Melkveehouderij (Demi, Laura en Emma)

Melkveehouderij (Demi, Laura en Emma)

Inleiding

De beschrijving van het bedrijf:

We hebben gekozen voor een melkveebedrijf. Hier lopen vooral veel koeien. Dit zijn koeien van alle leeftijden, van kalfjes tot oude koeien. De mensen die hier komen zijn veehandelaren, melkverwerkingsbedrijven, dierenarts, inseminator en klauwbekapper. Wij gaan vertellen over de veel voorkomende ziekten die op een melkveebedrijf voorkomende, daarbij voegen we de bijhorende plaatjes.

Afbeeldingsresultaat voor koeien met dierenartsen

Veel voorkomende ziekten

Wij hebben gekozen voor 4 veel voorkomende ziekten.

Dit zijn:

- melkziekte

- slepende melkziekte

- mortellaro

- pinkengriep

Hiervan gaan wij dit uitleggen:

  • Ziektebeeld
  • Genezing
  • Besmetting
  • Preventie
  • Protocol hoe te handelen bij uitbraak/wetgeving

Afbeeldingsresultaat voor ziektes

 

Melkziekte

Beschrijving

Melkziekte, niet te verwarren met slepende melkziekte, is een tekort aan calcium in het bloed. De ziekte treedt meestal op binnen 48 uur na afkalven, maar kan ook vlak voor of tijdens het afkalven ontstaan. Melkziekte komt vrij vaak voor. Melkziekte is voor de veehouder een dure aandoening door een lagere melkgift, achteraf een verminderde vruchtbaarheid en het risico van sterfte van de meest waardevolle dieren.

Ziektebeeld

De koe heeft geen eetlust en is weinig actief. De oren zijn vaak koud. Door het calciumtekort in het bloed functioneren onder meer de skeletspieren niet meer goed. Daardoor kan de koe niet meer opstaan. Ook de spieren in de verschillende organen, zoals de baarmoeder, de pens, het hart en de darmen, voeren hun functie niet meer goed uit. Er komt geen mest of urine meer. Er kan trommelzucht optreden, doordat de pensbewegingen stoppen. Een deel van de koeien met melkziekte, zo’n 8 procent, gaat dood aan de ziekte.

Genezing

De dierenarts geeft een infuus met calcium aan de koe die geleidelijk de koe voorziet van het tekort aan calcium. Het is belangrijk dat de koe zo snel mogelijk beweegt/opstaat. Als de koe te lang op een zij ligt, is het belangrijk om de koe op de andere zijde te krijgen en desnoods met een buiklift op te laten staan.

Besmetting

Het is geen besmettelijke ziekte, maar het komt wel veel voor op veehouderijen. Het komt het meest voor na het kalven, omdat de calciumproductie fors toeneemt omdat de koe melk voor het kalf produceert.

Preventie

Een goed rantsoen met een niet te hoog kalium- en calciumgehalte tijdens de droogstand helpt melkziekte te voorkomen, ook voldoende magnesiumvoorziening en eventueel het toevoegen van belangrijke mineralen kan melkziekte voorkomen.

Protocol

Een koe met melkziekte hoeft niet aangegeven te worden, want het is geen besmettelijke ziekte en makkelijk te genezen, mits je gelijk de dierenarts inlicht voor een calciuminfuus, de dierenarts kan ook de rest van de koeien bekijken en beoordelen of deze lijden aan melkziekte.

Slepende melkziekte

Beschrijving

Slepende melkziekte ontstaat doordat koeien direct na het afkalven te weinig voer opnemen ten opzichte van de geproduceerde melk, oftewel: de energieopname blijft achter bij de energiebehoefte. Om dit tekort op te vangen, breekt de koe haar eigen lichaamsvet af. Het lichaam kan kleine hoeveelheden van deze afvalstoffen (ketonen) verwerken, maar bij extreme energietekorten lukt dat niet meer en ontstaat er ketose (ander woord voor slepende melkziekte).

Ziektebeeld

Koeien met ketose worden traag, hebben weinig eetlust, nemen onvoldoende krachtvoer op, geven minder melk, hebben stijve mest en hun conditie neemt snel af. De uitgeademde lucht van koeien met ketose ruikt naar aceton (een van de ketonen). Ketose is dikwijls het gevolg van een ander probleem, bijvoorbeeld uierontsteking, baarmoederontsteking, lebmaagverplaatsing, maar ook een klauwaandoening.

Genezing

Met een ketonentest kan ketose snel worden aangetoond. Propyleenglycol (energiebron) is een veelgebruikt middel bij de behandeling van ketose. Voor een beter herstel wordt soms ook een injectie met glucocorticosteroïden gegeven.

Besmetting

Deze ziekte is niet besmettelijk, maar er kan aan worden geleden zonder dat je het in de gaten hebt. De ziekte treedt voornamelijk op aan het begin van de lactatie als gevolg van een negatieve energiebalans.

Preventie

Belangrijk is om in het voer de voedingsstoffen te meten en ook ketonentesten te doen in de melk, zo zie je welke koe slepende melkziekte heeft, ook al zie je (nog) niks aan de koe. Schakel een voerspecialist in die samen met jou kan kijken of jou voer de volledige voedingsstoffen in zich heeft.

Protocol

Er is geen protocol aanwezig, maar licht gelijk de dierenarts in, omdat je niet weet of je hele veestapel lijdt aan deze ziekte. Zorg voor een goede preventie.

