Praktijkvoorbeeld gedifferentieerde planning naar instructiebehoefte

Gedifferentieerd rooster (klik voor vergroting)
Gedifferentieerd rooster (klik voor vergroting)

Linda Duin werkt bij Schakel aan Zee in Den Helder als docent NT2 en mentor, en is ervaren met alfaklassen. Ze maakt een gedifferentieerde week- en dagplanning met haar klassen, zodat ze leerlingen met een verschillende instructiebehoefte op maat kan bedienen.

 

Dagrooster ((klik voor vergroting)
Dagrooster ((klik voor vergroting)

Differentiëren met groepen

Een alfadocent heeft te maken met een enorme diversiteit aan taalniveau, instructiebehoefte en leervermogen van leerlingen. Dat vraagt om een hoge mate van differentiëren. Een manier om dat aan te pakken is een heel gestructureerde werkwijze, zoals de week- en dagplanning die Linda gebruikt.

Linda: “Ik deel mijn alfaleerlingen in op drie groepen, die ik met kleuren weergeef op het bord: rood, groen en blauw. Elke groep gaat in dat uur aan de slag met een specifieke vaardigheid. Aan het begin van de les krijgen de leerlingen klassikaal dezelfde instructie. Daarna gaan sommige leerlingen zelfstandig aan de slag, anderen in een groepje dat elkaar helpt en ik ga met een groep apart zitten die een eigen instructiemoment nodig heeft. Zo kan iedereen aan de slag, met meer of minder hulp.”

Meer dan alfa A, B en C

De indeling in groepenis niet hetzelfde als leerlingen verdelen in alfa A, B en C, legt Linda uit.
“Voor elk uur maak ik die indeling naar instructiebehoefte opnieuw. Dit verwerk ik in een basisplanning voor de hele week. Dit weekoverzicht is een vaste planning van wat er allemaal gaat gebeuren.”

Het is uitdagend om steeds te blijven kijken hoe de leerlingen ingedeeld moeten worden.
“Het beslissen wat de groep nodig heeft doe ik op basis van het inzicht van wat de leerlingen nodig hebben om de volgende leerstap te zetten. En het hangt af van het aantal leerlingen in de groep. Nu heb ik maar één C-leerling, dan voeg ik de B- en C-groep samen. De indeling blijft enkele weken constant en wordt dan opnieuw gemaakt in verband met de regelmatige wisselingen in de klas.”

Rust en zelfstandigheid

Het maken van een dag- en weekplanning lijkt veel werk, en dat is het soms ook, maar het levert ook veel op. Linda: “Deze werkwijze geeft rust, doordat hij veel structuur geeft. Het is een vorm van gepersonaliseerd leren. Leerlingen die voor lezen op alfa A-niveau functioneren, kunnen voor luisteren al op alfa B zijn. Maar ook kan het zijn dat leerlingen voor lezen al op alfa C zitten, voor technisch schrijven alfa B al hebben behaald en voor functioneel schrijven nog op alfa A zitten. Functioneel schrijven is namelijk een veel moeilijkere vaardigheid.” Het blijft bij elk onderdeel van het lesaanbod noodzakelijk goed te kijken naar waar de specifieke behoefte van de leerling ligt per onderdeelvan het alfabetiseringsproces, zegt Linda. Per lesuur/lesblok kan het dus ook verschillen in welke differentiatiegroep de leerling zit. “In mijn klas heb ik een algemene groep op basis van leesniveau, omdat dit handig is voor de instructies tijdens het lezen. Verder krijgen de leerlingen bij zelfstandig werken precies dat wat zij nodig hebben in een gepersonaliseerd traject. Het is belangrijk dat een docent goed weet waar de leerlingen staan in hun leerproces en welke materialen daarbij passen. Zo krijg je een gedifferentieerde aanpak waarin ontwikkeling wordt bevorderd. Dan werkt het echt goed.”

Blijf flexibel

Niet alleen de docent heeft baat bij de weekplanning; voor de leerlingen is het een kans om meer op maat te leren en het tempo aan te houden dat voor hen prettig is. “Als er binnen een groep een paar leerlingen het nog niet snappen, kunnen andere kinderen uit de groep ze vaak wel al helpen. Als docent kan ik me dan concentreren op de leerlingen die echt mijn persoonlijke hulp nodig hebben. Zo kunnen we allemaal sneller aan de slag”, vertelt Linda.

Sommige leerlingen hebben duidelijk een andere behoefte dan de rest, daar kun je beter aan tegemoet komen met deze gedifferentieerde indeling, vindt Linda. “Er zijn nou eenmaal langzame en snelle leerders. De snelle leerders laat ik apart aan de slag gaan, want daarmee creëer je zelfstandigheid en vergroot je hun motivatie.”

Voor leraren die met deze manier van werken aan de slag gaan, adviseert Linda: “Blijf flexibel met je indeling, zeker na door-, in- en uitstroom. Soms heb je een A-groep die veel aandacht vraagt en is het beter je indeling daar op aan te passen.”

 

 

 

Colofon

Gemaakt met Wikiwijs Maken Het arrangement Lesvoorbeeld NT2 Schakel aan Zee: praktijkvoorbeeld gedifferentieerde planning is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Alfabetisering
Laatst gewijzigd
2019-08-02 17:13:28
Licentie
CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Linda Duin werkt bij Schakel aan Zee in Den Helder als docent NT2 en mentor, en is ervaren met alfaklassen. Ze maakt een gedifferentieerde week- en dagplanning met haar klassen zodat ze leerlingen met een verschillende instructiebehoefte op maat kan bedienen.
Leerinhoud en doelen
Nederlands als tweede taal;
Eindgebruiker
leraar
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Trefwoorden
alfaisk

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

Alfabetisering. (2019). Lesvoorbeeld NT2 Mundium: praktijkvoorbeeld Jeugdjournaal
https://maken.wikiwijs.nl/144512/Lesvoorbeeld_NT2_Mundium__praktijkvoorbeeld_Jeugdjournaal
close
Colofon
gemaakt met Wikiwijs van kennisnet-logo
open