Inleiding
Het weer
We komen in contact met het weer als we de deur uitstappen. Ook kun je in contact komen met het weer door naar het weerbericht te kijken. Het weer is veranderlijk: het verschilt heel vaak van plaats tot plaats en van dag tot dag. Het weer wordt bepaald door weerselementen. Het weer kan ook leiden tot natuurrampen. Jullie gaan helpen onderzoeken hoe het weer leidt tot natuurrampen.
Opdracht
Het weer kan leiden tot natuurrampen. Maar hoe kan het weer nou precies leiden tot natuurrampen? Voordat jullie hier onderzoek naar gaan doen, gaan jullie eerst uitzoeken wat het weer precies is en wat de elementen zijn die het weer beïnvloeden. Jullie gaan hiervoor ook een proef uitvoeren. Daarna gaan jullie nadenken over de vraag 'Hoe leidt het weer tot natuurrampen?'. Tot slot gaan jullie na of het klopt wat jullie dachten en kijken welke mogelijkheden er nog meer zijn voor het weer om een natuurramp te veroorzaken. Jullie bedenken zelf hoe jullie dit gaan weergeven. Een aantal eisen:
- Jullie werken samen en komen ook samen tot een besluit.
- Bij het eindproduct moeten de kenmerken van de natuurrampen duidelijk zijn.
Dit presenteren jullie aan het eind van de les aan de rest van de klas.
Jullie krijgen hier 30 minuten voor. Succes!

Wat denk jij?
Denk eerst zelf eens na over de volgende vragen. Zoek nog geen informatie op.
Wat is het weer?
Wat zijn de elementen die het weer beïnvloeden?
Bespreek met elkaar wat jullie denken dat het weer is en wat de elementen die het weer beïnvloeden zijn. Schrijf dit op.
Verwerking
Zoek informatie over de volgende vragen:
- Wat is het weer?
- Wat zijn de elementen die het weer beïnvloeden?
Gebruik ook de bronnen.
Vat je antwoord samen en schrijf dit op. Vergelijk dit met wat jij dacht. Komt het overeen?
Verwerking
Wat is het weer?
Het weer is de toestand van de onderste luchtlagen op een bepaalde plaats en op een bepaald tijdstip. We komen in contact met het weer als we de deur uitstappen. Ook kun je in contact komen met het weer door naar het weerbericht te kijken. Het weer is veranderlijk: het verschilt heel vaak van plaats tot plaats en van dag tot dag. Het weer wordt bepaald door weerselementen. Ook zijn er nog weersverschijnselen die van belang zijn in het dagelijks leven van de mens.
Wat zijn de elementen die het weer beïnvloeden?
Het weer wordt beïnvloed door verschillende elementen, namelijk:
- Wind: De beweging van de lucht aan het aardoppervlak, van gebieden waar de luchtdruk hoog is naar gebieden waar hij laag is. De windrichting kan je aflezen met een windroos. Een windroos is een kruis dat de windrichtingen, noord/oost/zuid/west, aanduidt. De bekendste vormen zijn het kompas en de windhaan. De windsnelheid/-kracht kan je meten met het meetinstrument anemometer. De anemometer bestaat uit drie, meestal net niet ronde, halve bollen, die aan een draaibare as zijn bevestigd. Doordat de wind op de holle zijde van de halve bollen meer kracht uitoefent dan op de bolle zijde zal het geheel gaan draaien. Uit de omwentelingssnelheid kan de snelheid van de wind worden afgeleid. De eenheid is m/s (km/h) of Beaufort (Bft).
- Temperatuur: De mate van warmte/kou uitgedrukt in graden.
- Luchtdruk: De druk die lucht door haar gewicht uitoefent op de aarde. We voelen het niet, maar de lucht drukt constant op ons. Toch kunnen we de luchtdruk meten. Dit doen we met de barometer. Luchtdruk wordt uitgedrukt in Hectopascal (hPa). De normale luchtdruk bedraagt 1013 hPa.
- Neerslag: Water dat in vaste of vloeibare vorm uit de dampkring op aarde neerslaat.
Verwerking
Proefje
Wat ga je doen?
Jullie gaan zelf het weer meten. Je meet o.a. de temperatuur en de windsnelheid.
Wat heb je nodig?
- thermometer
- windmeter
Schrijf de uitkomsten op.
Wat denk jij?
Denk na over de volgende vraag. Zoek nog geen informatie op.
- Hoe kan het weer leiden tot natuurrampen?
Bespreek met elkaar wat jullie denken dat het antwoord is. Schrijf jullie antwoorden op.
Verwerking
Zoek informatie over de volgende vraag:
- Hoe kan het weer leiden tot natuurrampen?
Gebruik ook de bronnen.
Vat je antwoord samen en schrijf dit op. Vergelijk dit met wat jij dacht. Komt het overeen?
Verwerking
Hoe kan het weer leiden tot natuurrampen?
Neerslag
Als er een langere periode geen neerslag valt, onstaat er droogte. Door droogte kunnen bossen in vlammen opgaan.
Hevige regenval kan leiden tot een modderstroom of een overstroming.
Temperatuur
Als er vijf dagen achtereen een maximumtemperatuur van 25,0 °C of hoger is, en waarvan er drie dagen een maximumtemperatuur van 30,0 °C of hoger heeft, spreken we van een hittegolf.
Wind
Wind kan omslaan in een storm, orkaan of tornado.
Beoordeling
Jullie laten jullie onderzoek beoordelen. Dit doen we aan het eind van de les tijdens de presentatie.
Beoordeel zelf ook tijdens jullie onderzoek. Waarom kiezen jullie ervoor om het zo te doen?
Informatiebronnen
Afsluiting
Jullie hebben van alles geleerd en gedaan deze les, namelijk:
- Jullie hebben geleerd wat het weer is.
- Jullie hebben geleerd welke elementen het weer beïnvloeden.
- Jullie hebben zelf de temperatuur en de windsnelheid gemeten.
- Jullie hebben onderzoekend en ontwerpend geleerd.
- Jullie hebben samengewerkt.
- Jullie hebben gewerkt met een webquest.
Ik hoop dat jullie er wat van opgestoken hebben!
Docentpagina
Titel: Het weer
Onderwerp: Het weer, de elementen die het weer beïnvloeden en hoe deze kunnen leiden tot natuurrampen.
Schooltype: Basisonderwijs
Bestemd voor groep: 7
Vakgebied(en): Wereldoriëntatie, natuur & techniek.
Uitvoering door (hoeveel) leerlingen: 18
Tijdsinvestering voor leerling(en): 30 min
Opbrengst: Een uniek eindproduct
Leerpunten: Onderzoeken.
Extra materialen die nodig zijn: Papier, potlood, etc.