De eerste steden ontstonden in het Midden-Oosten. In dit deel ga je het onstaan van deze steden bekijken.
Wat kan ik straks?
Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:
aangeven waar de eerstestedelijke gemeenschappen ontstonden.
minimaal twee voorbeelden geven van beroepen die ontstonden in de eerste steden.
herkennen dat de macht en rijkdom in de steden ongelijk verdeeld was en welke hiërarchie heerste.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in dit deel dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je kunt omschrijven waar de eerste steden zijn ontstaan en welke hiërarchie er heerste.
Benodigdheden
Materiaal om een piramide te tekenen en afbeeldingen erbij te plakken.
Tijd
Voor deze opdracht hebben jullie ± 2 klokuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Stedelijke samenleving
Na het ontstaan van de landbouw ontstonden de eerste nederzettingen.
Sommige van deze nederzettingen groeiden uit tot steden.
Bestudeer alle pagina's uit de Kennisbank over het ontstaan van de eerste steden.
De eerste steden konden ontstaan doordat het goed ging in de landbouw.
Er werden grondstoffen verhandeld en er ontstonden allerlei beroepen, doordat de boeren meer tijd over hadden.
Maak de tekst in de opdracht compleet.
Stap 3: Waterhuishouding
De eerste steden zijn duizenden jaren geleden ontstaan. Ze ontstonden in het zuiden van Mesopothamië, in de stroomgebieden van de Eufraat en de Tigris.
In Mesopotamië bepaalde godsdienst het dagelijks leven. Men geloofde in meerdere goden met ieder hun eigen taak.
Een koning regeerde; men geloofde dat hij de macht had gekregen van hun goden.
Priesters vormden een zeer belangrijke klasse, omdat zij contact hadden met de goden. Zij zorgden voor de godsdienstige plechtigheden. Maar zij zorgden ook voor bestuurlijke taken. De priesters waren ook verantwoordelijk voor de waterhuishouding: zij zorgden voor dijken, dammen en kanalen in en rond de stad.
De waterhuishouding was erg belangrijk in en rond de eerste steden.
Bespreek met jouw groepje waarom de waterhuishouding zo belangrijk was.
Denk aan:
de rol van water in de landbouw;
de rol van water bij de hygiëne;
de rol van water bij het vervoer van artikelen;
de rol van water bij .....
Maak met jouw groepje een mindmap over: Waterhuishouding (toen en nu) Als de mindmap af is, maak dan een foto en plaats deze in het document Wonen Projectdeel 2. De expert bekijkt ook het origineel van jouw groepje.
Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.
Afronding
Opdracht Hiërarchische samenleving
In de eerste steden was de macht ongelijk verdeeld. Er was sprake van een hiërarchische maatschappij ook wel genoemd: klassenmaatschappij.
Je kunt de belangrijkheid van de klassen weergeven in een piramide.
Hier zie je zo'n piramide. Bovenin de piramide staat de vorst.
De minst belangrijke klasse komt onderaan.
Teken zelf een piramide op een vel papier.
Vul in de piramide de verschillende klassen in. Deze heb je nodig als basis voor de eindopdracht van dit deel.
Leg nu met behulp van alle informatie uit dit deel (Stedelijke samenleving) uit hoe de hiërarchische maatschappij van Mesopotamië in elkaar zat. Mogelijkheden zouden kunnen zijn: fotoreportage, film van 5 min, infographic, poster, 3D weergave enzovoorts.
Klaar? Zet in het document van Wonen Projectdeel 2 een foto of link van jullie product. Eventuele originelen kun je bij de expert inleveren.
Prehistorie
De ontwikkeling van het schrift betekende het einde van de prehistorie.
Begin Historie
De ontwikkeling van het schrift betekende het begin van de historie. Het jaartal voor het begin van de historie is: 3000 v.Chr.
Het Schrift – kleitabletten
In het Nabije Oosten is het schrift ontwikkeld Bewaard bleven onder meer teksten op kleitabletten.
Mesopotamië
Gebied in het Midden Oosten waar de eerste steden zijn onstaan en het eerste schrift is ontwikkeld.
Nippur
Een van de eerste steden in Mesopotamië. Nippur is qua indeling te vergelijken met een moderne stad. Er waren scholen, bibliotheken, een ziekenhuis, badhuizen, winkelstraten en een soort cafés.
Hiërarchie
Hiërarchie houdt in dat mensen geordend zijn in bepaalde klassen. De hogere klassen hebben macht over de lagere klassen.
Het arrangement Oud materiaal: Stedelijke samenleving is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
De eerste steden ontstonden in het Midden-Oosten. In dit deel ga je het onstaan van deze steden bekijken. 
Na het ontstaan van de landbouw ontstonden de eerste nederzettingen.
De eerste steden konden ontstaan doordat het goed ging in de landbouw.
In de eerste steden was de macht ongelijk verdeeld. Er was sprake van een hiërarchische maatschappij ook wel genoemd: klassenmaatschappij.
