Wat hebben verlichting, verwarming, een mobieltje en een koelkast met elkaar te maken?
Het antwoord: ze doen het niet zonder stroom.
Elektriciteit is zo vanzelfsprekend dat je er niet bij stilstaat, tot de stroom uitvalt of de accu leeg is.
In deze opdracht sta je stil bij onze afhankelijkheid van elektriciteit en je leert over je eigen elektriciteitsgebruik.
Bekijk deze video. Geef daarna antwoord op de vraag: Wat zou jij doen op een dag zonder stroom?
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
berekenen hoe hoog je eigen elektriciteitsverbruik is en wat de kosten zijn;
je eigen elektriciteitsverbruik vergelijken met dat van anderen en bepalen of je een gemiddeld gebruiker bent;
omschrijven wat het verschil is tussen grijze en groene stroom;
de begrippen dag- en nachtstroom en dag- en nachttarief herkennen.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Bestudeer de Kennisbank. Beantwoord vragen over energiemix. Bekijk een video over een dag zonder stroom en houdt een week lang je stroomverbruik bij. Maak een berekening over je elektriciteitsverbruik.
Stap 2
Je bekijkt tarieven op een site. Je berekent de kosten van je elektriciteitsverbruik.
Stap 3
en
Je vergelijkt je berekeningen met die van een klasgenoot. Verder onderzoek je of je een gemiddelde verbruiker bent. Tenslotte geef je van stellingen aan of ze waar of niet waar zijn.
Stap 4
en
Je bekijkt een video over grijze en groene stroom. Je beantwoordt er vragen over.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
De begrippen gaan over energie en energieverbruik.
Eindopdracht A
Kies je voor eindopdracht A, dan maak je een toets.
Eindopdracht B
of
Kies je voor eindopdracht B, dan ga je een kort verslag schrijven over hoe het zou zijn: 24 uur zonder stroom.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Elektriciteit
Bestudeer het volgende onderdeel uit de Kennisbank.
Beantwoord daarna de vragen en bespreek je antwoorden met een klasgenoot.
We kunnen niet zonder elektriciteit. Hoeveel elektriciteit verbruik je zelf? En hoeveel wordt er in jullie huis verbruikt?
Om daarachter te komen, doe je een kort onderzoek.
Bekijk eerst de video 'Wat is elektriciteit?'. In welke term wordt de stroomsterkte uitgedrukt?
Je houdt één week lang de elektriciteitsmeter in de gaten.
Begin op zondag. Noteer de meterstand en doe dat een week lang elke dag op dezelfde tijd.
De meeste meters geven één stand aan. Sommige meters geven twee standen:
een stand voor het gebruik van stroom overdag, een andere voor het gebruik 's nachts.
Zo'n dubbele elektriciteitsmeter houdt het gebruik overdag en ’s nachts apart bij.
’s Nachts is stroom goedkoper dan overdag. Je hebt in dat geval een dag- en een nachttarief.
Als jullie twee standen hebben, tel je ze bij elkaar op.
Hoeveel elektriciteit gebruik je?
Na een week kijk je eerst of er een bepaalde dag uitspringt. Gebruiken jullie thuis elke dag ongeveer evenveel?
Is het gebruik in het weekend hoger? Of juist door de week?
Bewaar de berekening die je maakt, want in Stap 3 heb je die weer nodig.
Stap 2: Kosten gebruikte elektriciteit
In Stap 1 heb je uitgerekend hoeveel elektriciteit je gemiddeld per dag gebruikt, maar je weet nog niet wat de kosten daarvan zijn.
Ga naar: Wat kost een kwh stroom.
Daar zie je een overzicht van diverse energieleveranciers.
Kies de goedkoopste: nummer 1 (Oxxio).
De stroom wordt per kWh (kilowatt per uur) afgerekend.
Bewaar je berekening voor Stap 3.
Stap 3: Hoe gemiddeld ben jij?
In Stap 1 heb je uitgerekend hoeveel elektriciteit jij gemiddeld per dag gebruikt en in Stap 2 heb je uitgerekend hoeveel de stroom kost die jij gemiddeld per dag en in een heel jaar gebruikt.
Maar hoe gemiddeld ben jij eigenlijk?
