Deze pagina begeleid je stap voor stap door een stukje lesstof.
Aan de linker kant van de pagina vind je de menubalk.
In de meneubalk kun je de verschillende lestof vinden. Elke lesstof bevat informatie in de vorm van tekst, plaatjes, video's en/of annimaties.
Door op de onderwerpen te klikken kun je de lesstof bekijken. Aan het einde van elk stukje theorie vind je een aantal oefenvragen om je kennis te testen.
Leerdoel
Beste leerling, in deze Wikiwijs ga je kennismaken met warmte en lucht. Warmte en lucht zijn twee belangrijke dingen die we in de installatietechniek moeten kennen als we het gaan hebben over ventilatie.
Wanneer je deze Wikiwijs pagina hebt doorlopen begrijp je de basis van de begrippen warmte en lucht, en kun je deze kennis toepassen in de theorie rondom ventilatie.
Lucht
Wat is lucht?
Lucht een beetje vreemd.... of niet?
Heb jij je zelf wel eens afgevraagd wat het is? Kun je het zien? Dit zijn allemaal vragen, waar je misschien nog nooit over na hebt gedacht.
Lucht zit overal om ons heen en is een mengsel van verschillende gassen. Deze verschillende gassen noemen we lucht en zorgt er voor dat we kunnen ademhalen. Lucht is voor ons daarom erg belangrijk. Dit komt omdat er een heel belangrijk gas in zit genaamd zuurstof. Naast zuurstof zitten er nog andere gassen in lucht. Kijk maar eens naar afbeelding 1. Naast deze gassen zit er ook nog waterdamp in onze lucht.
Afbeelding 1
Bekijk het volgende filmpje eens om nog meer te weten te komen over lucht.
Schone lucht is niet altijd en overal vanzelfsprekend. Kijk maar eens naar de onderstaande afbeelding.
Smog in Peking
Peking is een grote stad in China. Een stad waar heel veel mensen wonen die samen voor een heleboel vervuiling zorgen. Denk bijvoolbeeld maar eens aan de uitlaatgassen van alle brommers, auto's en vrachtwagens. In deze uitlaatgassen zitten veel schadelijke stoffen die in onze lucht terecht komen. Lucht die jij en ik inademen.
In deze vervuilde lucht kunnen we onderscheid maken in twee groepen. Vaste stoffen, dit zijn bijvoorbeeld roetdeeltjes. Deze kunnen zelfs in de lucht zien (zie afbeelding) en gassen. Gassen kunnen we niet zien maar ademen we wel in. Deze stoffen zijn erg schadelijk voor ons en het milieu.
Samen moeten we ervoor zorgen dat we deze luchtvervuiling beperken. Ook jij kunt hier een steentje aan bijdragen. Je kunt bijvoorbeeld beter naar school fietsen dan met de brommer/bus gaan of door je ouders te laten bregen.
Warmte is een vorm van energie en wordt opgegeven in joules. Hele kleine deeltjes ook wel moleculen genoemd. Deze kunnen bewegen. De energie die vrij komt bij het bewegen noemen we warmte.
De temperatuur is de mate van warmte. De temperatuur kunnen we meten, dit kunnen we doen in graden Celcius of Kelvin.
Als we aan warmte denken, denken we al snel aan vuur. Vuur is al sinds de oudheid een belangrijke vorm van warmte. Maar onze belangrijkste vorm van warmte komt natuurlijk van de zon. Deze warmte komt naar onze aarde in de vorm van licht, infrarood (IR) licht. Deze straling verwarmt de aarde die op zijn beurt de lucht weer verwarmt.
Het vuur en de zon zijn warmte bronnen. Zo kun je er nog veel meer noemen. Denk maar eens aan de verwarmingsketel bij jouw thuis. Je bent zelf ook een warmte bron.
Warmte kan zich verplaatsen. Dit verplaatsen van warmte noemen we warmte transport. Voor dit transport is wel een tussenstof nodig. Deze tussenstof kun je zien als een soort weg waarover de warmte van a naar b rijdt.
We kennnen 3 verschillende vormen van warmte transport:
- straling
- geleiding
- stroming
Warmte transport door straling verplaatst zich door de lucht. Dit is straling in de vorm van infrarood licht. Dit is de warmte die je voelt als je voor een kachel zit.
Warmtestraling
De warmte kan zich ook door een stof verplaatsen, dit noemen warmtegeleiding. Een deksel op een pan is hier een voorbeeld van. De warmte van het gasfornuis verplaatst zich door het staal van de pan naar de deksel. Zonder pannenlap kan het vastpakken erg heet zijn.
