3. Blad
4. Lid
5. Okselknop
6. Stengel

Bron: BVJ


Twee soorten planten
Bomen en struiken hebben hele stevige stengels. Bomen en struiken noemen we houtachtige planten.
Veel planten hebben stengels zonder hout er in. Die planten noemen we kruidachtige planten.

 

Opdracht
Je gaat een schematische tekening van een kruidachtige plant tekenen aan de hand van de tekenregels van biologie.
De onderstaande begrippen teken je en benoem je op je tekening:

blad
stengel
hoofdwortel
zijwortel
wortelharen


Ik ben zeer benieuwd naar jullie tekenkunsten :)

Onderwerp 3 - het blad

Het blad van een plant

Goed, we hebben nu de wortel en de stengel van een plant gehad.
Dan is het nu tijd voor
orgaan nummer 3. En dat is het blad van een plant!

Het blad van een plant heeft twee belangrijke taken. Namelijk:

1. het verdampen van water
2. zorgen voor fotosynthese 

Fotosynthese gaan we in een later hoofdstuk verder behandelen.

Belangrijk is dat we hebben geleerd dat een plant uit drie organen bestaat. De wortel, de stengel en... het blad! Weet jij het op onderstaande tekening aan te wijzen zonder naar de woorden te kijken? Dat is je vast gelukt!

   Bron: BVJ

En dan nog even dit!
We waren aan het leren over het blad van een plant. De drie belangrijke delen van het blad zijn:

de bladbasis (waar het blad aan de stengel vastgehecht zit)
de bladsteel (het steeltje)
en de bladschijf (het blad zelf)

Lukt het jou om het op de tekening aan te wijzen zonder naar de woorden te kijken? Ik ben benieuwd!!!

      Bron: wikiwand

Opdracht
Bij deze opdracht gaan we even checken of alle informatie bij jou is aangekomen. En blijven hangen natuurlijk! Je gaat even weg van de laptop. Je gaat namelijk aan je tafel een natuurgetrouwe tekening maken van een blad. Het tekenen doe je volgens de tekenregels. Bij je natuurgetrouwe tekening van het blad benoem je de volgende onderdelen:
Bladschijf
Bladsteel 
Hoofdnerf
Zijnerven
Bladmoes
.

De tekeningen laat je aan het einde van de les zien aan je docent. Gebruik kleurpotloden, doe je best! Maak er iets moois van!

Onderwerp 4 - de vrucht en het zaad

De vrucht en het zaad van een plant
Van onder naar boven hebben we de wortels, de stengel en het blad. Helemaal bovenin de plant heeft de plant een vrucht en zaad. Uit het zaad kan weer een nieuwe plant ontstaan. De plant kan zich hiermee dus vermenigvuldigen. Heel belangrijk! Maar waarom eigenlijk? Kan jij voor jezelf antwoord geven op deze vraag???

 

Afbeeldingsresultaat voor wortel stengel blad

De vrucht
De vrucht is een bloem die rijp is geworden. Dus eerst was het een bloem, dat daarna is omgezet naar een vrucht. Een vrucht van een plant kan je vaak eten. Vertel eens, welke vruchten vind jij lekker van planten? Bedenk er minimaal 4!

Opdracht
Nu ga je door naar de Oefentoets. Het zijn 10 vragen waarbij je gaat checken of je alles hebt begrepen van deze basisstof :)

Super gaaf dat je in deze les de opbouw van een plant hebt geleerd te tekenen!!

 

                                                            -Einde-

Afsluiting - oefentoets

De oefentoets

We sluiten het thema Planten af met een oefentoets.
Deze oefentoets bestaat uit een aantal gesloten, en een aantal open vragen.
Je hebt de oefentoets gehaald als je een 80% score behaald.

 

Heel veel succes!                 

Toets: Toets Planten

Start

  • Het arrangement Wikiwijs 4: De opbouw van een plant is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Elbrich de Haan Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2023-12-12 12:38:07
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    In deze wikiwijs ga je kennis maken met de verschillende onderdelen van een plant. Al deze onderdelen zijn essentieel voor het functioneren van de plant; ze kunnen niet zonder elkaar bestaan. Aan het eind van deze wikiwijs ga je je kennis toetsen aan de hand van een test.  We wensen je heel veel succes!

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Kennis opdoen van de opbouw van de verschillende onderdelen van een plant. Dit op een speelse, interactieve manier.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Toets Planten

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.