Het koffertje van Wopke

Het koffertje van Wopke

Introductie

Kijk dit intro filmpje voordat je aan je quest begint

Tijdbesteding

 

Mate van vrijheid

Dit is een gestructureerde quest. Je bepaalt zelf wanneer en waar je deze quest doet. Het onderwerp, de vraagstelling en de uitwerking zijn bepaald door de docent.

Progress Monitor

Met deze quest werk je aan: Economie (onderbouw) - Samenwerken en onderhandelen - De overheid

Leerspier

Centraal in deze quest staat voortbouwen: je maakt goed gebruik van allerlei bronnen die al in deze quest staan, maar ook van daarbuiten zoals de krant en het journaal. Je bouwt voort op de Miljoenennota van dit jaar en vorig jaar om jouw miljoenennota mee te maken.

 

Introductie inhoud

Bij economie doorloop je altijd 3 stappen: kiezen, samenwerken en verdelen. Dit doe je voor jezelf (individueel), dit doet een bedrijf en de overheid volgt dezelfde stappen. In deze quest kijken we naar de overheid en hoe die deze 3 stappen zet.

De invulling van die stappen en de gemaakte keuzes bekijkt de overheid ieder jaar opnieuw. Net zoals voor jou het nieuwe schooljaar begint met een startdag, geldt Prinsjesdag als het begin van een nieuw parlementair jaar. Dat begin is sinds 1887 altijd op de derde dinsdag van september. Dit is niet zomaar een willekeurige datum: deze is namelijk in de Grondwet vastgelegd. Prinsjesdag verloopt elk jaar hetzelfde, het is traditie. De koning verlaat om 13.00 uur Paleis Noordeinde. In een koets rijdt hij naar de Ridderzaal aan het Binnenhof. In de Ridderzaal zitten dan onder andere alle ministers en staatssecretarissen en de leden van de Eerste en de Tweede Kamer. De koning leest de troonrede voor. Dat is een samenvatting van de plannen van de regering voor het komende jaar. De tekst van de troonrede wordt strikt geheim gehouden totdat de koning hem voorleest. Na het voorlezen gaat de koning weer terug naar het paleis waar hij met zijn familie op het balkon de mensen toezwaait.

Foto: rijksoverheid.nl
Foto: rijksoverheid.nl

Motivatiemotor

Passie uitoefenen

Naar een doel streven

Nieuwsgierigheid

Iets totaal nieuws leren
"Ik ben dol op rekenen en goed uitkomen."   "Ik wil minister van Financien worden." "Wat als we iedereen een basisinkomen geven?" "Ik wil weten wat er in de Miljoenennota staat, en wat dat betekent."

 

Zet in Seesaw welke van deze vier pijlers jou het meest motiveert om deze quest tot een goed einde te brengen en waarom. Plaats je blog in het mapje Economie en geef het de naam: MM Koffer.

Verderkijker

De economie quest 'Het koffertje van Wopke' gaat het om de volgende vraag:

'Hoe ziet mijn miljoenennota eruit?'

Om deze vraag te kunnen beantwoorden zijn er drie onderwerpen waarover je kennis moet verzamelen:

Wat doet de overheid (kiezen)?

Hoe komt de overheid aan geld (samenwerken)?

Waar geeft de overheid geld aan uit (verdelen)?

 

Waarom bestaat er eigenlijk een overheid? Wat doet de overheid eigenlijk en wat heb ik daaraan?

Hoe komt de overheid aan geld en waar geeft ze het aan uit?

Routeplanner

Planning

Tijd Onderdelen
Overheid en economie + Overheid: inkomsten en uitgaven + TOETS
Het koffertje van Wopke + Show + Terugkijker

 

Overheid en economie

Kiezen: de overheid heeft bewust gekozen om bepaalde taken op zich te nemen. Na bestudering van dit deel kun je voorbeelden geven (uit je eigen woonomgeving) van goederen en diensten die door de overheid worden aangeboden.

- Je kunt met behulp van een voorbeeld duidelijk maken dat de drie overheden (Rijk, provincie en gemeente) een eigen taak hebben.

- Je kunt voorbeelden noemen van producten (goederen en diensten) die door de overheid worden verzorgd.

- Je kunt uitleggen dat de overheid doordat we belasting betalen geld heeft om de overheidsproducten te kunnen aanbieden.

 

Opdrachten

Opdracht 1

Overheid en economie
Opdracht 2

Overheid als producent en meeliftgedrag

Overheid: inkomsten en uitgaven

Samenwerken: voor de taken die de overheid uitvoert is geld nodig. Je begrijpt dat de overheid voor haar inkomsten grotendeels afhankelijk is van (directe en indirecte) belastingen.

