Introductie
Doelen
Toetsvormen en criteria
Organisatie en planning
Lesmateriaal
Tweedaagse
|
Lesdoelen
|
|
|
Theorie
|
|
|
Suggesties leeractiviteiten
|
Zie inspiratie
|
|
Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT
|
|
Huiswerk
|
|
Week 2
|
Lesdoelen
|
|
|
Theorie
|
|
|
Suggesties leeractiviteiten
|
Zie inspiratie
|
|
Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT
|
|
|
Huiswerk
|
Aan de slag met de eindopdracht
|
Week 3
|
Lesdoelen
|
|
|
Theorie
|
|
|
Suggesties leeractiviteiten
|
Zie inspiratie
|
|
Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT
|
|
|
Huiswerk
|
| |
Aan de slag met de eindopdracht
|
|
Week 4
|
Lesdoelen
|
|
|
Theorie
|
|
|
Suggesties leeractiviteiten
|
Zie inspiratie
|
|
Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT
|
|
|
Huiswerk
|
| |
Aan de slag met de eindopdracht
|
|
Week 5
|
Lesdoelen
|
|
|
Theorie
|
|
|
Suggesties leeractiviteiten
|
Zie inspiratie
|
|
Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT
|
|
|
Huiswerk
|
Aan de slag met de eindopdracht
|
Week 6
|
Lesdoelen
|
|
|
Theorie
|
|
|
Suggesties leeractiviteiten
|
Zie inspiratie
|
|
Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT
|
|
|
Huiswerk
|
Aan de slag met de eindopdracht
|
Week 7
|
Lesdoelen
|
|
|
Theorie
|
|
|
Suggesties leeractiviteiten
|
Zie inspiratie
|
|
Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT
|
|
|
Huiswerk
|
| |
Aan de slag met de eindopdracht
|
|
Inspiratie
Verken je eigen netwerk
Begin met rondkijken in je directe omgeving: familie, vrienden, (oud)klasgenoten, (oud)collega's, kennissen op sport of andere verenigingen. Schrijf uit iedere groep minimaal vijf mensen op die je misschien verder zouden kunnen helpen. En geen mensen schrappen omdat je denkt 'die wil me toch niet helpen'! Noteer achter elke naam de functienaam en het bedrijf waar hij of zij werkt. Nu heb je een goed overzicht.
Bepaal je netwerkdoel
Wat wil je bereiken met behulp van jouw netwerk? Je doel kan zo simpel zijn als 'drie nieuwe mensen leren kennen in mijn branche' of 'informatie inwinnen hoe het is om bij bedrijf X te werken'. Stel jezelf kleine doelen, zodat je meteen gericht aan de slag kunt gaan.
Maak een top tien
Je hebt je doel bepaald. Maak een top vijf van je contacten die je kunnen helpen met het behalen van jouw doel. Schrijf voor jezelf uit hoe deze mensen je zouden kunnen helpen, zodat je concreet hebt wat je van ze wilt vragen.
Contact leggen
Tijd om tot actie over te gaan! Direct op de man af vragen wat je van ze wilt zou kunnen werken, maar vaak is een subtiele manier wat slimmer. Ga even koffie drinken, samen lunchen of begin met een small talk telefoongesprek. Natuurlijk stuur je daarin naar het doel van het gesprek.
Ga het gesprek aan
Binnen het netwerken gaat het om jezelf profileren, informatie vragen, interesse tonen in de ander, tips en adviezen verzamelen. Netwerken is jezelf laten zien en informatie verzamelen. Met het stellen juiste vragen kan je een leuk gesprek aan gaan. Netwerken is dus niet direct vragen om een baan. Ga maar na, hoe vaak denk je dat je ‘Ja’ te horen zult krijgen op deze vraag? Als je vraagt om een baan, vraag je of de ander jouw probleem op wil lossen. Dat zorgt er vaak voor dat de ander minder bereidwillig is je te helpen.
