Geschiedenis is een vak waarin we leren over hoe het er vroeger aan toe ging. Niet alleen de tijd van je ouders of de ouders daarvan, maar we kijken nog veel verder terug. We onderzoeken hoe mensen leefden, hoe ze woonden, hoe ze aan hun voedsel kwamen en na verloop van tijd ook hun geld gingen verdienen. Andere dingen die we met geschiedenis onderzoeken zijn welke feesten er gevierd werden, wat de mensen geloofden en naar wie ze moesten gehoorzamen. Met geschiedenis kijken we naar belangrijke gebeurtenissen. Het is hierin belangrijk wat er van tijd tot tijd veranderde en wat het zelfde bleef.
Met deze digitale les gaan we kennismaken met de 5 periodes waarin dit allemaal gebeurde. Deze periodes zijn weer onderverdeeld in tijdvakken die allemaal hun eigen pictogram hebben waaraan je ze kan herkennen.
Even kijken waar je staat en wat je al weet
Leerdoelen
Aan het eind van deze digitale les kan de leerling:
werken met een tijdbalk
de tijd in 5 periodes benoemen en indelen
de tijd in tijdvakken indelen en kent de bij behorende pictogrammen
Lesactiviteiten
Onderdeel
actie
Tijd
Kennisclip
Kijken
5 min
Continuïteit en verandering
Lezen en maken
5 min
De 5 periodes
Lezen en maken
5 min
De 10 Tijdvakken
Lezen en maken
20 min
Jaartelling
Lezen en maken
5 min
Toets
Maken
10 min
Inhoud
Dit arrangement zal het gehele les uur in beslag nemen.
Je werkt individueel de opdrachten door tot dat je de toets hebt gemaakt.
Wanneer je de toets met een voldoende hebt afgerond ga je verder met het kopje huiswerk.
Ben je hiermee klaar dan ben jij Superman en mag je door naar het kopje verdieping.
Hieronder staat een kennis clip. Druk op play en bekijk de video. Na het kijken van de video geef je antwoord op de onderstaande vragen.
Kennisclip
Vul de ontbrekende woorden in. Maak hierbij gebruik van de kennisclip.
Continuïteit en verandering
Door de hele geschiedenis heen zijn er telkens heel veel dingen veranderd, maar in diezelfde periode bleven ook een heleboel dingen hetzelfde. Vaak ook veranderden er in het verleden op de ene plaats op aarde heel veel zaken, terwijl er op andere plekken juist niets of slechts heel weinig veranderde. Wanneer er een periode niet veel veranderd noemen we dat continuïteit.
Met geschiedenis vraag je je dan af wat er telkens is veranderd en wat niet en waarom.
Oefening: Continuïteit en verandering
0%
Bekijk afbeelding 1, 2 en 3. Je ziet hier een plein in verschillende tijden.
De tijd is ingedeeld in periodes. We hebben het dan over: de prehistorie, oudheid, middeleeuwen vroegmoderne tijd en moderne tijd. Tegenwoordig zijn deze periodes ook weer verdeeld in tijd vakken. Hieronder zie je de tien tijdvakken met elk de kenmerkende aspecten. met kenmerkende aspecten bedoelen we de belangrijkste onderwerpen die in dat tijdvak aan bod komen.
Lees de tijdvakken aandachtig door en geef antwoord op de onderstaande vragen.
1. Tijd van jagers en boeren (tot 3000 v.Chr.)
Kenmerdende aspecten
Jager-verzamelaars
De komst van de landbouw
De eerste stedelijken culturen
Tijdvak 1 begint ongeveer 2,5 miljoen jaar geleden en duurt tot 3000 v. Chr.
Tijdvak 1 is het langste tijdvak van de tien tijdvakken. Daarom verwacht je misschien dat er heel veel over bekend is. Dat is juist niet zo. Er zijn maar weinig dingen ('bronnen') gevonden die men kon onderzoeken. In die tijd was het schrift nog niet uitgevonden. Daarom zijn er uit die tijd alleen niet-geschreven bronnen gevonden.
2. Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v.Chr. tot 500 n.Chr.)
Kenmerkende aspecten
De Griekse polis
Klassieke kunst en cultuur
Het Romeins imperialisme
De Germaanse wereld
Jodendom en christendom
Tijdvak 2 begint 3000 v. Chr. en duurt tot het begin van de Middeleeuwen, 550 na Chr. Het is de tijd van de Grieken en Romeinen. Je bestudeert dan ook de antieke Griekse beschaving en verschillende aspecten van het Romeinse Rijk. Daarnaast is er aandacht voor de verspreiding van het christendom en de Germaanse cultuur.
