Banen laagopgeleiden

Inleiding

Uit de Volkskrant:

Verrassing: aantal banen laagopgeleiden blijft stabiel
De positie van laagopgeleiden in Nederland is niet verslechterd, zoals vaak wordt gedacht, maar juist verbeterd. Zijn nemen vaker deel aan de arbeidsmarkt en zijn minder vaak werkloos tijdens een recessie. Wel is de afstand tussen laag- en hoogopgeleiden groter geworden. Dit staat in een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau.“

De titel van het stukje in de krant begint met het woord 'Verrassing'. Het SCP had blijkbaar niet verwacht dat het aantal banen voor laagopgeleiden stabiel was gebleven. Wat had het SCP dan wel verwacht en waarom? En zijn er redenen waarom de verwachting van het SCP niet is uitgekomen?

In deze opdracht staat de positie van laagopgeleiden op de arbeidsmarkt centraal. Jullie gaan op zoek naar antwoorden op bovenstaande vragen. Voor het beantwoorden van de vragen maken jullie gebruik van het antwoordmodel bij deze opdracht.

Wat ga je leren?

Deze opdracht behoort tot concept D: Markt.
De arbeidsmarkt is een verplichte context binnen het concept Markt.

Bij deze opdracht horen de volgende kernbegrippen:

vraag naar arbeid;
arbeidsproductiviteit;
aanbod van arbeid;
arbeidsmarkt;
werkloosheid.

Wat ga je doen?

Banen laagopgeleiden
Vooraf		Inhoud
Kennisbank		Vraag naar arbeid + toepassingsvragen
		Aanbod van arbeid + toepassingsvragen
		Vraag en aanbod + toepassingsvragen
		Werkloosheid + toepassingsvragen
Aan de slag		Inhoud
Onderzoeksvraag		Wat zijn de voor- en nadelen van branchevervaging voor de verschillende betrokken partijen?
Stappen		Waarom gaat een bedrijf als Albert Heijn boeken verkopen?
Eindproduct		Argumentenschema maken waarmee je argumenten voor en de argumenten tegen branchevervaging in beeld brengt.
Afronding		Inhoud
Samenvatten		Kennisbank Vraag naar werk + D-toets
		Kennisbank Aanbod van werk + D-toets
		Kennisbank Vraag en aanbod + D-toets
		Kennisbank Werkloosheid + D-toets
Terugkijken		Terugkijken op de opdracht.

Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 5 uur nodig.

2 uur voor het bestuderen van het onderwerp in de Kennisbank.
1 uur voor het doorlopen van de stappen en het maken van het eindproduct.
2 uur voor de afronding.

Vooraf

Kennisbank: Vraag naar arbeid

Bestudeer dit onderwerp uit de Kennisbank.

Vraag naar arbeid

Gebruik de informatie uit de Kennisbank bij het maken van de volgende opdrachten.

Kennisbank: Aanbod van arbeid

Bestudeer dit onderwerp uit de Kennisbank.

Aanbod van arbeid

Gebruik de informatie uit de Kennisbank bij het maken van de volgende opdrachten.

Kennisbank: Vraag en aanbod

Bestudeer dit onderwerp uit de Kennisbank.

Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt

Gebruik de informatie uit de Kennisbank bij het maken van de volgende opdrachten.

Kennisbank: Werkloosheid

Bestudeer dit onderwerp uit de Kennisbank.

Werkloosheid

Gebruik de informatie uit de Kennisbank bij het maken van de volgende opdrachten.

Aan de slag

Onderzoeksvraag

Hoofdvraag:
Waarom is het een verrassing dat het aantal banen voor laagopgeleiden in de afgelopen jaren stabiel is gebleven?

Deelvragen:

Wat wordt bedoeld met 'banen voor laagopgeleiden'?
Welke factoren bepalen de vraag naar arbeid?
Op grond van welke ontwikkelingen had verwacht mogen worden dat het aantal banen voor laagopgeleiden zou afnemen?
Wat zijn mogelijke verklaringen voor het feit dat het aantal banen voor laagopgeleiden niet is afgenomen?

