Celorganellen

Celorganellen

Algemeen

De bouw van een dierlijke cel

De bouw van een plantaardige cel

Celkern

De celkern bestaat uit:

  • Kernplasma
  • Kernmembraan
  • Kernporien, de openingen waardoor transport van stoffen in en uit het kernplasma mogelijk is.
  • Chromosomen, deze bestaan uit lange moleculen DNA. Het DNA bevat informatie voor de erfelijke eigenschappen van een oragisme.
  • Kernlichaampjes, dit is de plaats waar delen van ribosomen worden gemaakt. Deze delen verlaten de celkern via de kernporien in het kernmembraan en vormen ribosomen in het cytoplasma.

Bron: Biologie voor jou leeropdrachtenboek, havo 4a (6e druk)

Endoplasmatisch reticulum en golgisysteem

Endoplasmatisch reticulum

Een netwerk van dubbele membranen die in verbinding staan met het kernmembraan

  • Ruw endoplasmatisch reticulum

Hierop bevinden zich ribosomen, kleine bolvormige organellen die eiwitten maken (eiwitsynthese). Ribosomen komen uit vrij in het cytoplasma voor.

  • Glad endoplasmatisch reticulum

Bevat een ribosomen.

 

Golgisysteem

Het golgisysteem bewerkt eiwitmoleculen tot dat hun uiteindelijke vorm hebben. Daarna snoert het golgisysteem de eiwitten af.

Bron: biologie voor jou leeropdrachtenboek havo 4 a (6e druk)

Mitochondrien en bladgroenkorrels

Mitochondrium

In het cytoplasma van het mitochondien vindt met behulp van zuurstof verbranding plaats waarbij energie vrijkomt. De vrijgemaakte energie wordt tijdelijk opgeslagen in moleculen van de stof ATP. ATP is de belangrijkste energieleverancier voor processen in de cel.


Bladgroenkorrels

Bladgroenkorrels zijn alleen te vinden in plantaardige cellen. Tijdens de fotosynthese zetten bladgroenkorrels lichtenergie van de zon om in glucose.

Bron: biologie voor jou leeropdrachtenboek havo 4a (6e druk)

Wat zijn mitochondrien?

Membranen

Cellen nemen stoffen uit hun omgeving op en geven stoffen aan hun omgeving af. Deze stoffen passeren hierbij het celmembraan. Celmbranen bestaan uit een dubbele laag van fosfolipeden (vetachtige stoffen) met daartussen eiwitmoleculen. Veel van deze eiwitten spelen een rol bij het transport van stoffen in en uit een cel.

Bron: biologie voor jou leeropdrachtenboek havo 4a (6e druk)

Animatie van de bouw van een membraan

Bouw en werking van een membraan

  • Het arrangement Celorganellen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Letty Kok Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2018-09-05 11:05:52
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Je kunt een cel beschrijven als een zelfstandig functionerende biologische eenheid.
    Leerniveau
    HAVO 4;
    Leerinhoud en doelen
    Biologische eenheid; Biologie; Cel; Bouw en functie van cellen en celonderdelen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    makkelijk

    Bronnen

    Bron Type
    De bouw van een dierlijke cel
    https://www.youtube.com/watch?v=TmsmojqiACQ
    Video
    De bouw van een plantaardige cel
    https://www.youtube.com/watch?v=44P3Ap7R6fw
    Video
    Werking van ribosomen.
    https://schooltv.nl/zoekresultaten/
    Video
    Wat zijn mitochondrien?
    https://www.youtube.com/watch?v=bmb5qDhvhEw
    Video
    Animatie van de bouw van een membraan
    http://www.bioplek.org/animaties/cel/membraan2x.html
    Link
    Bouw en werking van een membraan
    https://www.youtube.com/watch?v=kjrrgbXFNz0&feature=youtu.be
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.