3. Tijd van monniken en ridders (500 tot 1000)
Kenmerkende aspecten
De feodale wereld
De verspreiding van het christendom
Heren en horigen
Onstaan en verspreiding van de Islam
Tijdvak 3 is de tijd van monikken en ridders. Dit tijdvak wordt ook wel de vroege Middeleeuwen genoemd. Het tijdvak begint na de val van het West- Romeinse Rijk en duurt tot ongeveer het jaar 1000.
Kenmerkend voor deze periode zijn de verspreiding van het christendom en de islam en de feodaal georganiseerde samenleving. En daar ga je dan ook een aantal opdrachten over maken.
4. Tijd van steden en staten (1000 tot 1500)
Tijdvak 4 is de tijd van Steden en Staten. Dit tijdvak begint rond het jaar 1000 en duurt tot 1500. Het tijdvak beslaat de tweede helft van de Middeleeuwen.
Ook in dit tijdvak speelt godsdienst een belangrijke rol. Daarnaast zijn de opkomst van de handel en het ontstaan van steden kenmerkend voor deze periode. En daar ga je dan ook een aantal opdrachten over maken.
Kenmerkende aspecten
Opkomst van handel en ambacht
Het begin van staten
Strijd tussen kerk en staat
De kruistochten
Steden met stadsrecht
5. Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 tot 1600)
Tijdvak 5 is de tijd van Ontdekkers en hervormers.
Dit tijdvak begint rond het jaar 1500 en duurt ongeveer 100 jaar.
In dit tijdvak:
- spelen de ontdekkingsreizen een belangrijke rol.
- krijgt de katholieke kerk krijgt veel kritiek te verduren.
- vindt in Nederland de opstand tegen Spanje plaats en
- is veel aandacht voor de Griekse en Romeinse beschaving.
Kenmerkende aspecten
De Renaissance
Ontdekkingsreizen
De Reformatie
Nieuwe wetenschappelijke belangstelling
De Nerderlandse opstand
6. Tijd van regenten en vorsten (1600 tot 1700)
Tijdvak 6 Regenten en vorsten. In 2004 werd door middel van een verkiezing vastgesteld welke tien Nederlanders volgens het Nederlandse publiek de grootste Nederlanders aller tijden waren. Van deze tien grootste Nederlanders aller tijden leefden er maar liefst drie in het tijdvak 6. Het tijdvak van regenten en vorsten en in Nederland vooral bekend als de Gouden Eeuw. In dit thema daarom veel aandacht voor de Republiek der Nederlanden.
Kenmerkende aspecten
Vorstelijk absolutisme
De Nederlandse Gouden Eeuw
Handelsimperium en wereldeconomie
De wetenschappelijke revolutie
7. Tijd van pruiken en revoluties (1700 tot 1800)
Tijdvak 7 is de tijd van pruiken en revoluties.
Het tijdvak begint rond 1700 en duurt tot ongeveer 1800.
Belangrijke gebeurtenissen in dit tijdvak zijn de:
- slavenhandel en uiteindelijk de afschaffing van de slavernij.
- de Verlichting.
- de Franse en Amerikaanse revoluties
Kenmerkende aspecten
De Verlichting
Plantages, slavernij en abolitionisme
Verlicht abolitionisme
Democratische revoluties
8. Tijd van burgers en stoommachines (1800 tot 1900)
Tijdvak 8 is de Tijd van burgers en stoommachines. Het is de tijd van het ontstaan van ons politiek systeem en de tijd dat mensen van het platteland naar de stad trekken om te gaan werken in de fabrieken. In de opdrachten daarom onder andere aandacht voor politieke stromingen, de uitvinding van de stoommachine, het ontstaan van fabrieken en de werkomstandigheden in de fabrieken.
Kenmerkende aspecten
Ideologieën en politieke stromingen
Industriële revolutie
Democratisering
De 'Sociale Kwestie'
Emancipatiebewegingen
Modern imperialisme
9. Tijd van wereldoorlogen (1900 tot 1950)
Tijdvak 9 is de tijd van de Wereldoorlogen. Dit tijdvak begint rond het jaar 1900 en duurt tot 1950. Het tijdvak beslaat de eerste helft van de twintigste eeuw.
In dit tijdvak werden twee wereldoorlogen uitgevochten. Een belangrijk kenmerk van deze periode is de opkomst van het communisme en het nationaal-socialisme. Ook vond er een economische wereldcrisis plaats. Over deze ontwikkelingen ga je een aantal opdrachten maken
Kenmerkende aspecten
De wereldoorlogen
Totale oorlog
Totalitaire systemen
De economische wereldcrisis
Massaorganisatie en massapropaganda
De volkenmoord
De Duitse bezetting van Nederland
Opkomst van nationalisme in de koloniën
10. Tijd van televisie en computer (1950 tot NU)
Tijdvak 10 is de tijd van Televisie en Computer.
Dit tijdvak begint in het jaar 1950 en duurt tot 2000. Het tijdvak beslaat de tweede helft van de twintigste eeuw.
In dit tijdvak stonden Oost en West een tijdlang tegenover elkaar.
