Na de Tweede Wereldoorlog verhuisden er steeds meer mensen van het platteland naar de steden.
In de landbouw gingen steeds meer boeren werken met landbouwmachines, dus was er te weinig werk.
De arbeiders trokken naar de steden.
Mede door de urbanisatie wonen er meer en meer mensen in miljoenensteden.
In ontwikkelingslanden is dat maar al te vaak een woning in een krottenwijk aan de rand van zo’n stad.
In deze opdracht bestudeer je verschillende redenen voor urbanisatie.
Bekijk de video van Schooltv over verstedelijking in Nederland.
Welke grote steden vallen onder het stedelijk gebied 'De Randstad'?
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
het begrip verstedelijking (urbanisatie) omschrijven.
een reden noemen waarom er tijdens de industriële revolutie verstedelijking plaatsvond.
twee redenen noemen waarom er in Nederland nog steeds sprake is van verstedelijking.
herkennen wat wordt bedoeld met segregatie.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je kunt omschrijven wat wordt bedoeld met verstedelijking en waarom verstedelijking nog steeds plaatsvindt.
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leert in de Kennisbank over verstedelijking en industrialisatie. Je bekijkt een video en beantwoordt vragen.
Stap 2
Je leert wat een agglomeratie is en wat wereldsteden zijn. Je leest erover in de Kennisbank. In de oefening ga je op een wereldkaart de top 12 van wereldsteden aangeven en beantwoord je een vraag daarover.
Stap 3
Je leert welk soort problemen er in wereldsteden kunnen ontstaan, met name in krottenwijken. Je leest in de Kennisbank over segregatie en vult een tekst in.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
De begrippenlijst gaat over urbanisatie en segregatie.
Eindopdracht
Je sluit de opdracht af met een toets.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 1 à 1,5 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Industrialisatie/mechanisatie/urbanisatie
In de tweede helft van de 20e eeuw vond in Nederland de industriële revolutie plaats.
Bestudeer in de Kennisbank Urbanisatie de pagina's
Werken in de landbouw
Je kunt je de landbouw nu niet meer voorstellen zonder het gebruik van landbouwmachines.
Denk aan ‘landbouw’ en de meeste mensen noemen meteen: de tractor.
De eerste tractor kwam pas aan het eind van de 19e eeuw in Nederland.
Pas na de Tweede Wereldoorlog gebruikten boeren massaal al die nieuwe machines voor het zaaien, planten, poten, wieden en oogsten.
Tot die tijd kregen de boeren hulp van landarbeiders, boerenknechten en trekdieren.
Werken in fabrieken
De door mechanisatie overbodig geworden landarbeiders en boerenknechten vertrokken naar de steden.
Ze gingen daar werk zoeken in de fabrieken.
Tegelijkertijd met de mechanisatie van de landbouw werd in de fabrieken ook overgegaan naar machinaal werken.
Van het platteland naar de stad
Het zwaartepunt van het werk verschoof daarmee van het platteland naar de stad.
Er komt een trek naar de steden op gang.
Stap 2: Grote steden/agglomeraties
Amsterdam
De grootste stad van Nederland is Amsterdam met ruim 800.000 inwoners.
Het stedelijk gebied houdt niet op bij de gemeentegrenzen van Amsterdam.
Steden als Amstelveen, Hoofddorp, Uithoorn, Zaandam, Haarlem zijn min of meer aan Amsterdam vastgegroeid. Het is één stedelijk gebied geworden.
Zo'n stedelijk gebied noem je een agglomeratie.
De agglomeratie Amsterdam is met 1,1 miljoen inwoners nog een kleintje.
Er zijn in de wereld zo'n 30 agglomeraties met meer dan 10 miljoen inwoners.
Je spreekt ook wel van een metropool of megastad.
Bestudeer in de Kennisbank Urbanisatie de pagina 'Agglomeratie en wereldstad'.
In de volgende oefening ga je aan de hand van een overzicht een aantal wereldsteden in kaart brengen.
Gigasteden
Per dag trekken ongeveer 170.000 mensen van het platteland naar de stad.
Net zoveel mensen als een stad als Nijmegen inwoners heeft.
Die groei, de urbanisatie, zal in snel tempo doorzetten.
Veel megasteden zullen doorgroeien tot gigasteden.
Bijvoorbeeld in China. De verwachting is dat er in China vier gigasteden komen die samen meer inwoners hebben dan alle inwoners van de Verenigde Staten bij elkaar.
Stap 3: Problemen in grote steden
Krottenwijk
Alle grote, miljoenen- en megasteden hebben te maken met problemen.
Denk bijvoorbeeld aan het verkeer.
In en rond grote steden is het vaak filerijden.
Het gevolg: lawaai, fijnstof en luchtvervuiling.
Denk bijvoorbeeld ook aan criminaliteit.
In steden is er vaak meer criminaliteit dan op het platteland.
Of neem het vraagstuk van de huisvesting.
Megasteden kenmerken zich door wolkenkrabbers, maar ook door krottenwijken.
Een op de 7 à 8 mensen op de wereld woont in een krottenwijk.
Een krottenwijk bestaat uit kleine woningen, gemaakt van goedkoop bouw- of afvalmateriaal, karton of golfplaten.
De sanitaire voorzieningen (zoals een waterleiding en riolering) ontbreken veelal.
Een groot deel van de mensen heeft er geen werk of een slecht betaalde baan.
Als je in een krottenwijk geboren wordt, is de kans om eruit te komen niet zo groot.
De scheiding tussen de bevolkingsgroepen en tussen de wijken noem je segregatie.
De segregatie doorbreken is bijzonder moeilijk.
Bestudeer in de Kennisbank de pagina's over segregatie en re-urbanisatie.
Bekijk ook de video in de Kennisbank over verstedelijking.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je aangeven waarom er nog steeds verstedelijking plaatsvindt?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 1 à 1,5 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Had je voldoende tijd om alles te bestuderen ende vragen te beantwoorden over de verschillende begrippen?
Eindopdracht
Had je een goede score bij de toets? Dan heb je de inhoud van deze opdracht goed begrepen!
Het arrangement Opdracht: Urbanisatie is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema "Bevolking en ruimte 2" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. In deze opdracht wordt uitgelegd hoe industrialisatie heeft geleid tot een toename van stedelijke ontwikkeling. Grote steden worden besproken, inclusief de problemen die zich daar voordoen. Hierbij komen begrippen zoals agglomeraties, segregatie en leefbaarheid aan bod.
Je sluit deze opdracht af met een toets. Veel succes!
Deze opdracht hoort bij het thema "Bevolking en ruimte 2" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. In deze opdracht wordt uitgelegd hoe industrialisatie heeft geleid tot een toename van stedelijke ontwikkeling. Grote steden worden besproken, inclusief de problemen die zich daar voordoen. Hierbij komen begrippen zoals agglomeraties, segregatie en leefbaarheid aan bod.
Je sluit deze opdracht af met een toets. Veel succes!
Na de Tweede Wereldoorlog verhuisden er steeds meer mensen van het platteland naar de steden.
In de tweede helft van de 20e eeuw vond in Nederland de industriële revolutie plaats.
Kan ik wat ik moet kunnen?
