Arbeid of kapitaal? vmbo-kgt34 - kopie 1

Arbeid of kapitaal? vmbo-kgt34 - kopie 1

Arbeid of kapitaal

Vooraf

In bijna iedere onderneming vind je machines.
Hieronder zie je twee voorbeelden.


Bespreek met een klasgenoot.
Wat is het verschil tussen de machine op de linker figuur en de machine in de rechter figuur?

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • aan de hand van een voorbeeld uitleggen wat het verschil is tussen mechanisatie en automatisering.
  • de definitie geven van het begrip investeren.
  • het begrip arbeidsproductiviteit omschrijven en kun je de arbeidsproductiviteit in voorbeelden uitrekenen.
  • met een voorbeeld uitleggen wat bedoeld wordt met een arbeidsintensief bedrijf en met een kapitaalintensief bedrijf.

Activiteiten

Stap Groepsgrootte Activiteit
Stap 1 Alleen + samen Informatie lezen, vragen beantwoorden en vergelijken met klasgenoot.
Stap 2 Alleen + samen Vragen beantwoorden en vergelijken met klasgenoot.
Stap 3 Alleen Informatie lezen en vragen beantwoorden over arbeidsproductiviteit.
Stap 4 Alleen Tabel over arbeidsproductiviteit invullen.
Stap 5 Alleen Krantenkoppen bekijken en vragen beantwoorden over een toename van de arbeidsproductiviteit.
Stap 6 Alleen Vraag beantwoorden over deeltijd en arbeidsproductiviteit.
Stap 7 Alleen + samen Vragen over arbeidsintensief en kapitaalintensief werk beantwoorden en bespreken met klasgenoot.
Stap 8 Alleen + samen Vragen over de centrale begrippen beantwoorden en vergelijken met klasgenoot.
Extra Alleen + samen Video's bekijken en bespreken met klasgenoot.


Benodigdheden
Voor deze opdracht heb je een rekenmachine nodig.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.

 

 

 

 

Stap 1: Automatisering/mechanisering

Bestudeer uit de Kennisbank het onderdeel:

KB: Arbeid of kapitaal

Bekijk de volgende drie voorbeelden.
Geef bij ieder voorbeeld aan of er sprake is van mechanisatie of van automatisering.

  1. In de landbouw gebeurde het hooien vroeger met de hand, tegenwoordig gebruikt men een hooimachine.
  2. Als je met de trein reist, moet je een kaartje kopen.
    Op veel stations kun je het treinkaartje niet meer aan het loket kopen, maar alleen nog bij een kaartjesautomaat.
  3. Bij PostNL wordt het handmatig sorteren van de post overgenomen door een sorteermachine.

Bespreek de antwoorden met een klasgenoot.

Stap 2: Vraag naar arbeid

Bekijk de volgende twee krantenkoppen.
Maak de volgende drie opdrachten.

  1. Maak met een voorbeeld duidelijk dat mechanisatie kan leiden tot het verlies van arbeidsplaatsen.
  2. Door mechanisatie ontstaan ook nieuwe banen.
    Geef een voorbeeld van een baan die is ontstaan door mechanisatie.
  3. Leg uit dat door mechanisatie de vraag naar geschoold personeel toeneemt.

Bespreek ook nu de antwoorden met een klasgenoot.

Stap 3: Arbeidsproductiviteit

De heer Klok is eigenaar van een steenfabriek. In zijn bedrijf staan vijf machines en werken tien mensen 36 uur per week. Per week worden er 720.000 stenen geproduceerd.

  1. Hoeveel stenen worden er per werknemer per week geproduceerd?
  2. Hoeveel stenen is dat per uur?

De heer Klok overweegt een nieuwe machine te kopen. Om per week 720.000 stenen te produceren heeft hij dan nog maar acht mensen nodig.

  1. Hoeveel stenen worden er per werknemer per week geproduceerd als de nieuwe machine in gebruik wordt genomen?
  2. Hoeveel stenen is dat per uur?

Controleer je antwoorden.

Bestudeer nu uit de Kennisbank het volgende onderdeel.