- Je kunt het verschil uitleggen tussen directe en indirecte belastingen.

- Je kunt uitleggen wanneer je loon- en inkomstenbelasting en wanneer je BTW betaalt.

- Je kunt drie voorbeelden van overheidsuitgaven noemen die bijdragen aan de welvaart en groei.

 

Opdrachten

Opdracht 1

Overheid: Inkomsten en uitgaven

TEST JEZELF! OVERHEID en ECONOMIE

Om voor jezelf te controleren of je de stof voldoende begrepen hebt kun je de oefentoets maken.

Oefening: Oefentoets Overheid en Economie

Start

Als je de stof beheerst maak je de echte toets. Aan het einde van de toets vraag je een Bewijs van deelname op. Je moet minimaal een score van 80% halen. Dit bewijs van deelname plaats je in Seesaw.

Toets: Overheid en Economie

Start

Het koffertje van Wopke

Op de derde dinsdag van september, Prinsjesdag, komt de koning naar het Binnenhof in Den Haag om de Troonrede voor te lezen. De Troonrede is geschreven door de minister-president in overleg met de andere ministers.In de Troonrede staan de plannen van de regering voor het komende jaar.

De minister van Financiën komt om 15.00 uur met het beroemde koffertje naar de Tweede Kamer om het complete overzicht van de plannen aan te bieden. In het koffertje zitten de rijksbegroting en de miljoenennota. In de rijksbegroting staat gedetailleerd beschreven wat de overheid het komende jaar aan geld denkt uit te geven en te ontvangen.

Rijksbegroting

Wat als de overheid maar 1000 Euro te verdelen had?
We rekenden de miljarden in de Miljoenennota terug tot kleinere bedragen.

INTERMEZZO speel het begrotingsspel

Reisblog

Tijdens deze quest 'blog' je over de volgende onderdelen:

  • Seesaw: motivatiemotor
  • Seesaw: Bewijs van deelname: Toets: Overheid en Economie met een score van minimaal 80%
  • Seesaw: show Tegenbegroting uitgaven
  • Seesaw: terugkijker

Zet al je blogs met de juiste naam in het mapje Economie.

Show

In Numbers maak je jouw tegenbegroting voor de uitgaven kant. Je kunt dat op K/M niveau of op H/V niveau doen, geef dat aan bij de show die je inlevert in Seesaw.

Kader/Mavo Havo/Vwo
  • maak een kloppende tegenbegroting die voortbouwt
  • maak een cirkeldiagram waar in % jouw uitgaven per post (Sociale zekerheid, zorg etc.) zichtbaar zijn
  • maak een staafdiagram waarin de jaren 2020, 2021 en jouw begroting naast elkaar staan per post
  • leg voor de 5 posten, die jij het belangrijkste vindt, uit waarvoor jij meer geld wilt uitgeven.
  • maak een kloppende tegenbegroting die voortbouwt
  • maak een cirkeldiagram waar in % jouw uitgaven per post (Sociale zekerheid, zorg etc.) zichtbaar zijn
  • maak een staafdiagram waarin de jaren 2020, 2021 en jouw begroting naast elkaar staan per post
  • leg voor de 5 posten, die jij het belangrijkste vindt, uit waarvoor jij meer geld wilt uitgeven.
  • onderbouw 5 van jouw wijzigingsvoorstellen met economische begrippen die je in deze quest of in de krant bent tegengekomen
  • verwerk in jouw wijzigingsvoorstellen ook hoe deze verschillen van het regeringsvoorstel en een andere politieke partij

 

Let op! De miljoenennota is 15 september 2020 pas na 15.00 uur bekend en verschijnt op 16 september 2020 in de krant.

De begroting is gemaakt door de regering. De regeringspartijen staan dan ook in principe achter de plannen. De oppositiepartijen stellen vaak een tegenbegroting voor. Een tegenbegroting bestaat uit een aantal wijzigingsvoorstellen op de plannen van het kabinet. Deze wijzigingen worden in september en oktober in het parlement met het kabinet besproken. Het Centraal Planbureau (CPB) rekent op verzoek van de partijen de begrotingen en de tegenbegrotingen door, zodat niet allemaal wijzigingen worden voorgesteld die niet haalbaar zijn en de voorstellen te vergelijken zijn.

Jij gaat ook een tegenbegroting maken voor de uitgaven kant. Bij economie presenteren we alles graag altijd via 3 wegen: in tekst, in grafieken en door berekening. Ook jouw tegenbegroting moet deze 3 onderdelen bevatten. Je gaat dit maken in Numbers.

