Middeleeuwen

Middeleeuwen

Deeltaak 1 - Einde van het Romeinse rijk

De val van het Romeinse rijk

Lees de onderstaande bron. De tekst is geschreven door de Romein Jordanus.

 

 

Krijgslustig = van oorlog houden, graag willen vechten

Uitgehouwen = uitgehakt

 

Beantwoord de vragen op je antwoordblad:

  1. Had Jordanus gelijk over de vorm van Scandinavië? Hoe konden de Romeinen weten hoe de vorm van een land eruit zag?
  2. Zoek eens uit of Jordanus gelijk had over het licht in de zomer en winter van Scandinavië? Leg je antwoord uit.
  3. Waarom vond Jordanus de Goten wild?

 

Bekijk de onderstaande bronnen

 

 

Bron 4: tekstbron (open de link en lees de eerste drie pagina's

 

4.  Leg uit waarom het Romeinse rijk ineengestort is. Gebruik de bronnen.
 

5. Neem de onderstaande tekst over in je bericht en vul op de puntjes woorden in. Gebruik de 4 bronnen.

Na het …………….. van het R…………… rijk verandert er veel in Europa. De ………….. en ………….. worden niet meer ……………. Het Romeinse ……………. is er ook niet meer om reizigers te ………… Hierdoor is reizen over grote afstanden niet …………. meer en kan er niet meer …………… worden. Dit zorgt ervoor dat s……… en het g……. bijna helemaal verdwijnen.

 

Bekijk de bron

 

 

6. De bovenstaande bron laat zien hoe de situatie was na het vertrek van de Romeinen. Welke veranderingen zie je? Schrijf er minstens 5 op.
 

7. Schrijf ook iets op wat je ziet wat juist overgenomen is van de Romeinen.

 

 

8. Noem vijf middelen van bestaan van de Romeinen.

9. Vind jij de Romeinse samenleving een ontwikkelde samenleving (zie de laatste drie zinnen van de bron)? Leg uit.

10.  Welke middelen van bestaan verdwenen er na de val van het Romeinse rijk?

11. Hoe denk jij dat het met het onderwijs gesteld was in de vroege middeleeuwen? Licht je antwoord toe.

12. Waarom zijn er in onze samenleving van nu zoveel verschillende vormen van (bijna gratis) onderwijs voor iedereen? Wat zegt dat over het niveau van ontwikkeling van onze maatschappij?

 

Lees de onderstaande bron

Deeltaak 2 - Utrecht

2.1 - Utrecht en het geloof

 

1. Lees en bekijk de bovenstaande bronnen en bekijk de onderstaande bron. Maak onderstaande zin goed:

Het gebied ten noorden/zuiden van Utrecht was al voor 690 christelijk en het gebied ten noorden/zuiden was dit nog niet.

 

2. Op de plattegrond van bron 4 (die bovenaan de pagina staat) staat een kerk die Willibrord heeft laten bouwen. Op deze plek staat nu de belangrijkste kerk van Utrecht. Hoe heet deze kerk?

 

Bekijk dit filmpje.

 

 

 

3. Bekijk hierboven de munt waarop Willibrord staat afgebeeld (het is de voor- en achterkant)
a) Vanaf welk jaar preekte Willibrord in Utrecht?
b) In bron 4 staat dat Utrecht een goede plek was om handel te drijven. Leg dit uit aan de hand van de afbeelding bij de bron.
c) Noem twee redenen waarom juist Utrecht tot een belangrijke stad uitgroeide.

 

 

4. De Domkerk en de toren zaten vroeger aan elkaar vast
a) Welke symbool van het geloof herken je in de vorm van de Domkerk?
b) Welk geloof hadden de mensen die de kerk bouwden?

 

 

 

5. Lees en bekijk de bovenstaande bron 5 en 6.
a) Trek in gedachten lijnen van de Dom naar de overige kerken. Welke vorm komt hieruit tevoorschijn?
b) Zoek op voor welke heiligen deze kerken zijn gebouwd. Schrijf op als:  A = Janskerk is gebouwd voor ……., B = enz.