Warmtegeleding
Warmte kan ook verplaatst worden met de tussenstof zelf. Denk hierbij aan je verwarming thuis. Hierbij word het water op een centrale plek verwarmt en stroomt zo met het water naar alle kamers in je huis. Ook lucht gaat zich verplaatsen als deze warm word. Warme lucht stijgt op en koude lucht daalt. Deze vorm van warmtestroming noemen we ook wel convectie.
Warmtestroming
In het volgende filmpje worden de verschillende vormen van warmte transport nog eens duidelijk weergegeven.
Ventilatie is een manier om lucht te verversen. Zoals we in paragraaf lucht en milieu hebben gelezen is het erg belangrijk dat we zorgen voor schone lucht. We hebben gezien dat uitlaatgassen de lucht flink kunnen vervuilen. Maar ook in ons huis is het erg belangrijk dat we schone lucht hebben. Ook wij zorgen voor stoffen die we liever niet in de lucht hebben.
CO2is een van deze stoffen. Wij ademen lucht in en CO2 uit. Een teveel van deze CO2 in de lucht kan leiden tot hoofdpijn of concentratie problemen.
Waterdamp is water wat in de gasvormige toestand overal om ons heen zweeft. Deze waterdamp ademen wij ook uit. Maar is ook afkomstig van douchen en de waterkoker. Een teveel van deze waterdamp in de lucht kan zorgen voor condensatie (waterdamp dat over gaat in vloeibaar water). Hierdoor kunnen schimmels ontstaan.
Fijnstof zijn hele kleine deeltjes die afkomstig zijn van stof van meubels, huisdieren enz.
Bacteriën hele kleine ziekteverwekkers. Is je broertje of zusje ziek? Grote kans dat jij ook ziek wordt. Deze bacteriën zweven door de lucht en maken je ziek doordat jij ze inademt.
Geurtjes afkomstig van bijvoorbeeld koken of mischien wel het bruine gebakje op de wc van je vader.
Om te voorkommen dat er een te veel van deze stoffen in de lucht komen is het dus van belang om goed te ventileren. Maar dit is niet de enige reden.
Energie besparen door te ventileren? Dat klinkt erg tegenstrijdig, maar toch is het een feit. Buitenlucht is veel droger dan de lucht binnenhuis. Die is over het algemeen erg vochtig. Vochtige lucht is moeilijk te verwarmen, waardoor je meer moet stoken om het warm te krijgen in huis.
Vroeger hoefden we niet na te denken over ventilatie. Het ging vanzelf: huizen hadden standaard naden en kieren waar frisse lucht door kwam. Maar tegenwoordig zijn de huizen kierdicht. Er ontsnapt geen warmte, maar de lucht raakt wel vochtig en vervuild. Dat is niet alleen slecht voor de gezondheid, maar ook voor de energierekening; het opwarmen van een vochtig huis duurt lang.
Bij het ventileren zijn we ook bezig om lucht te verplaatsen. Hier komen de onderdelen warmte en lucht mooi samen.
Door te ventileren verplaatsen we lucht van binnen naar buiten en zorgen we er voor dat er weer verse lucht van buiten naar binnen komt.
Hierbij moeten we rekening houden met warmte, zeker in winterse omstandigheden. Als we warme lucht naar buiten verplaatsen en vervolgens koude lucht van buiten ons huis binnen brengen, heeft dit invloed op de temperatuur. De koude lucht moet weer opgewarmt worden en dit kost energie.
Om energie te besparen maken we gebruik van een warmtewisselaar. Een warmtewisselaar zorgt ervoor dat de warme binnen lucht de koude lucht van buiten weer opwarmt. Kijk het onderstaande filmpje hoe dat in zijn werk gaat.
Het arrangement Warmte en lucht is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Thijs Faassen
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2019-04-15 22:07:34
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Beste leerling, in deze Wikiwijs ga je kennis maken met de begrippen warmte en lucht. Twee onderwerpen die nauw aan elkaar verbonden zijn. Je weet hier vast al het een en ander van toch zullen er dingen zijn die je zullen verbazen.
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
makkelijk
Trefwoorden
<warmte><lucht>
Warmte en lucht
nl
Thijs Faassen
2019-04-15 22:07:34
Beste leerling, in deze Wikiwijs ga je kennis maken met de begrippen warmte en lucht. Twee onderwerpen die nauw aan elkaar verbonden zijn. Je weet hier vast al het een en ander van toch zullen er dingen zijn die je zullen verbazen.