Mortellaro

Beschrijving

Mortellaro is een van de meest voorkomende en pijnlijke klauwaandoening bij koeien. Het is een pijnlijke infectie die erg moeilijk te bestrijden is. De infectie zorgt voor veel schade op het bedrijf. De kosten voor de behandeling zijn erg duur. De koe heeft een lagere melkproductie en met medicijnen mag de melk van de koe niet geleverd worden. Ook heeft de koe een verminderde vruchtbaarheid. De klauwaandoening is te voorkomen met regelmatige klauwverzorging, een droge leefomgeving, weidegang en regelmatig gebruik van een voetbad.

Ziektebeeld

De ontstoken plek waar de infectie zit in de klauw is rood van kleur. De plek stinkt en is erg pijnlijk bij aanraking. De koeien zijn vaak ook kreupel en kunnen minder makkelijk bewegen, ze blijven veel liggen. De stand van de klauwen is vaak ook afwijkend. De klauwaandoening word vaak pas opgemerkt als de koe word bekapt.

Genezing

Na het bekappen moet de klauw goed schoon en droog worden gemaakt. Nadat het goed schoon en droog is word het behandeld met een spray met antibioticum erin. Ook moet de koe 1 keer per 2 weken door een voetbad lopen dit helpt bij de genezing. Er bestaat een stappenplan voor de behandeling van een koe met Mortellaro. Namelijk het Klausan 4 stappenplan. Stap 1: maak de aangetaste huid goed droog en schoon. Stap 2: Spray de aangetaste plek in met Klausan violetspray en laat dit 20 seconden drogen. Spray de plek daarna nogmaals in. Stap 3: Leg een gaasje over de aangetaste plek gelegd en tape de klauw in. Verwijder na drie dagen het verband. Stap 4: Spray op dag drie, en desgewenst op dag zeven en tien, de aangetaste plek in met Klausan violetspray en laat dit 20 seconden drogen. Spray de plek daarna nogmaals in.

Besmetting

In de mest van de koe zitten de Treponema-bacteriën deze bacteriën spelen een grote rol bij het ontstaan van Mortellaro. De bacteriën dringen diep door tot in de lederhuid. Verder kan een grotere kan op Mortellaro komen door een slechte weerstand, onregelmatig of niet bekappen van de klauwen.

Preventie

Veel veehouders zien Mortellaro pas als het al echt mis is. De koe loopt kreupel of het word tijdens het bekappen geconstateerd. Het is  belangrijk om te zorgen voor een goede klauwverzorging. Verder kun je de koeien door een voetbad laten lopen en zorgen dat de roosters goed schoon zijn. Belangrijk is dat de boxen waar de koeien in liggen goed schoon en droog zijn Het is ook belangrijk dat de koe een goede weerstand heeft met een slechte weerstand is de kans ook groter dat de koe Mortellaro krijgt. 

Protocol

Mortellaro hoeft niet aangegeven te worden. Als een koe Mortellaro heeft is het belangrijk om dit te behandelen.

Pinkengriep

Beschrijving

Bij pinkengriep infecteert het virus de achterste luchtwegen en veroorzaakt hierdoor bronchiolitis of pneumonie. Het virus veroorzaakt jaarlijks een uitbraak van deze ademhalingsziekte. Dit gebeurt voornamelijk bij kalveren onder de 6 maanden oud.

 

Ziektebeeld

De dieren die ziek worden zijn vaak nog erg jong. Ze krijgen koorts, een versnelde ademhaling, kunnen moeilijk ademhalen, hoesten en neusuitvloeiing. Wanneer de achterste luchtwegen betrokken worden bij de infectie krijgen ze een piep geluid bij de uitademing, een snelle ademhaling, tekenen van benauwdheid. Bij bronchiolitis of pneumonie volgt vaak een grote kans op sterfte.

Genezing

Als een kalf pinkengriep heeft is het beste om direct te handelen. Antibiotica moet je dan ook meteen geven. Ook ontstekingsremmers en slijm oplossers geven kan zinvol zijn. Verder kun je het dier er ook nog tegen vaccineren dit vermindert de ziekteverschijnselen ook.

Besmetting

De pinkengriep word veroorzaakt door het BRS-virus. De ernst van de ziekte word bepaalt door de weerstand van het dier. Ook ligt het er aan of er andere virussen of bacteriën bij betrokken zijn.

Preventie

In de herfst is de kans dat de dieren pinkengriep krijgen het hoogst. Om problemen met pinkengriep te voorkomen kunnen de dieren het beste gevaccineerd worden. Dit word gedaan vanaf de leeftijd van 6 weken. Het vaccineren gebeurt 2 keer met 4 weken tussentijd. Verder in de huisvesting kan ervoor gezorgd worden voor voldoende rust, voer en water, voldoende vitaminen en voedingsstoffen en schoon en droog strooisel.

Protocol

Pinkengriep hoeft niet aangegeven te worden. Als een dier Pinkengriep heeft is het belangrijk om dit te behandelen.

Toets

https://play.kahoot.it/#/k/90e9ecec-4dab-462d-b425-2eb8adac3bda

 

  • Het arrangement Melkveehouderij (Demi, Laura en Emma) is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Emma Krosse
    Laatst gewijzigd
    2019-01-09 09:05:43
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De veelvoorkomende ziektes van Melkveehouderij. Dit is voor het vak EHBD, niveau 3.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van