Deze digitale les gaat over paragraaf 1 van hoofdstuk 3! Deze paragraaf heet: Chili beeft, en aardbevingen zijn dus centraal in deze paragraaf, net als platentektoniek.
Niet schrikken! Jullie kunnen dit allemaal! Deze les is bedoeld zodat jullie de lesstof goed kunnen begrijpen. Aan het einde van deze digitale les, weten jullie allemaal wat platentektoniek is en hoe het werkt.
- uitleggen welke drie vormen plaatbewegingen er zijn;
- uitleggen hoe een aardbeving ontstaat;
- vertellen wat het verschil is tussen het epicentrum en het hypocentrum;
- beter zelfstandig werken.
Paragraaf 1
Intro paragraaf 1
Dit filmpje gaat over de zwaarste aardbeving ooit gemeten. Deze aardbeving vond plaats in Chili in 1960 en was een aardbeving op 9.5 op schaal van Richter!
Uitleg paragraaf 1 Chili beeft
Uitleg: Chili beeft
Platentektoniek:
Een plaat is een stuk van de aardkorst
Tektoniek, is een ander woord voor het geheel aan bewegingen en vervormingen.
Platentektoniek is dus het bewegen/ vervormen van stukken van de aardkorst.
Er zijn in 2 verschillende soorten platen:
1. Continentale plaat= een plaat die bestaat uit een groot landoppervlak.
2. Oceanische plaat= een plaat die bestaat uit een groot zee- oppervlak (oceaan).
De oceanische platen zijn een stuk zwaarder dan de continentale platen.
Dit zijn de grote platen die wij op aarde hebben!
De platen bewegen dus, door de platen tektoniek.
Dat kan op verschillende manieren:
1. Convergentie= de platen bewegen naar elkaar toe
2. Divergentie= de platen drijven uit elkaar
3. Subductie= het wegduiken van een (zware) oceanische plaat onder de (lichtere) continentale plaat
Gemiddelde snelheid waar de platen mee bewegen is ongeveer 8 tot 10 cm per jaar!
Kennisclip!
Kennisclip plaatbewegingen
Even checken of jullie het hebben begrepen!
Oefening: Even checken of jullie het hebben begrepen!
Zo, nu weten jullie wat platentektoniek is en hoe dat werkt. Deze kennis legt de basis voor de lesstof. We gaan nu verder met aardbevingen!
Om jullie een kleine impressie te geven, klik op het volgende linkje. Hier zie je wat de gevolgen zijn van een aardbeving!
Aardbevingen uitleg
Shocking hé!! Wat zo'n aardbeving nu allemaal kan aanrichten!
Maar, wat zijn aardbevingen nu precies en hoe ontstaan ze?
Een aardbeving is een schokkende of trillende beweging van een gedeelte van de aardkorst door de werking van endogene krachten (krachten van binnenuit).
Een aardbeving ontstaat door subductie. Bij subductie duikt de zwaardere oceanische plaat onder de lichtere continentale plaat. Wanneer de spanning te groot is geworden, schiet de oceanische plaat omlaag, waardoor de continentale plaat omhoog veert. Door deze beweging ontstaat er een aardbeving.
Het hypocentrum van de aardbeving is de plaats diep in de aardkorst waar de aardbeving begint. Het epicentrum van de aardbeving is het punt waar de aardbeving aan het oppervlak komt, direct boven het hypocentrum.
Vind je het onderwerp aardbevingen nog erg lastig, of zou je nog wat extra oefening kunnen gebruiken, dan zit je hier goed! Door middel van deze oefening, zul je snel aardbevingen beter begrijpen!
Aardbevingen vinden niet alleen plaats op plekken in de wereld, ver van ons vandaan, maar ook gewoon in ons eigen land. Voor deze opdracht ga je onderzoek doen naar aardbevingen in Nederland.
Oefening: Aardbevingen in Nederland
0%
Niet alleen op verre plekken in de wereld vinden aardbevingen plaats, ook gewoon in ons eigen Nederland. Voor deze extra uitdaging ga je onderzoek doen naar aardbevingen in Nederland.
Tip: maak kleine tekeningen en leg ook de begrippen uit die in de paragraaf worden gebruikt!
Volgende les!
Volgende les gaan we verder met paragraaf 2! Deze paragraaf zal gaan over vulkanen. Neem allemaal je lesboek en je basisboek mee! Ook is het werkboek voor de aankomende les nodig.
Bronvermelding
depositphotos. (2017, 8 maart). Chili op metalen wereldbol geïsoleerd– stockafbeelding. Geraadpleegd op 2 juli 2019, van https://nl.depositphotos.com/144990997/stockafbeelding-chili-op-metalen-wereldbol-gesoleerd.html
ten Brinke, W.B.,& de Jong, Chr.,& Jutte, F.,& Padmos, J.H.A.,& van Veen, M.W. (2016). Chili: het land waar de aarde ophoudt. In D. Ariaens, W.B. ten Brinke, Chr. de Jong & J.H.A. Padmos, De geo lesboek 3vwo aardrijkskunde voor de onderbouw (negende editie, eerste oplage pp. 42-58). Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
Het arrangement Hoofdstuk 3: paragraaf 1 3V De Geo is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Amber van der Poort
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2019-09-27 12:18:40
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Hoofdstuk 3 gaat over Chili, het land waar de aarde ophoudt. Deze digitale les gaat over paragraaf 1: Chili beeft. In dit hoofdstuk staan aardbevingen centraal. Deze digitale les is bedoeld voor 3 vwo maar ook bruikbaar voor 3 havo.
Hoofdstuk 3 gaat over Chili, het land waar de aarde ophoudt. Deze digitale les gaat over paragraaf 1: Chili beeft. In dit hoofdstuk staan aardbevingen centraal. Deze digitale les is bedoeld voor 3 vwo maar ook bruikbaar voor 3 havo.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Even checken of jullie het hebben begrepen!
Aardbevingen in Nederland
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.