Stap 5: stresshormonen

Stap 5

Voor en na de wedstrijd
De wedstrijd gaat beginnen. Spanning schiet door het lichaam van de sporter.
Geconcentreerd vlak voor een wedstrijd. Wat er precies voor en tijdens de wedstijd door het hoofd van Epke schoot weten we niet, maar deze sportcommentator weet het wel spannend te maken.
Luister naar het geluidsfragment:

Opdracht 1 Stress
Bekijk het filmpje:

Je lichaam maakt adrenaline en cortisol aan voor extra energie in spannende tijden.
Maar als die te lang aanhouden, raak je permanent gestresst. Slecht voor je humeur en voor je lichaam.

Door de stress wordt een hormoon aangemaakt dat twee effecten op de speekselproductie heeft: remming van de kauwspieren en beïnvloeding van het zenuwstelsel. Het eerste effect wordt door het bewust activeren van de kauwspieren tegengegaan. Het tweede effect leidt tot een ‘droge mond’ als zenuwen van het autonome zenuwstelsel die de speekselafgifte bevorderen, worden geremd.

Welk hormoon remt de werking van de kauwspieren en de speekselafgifte?

Door stress worden de zenuwen die verbonden zijn met de speekselklieren geremd.

Op welke manier zorgt stress ervoor dat er minder speeksel wordt afgegeven?
- Er lopen meer impulsen door motorische neuronen van het orthosympatische zenuwstelsel naar de speekselklieren.
- Er lopen meer impulsen door motorische neuronen van het parasympatische zenuwstelsel naar de speekselklieren.
- Er lopen meer impulsen door sensorische neuronen van het orthosympatische zenuwstelsel naar de speekselklieren.
- Er lopen meer impulsen door sensorische neuronen van het parasympatische zenuwstelsel naar de speekselklieren.

Opdracht 2 Adrenaline
Bekijk het filmpje:

Je bent sterker dan je denkt: in stressvolle situaties werken je hersens en spieren ineens op volle toeren.
Dat komt door het hormoon adrenaline.

Epke heeft het goud binnen! Adrenaline is de stof die hem een goed gevoel geeft.
Een stof met een soortgelijk effect krijg je ook binnen bij het roken van een sigaret.
Nicotine is een verslavend toxine, dat in het zogenaamde beloningssysteem in de hersenen het vrijkomen van die bepaalde stof veroorzaakt. De stof stimuleert op die plaats in de hersenen zenuwcellen, waardoor de roker zich goed voelt.
Dit bevordert een herhaling van het rookgedrag.

Welk stof veroorzaakt een soortgelijk effect op de zenuwcellen van het orthosympathische zenuwstelsel?
- dopamine
- insuline
- testosteron
- thyroxine
Als mensen vrijen, komen er stoffen als dopamine en adrenaline vrij.
Welk effect veroorzaakt adrenaline tijdens het vrijen?
- grotere gevoeligheid van de huidzintuigen
- opwekken van het lustgevoel
- sneller kloppen van het hart

Colofon

Het arrangement Stap 5: stresshormonen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: Auteur Kunskapsskolan Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd: 2018-10-05 14:10:06
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting: Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC BY-SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/74821/Module__Klaar_voor_de_start____H_5
Leerniveau: HAVO 5;
Leerinhoud en doelen: Beweging; Interactie; Biologie; Bouw en werking van spieren en botten;
Eindgebruiker: leerling/student
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Studiebelasting: 7 uur en 0 minuten
Trefwoorden: leerlijn, reangeerbare leerlijn, rearrangeerbare

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

VO-content Biologie. (2021).

Module: Klaar voor de start! - h45

https://maken.wikiwijs.nl/74821/Module__Klaar_voor_de_start____h45

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.