Als je Numbers nog niet kent, volg dan een tutorial via Youtube. Bijvoorbeeld:

https://youtu.be/RSR2bokgLS4

Hieronder zie je de bedragen, per onderwerp in miljarden euro's, die in 2020 op de begroting stonden. In de kolom 2020 vul je de bedragen in uit de begroting van 2021 en in de kolom 'Jouw voorstel' hoe jij de miljarden zou willen verdelen. Daarbij bouw je voort op de bedragen zoals die in 2020 en 2021 door de overheid zijn voorgesteld. Er zijn allerlei lopende verplichtingen dus posten kunnen niet van iets naar niets!

Uitgaven 2020 2021 Jouw voorstel
Sociale Zekerheid 85,8    
Zorg 82,2    
Onderwijs, C&W 39,1    
Gemeente e.v. 34,2    
Buitenlandse Zaken 13,1    
Justitie en Veiligheid 11,8    
Defensie 10,6    
Infrastructuur en Water 8,9    
Binnenlandse Zaken 5,5    
Rentelasten 4,8    
Economische zkn en Klimaat 4,8    
Financien 1,7    
Landbouw, Natuur, Voedsel 1,3    
Overig -0,4    
Gasbaten -1,1    
Totaal 302,1    

 

Je maakt de tabel in Numbers. Geef de tabel een titel, zorg dat duidelijk is waar de tabel overgaat.

Van de 3 kolommen maak je een staafdiagram waarin je de jaren per post naast elkaar plaatst. Zorg weer voor uitleg wat je in dit staafdiagraam ziet en wat je opvalt.

Van jouw tegenbegroting cijfers maak je een cirkeldiagram waarin je in percentages laat zien wat de aandelen van de verschillende posten zijn. Ook hier maak je een uitleg van wat het cirkeldiagram laat zien en wat daarin opvalt.

Tenslotte maak je een top 5 uit de bestaande uitgavenposten die jij het belangrijkste vindt en waaraan jij meer geld wilt geven. Motiveer ieder van jouw keuzes uit jouw top 5, waarom vindt jij dit zo belangrijk. Kijk, ter inspiratie voor jouw motivatie, naar de teksten van de regering of naar de alternatieve voorstellen van de oppositie.

1. Onderwerp:..........................................................

Motivatie:.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

........................

Enz. voor 2 t/m 5

Deze top 5 met toelichting geef je ook een plaats op het Numbers veld.

Laat je hier door inspireren voor jouw show in Numbers.

Seesaw: lever jouw tegenbegroting en motivatie, die je gemaakt hebt in Numbers, als PDF in. Plaats deze in het mapje Economie en geef het de naam Show Koffer

Voorbeeld

Hieronder staat een uitwerking op V/M niveau

Voorbeeld uitwerking V/M niveau
Voorbeeld uitwerking V/M niveau

Terugkijker

Plaats in Seesaw een reflective journal (in het mapje Economie met als naam TK Koffer) met daarin antwoord op de volgende vragen:

  • Heeft je motivatiemotor gewerkt, waarom wel/niet?
  • Heb je gepresteerd op het niveau dat je voor ogen had?
  • Wat vond je moeilijk? Wat heb je toen gedaan?

  • Deze economie quest 'Het koffertje van Wopke' ging over drie onderwerpen: Wat doet de overheid (kiezen)? Hoe komt de overheid aan geld (samenwerken)?Waar geeft de overheid geld aan uit (verdelen)? Kun je deze drie vragen nu beantwoorden en er in een gesprek over meepraten?

  • Hoe ben je uitgekomen met de geplande tijd?

  • Hoe is de show ontvangen, welke feedback heb je gekregen van je vakdocent?

  • Het arrangement Het koffertje van Wopke is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Herbert Vissers eXplore
    Laatst gewijzigd
    2021-01-12 10:25:34
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Kijk dit intro filmpje voordat je aan je quest begint
    https://www.youtube.com/watch?v=mQp0kQIY13E     		Video
    Waarom bestaat er eigenlijk een overheid? Wat doet de overheid eigenlijk en wat heb ik daaraan?
    https://youtu.be/z2o5CHxWo9M     		Video
    Hoe komt de overheid aan geld en waar geeft ze het aan uit?
    https://youtu.be/4g5-rxXGGpQ     		Video
    Wat als de overheid maar 1000 Euro te verdelen had?
    https://app.nos.nl/op3/prinsjesdag2019/     		Link

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Kunskapsskolan, Auteur. (2017).

    10: Het gouden koffertje

    https://maken.wikiwijs.nl/103052/10__Het_gouden_koffertje

    VO-content - Leerlijnen. (2018).

    Economie vmbo-kgt2

    https://maken.wikiwijs.nl/127587/Economie_vmbo_kgt2

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Oefentoets Overheid en Economie

    Overheid en Economie

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van