KB: Arbeidsproductiviteit

Stap 4: Arbeidsproductiviteit

De arbeidsproductiviteit is het aantal producten dat een werknemer in een bepaalde periode (bijvoorbeeld een uur) kan maken.
Neem de onderstaande tabel over en vul hem verder in.

aantal werknemers totaal aantal producten per uur arbeidsproductiviteit per uur
12 168 14
12 180 .....
160 ..... 7
..... 1.120 8
..... 320 4
88 396 .....

Stap 5: Toename arbeidsproductiviteit

Bekijk de volgende twee krantenkoppen.

Beantwoord de volgende vragen.

  1. Wat wordt verstaan onder investeren?
  2. Leg met behulp van een voorbeeld uit waarom investeringen vaak zullen leiden tot een toename van de arbeidsproductiviteit.
  3. Zoek op wat wordt bedoeld met bijscholing.
  4. Leg met behulp van een voorbeeld uit waarom bijscholing vaak zal leiden tot een toename van de arbeidsproductiviteit.

Stap 6: Deeltijd en arbeidsproductiviteit

George en Phitou zijn het niet met elkaar eens.

George denkt dat als iemand in deeltijd gaat werken zijn arbeidsproductiviteit afneemt. Hij of zij maakt dan immers in het totaal minder producten.
Phitou denkt dat de arbeidsproductiviteit niet afneemt als iemand in deeltijd gaat werken. Zij denkt dat de arbeidsproductiviteit gelijk blijft.

Wie heeft volgens jou gelijk? Leg je antwoord uit.

Stap 7: Arbeids- of kapitaalintensief?

Om verschillen tussen bedrijven aan te geven, wordt soms gekeken of het werk vooral door machines of vooral door mensen wordt gedaan.
Hieronder zie je een zestal bedrijven.

1 schoenenwinkel 3 landbouwbedrijf 5 supermarkt
2 autofabriek 4 school 6 café-restaurant


Maak twee kolommen. Zet boven de eerste kolom 'kapitaalintensief' en zet boven de tweede kolom 'arbeidsintensief'.
Verdeel de bedrijven over de twee kolommen.

Vergelijk jouw antwoord met het antwoord van een klasgenoot. Hebben jullie de bedrijven op dezelfde manier verdeeld over de kolommen? Bespreek eventuele verschillen.

Stap 8: Begrippen over arbeid/kapitaal

De begrippen 'mechanisatie', 'arbeidsproductiviteit', 'kapitaalintensief' en 'arbeidsintensief' hebben met elkaar te maken.
Kies in de volgende zinnen het juiste antwoord.

  1. Als een bedrijf mechaniseert, zal de arbeidsproductiviteit meestal toenemen/afnemen.
  2. De arbeidsproductiviteit in een kapitaalintensief bedrijf zal meestal hoger/lager zijn dan de arbeidsproductiviteit in een arbeidsintensief bedrijf.

Een aantal grote bedrijven heeft een deel van de productie naar het buitenland verplaatst.

  1. Waarom is het voor een arbeidsintensief bedrijf soms aantrekkelijk om een deel van de productie naar het buitenland te verplaatsen?
  2. Bedenk ook een nadeel van het verplaatsen van een deel van de productie naar het buitenland.

Bespreek ook nu de antwoorden met een klasgenoot.

Extra: LvL

Op de website www.vimeo.com vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt.

Hieronder staan video's die goed passen bij dit thema.
Bekijk de video's. Kun je de video's goed volgen?
Bespreek de inhoud van de video's met een klasgenoot.

Video: Automatisering en Mechanisering

Video: Arbeidsproductiviteit

Antwoorden

Stap 3

  1. 720.000 : 10 = 72.000 stenen per werknemer per week.
  2. 72.000 : 36 = 2000 stenen per werknemer per uur.
  3. 720.000 : 8 = 90.000 stenen per werknemer per week.
  4. 90.000 : 36 = 2500 stenen per werknemer per uur.
  • Het arrangement Arbeid of kapitaal? vmbo-kgt34 - kopie 1 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Chantalle van Dongen
    Laatst gewijzigd
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Arbeid, productie en bedrijfsleven; Economie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    leerlijn, rearrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Economie. (2020).

    Opdracht: Arbeid of kapitaal? - vmbo-kgt34

    https://maken.wikiwijs.nl/62282/Opdracht__Arbeid_of_kapitaal____vmbo_kgt34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.