Inleiding
In deze wiki gaan we het hebben over sommige aandoening en oorzaken daarvan. Je krijgt over 4 aandoeningen dingen te weten. En vertellen we over de hulpmiddelen die je met die aandoeningen kan gebruiken de aandoeningen waar wij iets over gaan vertellen zijn: Dementie, CVA, diabetes en parkinson. Wij gaan over die aandoeningen vertellen, want wij vinden het hele interessante aandoeningen en deze aandoeningen komen wij tegen op onze stage. Doordat wij ze tegenkomen op onze stage is het ook handig om er meer dingen over op te zoeken vandaar gebruiken wij deze aandoeningen.
Dementie
Oorzaak
Oorzaak:
Hersencellen in je brein zijn een soort opslag voor geheugen en daar komt je geweten van. Bij dementie gaan de zenuwcellen in de hersencellen kapot, dat zorgt ervoor dat je geheugen en geweten afsterft. Dat proces zorgt ervoor dat je dingen vergeet en je eigenlijk niet zelf meer kan wonen omdat het ook te gevaarlijk wordt, je vergeet bijvoorbeeld het gas uit te zetten of de oven.
Soorten
Soorten:
Er zijn vier verschillende soorten dementie:
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Maar liefst 70% van alle mensen met dementie heeft alzheimer. Iemand met alzheimer krijgt problemen met het geheugen. Naarmate de ziekte erger wordt, krijgt iemand steeds meer moeite met dagelijkse vaardigheden.
Vasculaire dementie is een van de meest voorkomende soorten dementie. Problemen in de doorbloeding van de hersenen veroorzaken deze ziekte. Bij één op de zes mensen met dementie is vaatschade de hoofdoorzaak. Dan spreken we van vasculaire dementie. Nog veel vaker komt vaatschade in de hersenen naast andere oorzaken van dementie voor.
- Frontotemporale dementie (FTD)
Frontotemporale dementie (FTD) komt vaak voor op jongere leeftijd. Veranderingen in het gedrag vallen meestal als eerste op. Ook taal en spraak kunnen aangetast zijn. Deze vorm van dementie ontstaat doordat hersencellen in de frontaalkwab (gedragsgebied) en de temporaalkwab (taalgebied) afsterven.
Lewy body dementie is te herkennen aan schommelingen in iemands geestelijke achteruitgang. Ook heeft iemand met Lewy body dementie vaak verschijnselen van de ziekte van Parkinson. Denk aan tremoren (beven van lichaamsdelen zoals handen), stijfheid, langzame beweging, een gebogen houding en een afwijkende manier van lopen.
Symptomen
Er wordt over dementie gepraat als iemand:
- een ernstige geheugenstoornis heeft
- naast de problemen met geheugen minstens één stoornis heeft in een andere cognitieve vaardigheid, zoals taal, oriëntatie, aandacht of het vermogen om problemen op te lossen
- zijn achteruitgang in functioneren progressief en onomkeerbaar is. De klachten nemen dus alleen maar toe en worden ernstiger
- die klachten zo ernstig zijn dat ze het dagelijks leven verstoren
Hulpmiddelen
De technologie om demente mensen en hun omgeving wat gemakkelijk te laten leven zijn:
- Personenalarmering (optiscan).
Kosten: huren, 3,- per dag.
Hoe werkt het?: Als de scan beweging waarneemt gaat er een alarm af waardoor je weet dat diegene langs is gelopen of uit bed is gegaan.
- Communicatie mogelijkheden zoals telefoon of computer.
Kosten: gemiddeld 400,-
Hoe werkt het?: Je laat de dementerende mensen je bellen via een telefoon of computer daardoor je contact houd.
- Bewakingscamera's door het huis heen.
Kosten: 35,-
Hoe werkt het: Je plaats een camera in je huis en kunt via je telefoon zien of er beweging is, het kan helpen bij dementerende mensen.
- GPS armband zodat je kan zien waar iemand is.
Kosten: 25,-
Hoe werkt het?: Als je de band omdoet dan kun je via een app op je telefoon zien waar degene is die de band om heeft.
Parkinson
Oorzaak
Oorzaak:
De oorzaak van Parkinson is nog niet bekend. Wel is wetenschappelijk achterhaald hoe bepaalde parkinsonismen zich ontwikkelen. Parkinsonontstaat door het afsterven van zenuwcellen in de hersenen. Wanneer ongeveer 70% van deze dopamine producerende cellen is afgestorven, verschijnen, de Parkinson symptomen.
