Kijk dit intro filmpje voordat je aan je quest begint
Tijdbesteding
Mate van vrijheid
Dit is een gestructureerde quest. Je bepaalt zelf wanneer en waar je deze quest doet. Het onderwerp, de vraagstelling en de uitwerking zijn bepaald door de docent.
Progress Monitor
Met deze quest werk je aan: Economie (onderbouw) - Samenwerken en onderhandelen - De overheid
Leerspier
Centraal in deze quest staat voortbouwen: je maakt goed gebruik van allerlei bronnen die al in deze quest staan, maar ook van daarbuiten zoals de krant en het journaal. Je bouwt voort op de Miljoenennota van dit jaar en vorig jaar om jouw miljoenennota mee te maken.
Introductie inhoud
Bij economie doorloop je altijd 3 stappen: kiezen, samenwerken en verdelen. Dit doe je voor jezelf (individueel), dit doet een bedrijf en de overheid volgt dezelfde stappen. In deze quest kijken we naar de overheid en hoe die deze 3 stappen zet.
De invulling van die stappen en de gemaakte keuzes bekijkt de overheid ieder jaar opnieuw. Net zoals voor jou het nieuwe schooljaar begint met een startdag, geldt Prinsjesdag als het begin van een nieuw parlementair jaar. Dat begin is sinds 1887 altijd op de derde dinsdag van september. Dit is niet zomaar een willekeurige datum: deze is namelijk in de Grondwet vastgelegd. Prinsjesdag verloopt elk jaar hetzelfde, het is traditie. De koning verlaat om 13.00 uur Paleis Noordeinde. In een koets rijdt hij naar de Ridderzaal aan het Binnenhof. In de Ridderzaal zitten dan onder andere alle ministers en staatssecretarissen en de leden van de Eerste en de Tweede Kamer. De koning leest de troonrede voor. Dat is een samenvatting van de plannen van de regering voor het komende jaar. De tekst van de troonrede wordt strikt geheim gehouden totdat de koning hem voorleest. Na het voorlezen gaat de koning weer terug naar het paleis waar hij met zijn familie op het balkon de mensen toezwaait.
Foto: rijksoverheid.nl
Motivatiemotor
Passie uitoefenen
Naar een doel streven
Nieuwsgierigheid
Iets totaal nieuws leren
"Ik ben dol op rekenen en goed uitkomen."
"Ik wil minister van Financien worden."
"Wat als we iedereen een basisinkomen geven?"
"Ik wil weten wat er in de Miljoenennota staat, en wat dat betekent."
Zet in Seesaw welke van deze vier pijlers jou het meest motiveert om deze quest tot een goed einde te brengen en waarom. Plaats je blog in het mapje Economie en geef het de naam: MM Koffer.
Verderkijker
De economie quest 'Het koffertje van Wopke' gaat het om de volgende vraag:
'Hoe ziet mijn miljoenennota eruit?'
Om deze vraag te kunnen beantwoorden zijn er drie onderwerpen waarover je kennis moet verzamelen:
Wat doet de overheid (kiezen)?
Hoe komt de overheid aan geld (samenwerken)?
Waar geeft de overheid geld aan uit (verdelen)?
Waarom bestaat er eigenlijk een overheid? Wat doet de overheid eigenlijk en wat heb ik daaraan?
Hoe komt de overheid aan geld en waar geeft ze het aan uit?
Routeplanner
Planning
Tijd
Onderdelen
Overheid en economie + Overheid: inkomsten en uitgaven + TOETS
Het koffertje van Wopke + Show + Terugkijker
Overheid en economie
Kiezen: de overheid heeft bewust gekozen om bepaalde taken op zich te nemen. Na bestudering van dit deel kun je voorbeelden geven (uit je eigen woonomgeving) van goederen en diensten die door de overheid worden aangeboden.
- Je kunt met behulp van een voorbeeld duidelijk maken dat de drie overheden (Rijk, provincie en gemeente) een eigen taak hebben.
- Je kunt voorbeelden noemen van producten (goederen en diensten) die door de overheid worden verzorgd.
