Vandaag gaan we het hebben over orkanen en tornado's. Jullie gaan met behulp van deze site en de kennisclip aan de slag met dit onderwerp. Alle informatie die je deze les nodig hebt kun je op het balkje met behulp van de tabbladen vinden aan de linkerkant vinden. Het is belangrijk dat je aan het eind van de les de eindtoets hebt gemaakt. Voordat je deze eindtoets maakt, moet je eerst alle filmpjes hebben bekeken, alle informatie hebben gelezen en alle oefeningen hebben gemaakt.
Heel veel succes!
Leerdoelen en doelgroep
Leerdoelen
Aan het eind van de les:
kun je uitleggen hoe een orkaan ontstaat.
kun je uitleggen hoe een tornado ontstaat.
kun je uitleggen waar orkanen en tornado's ontstaan.
kun je uitleggen wat het verschil is tussen de schaal van Beaufort en de Saffir-Simpsonschaal.
kun je uitleggen wat een front is.
Doelgroep
Deze les is gemaakt voor de leerlingen uit de brugklas van het Voortgezet Onderwijs .
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Een orkaan is een tropische storm waarvaan de windsnelheden hoger zijn dan windkracht 12 op de schaal van Beaufort. Wanneer de snelheden hoger dan windkracht 12 zijn dan spreekt men over de orkaandrempel. Hierbij komen windsnelheden voor van meer dan 63 knopen ofwel 117 kilometer per uur. De doorsnede van een orkaan is zeer groot namelijk 500 - 1500 km.
Een tropische storm
Saffir-Simpsonschaal
Wanneer de snelheden hoger dan windkracht 12 zijn dan spreekt men over de orkaandrempel. Op dit moment neemt de Saffir-Simpsonschaal het over van de schaal van Beaufort. De Saffir-Simpsonschaal kan een orkaan in vijf klassen indelen.
Klasse
Omschrijving
Windnselheid (km/u)
Stormvloed (meters boven normaal)
Schade
1
Zwak
118 - 153
1,2 - 1,7
Meest lichte schade
2
Matig
153-177
1,7 - 2,6
Dak- en vensterschade en belangrijke schade aan bomen en gewassen.
3
Krachtig
177 - 209
2,6 - 3,8
Grote schade met uitgebreide vernielingn aan gebouwen.
4
Zeer krachtig
209 - 248
3,8 - 5,4
Zeer groot: daken weggeblazen, veel waterschade
5
Verwoestend
meer dan 248
meer dan 5,4
Enorme schade aan gebouwen en infrastructuur, overstromingen
Benamingen
Een tropische storm heeft verschillende benamingen. Hieronder volgen de meest bekende benamingen voor een tropische storm:
Cycloon (Zuid-Azië en Australië)
Tyfoon (of Taifoen -> Oost-Azië)
Orkaan (Nederlandse naam)
Hurricane (Amerika)
Kenmerken
Kenmerkend voor een tropische storm is dat het een oog heeft. In dit oog is er bijna geen wind. Ook bevinden er zich geen wolken in het oog. Om het oog heen zijn de windsnelheden heel hoog. Dit komt doordat de luchtdruk om het oog heel laag is. De doorsnede van het oog van een orkaan varieert van 30 tot 50 km in de doorsnede. In de afbeelding staat waar de windsnelheden het hoogst en het laagst is bij een orkaan. De doorsnede van een orkaan is zeer groot namelijk 500 - 1500 km.
Tropische stormen (orkanen) hebben behalve wind ook erg veel regen bij zich. Wanneer het begint te regenen dan is deze regenval vaak erg heftig. Hierdoor ontstaan vaak overstromingen. Toch kan het nog iets erger, want deze regenval kan op hellingen aardverschuivingen veroorzaken.
Het ontstaan van een tropische storm (orkaan)
Tropische stormen ontstaan boven warm water. Dit water is warmer dan 26,5 graden Celsius. Hier vindt namelijk de meeste verdamping plaats. Dit komt doordat de lucht boven de warme zee zelf ook warm is. De warme en vochtige lucht stijgt snel op en koelt naarmate het hoger in de atmosfeer komt af. Hierdoor gaat het regenen. Het afkoelen van water noemen wij condensatie. Bij condensatie komt warmte vrij met als gevolg dat de lucht minder zwaar wordt en sneller kan stijgen. Onder deze luchtlaag ontstaat een probleem namelijk het tekort aan lucht. Op die plek ontstaat een lagedrukgebied. Het lagedrukgebied trekt van alle kanten lucht aan met als gevolg dat de lucht gaat draaien. Op de wereld ontstaan tropische stormen boven zee aan de westkant van Noord-Afrika en in het oosten van de Grote Oceaan. Zoals de naam al zegt ontstaan de tropische stormen in de tropen.