Stap 1: Minder werk laagopgeleiden

Lees de onderstaande tekst.

Dorinde Meuzelaar
AMSTERDAM De positie van laagopgeleiden in Nederland is niet verslechterd, zoals vaak wordt gedacht, maar juist verbeterd. Zij nemen vaker deel aan de arbeidsmarkt en zijn minder vaak werkloos tijdens een recessie. Wel is de afstand tussen laag- en hoogopgeleiden groter geworden.

Dit staat in een woensdag gepubliceerd rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau. Het SCP heeft onderzoek gedaan naar de arbeidspositie van laagopgeleiden in de periode 1987 tot 2008. Volgens het SCP is er sprake van een te pessimistische beeldvorming over laagopgeleiden. Er is vrees dat het aantal banen voor laaggeschoolden afneemt door verbeterde computertechnologie en de verplaatsing van werk naar lagelonenlanden. Ook zou een vmbo-opleiding niet voldoende zijn om deel te nemen aan de arbeidsmarkt.
Maar de arbeidsmarktpositie voor laagopgeleiden is de afgelopen twintig jaar niet verslechterd. Het aantal laagopgeleiden dat deelneemt aan de arbeidsmarkt is gestegen, evenals het uurloon.

Ook van een 'totale vernietiging van laaggeschoolde arbeid' is volgens het SCP geen sprake. In de periode 1987-2008 bleef het aantal banen in deze sector gelijk: 2,2 miljoen. In relatieve zin is echter sprake van een daling, want de totale werkgelegenheid nam toe van 5,5 miljoen naar 7,6 miljoen. Het aandeel laaggeschoolde arbeid daalde van 40 naar 30 procent.

Opvallend is dat men name vrouwen van deze verbeteringen profiteren. In de agrarische sector, waar van oudsher veel mannen werken, is het aantal arbeidsplaatsen gedaald door schaalvergroting en automatisering. Voor de sectoren zorg en dienstverlening, waar relatief veel vrouwen werken, voorspelt het SCP dat er juist banen bijkomen.

Desondanks is de verbetering van de arbeidsmarkt van laaopgeleiden relatief. Hun achterstand op hoogopgeleiden is namelijk toegenomen. Het uurloon van de laatste groep steeg meer. Ook is het arbeidsniveau van laagopgeleiden gedaald.

bron: Volkskrant

Download het antwoordmodel opdracht 'Aantal banen laagopgeleiden'
De volgende gegevens kun je deels vinden in het artikel. Beschrijf ze in het antwoordmodel.

Omschrijving + voorbeelden van banen voor laagopgeleiden.
Argumenten waarom verwacht had mogen worden dat het aantal banen voor laagopgeleiden zou afnemen.
Cijfers waaruit blijkt dat het aantal banen voor laagopgeleiden niet is afgenomen.
Mogelijke verklaringen waarom het aantal banen voor laagopgeleiden niet is afgenomen.
Gegevens waaruit blijkt dat de verbetering van de arbeidspositie als gevolg van de toename van het aantal banen voor laagopgeleiden niet heeft geleid tot een kleinere afstand tussen laag- en hoog opgeleiden.

Stap 2: Conclusie

Geef nu op het antwoordmodel in je eigen woorden antwoord op de hoofdvraag:
'Waarom is het een verrassing dat het aantal banen voor laagopgeleiden in de afgelopen jaren stabiel is gebleven?'

Klaar?
Lever het antwoordmodel in bij je docent.
Bij de beoordeling van het antwoordmodel gebruikt je docent het volgende schema:

Aantal punten	Eindproduct
50	voor het beantwoorden van punt 1 t/m 5 op het antwoordenmodel;
30	voor het beantwoorden van de hoofdvraag;
20	voor de samenwerking en de verzorging van het eindproduct.
100	Totaal

Afronding