- Je kunt uitleggen dat de overheid doordat we belasting betalen geld heeft om de overheidsproducten te kunnen aanbieden.
Samenwerken: voor de taken die de overheid uitvoert is geld nodig. Je begrijpt dat de overheid voor haar inkomsten grotendeels afhankelijk is van (directe en indirecte) belastingen.
- Je kunt het verschil uitleggen tussen directe en indirecte belastingen.
- Je kunt uitleggen wanneer je loon- en inkomstenbelasting en wanneer je BTW betaalt.
- Je kunt drie voorbeelden van overheidsuitgaven noemen die bijdragen aan de welvaart en groei.
Als je de stof beheerst maak je de echte toets. Aan het einde van de toets vraag je een Bewijs van deelname op. Je moet minimaal een score van 80% halen. Dit bewijs van deelname plaats je in Seesaw.
Op de derde dinsdag van september, Prinsjesdag, komt de koning naar het Binnenhof in Den Haag om de Troonrede voor te lezen. De Troonrede is geschreven door de minister-president in overleg met de andere ministers.In de Troonrede staan de plannen van de regering voor het komende jaar.
De minister van Financiën komt om 15.00 uur met het beroemde koffertje naar de Tweede Kamer om het complete overzicht van de plannen aan te bieden. In het koffertje zitten de rijksbegroting en de miljoenennota. In de rijksbegroting staat gedetailleerd beschreven wat de overheid het komende jaar aan geld denkt uit te geven en te ontvangen.
Tijdens deze quest 'blog' je over de volgende onderdelen:
Seesaw: motivatiemotor
Seesaw: Bewijs van deelname: Toets: Overheid en Economie met een score van minimaal 80%
Seesaw: show Tegenbegroting uitgaven
Seesaw: terugkijker
Zet al je blogs met de juiste naam in het mapje Economie.
Show
In Numbers maak je jouw tegenbegroting voor de uitgaven kant. Je kunt dat op K/M niveau of op H/V niveau doen, geef dat aan bij de show die je inlevert in Seesaw.
Kader/Mavo
Havo/Vwo
maak een kloppende tegenbegroting die voortbouwt
maak een cirkeldiagram waar in % jouw uitgaven per post (Sociale zekerheid, zorg etc.) zichtbaar zijn
maak een staafdiagram waarin de jaren 2020, 2021 en jouw begroting naast elkaar staan per post
leg voor de 5 posten, die jij het belangrijkste vindt, uit waarvoor jij meer geld wilt uitgeven.
maak een kloppende tegenbegroting die voortbouwt
maak een cirkeldiagram waar in % jouw uitgaven per post (Sociale zekerheid, zorg etc.) zichtbaar zijn
maak een staafdiagram waarin de jaren 2020, 2021 en jouw begroting naast elkaar staan per post
leg voor de 5 posten, die jij het belangrijkste vindt, uit waarvoor jij meer geld wilt uitgeven.
onderbouw 5 van jouw wijzigingsvoorstellen met economische begrippen die je in deze quest of in de krant bent tegengekomen
verwerk in jouw wijzigingsvoorstellen ook hoe deze verschillen van het regeringsvoorstel en een andere politieke partij
Let op! De miljoenennota is 15 september 2020 pas na 15.00 uur bekend en verschijnt op 16 september 2020 in de krant.
De begroting is gemaakt door de regering. De regeringspartijen staan dan ook in principe achter de plannen. De oppositiepartijen stellen vaak een tegenbegroting voor. Een tegenbegroting bestaat uit een aantal wijzigingsvoorstellen op de plannen van het kabinet. Deze wijzigingen worden in september en oktober in het parlement met het kabinet besproken. Het Centraal Planbureau (CPB) rekent op verzoek van de partijen de begrotingen en de tegenbegrotingen door, zodat niet allemaal wijzigingen worden voorgesteld die niet haalbaar zijn en de voorstellen te vergelijken zijn.