Namenwisseling
Elke orkaan heeft een naam. Deze namen worden gekozen volgens de volgorde van het alfabet. De orkanen krijgen afwisselend een mannen- of een vrouwennaam. Een van de bekendste orkanen in de geschiedenis is orkaan Katrina.
Orkaanseizoen
Het orkaanseizoen in de Atlantische Oceaan loopt van 1 juni tot en met 30 november. Dit komt doordat het zeewater in deze periode warm is wat erg gunstig is voor een orkaan.
Een deel van het orkaanseizoen in de Grote Oceaan loopt het hele jaar door. Echter is dit niet het geval voor een gedeelte van de Grote Oceaan en het noorden van de Indische Oceaan, want daar loopt het orkaanseizoen gelijk aan dat van de Atlantische Oceaan.
Het einde van een orkaan
Een orkaan is gemiddeld pas na vijf tot tien dagen uitgeraasd. Dit komt doordat de orkaan boven land komt. Hierdoor kan de orkaan geen warm zeewater opnemen wat kan verdampen en opstijgen. Dan is er altijd nog de wind, maar die wordt geremd door huizen, bomen en gebouwen.
Oefening: Herhaling Orkanen
Oefening: Herhaling Orkanen
0%
Net heb je informatie gelezen over een orkaan/tropische storm. Nu gaan wij eens kijken wat er van die informatie is blijven hangen.
Een tornado is een wervelwind die zeer hoge snelheden kan halen. De doorsnee van een tornado kan variëren van enkele meters tot een kilometer. Het gevaarlijke aan tornado's is dat ze alles vernielen wat ze tegen komen. In een gebied kunnen ook meerdere tornado's tegelijkertijd ontstaan. Hierdoor zijn ze onvoorspelbaar.
Hoe ontstaat een tornado?
Een tornado ontstaat doordat twee sterk verschillende luchtsoorten met elkaar in botsing komen. Bij een botsing van koude, droge lucht met warme en vochtige lucht is de kans op een tornado het grootst. De warme lucht stijgt bij de botsing razendsnel op waarna de lucht direct begint met condenseren. Op dat moment begint de lucht zelf te kronkelen (wervelen). De wervelende wind draat erg snel met als gevolg dat er een slurf ontstaat. Zo wordt de tornado vormgegeven. Wanneer de tornado het aardoppervlak raakt, richt het grote schade aan.
Tornado's ontstaat vaak onder een onweerswolk. Bij een onweerswolk heb je namelijk te maken met een combinatie van warme en koude lucht wat ideaal is voor het ontstaan van een tornado.
Waar komen tornado's voor?
Tornado's komen altijd boven land voor. Het centrale gedeelte van de Verenigde Staten is een gebied waar ze vaak te vinden zijn. Dit gedeelte wordt Tornado Alley genoemd (zie figuur).
Kenmerken
Tornado's hebben verschillende kenmerken, namelijk:
Grote aantallen per jaar
Gemiddeld tien minuten
In het midden van de slurf zit een klein oog (net zoals bij een orkaan)
Ontstaan op land
Gevolgen zijn vaak erg heftig
Windsnelheden tot wel 500 km/u.
Benaming
Er zijn verschillende namen voor dit natuurverschijnsel. Hieronder staan ze:
Tornado
Twister
Windhoos
Oefening tornado's
Nu gaan jullie met behulp van de link naar Google Maps en het kaartje van Tornado Valley (hierboven) het volgende doen.
Zoek twee staten die in het Cold Dry Air liggen.
Zoek de staat op waar de meeste tornado's voorkomen die zijn aangegeven met het tornadotekentje.
Op dit tabblad vind je de toets over de onderwerpen orkanen en tornado's. Bij de toetsversie van de onderwerpen orkanen en tornado's gaat het iets anders te werk, want in totaal kun je 34 punten halen. Je bent zelf een orkaan in ontwikkeling, maar je weet niet in welke categorie je valt. Aan het eind van de toets heb je een bepaald aantal punten gehaald en dan kun je in de tabel zien in welke categorie je valt. Hoe meer punten, hoe krachtiger je bent als orkaan.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Het arrangement Orkanen en tornado's is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Guido Willems
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2019-03-24 18:41:32
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
:max_bytes(150000):strip_icc()/GettyImages-161135613-5a6a09e50e23d9001aeeddfb.jpg)
