De Aarde Beweegt
Het weer - klimaat op vakantie
Tijdens de zomervakantie trekken we er allemaal op uit. Sommige mensen zoeken de warmte in het zuiden van Europa op, terwijl anderen richting het Noorden trekken om daar te genieten van een koeler klimaat.
a. Zoek van de volgende steden op wat het weer van vandaag is.
- Barcelona
- Athene
- Berlijn
- Een stad of dorp waar je zelf deze vakantie bent geweest
b. In welk klimaat liggen deze steden?
c. Wat is het verschil tussen weer en klimaat?
Endogene krachten (de binnenkant van de aarde).
Opbouw van de aarde
Onze aarde bestaat uit verschillende lagen. Maak een tekening met een dwarsdoorsnede van de aarde. Schrijf daarbij de namen van verschillende lagen, hoe dik ze zijn, waaruit ze bestaan en hoe warm het er is. Kijk voor informatie op:
https://www.ntr.nl/html/micrio/schooltv/aardlagen/
Als je klaar bent laat je de tekening aan je docent zien.
Tektoniek
De toplaag van de aarde bestaat uit losse delen. De platen bewegen los van elkaar. Door de bewegingen onder deze platen bewegen sommige platen naar elkaar toe. Andere platen juist weer van elkaar af. Op deze scheuren ontstaan aardbevingen, vulkanen, nieuwe eilanden of bergen.
Op de afbeelding zie je de platen die er zijn. Die platen bewegen dus los van elkaar.
Platen kunnen op verschillende manieren bewegen. Vul het onderstaande schema in.
| Soort beweging |
Beschrijf in je eigen woorden welke beweging dit is |
Welke natuuromstandigheden komen hier voor |
| Convergerend |
|
Aardbeving/Tsunami/Gebergte/Vulkanen |
| Divergerend |
|
Aardbeving/Tsunami/Gebergte/Vulkanen |
| Transform |
|
Aardbeving/Tsunami/Gebergte/Vulkanen |
Vulkanen en gebergten
Door het bewegen van de platen gaan er ongelijkheden op de platen ontstaan. Dit noemen wij bergen of vulkanen. Hoe bergen en vulkanen precies ontstaan, kun je zien in het filmpje hieronder.
https://schooltv.nl/item/geoclips-de-aardkorst-beweegt/#q=vulkanen
Tsunami
Door een aardbeving onder water, beweegt het water. Daardoor ontstaan er grotere golven. Deze noemen we een tsunami. Dit is een Japans woord. Het betekend haven (tsu) en golf (nami). Hieronder zie je opdrachten die uitleggen hoe een tsunami ontstaat.
Digitaal werkboek Tsunami
Het maken van een Seismograaf
Aardbevingen 1 Het klokhuis
Bekijk deze aflevering van het klokhuis over aardbevingen.
https://hetklokhuis.nl/tv-uitzending/3194/Aardbeving
Aardbevingen 2 Seismograaf
Seismograaf
Aardbevingen kunnen we meten met een seismograaf. Een seismograaf kan je zelf maken.
Maak je eigen seismograaf
Je kan heel makkelijk je eigen seismograaf maken. Hoe je dat doet? Verder lezen!
Je hebt nodig:
- Een kartonnen doos
- Een schaar
- Lange strook papier
- Plastic bekertje
- Steentjes
- Potloden
- Plakband
- Stukje touw of lint
Stap 1: Knip een lange strook papier. Maak met de schaar een dunne gleuf in de onderkant van de doos die net zo breed is als de strook papier.
Stap 2: maak met plakband het touw of lint vast aan het plastic bekertje
Stap 3: maak met de schaar een gaatje in de onderkant van het bekertje en steek het potloot doorheen
Stap 4: verzwaar het bekertje met een paar kleine steentjes of zand
Stap 5: Maak een gat in de bovenkant van de doos en haal het lint er van onder doorheen. Zet het daarna vast met een ander potlood
Je seismograaf is nu klaar voor gebruik!
Aardbevingen 3 Noodplan
Stel er vindt een aardbeving plaats in Nederland. En toevallig ligt onze school binnen dit gebied. Wat moet je dan doen.
Maak een stappenplan voor je klas om te schuilen voor de aardbeving:
- Hou rekening met de tijd van ontsnappen, je hebt niet minuten de tijd.
- Kies een schuilplaats waar je een tijd kunt zitten, voor het geval het dak instort.
- Maak een duidelijke instructie
- Verduidelijk dit eventueel met een plattegrond.
Tip: Er hangt in de school op verschillende plannen voor het ontsnappen bij brand. Gebruik dit als voorbeeld.