Jij gaat ook een tegenbegroting maken voor de uitgaven kant. Bij economie presenteren we alles graag altijd via 3 wegen: in tekst, in grafieken en door berekening. Ook jouw tegenbegroting moet deze 3 onderdelen bevatten. Je gaat dit maken in Numbers.
Als je Numbers nog niet kent, volg dan een tutorial via Youtube. Bijvoorbeeld:
Hieronder zie je de bedragen, per onderwerp in miljarden euro's, die in 2020 op de begroting stonden. In de kolom 2020 vul je de bedragen in uit de begroting van 2021 en in de kolom 'Jouw voorstel' hoe jij de miljarden zou willen verdelen. Daarbij bouw je voort op de bedragen zoals die in 2020 en 2021 door de overheid zijn voorgesteld. Er zijn allerlei lopende verplichtingen dus posten kunnen niet van iets naar niets!
Uitgaven
2020
2021
Jouw voorstel
Sociale Zekerheid
85,8
Zorg
82,2
Onderwijs, C&W
39,1
Gemeente e.v.
34,2
Buitenlandse Zaken
13,1
Justitie en Veiligheid
11,8
Defensie
10,6
Infrastructuur en Water
8,9
Binnenlandse Zaken
5,5
Rentelasten
4,8
Economische zkn en Klimaat
4,8
Financien
1,7
Landbouw, Natuur, Voedsel
1,3
Overig
-0,4
Gasbaten
-1,1
Totaal
302,1
Je maakt de tabel in Numbers. Geef de tabel een titel, zorg dat duidelijk is waar de tabel overgaat.
Van de 3 kolommen maak je een staafdiagram waarin je de jaren per post naast elkaar plaatst. Zorg weer voor uitleg wat je in dit staafdiagraam ziet en wat je opvalt.
Van jouw tegenbegroting cijfers maak je een cirkeldiagram waarin je in percentages laat zien wat de aandelen van de verschillende posten zijn. Ook hier maak je een uitleg van wat het cirkeldiagram laat zien en wat daarin opvalt.
Tenslotte maak je een top 5 uit de bestaande uitgavenposten die jij het belangrijkste vindt en waaraan jij meer geld wilt geven. Motiveer ieder van jouw keuzes uit jouw top 5, waarom vindt jij dit zo belangrijk. Kijk, ter inspiratie voor jouw motivatie, naar de teksten van de regering of naar de alternatieve voorstellen van de oppositie.
Deze top 5 met toelichting geef je ook een plaats op het Numbers veld.
Laat je hier door inspireren voor jouw show in Numbers.
Seesaw: lever jouw tegenbegroting en motivatie, die je gemaakt hebt in Numbers, als PDF in. Plaats deze in het mapje Economie en geef het de naam Show Koffer
Voorbeeld
Hieronder staat een uitwerking op V/M niveau
Voorbeeld uitwerking V/M niveau
Terugkijker
Plaats in Seesaw een reflective journal (in het mapje Economie met als naam TK Koffer) met daarin antwoord op de volgende vragen:
Heeft je motivatiemotor gewerkt, waarom wel/niet?
Heb je gepresteerd op het niveau dat je voor ogen had?
Wat vond je moeilijk? Wat heb je toen gedaan?
Deze economie quest 'Het koffertje van Wopke' ging over drie onderwerpen: Wat doet de overheid (kiezen)? Hoe komt de overheid aan geld (samenwerken)?Waar geeft de overheid geld aan uit (verdelen)? Kun je deze drie vragen nu beantwoorden en er in een gesprek over meepraten?
Hoe ben je uitgekomen met de geplande tijd?
Hoe is de show ontvangen, welke feedback heb je gekregen van je vakdocent?
Het arrangement Het koffertje van Wopke is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Seesaw welke van deze vier pijlers jou het meest motiveert om deze quest tot een goed einde te brengen en waarom. Plaats je blog in het mapje Economie en geef het de naam: MM Koffer.
Kiezen: de overheid heeft bewust gekozen om bepaalde taken op zich te nemen. Na bestudering van dit deel kun je voorbeelden geven (uit je eigen woonomgeving) van goederen en diensten die door de overheid worden aangeboden.