Vergelijk met je klasgenoten
Bereken eerst het gemiddelde elektriciteitsgebruik in de klas. Tel alle daggemiddelden op en deel dat door het aantal leerlingen in de klas. Zit je er boven of eronder?
Vergelijk met andere Nederlanders
Gebruik je meer of minder dan de gemiddelde Nederlander? Om dat te weten, vergelijk je jouw elektriciteitsgebruik met dat van de Nederlanders in de tabel.
Stroomgebruik per huishouden en per persoon in Nederland
Een huishouden met ... personen
Gemiddeld gebruik per jaar ... kWh
Gemiddeld gebruik per persoon ... kWh
Gemiddeld gebruik per persoon per dag ... kWh
1
2010
2010/1 = 2010
2010/365 ≈ 5,50
2
3360
3360/2 = 1680
1680/365 ≈ 4,60
3
4120
4120/3 ≈ 1373
1373/365 ≈ 3,76
4
4580
4580/4 = 1145
1145/365 ≈ 3,14
5
5450
5450/5 = 1090
1090/365 ≈ 2,99
Let op!
Er is een verschil tussen het gemiddelde energiegebruik per huishouden per persoon en het gemiddelde energiegebruik per hoofd van de bevolking.
Het gemiddelde energiegebruik per huishouden per persoon betreft alleen de stroom die mensen thuis gebruiken.
Bij het gemiddelde energiegebruik per hoofd van de bevolking wordt alle gebruikte elektriciteit in een land (woningen, winkels, bedrijven, fabrieken) opgeteld en gedeeld door alle inwoners.
Vergelijk met andere wereldburgers
Gebruik jij meer of minder dan de gemiddelde wereldburger? Kijk voor een antwoord op deze vraag in de Grote Bosatlas (zoek op kaart: DE WERELD - Energie(verbruik)). Je kunt ook zoeken op internet naar gegevens van het laatste jaar.
Wat is je conclusie?
Vergelijk je antwoorden met de antwoorden van een klasgenoot.
Stap 4: Grijze en groene stroom
Hoe zie je het verschil tussen grijze en groene stroom? Het antwoord is: het verschil kun je niet zien.
Het verschil tussen grijze en groene stroom zit in de manier waarop de energie wordt opgewekt.
Bekijk de video over groene en grijze stroom.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Energiebronnen
Krachten en stoffen uit de natuur die zo worden toegepast dat er energie aan ontleend kan worden om apparaten te doen werken.
Energiemix
Een groep verschillende primaire energiebronnen waaruit secundaire energie voor direct gebruik - vaak elektriciteit - wordt geproduceerd.
Energieverbruik
De hoeveelheid energie die wordt gebruikt.
Welvaartsstijging
Als het welvaartsniveau in een gebied toeneemt.
Fossiele brandstoffen
Koolwaterstofverbindingen die zijn ontstaan uit resten van plantaardig en dierlijk leven in het geologisch verleden van de aarde. Hieronder vallen aardolie, aardgas, steenkool en bruinkool.
Grijze stroom
Stroom opgewekt uit fossiele brandstoffen zoals gas, aardolie en kolen. Niet duurzaam dus.
Groene stroom
Elektriciteit die wordt opgewekt uit energiebronnen die nooit opraken zoals waterkracht, windenergie, zonne-energie en biomassa.
Eindopdracht A: Toets
Kies je voor eindopdracht A, dan maak je de toets 'Een dag zonder energie'.
De toets bestaat uit gesloten vragen. Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Probeer je eens voor te stellen hoe het zou zijn als je een dag zonder elektriciteit moet doorbrengen. Lees eerst onderstaand bericht.
Op 13 maart 2013 drong een rat een transformatorstation in Sebaldeburen (Groningen) binnen. Daar werd hij 'geroosterd' en het transformatorstation vloog in brand.
Het gevolg was een stroomstoring in Grootegast en omgeving. Het duurde wel 24 uur voordat de schade hersteld was. Tussen de 6000 en 7000 huishoudens hadden al die tijd geen stroom.
Wat betekent het voor jou en voor iedereen in jouw dorp of stad als je een hele dag geen elektriciteit hebt?
Schrijf hierover, samen met een klasgenoot of alleen, een kort opstel of verslag.
