Financiering bedrijf
Financiering bedrijf
Ondernemingen hebben verschillende rechtsvormen.
Bekende rechtsvormen zijn de éénmanszaak, de Vennootschap Onder Firma (VOF), de Besloten Vennootschap (BV) en Naamloze Vennootschap (NV).
Bij de keuze voor een rechtsvorm zijn de volgende zaken van belang:
- Hoe is de financiering geregeld?
- Wie is de eigenaar en wie heeft de leiding van de onderneming?
- Welke belastingen moeten er betaald worden?
Om de financiering te regelen zijn er verschillende mogelijkheden. De ondernemer kan het geld zelf inbrengen, geld lenen van familie of vrienden of geld lenen bij een bank. Het geld dat wordt geleend wordt vreemd vermogen genoemd. De andere partij zal in ruil voor het beschikbaar stellen van de lening een tegenprestatie in de vorm van rente verwachten.
De keuze van de rechtsvorm heeft ook invloed op de toedeling van het ondernemersrisico. Bij een eenmanszaak of VOF zijn de eigenaren hoofdelijk en privé aansprakelijk. Bij een BV of NV zijn de aandeelhouders aansprakelijk voor het bedrag dat ze hebben ingelegd.
Principaal-agent relatie
De keuze van de rechtsvorm van de onderneming bepaalt welke principaal-agent relatie er ontstaat. De principaal-agent relatie is de relatie tussen de opdrachtgever (principaal) en de opdrachtnemer (agent). Vaak wordt verondersteld dat de er in die relatie sprake is van een belangentegenstelling en daarom wordt de term principaal-agentproblematiek gebruikt.
Een van de bekendste voorbeelden van de pincipaal-agentproblematiek is de relatie tussen werkgever en werknemer. Een werkgever kan niet volledig controleren wat zijn werknemers doen. Een werknemer voert de taak uit en weet daardoor wat er gaande is. Deze informatievoorsprong verschaft hem de ruimte om tot op zekere hoogte zijn eigen belangen na te streven, wat in het nadeel van de werkgever kan zijn. Dit voor de werkgever nadelige gedrag kan (deels) worden voorkomen door een werknemer niet per uur te betalen, maar een vergoeding per opdracht te geven.
Voorbeeld
Een werkgever stelt voor een bepaalde taak een tijdslimiet van 4 uur. De werknemer kan het in 3 uur, en voor de werkgever is dat efficiënter. De werkgever kan echter niet controleren hoe snel de werknemer werkt. Bovendien kan het in het belang zijn van de werknemer om er 4 uur over te doen, in plaats van de mogelijke 3 uur.
Principaal-agent relatie - NV
Bij een NV is er sprake zijn een principaal-agent relatie tussen de aandeelhouders (principaal) en de directie/het management (agent). De relatie kan leiden tot problemen als de belangen van de managers niet overeenkomen met de belangen van de aandeelhouders. Bijvoorbeeld als de managers waarde hechten aan groei van de onderneming op langere termijn, terwijl aandeelhouders sterk gericht zijn op de waarde van de onderneming op korte termijn.
Om de principaal-agentproblematiek te voorkomen (of te verkleinen) kunnen de volgende maatregelen worden genomen:
- Beloningstructuur
Door managers deels te betalen met aandelen kan gezorgd worden dat de belangen van de managers gelijk lopen met de belangen van de aandeelhouders.
- Bestuur en toezicht
Door het een Raad van Commissarissen en door aandeelhoudersvergaderingen kan er invloed worden uitgeoefend op het gedrag van de managers.