Het organiseren van netwerken
De sociale functie heeft minder slaagkansen als kinderopvangvoorzieningen op zichzelf aangewezen zijn om bepaalde drempels weg te werken, ouders uit kansengroepen te bereiken en meer multifunctioneel te werken. Daarom is netwerking een belangrijk werkinstrument.
Over wat ‘netwerken’ precies inhoudt, bestaan verschillende opvattingen. Wij hanteren de volgende omschrijving: Netwerken is een systematisch proces van ontmoeting waarbij de betrokkenen elkaar leren kennen en hun relatie versterken, waardoor voor elke partij meer hulpbronnen ter beschikking komen om de eigen doelstellingen te ondersteunen. (vrije vertaling, John Hoppe, Independent Capital Company)
Netwerken is een proces aangaan waarbij de resultaten van de samenwerking mogelijk niet meteen zichtbaar zijn. Het vraagt een groei in het elkaar leren kennen, waarbij je in eerste instantie investeert in de samenwerking. Netwerken is een langdurig engagement waarbij wederzijdsheid belangrijk is. In een netwerk heb je betekenis voor elkaar: je draagt bij tot de realisatie van een gedeeld belang.
Door netwerken komt er makkelijker en meer informatie beschikbaar en ondersteunen beide partijen mekaar bij het nastreven van hun doelstellingen. Netwerking leidt in die zin tot efficiënter en productiever werk: niet iedereen hoeft zich in alles te specialiseren en in te werken op allerlei randdomeinen. De kerntaak kan centraal blijven staan.
Wanneer je netwerkrelaties legt, is het goed om rekening te houden met een aantal aandachtspunten. Een eerste aandachtspunt is: wacht niet af, maar start zelf een netwerk op als hier nood aan is. Omdat het belangrijk is om elkaar te leren kennen, verlopen de contacten het best persoonlijk. Communicatie via e-mail en/of telefonische contacten kunnen ondersteunend zijn, maar reëel overleg is essentieel.
Een netwerk levert pas vruchten af als je voldoende investeert in het leren kennen van elkaars werking en wederzijdse belangen. Gemeenschappelijke kenmerken en doelstellingen zoeken en de wederzijdse verwachtingen verhelderen zou vanaf de start in de focus moeten staan. Omdat samenwerken aan gedeelde belangen een langdurig engagement is, kun je beter niet ad hoc werken maar de contacten structureel vastleggen: wanneer, waar, met wie, waarover komen we samen?
Om de samenwerking zelf goed te laten verlopen, zijn vaste contactfiguren aan te raden. Toeleiders kunnen daarvoor een ‘brugfiguur’ aanduiden die zich wat specialiseert in de vraagstukken rond opvang en binnen hun organisatie het aanspreekpunt kan zijn voor kinderopvang. Het is goed om regelmatig de samenwerking in het netwerk te evalueren, zodat bijsturen tijdig en doordacht kan gebeuren.
Je netwerk vergroten en onderhouden
Hoe zorg je ervoor dat je netwerk blijft groeien?
Je netwerk is de kortste weg voor nieuwe opdrachten of verfrissende ideeën. Het is daarom van belang om je bestaande netwerk goed te onderhouden en uit te breiden.
Netwerken vergroten
Voordat je begint met het vergroten van je netwerk moet je bepalen welke activiteiten goed zijn om deze doelstelling te bereiken (zie artikel netwerkplan). De verhouding tussen netwerken en het resultaat is niet gelijk en daarom is het belangrijk dat er effectief gehandeld wordt. Iedere minuut die je buiten je bedrijf doorbrengt is namelijk een verloren minuut voor de operationele taken. Terwijl iedereen weet waar netwerken uiteindelijk voor dient (je bedrijfsresultaten verbeteren), blijft het een subtiel sociaal proces. De waardering voor elkaar is onlosmakelijk verbonden aan het succes van netwerken. Meteen duidelijk maken wat je wensen zijn schrikt af. Te lang wachten kent ook zijn nadelen; het gaat de ander uiteraard ook om het rendement van zijn activiteiten.