In verhaalvorm omschrijf je wat je overkomt op een dag zonder elektriciteit, vanaf het moment dat je wakker wordt tot je weer gaat slapen.
Word je bijvoorbeeld wel op tijd wakker?
Kun je wel naar school?
Geeft het alleen maar ellende of komen er ook mooie dingen uit voort?
Kom je op nieuwe ideeën?
Zijn er goede alternatieven?
Ga er eens goed voor zitten en als je met zijn tweeën werkt, neem dan kort de tijd om daarover te brainstormen.
Schrijf een opstel van minstens een half A4'tje. Hoe je dat kunt doen lees je in de gereedschapskist.
Klaar?
Lees je verslag nog even door. Heb je voldoende verwoord tegen welke ongemakken (of juist voordelen) je aanloopt als je een dag geen stroom hebt? Lever je verslagje in bij de docent.
Beoordeling
Bij de beoordeling let de docent op:
inhoud: laat het opstel zien dat je begrepen hebt hoe belangrijk en onmisbaar elektriciteit is?
vorm: is het opstel met zorg gemaakt? Is het leesbaar en boeiend geschreven?
taalfouten: bevat het opstel niet te veel taalfouten?
Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.
Terugkijken
Intro
Heb je de introductievideo bekeken?
Besef je wat voor invloed stroom heeft op o.a. ons woon-werkverkeer?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je het verschil tussen groene en grijze stroom omschrijven?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Had je voldoende tijd voor theorie en oefeningen en de eindopdracht?
Inhoud
Wat vind je van je eigen energieverbruik? Kwam uit de berekening dat je een gemiddeld verbruik had?
Ben je geschrokken van de kosten, of vind je het juist wel meevallen?
Eindopdracht B
Heb je alleen of met een klasgenoot een opstel geschreven over één dag zonder stroom?
Kwam je nog tot verrassende ontdekkingen?
Het arrangement Opdracht: Een dag zonder elektriciteit vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema Energie, en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo-kgt34. In deze opdracht wordt uitgelegd hoe energieverbruik werkt en welke kosten hiermee gepaard gaan. De begrippen groene en grijze stroom, dag- en nachtstroom worden geïntroduceerd en je wordt gestimuleerd om na te denken over je eigen milieubewustzijn.
Je sluit de opdracht af door het maken van een toets en/of een opstel over wat er gebeurd als je een dag geen elektriciteit hebt. Veel succes!
Natuurlijke hulpbronnen en bronnen van energie;
Globalisering;
Middelen van bestaan;
Aardrijkskunde;
Duurzaamheid;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
aardrijkskunde, arrangeerbaar, dag- en nachtstroom, een dag zonder elektriciteit, energie, grijze stroom, groene stroom, milieubewustzijn, stercollectie, vmbo-kgt34
Deze opdracht hoort bij het thema Energie, en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo-kgt34. In deze opdracht wordt uitgelegd hoe energieverbruik werkt en welke kosten hiermee gepaard gaan. De begrippen groene en grijze stroom, dag- en nachtstroom worden geïntroduceerd en je wordt gestimuleerd om na te denken over je eigen milieubewustzijn.
Je sluit de opdracht af door het maken van een toets en/of een opstel over wat er gebeurd als je een dag geen elektriciteit hebt. Veel succes!
aardrijkskunde, arrangeerbaar, dag- en nachtstroom, een dag zonder elektriciteit, energie, grijze stroom, groene stroom, milieubewustzijn, stercollectie, vmbo-kgt34
Wat hebben verlichting, verwarming, een mobieltje en een koelkast met elkaar te maken?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Tijd
Bestudeer het volgende onderdeel uit de Kennisbank.
In Stap 1 heb je uitgerekend hoeveel elektriciteit je gemiddeld per dag gebruikt, maar je weet nog niet wat de kosten daarvan zijn.
In Stap 1 heb je uitgerekend hoeveel elektriciteit jij gemiddeld per dag gebruikt en in Stap 2 heb je uitgerekend hoeveel de stroom kost die jij gemiddeld per dag en in een heel jaar gebruikt.
Hoe zie je het verschil tussen grijze en groene stroom? Het antwoord is: het verschil kun je niet zien.