Aardbevingen 4 Verslag
Over aardbevingen en je zelfgemaakte seismograaf maak je een verslag. Voor dit verslag krijg je een cijfer, we letten op:
|
Voldoet het aan de eisen van een verslag:
|
|
Namen:
|
|
Voorkant met titel en namen.
|
1
|
|
|
Inleiding en inhoudsopgave.
|
1
|
|
|
Inhoud Seismograaf:
|
|
|
|
Korte uitleg over wat een seismograaf is met daarin de begrippen:
- Aardbeving
- Epicentrum
- Schaal van Richter
- Seismogram
|
2
|
|
|
Foto zelfgemaakte Seismograaf
|
1
|
|
|
Foto eigen seismogram
|
1
|
|
|
Uitleg van het seismogram
|
1
|
|
|
Inhoud noodplan Aardbeving:
|
|
|
|
Wat te doen bij een aardbeving op school
|
2
|
|
|
Evaluatie
|
|
|
|
Per groepslid: wat heb je geleerd, wat ging goed, wat was lastig?
|
1
|
|
Het verslag mag je digitaal inleveren:
Dhr. Luuk Korten: lkorten@zone.college
De buitenkant beweegt ook
De aarde draait
De Aarde draait om zijn eigen as. Daarnaast draait de aarde om de zon heen. Hierdoor ontstaan er een aantal verschillen die wij elke dag voelen. Door de draaiing van de aarde wordt het bijvoorbeeld dag en nacht en verschillende seizoenen
https://schooltv.nl/link/hoe-de-aarde-draait/#q=
Weer en klimaat
https://schooltv.nl/item/aarde-en-ruimte-afl-1-het-weer/
Hoe ontstaan buien en bliksem en wat doe je als je in noodweer terechtkomt? Via internet kunnen we op de buienradar zelf een bui zien aankomen. Verder kijken we naar verschijnselen als dag en nacht, seizoenen, temperatuur, neerslag, wind, luchtstormen, remote sensing en andere instrumenten, weerbericht, luchtdruk en klimaat.
Beoordelingsmodel Weer en Klimaat
| Beoordeling |
Maximaal aantal punten |
Punten verdiend |
|
1. Weerbericht
- Het weerbericht is goed geschreven
- Alle begrippen komen terug
|
2 |
|
| 2. Sterrenstelsel en planeten |
1 |
|
| 3. Temperatuur op aarde |
1 |
|
| 4. Betekenissen weerkaart |
1 |
|
|
5. Tekening kringloop van water
- Netjes getekend
- Gebruik van de begrippen
- Alle onderdelen zijn aanwezig
|
3 |
|
| 6. Invloed weer op beroepen |
1 |
|
| 7. Netjes gewerkt en op tijd ingeleverd |
1 |
|
| Totaal |
10 |
|
Klimaatzones
https://schooltv.nl/item/geoclips-klimaatzones-van-de-wereld/#q=geoclips
Bekijk het filmpje en Alcarta (online atlas www.alcarta.nl) pagina 222-223.
Welke 5 klimaatzones kennen we? Wat zijn de eigenschappen? Denk aan: begroeiing, neerslag en temperatuur.
Teken de tabel na en vul de antwoorden in
| Klimaatzone |
Begroeiing |
Neerslag |
temperatuur |
Komt voor in |
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
Extreem weer
Beaufort
Maak de onderstaande vragen:
1. Wat meten we met Beaufort?
2. Hoe ontstaat een orkaan? Verwerk daarin de temperatuur van het water, het gebied waar orkanen kunnen voorkomen.
3. Leg uit wat we bedoelen met 'het oog van een orkaan' en waarom dit gevaarlijk is.
Eindopdracht Klimaatverandering
https://schooltv.nl/item/de-buitendienst-5/#q=
Maak een vlog over klimaatverandering. Hierin moet je een aantal onderdelen in terug laten komen.
- Laat zien welke elektrische apparaten jij gebruikt op een dag.
- Zorg dat het begrip klimaatverandering wordt uitgelegd. Leg hierbij uit wat de uitstoot van CO2 (koolstofdioxide) voor invloed heeft op de opwarming van de aarde.
- Leg uit waarom kolencentrales vervuilend zijn en benoem minimaal één initiatief.
- Waar komt CO2/broeikasgassen vandaan? Benoem hierbij een voorbeeld van de vijf grootste vervuilers.
- Bedenk een simpele maatregel voor in huis, die mileuvriendelijk is. Leg uit waarom je dit wel/niet zal gebruiken.
- Gebruik binnen het filmpje een kaart die past bij het onderwerp.
| Beoordeling |
Punten |
Punten gekregen |
| Overzicht van elektrische apparaten die jij gebruikt |
1 |
|
| Uitleggen wat klimaatverandering is en het gebruik van het begrip CO2 en broeikasgassen |
2 |
|
| Waarom zijn kolencentrales vervuilend en bedenk een alternatief |
1 |
|
| Geef een voorbeeld van waar CO2 vandaan komt |
2 |
|
| Eigen maatregel voor in huis |
1 |
|
| Gebruik van een kaart die relevant is in jouw vlog |
1 |
|
| Vlog is netjes, goed verstaanbaar en goed ge-edit |
2 |
|
| Totaal |
10 |
|