6. Op 1 augustus 1647 was er een zware storm in Nederland, die vooral Utrecht zwaar trof. Zoek op internet informatie over deze storm.
a) Waarom was deze storm bijzonder?
b) Wat was de grote schade in de stad Utrecht?

7. Verwerk je aantekeningen van de instructies  van deze week (dinsdag en donderdag). Probeer vooral oorzaak en gevolg(en) zodanig op te schrijven dat je het makkelijk kunt leren, bijvoorbeeld:

Oorzaken van het verdwijnen van het Romeinse rijk:

  • Invallen Germanen
  • Te weinig ….
  • enz.

Gevolgen van het verdwijnen van het Romeinse rijk:

  • Geen leger (bescherming meer)
  • Geen …. meer
  • enz.

Ontstaan van steden:

  • Verbeteringen in de …..
  • Meer opbr…..
  • enz.

Ontstaan van Utrecht:

  • Romeinen verlieten het castellum (fort)
  • De Franken….
  • Willibrord….
  • Hij bouwde ook….

2.2 - de Middeleeuwse stad Utrecht

 

1. Lees de bovenstaande bron en kijk ook het volgende filmpje: 

 

 

a) Waarom werd Utrecht in 1122 officieel een stad?
b) Welke drie dingen mochten de inwoners van Utrecht dankzij het stadsrecht zelf regelen?
c) Wat is het grootste verschil tussen een stad en een dorp?

2. Waarom was er een muur rond een stad nodig?

3. Waarom wilden inwoners van een stad graag stadsrechten hebben?

4. Waarom moesten ze die aan een heer vragen?

5. Lees de onderstaande tekst

In 1200 woonden er in Utrecht ongeveer 3000 mensen. Dat vinden wij nu een klein dorp. Maar toen was het de grootste stad van de noordelijke Nederlanden. De meeste huizen waren van hout. De huizen stonden er dicht op elkaar. Er zijn meerdere grote branden geweest. Zo’n brand verwoestte met gemak de halve stad. In Utrecht waren er al snel stenen huizen omdat er rijke koopmannen woonden.

Het leven in de stad werd steeds drukker. In 1300 wonen er al 6500 mensen binnen de stadswallen. De aarden wallen werden in de dertiende en veertiende eeuw vervangen door een stenen stadsmuur. De Utrechters gingen steeds meer als stadsbewoners of burgers leven. Ze hadden beroepen die niet meer direct met het plattelandsleven te maken hadden. Koopman bijvoorbeeld, of bakker of kleermaker. Er waren ook timmermannen en metselaars. Zij waren belangrijk voor de bouw van de grote Domkerk. De Utrechters waren trots op hun stad. Ze wilden de grootste en hoogste kerk bouwen die er in de noordelijke Nederlanden was. De 112 meter hoge Domtoren was al van heel ver te zien. Rond 1500 woonden er zo’n 20.000 burgers.
a) Hoeveel mensen had Utrecht in 1200, 1300 en 1500?
b) Je ziet dat Utrecht tussen 1200 en 1300 snel groter werd. Hoe komt dat denk je?
c) Hoeveel inwoners zijn er in de stad Utrecht tussen 1200 en 1300 bijgekomen?
d) Hoeveel keer groter is dit ongeveer? 2, 3 of 4 keer?
e) Hoeveel procent is dat?
f) Maak een schatting hoeveel inwoners Utrecht rond 1400 had.

De samenleving in de middeleeuwen was opgedeeld in drie groepen, ook wel standen genoemd. Bekijk  de afbeelding.

 

 

6. Welke drie groepen/standen zie je?

Lees de onderstaande bron.

 

7)

a) Wanneer zijn de werfkelders ontstaan?
b) Waar werden ze voor gebruikt?
c) Waarom denk je dat ze de werfkelders onder de openbare weg lieten bouwen?
d) Waar worden ze nu voor gebruikt?

 

 

8). Bekijk de bovenstaande bron (hij staat ook op papier)
a) Omlijn de plek waar het vroegere fort gestaan zou hebben met een rood lijntje.
b) Kleur de Oude Gracht blauw
c) Omlijn de kerken die je kan vinden met groen.

  • Het arrangement Middeleeuwen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Willem Hogenbirk
    Laatst gewijzigd
    2019-06-02 21:55:33
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van