Bloed

Misschien wat kinderachtig, maar toch wel een leuk filmpje.
Wat kom je tegen als je met een duikboot door je bloedvaten reist?
In deze opdracht staat de samenstelling van het bloed centraal.
Intro
Vooraf

Leerdoelen
Na deze opdracht kun je:
- de begrippen rode en witte bloedcellen, bloedplaatjes en bloedplasma benoemen.
- uitleggen wat de functie van deze bloedbestanddelen is.
- beschrijven hoe de drie soorten bloedcellen eruitzien.
Werkblad
Bij deze opdracht hoort een werkblad. Op dit werkblad beantwoord je de vragen. Het werkblad ligt voor je klaar in lokaal, maar vind je ook onder aan deze pagina.
Aan de slag
Stap 1

Samenstelling bloed
Bloed is samengesteld uit bloedplasma en bloedcellen.
Bloedplasma bestaat voor het grootste deel uit water.
Hierin worden onder andere voedingsstoffen, afvalstoffen en hormonen vervoerd.
In het bloedplasma zweven ook verschillende bloedcellen met een eigen functie.
Bestudeer uit de kennisbank biologie het onderdeel:
KB: Bloed en lymfe
Bekijk na het lezen van de kennisbank de video op de site van SchoolTV.
De vragen die je hierna gaat beantwoorden gaan over de kennisbank en de video.
Video: Samenstelling van het bloed
Beantwoord nu de vragen op het werkblad.
Stap 2

Bloedplaatjes en bloedstolling
Weet jij wat je moet doen bij een snijwondje?
En weet je hoe het komt dat je een korstje op een wond krijgt?
Bekijk en lees eerst de animatie op:
Stolling - users.telenet.be - Flash
Je ziet hoe je lichaam zorgt dat een wond geneest.
Iedereen heeft zich weleens gesneden. Meestal groeit de wond vanzelf weer dicht.
Wat gebeurt er dan precies met je huid en hoe kan je ervoor zorgen dat wonden zo snel mogelijk herstellen?
Bekijk vervolgens dit filmpje om te zien welke maatregelen je zelf kunt nemen bij een klein bloedend wondje.
Video: Een wond(je)
Bloedstolling
De functie van de bloedplaatjes is dus bloedstolling.
Bloedplaatjes worden net als de rode en witte bloedcellen in het beenmerg gemaakt.
De cellen waaruit ze ontstaan vallen echter vaak in duizenden kleine stukjes uit elkaar.
Elk stukje is een bloedplaatje. Een bloedplaatje is dus heel klein.
Beantwoord nu de vragen op het werkblad.
Begrippenlijst
Bloed
Bloedcellen
Bloedcellen vorm samen met het bloedplasma het bloed. Er zijn drie typen bloedcellen: rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes. |
Bloedplasma
Bloedplasma vormt samen met bloedcellen het bloed en bestaat uit water met plasma-eiwitten en een aantal opgeloste stoffen. |
Rode bloedcellen
Rode bloedlichaampjes, die hemoglobine bevatten en een functie hebben bij het vervoeren van zuurstof in het bloed. |
Witte bloedcellen
Kleurloze bloedcellen met kern. Ze spelen een belangrijke rol in het afweersysteem. |
Bloedplaatjes
Bloedplaatjes zijn stukjes van cellen. Ze zorgen voor het ontstaan van stolsel als ze beschadigd worden. Zo kan er uiteindelijk een korst worden gevormd. |
Cellulaire afweer
Tweede afweer: witte bloedlichaampjes (witte bloedcellen) kunnen ziekteverwekkers insluiten en uitschakelen. |
Lymfe
Lymfe is de vloeistof die door het lymfevatenstelsel stroomt. |
Lymfevatenstelsel
Orgaanstelsel dat ervoor zorgt dat weefselvloeistof van overal in het lichaam via lymfevaten wordt teruggevoerd en uiteindelijk weer wordt opgenomen in het bloedvatenstelsel. Daarnaast speelt het lymfevatenstelsel een belangrijke rol bij de afweer tegen ziekteverwekkers. |
Lymfeklieren
In de lymfeklieren wordt de lymfe gefilterd op ziekteverwekkers en andere schadelijke stoffen.Ook wel lymfeknopen genoemd. |
Milt
Orgaan dat is betrokken bij het afweersysteem. |
Zwezerik
Ook wel thymus genoemd; orgaan dat betrokken is bij het afweersysteem. |
Hemoglobine
Kleurstof in rode bloedcellen, bindt en vervoert zuurstof en koolstofdioxide (koolzuurgas). |