Netwerkmogelijkheden
Netwerkbijeenkomsten en –organisaties hebben als voordeel dat iedere aanwezige hetzelfde doel heeft, het na werktijd plaatsvindt en je mensen ontmoet die je normaal niet tegen zou komen. Een nadeel is dat het tijd en geld kost, zonder dat je van tevoren weet wie je spreekt en of je er iets aan kan hebben. De effectiviteit van deze bijeenkomsten kan dus soms gering zijn. Ook een goede voorbereiding vergroot je kans op slagen.
Netwerken onderhouden
Alleen je contactenkring vergroten is niet voldoende, langdurige samenwerking en zakenrelaties ontstaan pas wanneer er wederzijds vertrouwen ontstaat. Er moet dus veel tijd (en dus geld) in het behoud van de contacten worden gestoken.
Bij het onderhouden van je netwerk zijn niet zozeer de activiteiten buiten het bedrijf van belang, maar de timing, methode en karakter van de contacten binnen het netwerk. De mensen moeten zich bij je op hun gemak voelen en merken dat ze serieus worden genomen. Dit kan gestimuleerd worden door op het juiste moment oprechte(!) interesse te tonen, zoals bij verjaardagen, geboortes etc. Dit overigens zonder het contactmoment aan te grijpen om eigenbelangen te behartigen. Lunches zijn ook een goede optie omdat je zo de vrije tijd van je pauze combineert met zakelijke werkzaamheden. Diners zijn daarvoor weer minder geschikt door het meer formele karakter.
Andere tips voor onderhouden van netwerk:
- Breng zelf twee contacten uit je netwerk met elkaar in contact. Zij onthouden je proactieve houding en goede bedoelingen.
- Ga langs bij een bekende als je toevallig in de buurt bent, bijvoorbeeld op de terugweg van een afspraak.
- Samen aan de slag!
- Samenwerken in pedagogische netwerken: de medewerkers en de teams.
- Samenleven en samen leren: pedagogisch netwerk als ontmoetingsplaats.
- Samen met kinderen: pedagogisch en educatief werkkader.
- Samen met ouders en omgeving
Hoofdstuk 1 Samen aan de slag!
Wil je aan de slag met een professioneel pedagogisch netwerk? Dan volgen in dit hoofdstuk kort en bondig tips over de start tot en met de overgang van kinderopvang naar basisschool.
Wie zijn de kernpartners en wie zijn de trekkers van het pedagogisch netwerk? Dat moet eerst duidelijk worden. Het is aan te raden informeel te beginnen en open dialogen te voeren. Er zal draagvlak gecreëerd moeten worden bij medewerkers en ouders:
- leidinggevenden in kinderopvang en onderwijs zijn cruciaal voor het welslagen van de samenwerking;
- leidinggevenden geven het voorbeeld van gelijkwaardig samenwerken en spreken steeds over ‘onze’ kinderen en niet over ‘mijn’ kinderen;
- herinner elkaar er steeds aan dat je het voor de kinderen doet;
- maak een planning om regelmatig als team te reflecteren;
- check of het pedagogisch netwerk ook een lerend netwerk is;
- zoek naar mogelijkheden, naar wat wél kan.
Bij de overgang naar de basisschool is er één aanspreekpunt die de overdracht organiseert en volgt. De leerkracht kan informeel in de peutergroep kennismaken. De peuters gaan samen met de pedagogisch medewerker op bezoek in de kleutergroep.