Symptomen
Symptomen:
- Trillen (tremor) van de handen, benen, kin of tong
- Trager worden van bewegingen (bradykinesie), moeite met starten van bewegingen (akinesie) en ontbreken van automatische bewegingen (hypokinesie)
- Stijfheid van de spieren (rigiditeit)
- Houdings- en evenwichtsproblemen en soms vallen bij langer bestaan van de ziekte
- 'Bevriezen' van de benen tijdens lopen (freezing), waardoor het lijkt alsof de voeten aan de vloer blijven plakken
Soorten
Soorten:
- Post-encefalitisch parkinsonsyndroom (na herersenontsteking)
De patiënt krijgt symptomen vergelijkbaar met die van de ziekte van Parkinson, echter meestal aan één kant van het lichaam. Een veelvoorkomende klacht bij dit specifieke parkinsonisme zijn verkrampingen van de oogspieren. De symptomen openbaren zich ook wat vroeger, gemiddeld als de patiënt tussen de veertig en vijftig jaar oud is.
- Parkinsondyndroom door vergiftiging
Wie in zijn (werk)omgeving regelmatig in contact komt met zware metalen zoals kwik, koper, mangaan en lood kan beschadigingen oplopen aan de zwarte kernen van de hersenen. Met Parkinsonachtige symptomen als gevolg.
Vasculair parkinsonisme is een secundaire vorm van parkinsonisme veroorzaakt door stoornissen van de hersendoorbloeding. Meestal verloopt het klinisch beeld traag, maar soms kan na een acute neurologische uitval, zoals een verlamming, parkinsonisme optreden.
- Parkinsonisme als bijwerking van medicijnen
Sommige medicijnen veroorzaken parkinsonverschijnselen, doordat ze de prikkeloverdracht van dopamine in de basale kernen afremmen. Omdat de substantia nigra hierbij niet beschadigd zijn, heet deze vorm parkinsonisme als gevolg van medicatie – ook wel drug-induced parkinsonisme.
Omdat de oorzaak van de ziekte van Parkinson nog niet medisch-wetenschappelijk ontrafeld is, is het ook moeilijk om de erfelijkheid van de ziekte te bepalen.
In uitzonderlijke gevallen (minder dan 10%) is de ziekte van Parkinson echter wel erfelijk. Dan komt de ziekte (meerdere keren) in de familie voor. Of een fout in het DNA veroorzaakt de Parkinson.
In zeldzame gevallen komt de ziekte bij kinderen en jongeren voor. Men spreekt dan van juveniele Parkinson.
Hulpmiddelen
Hulpmiddelen om iemand met Parkinson te helpen:
Kosten: 30,-
Hoe werkt het: De deken helpt degene met parkinson omdat de deken verzwaard is, daardoor kan hij niet zoveel spasmen krijgen.
Kosten: 70,-
Hoe werkt het: een alarm als er wat is met de persoon kan hij bellen en dan krijg je een alarm binnen.
Kosten: 35,-
Hoe werkt het: je krijgt een alarm binnen als de sensor beweging ziet.
- Bewegingsapp op je telefoon
Kosten: app is gratis, telefoon gemiddeld 400,-
Hoe werkt het?: de app laat heel handig zien wat voor oefeningen je kan doen met Parkinson, dat is handig voor de mensen die dat hebben omdat ze dan zin beweging zijn.
CVA
Een CVA wordt ook wel beroerte genoemd. Het is een acute aandoening doordat er een plotselinge verstoring van de doorbloeding van de hersenen optreedt.
Oorzaak
We verdelen CVA's in:
Herseninfarcten. Deze ontstaan door een afsluiting van een bloedvat, bijvoorbeeld door een stolsel. Hierdoor krijgt een deel van de hersenen geen zuurstof. Daardoor ontstaan uitvalsverschijnselen, zoals een scheve mond of verlamde arm.
Hersenbloedingen. Bij een hersenbloeding scheurt een bloedvat in de hersenen. Het bloed uit de vaten komt in de hersenen terecht en veroorzaakt schade aan het omliggende hersenweefsel. Een langdurig hoge bloeddruk is vaak de oorzaak van een hersenbloeding.
Symptomen
De symptomen van een nieuw CVA kunnen zeer uiteenlopen, afhankelijk van de plaats en grootte van het gebied in de hersenen dat is aangedaan.