Een belangrijk kenmerk van deze periode is de dekolonisatie . Ook veranderde Nederland in deze periode van een verzuild land in een verzorgingsstaat met een consumptiemaatschappij. De jeugd kreeg meer invloed en de burgers meer inspraak
Kenmerkende aspecten
De dekolonisatie
De Koude Oorlog
De jaren zestig
Globalisering en migratie
Klik op de link en maak de kruiswoordpuzzel. Denk aan de titels van de tijdvakken.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
We tellen vanaf de geboorte van Jezus Christus. Het jaar waarin hij geboren zou zijn, kreeg het nummer 1. Het volgend jaar kreeg het nummer 2, enzovoort. Dit noem je de christelijke jaartelling. Maar hoe moest het met het jaar vóór de geboorte van Christus? Dat kreeg het nummer ‘1 voor Christus’. We korten dat af als v.C. Het jaar daarvoor heet ‘2 voor Christus’, 2 v.C., enzovoort. Bij de jaren ‘voor Christus’ tellen we dus de andere kant op. Er bestaat geen jaar met het nummer nul.
Niet iedereen op aarde gebruikt de christelijke jaartelling, er zijn ook andere manieren om jaren te tellen. De joodse jaartelling bijvoorbeeld begon bijna 4000 jaar eerder dan de christelijke. Toen voor ons het jaar 2000 begon, was het volgens de joodse kalender het jaar 5760. Ook in de Islam is de jaartelling anders.
Heb je de puzzel opgelost en is er nog tijd. Klik dan op verdieping. Je wordt naar een site gebracht waarin alle tijdvakken aan bod komen. Ga naar jou favoriete tijdvak en beschrijf wat je er staat beschreven.
Toetsing
Huiswerk
Op de afbeelding hieronder staat alles wat je hebt geleerd. Het is aan jou om hier een kloppende tijdlijn van te maken.
Hoe ga je te werk:- Print de afbeelding uit en knip alle vierkantjes uit.
- Sorteer eerst op kleur,
- Leg de oranje stukjes uit op volgorde.
- Je hebt nu een tijdlijn waarbij je alle andere kaartjes kan indelen.
- Maak gebruik van de informatie op deze site
- Plak de plaatjes op een liggend A4 en neem het a4 mee de volgende les
Succes!
Verdieping
Met de verdieping opdracht is het de bedoeling dat je laat zien aan de docent waarin jij je het meest in interessert. Bekijk de site en probeer overal op te drukken. beantwoord hierna de onderstaande vragen.
Verdieping
Epoch is een digitaal overzicht van de tien tijdvakken voor digibord en tablet. Aan de hand van de tien tijdvakken en de kenmerkende aspecten wordt een dynamisch overzicht gegeven in de vorm van bubbels. De bubbels zijn aan te raken om bijvoorbeeld oorzaken en gevolgen weer te geven.
Het arrangement Tijdvakken is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Thijs Oost
Laatst gewijzigd
2020-03-31 10:47:07
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0
Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les is voor de eerste klas vmbo kgt. in deze les komen de leerlingen in aanraking met de 10 tijdvakken.
Leerniveau
VMBO gemengde leerweg, 1;
Leerinhoud en doelen
De tijd van monniken en ridders (500 - 1000);
De tijd van jagers en boeren (tot 3000 v C);
De tijd van burgers en stoommachines (1800 - 1900);
De tijd van de wereldoorlogen (1900 - 1950);
De tijd van ontdekkers en hervormers (1500 - 1600);
De tijd van pruiken en revoluties (1700 - 1800);
De tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700);
De tijd van televisie en computer (vanaf 1950);
Geschiedenis;
De tijd van steden en staten (1000 - 1500);
De tijd van Grieken en Romeinen (3000 v C - 500 n C);
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Continuïteit en verandering
De 5 periodes
Tien tijdvakken
Periodes en tijdvakken
Tellen met de jaren
Verdieping
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
en mag je door naar het kopje verdieping.
1. Prehistorie tot 3000 v.C.
2. Oudheid van 3000 v.C. tot 500 n.C.
3. Middeleeuwen van 500 tot 1500
4. Vroegmoderne tijd van 1500 tot 1800 
5. Moderne tijd 1800 tot heden 
1. Tijd van jagers en boeren (tot 3000 v.Chr.)
2. Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v.Chr. tot 500 n.Chr.)
3. Tijd van monniken en ridders (500 tot 1000)
4. Tijd van steden en staten (1000 tot 1500)
5. Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 tot 1600)
6. Tijd van regenten en vorsten (1600 tot 1700)
7. Tijd van pruiken en revoluties (1700 tot 1800)
8. Tijd van burgers en stoommachines (1800 tot 1900)
9. Tijd van wereldoorlogen (1900 tot 1950)
10. Tijd van televisie en computer (1950 tot NU)