Hoofdstuk 2 Samenwerken in pedagogische netwerken: de medewerkers en de teams
Uit onderzoek blijkt dat competente professionals de sleutel zijn voor het pedagogische en educatieve proces. Deze beroepskracht komt alleen tot zijn recht als deze wordt ondersteund door een competent team en organisatie. Het is een gezamenlijk proces. Er worden verschillende voorbeelden van combinatiemogelijkheden gegeven:
- een onderwijsassistent kan ook voor- of naschoolse opvang verzorgen;
- de pedagogisch medewerker die rugzakbegeleiding biedt in de klas;
- een overblijfkracht die ook als onderwijsassistent werkt;
- een vakleerkracht sport of cultuur die tevens medewerker BSO is;
- een leerkracht die ook kinderwerker is bij de naschoolse activiteiten.
Kleine acties maken de meerwaarde van de samenwerking zichtbaar. Een leidinggevende uit de kinderopvang merkt daarover op:
“Je moet er als kinderopvang voor zorgen dat je gezien wordt. Je kunt niet ervan uitgaan dat je er door ‘de anderen’ wel bij betrokken wordt.”
Hoofdstuk 3 Samenleven en samen leren: pedagogisch netwerk als ontmoetingsplaats
Wat willen we bereiken met een professioneel pedagogisch netwerk rondom kinderen? Het gaat dan om een netwerk van voorzieningen dat ten goede komt aan 0- tot 12-jarigen. Kinderen van nu moeten:
- kennis vergaren;
- mediawijs worden;
- zich een gezonde levensstijl eigen maken;
- emotioneel stabiel zijn en sociaal wellevend;
- het beste uit zichzelf halen;
- een democratisch burger worden.
Het pedagogische netwerk kan daaraan bijdragen door leefwerelden te verbinden. Continuïteit en consistentie zijn van belang. Opvoeders stemmen hun pedagogische en educatieve aanpak (deels) op elkaar af bij de overgang:
- van gezin naar kinderopvang;
- van kinderopvang naar basisonderwijs;
- van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs.
Het gaat er om te inventariseren wat bindt en wat de pedagogische voordelen zijn voor de kinderen. Uitwisseling van ‘good practices’ kan daarbij helpen, net als het bijeenbrengen van verschillende perspectieven. Vandaaruit kan iets nieuws opgebouwd worden.
Hoofdstuk 4 Samen met kinderen: pedagogisch en educatief werkkader
Het pedagogisch fundament van het netwerk geeft richting aan het handelen. Het aanbod in een netwerk biedt kansen voor:
- verbinding binnenschools leren, vrijetijdleren en levensecht leren;
- grensoverstijging tussen de verschillende partners;
- wijkbreed/locatiebreed samenwerken.
Als het aanbod puur bestaat uit een gefragmenteerd scala van activiteiten vergroot dit de toch al gefragmenteerde dag- en weekindeling van kinderen.
Het creëren van een gezamenlijk pedagogisch klimaat vraagt ook om:
- gebruik van een gezamenlijke taal;
- gebruik van rituelen;
- gezamenlijke regels.
Een kind vertelt: “Overdag mag ik niet door de gangen rennen, maar na schooltijd wel. Overdag moet ik juf zeggen, maar bij de BSO hoeft dat niet.”
Hoofdstuk 5 Samen met ouders en de omgeving
Partnerschap tussen ouders en professionals is belangrijk omdat het de leefmilieus van het kind verbindt. Het doel is dat:
- ouders het pedagogisch netwerk als één geheel ervaren;
- de relatie met ouders door professionals op gelijke wijze wordt ingevuld;
- er duidelijkheid is hoe er met de ouders wordt gesproken;
- taken en verantwoordelijkheden duidelijk zijn ingevuld.
Het pedagogisch netwerk is een ontmoetingsplaats waar het samenleven en samen leren van kinderen centraal staat. De kwaliteit van het aanbod wordt vergroot als de sociale kaart van de buurt in beeld is. Maak een overzicht van:
- de kwaliteiten en vakkennis van de medewerkers;
- de kwaliteiten en mogelijkheden van de opa’s en oma’s;
- boeiende buurtbewoners die iets kunnen vertellen of laten zien;
- clubs/verenigingen in de omgeving.