Veel voorkomende problemen zijn:
- verlamming van één helft van het lichaam
- problemen met het zien en/of
- problemen met de spraak. Dat kan een probleem zijn
- met spraak- en begripsproblemen door aantasting van het taalgevoel, dit heet afasie.
- door uitval van de mond- en keelspieren, dit heet dysartrhie.
- Problemen met geheugen en concentratie, epileptische aanvallen of duizeligheid en een verstoord evenwicht.
Hulpmiddelen
De hulpmiddelen voor iemand met een CVA zijn:
Kosten: gemiddeld 10,-
Hoe werkt het?: een boek met grote plaatjes en aanwijsdingen die hij kan gebruiken om het boek te kunnen begrijpen.
- Boodschappenlijst (met plaatjes)
Kosten: 3,-
Hoe werkt het?: een boodschappenlijst met plaatjes van de artikelen zodat hij/zij met een CVA niet vergeet het bepaalde product te halen. Je kan boodschappen afvinken als je ze hebt.
Kosten: 23,-
Hoe werkt het?: een digitaal fotoboek wat werkt als een soort diashow.
Kosten: 25,-
Hoe werkt het?: een bord met vragen en antwoorden, als meneer niet kan reageren kan hij/zij een antwoord of vraag aanwijzen.
Diabetes
Oorzaak
Ontstaan diabetes type 1
We weten niet precies waardoor de auto-immuunziekte diabetes type 1 ontstaat. Het begint met een zekere aanleg, ook wanneer je geen directe familieleden met diabetes heeft. Immers, de kans dat iemand diabetes type 1 ontwikkelt als één of beide ouders het heeft, is slechts 4 tot 8%. Er bestaan vermoedens dat het afweersysteem uit evenwicht is geraakt door gluten (een eiwit in graan dat in veel voedingsproducten voorkomt) en/ of koemelk die baby’s toegediend krijgen. Daarnaast wordt wetenschappelijk veronderstelt dat diabetes kan ontstaan door een virale infectie.
Ontstaan diabetes type 2
Het ontstaan van diabetes type 2 verloopt op een heel andere manier dan diabetes type 1. Allereerst speelt genetische aanleg bij type 2 een grotere rol dan bij type 1. De kans dat iemand diabetes type 2 ontwikkelt als één of beide ouders het heeft, ligt namelijk tussen de 20 en 50% – een stuk hoger dan bij diabetes type 1 dus. Echter, een te hoog gewicht hebben, veel of ongezond eten, weinig beweging en roken zijn misschien nog wel belangrijkere oorzaken van diabetes type 2. Maar liefst 80% van de gevallen van deze vorm van diabetes wordt namelijk veroorzaakt door overgewicht. Overgewicht, en met name buikvet, zorgt ervoor dat het lichaam niet meer goed reageert op insuline.
Symptomen
Symptomen van diabetes type 1
Diabetes type 1 wordt meestal snel ontdekt. Iemand met onbehandelde diabetes type 1 drinkt heel veel, valt af en voelt zich in korte tijd zo ziek dat hij wel naar de huisarts gaat. Bij diabetes type 1 zijn mogelijke klachten:
- veel dorst en veel plassen
- afvallen zonder dat daar een reden voor is
- ziek en beroerd voelen
- veel honger hebben, of juist helemaal niet
- wazig zien
- misselijk zijn of overgeven
Symptomen van diabetes type 2
Diabetes type 2 komt het meest voor en is het moeilijkst te herkennen. Aanwijzingen kunnen zijn:
- vaak dorst en veel plassen
- veel moe zijn
- last van ogen, zoals rode en branderige ogen, wazig zien, dubbel zien of slecht zien
- slecht genezende wondjes
- kortademigheid of pijn in de benen bij het lopen
- infecties die vaak terugkomen, zoals blaasontsteking
Hulpmiddelen
Hulpmiddelen Diabetes:
Kosten: 100,-
Hoe werkt het?: een spuit met insuline erin zodat je suikerspiegel in order is.
Kosten; 2,25
Hoe werkt het?: je doet de lancet op je vinger en die prikt heel snel een gaatje en daar komt dan bloed uit.
Kosten: 10,-
Hoe werkt het?: je stopt een teststrip in een glucosemeter en als je er een druppel bloed op de strip legt kan het in werking gezet worden.
Kosten: 25,-
Hoe werkt het?: Als je een drupje bloed op een testrip legt in het apparaat zie je je bloedsuikerspiegel.
Toets
Toets: Overhoring aandoeningen