Opdracht: Aarde - vmbo12

Opdracht: Aarde - vmbo12

Aarde

Intro

Stel je voor: je staat op een grote wereldbol en kijkt om je heen.
Je ziet de Noordpool, de Zuidpool en in het midden de evenaar.

Maar hoe weet je precies waar je bent?
Daarvoor gebruiken we speciale lijnen: de parallellen en meridianen.

In dit thema ga je leren hoe je met lengte- en breedtegraden elke plek op aarde kunt vinden.
Maar dat is niet alles!

We kijken ook naar de beweging van de aarde.
Waarom is het soms dag en soms nacht?
En waarom hebben we vier seizoenen: lente, zomer, herfst en winter?

Je gaat ontdekken hoe de aarde draait en hoe dat alles verandert.
Stap voor stap leer je meer over onze planeet.

 

 

 

 

 

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kan ik:

  • de Noordpool, Zuidpool en evenaar aanwijzen.

  • uitleggen wat parallellen en meridianen zijn.

  • een plaats vinden met lengte- en breedtegraad.

  • vertellen dat de aarde in 365 dagen om de zon draait.

  • uitleggen wat een schrikkeljaar is.

  • zeggen waarom er zomer, winter, dag en nacht zijn.

  • vertellen wat een tijdzone is en hoeveel er zijn.

Wat ga ik doen?

Activiteiten
Je leert de gevolgen van de scheve stand van de aardas begrijpen.

 

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1

Je kijkt een filmpje over hoe dag en nacht ontstaan.

Ook kijk je een filmpje over de stand van de aarde en dat dit ervoor zorgt dat we vier seizoenen hebben.

Je leest de Kennisbank.

Vervolgens maak je vragen.

Stap 2

Je leert wat een tijdzone is en hoe de aarde is verdeeld in tijdzones.

Daarna beantwoord je vragen over dit onderwerp.

Stap 3

Je leert in de  Kennisbank hoe je een plaats op aarde kunt vinden.

Je leert hoe het aardoppervlak is verdeeld.

Je maakt er een oefening over.

Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen De begrippenlijst gaat over tijdzones, aarde, maan, geografische coördinaten, enz.
Eindopdracht Als eindopdracht maak je een toets.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.

 

Aan de slag

Stap 1: De aarde

Bekijk het filmpje dat gaat over onze aarde.

Lees ook in de Kennisbank de onderdelen: Aarde en Aarde rond de zon - maan rond de aarde

Beantwoord daarna de vragen.

 

Stap 2: Dag en nacht

De aarde is rond en draait om zijn as.
Daarom hebben we dag en nacht.

Bekijk het filmpje over dag en nacht.
Schooltv – Dag en Nacht

 

Lees ook in de Kennisbank het onderdeel Dag en nacht.

Stap 3: De vier seizoenen

We hebben vier seizoenen: lente, zomer, herfst en winter.

De aarde staat een beetje schuin. Door die schuine stand krijgt Nederland in de winter minder zonlicht. Daarom is het overdag korter licht en blijft het langer donker.
Hoe komt dat?

Bekijk het filmpje over de seizoenen.
YouTube – Seizoenen

Bekijk in de Kennisbank het onder Zomer en winter en de filmpjes over Seizoenen.

 

Stap 4: Tijdzones

Tijdzones

Als het in Nederland 3 uur 's middags is, dan is het in New York nog maar 9 uur in de ochtend.
Nederland loopt dus vóór op New York.

Dit komt omdat Nederland in een andere tijdzone zit dan New York.

Lees meer over tijdzones in de Kennisbank bij het onderdeel Tijdzones.

 

Maak nu de oefening over tijdzones in de wereld.

Stap 5: Geografische coördinaten

Indeling van de aarde

Als je weet hoe de aarde is ingedeeld, kun je een plaats bepalen op aarde.

 

Bekijk in de Kennisbank de filmpjes over Parallellen en meridianen en Lengtegraden en breedtegraden.

 

Het aardoppervlak breng je in kaart met het geografische coördinatenstelsel.
Bekijk het volgende filmpje daarover. Filmpje geografische coördinaten

Maak nu de volgende oefening over geografische coördinaten.

Afronding

Begrippen

Aarde
Planeet in het zonnestelsel waarop we wonen. 
Aardrotatie
Het ronddraaien van de aarde rond haar eigen as. De aarde draait iedere 24 uur om haar eigen as.
Aardas
De as waar de aarde om draait, een denkbeeldige lijn tussen de Noord- en Zuidpool.
Aardbaan
De baan van de aarde rond de zon.
Dag-nacht
De periode dat het licht is (dag) en de periode dat het donker is (nacht).
Evenaar
Denkbeeldige cirkel halverwege de Noordpool en Zuidpool.
Geografische coördinaten
Cijfers die een bepaalde plek op aarde aanwijzen ten opzichte van de evenaar en nulmeridiaan.
Parallel
Een lijn evenwijdig aan de evenaar (horizontaal). De parallellen geven de breedtegraden aan.
Meridiaan
Een lijn evenwijdig aan de nulmeridiaan (verticaal). De meridianen geven de lengtegraden aan.
Oosterlengte
Het gebied ten oosten van de nulmeridiaan.
Westerlengte
Het gebied ten westen van de nulmeridiaan.
Noordelijk halfrond
Het gebied ten noorden van de evenaar.
Zuidelijk halfrond
Het gebied ten zuiden van de evenaar.
Tijdzone
Een gebied op aarde met dezelfde tijd. Er zijn 24 tijdzones op aarde.
Noordpool
Geografisch gezien het meest noordelijke punt van de aarde.
Zuidpool
Geografisch gezien het meest zuidelijke punt van de aarde.

 

 

Eindopdracht: Toets

Beantwoord de vragen die over de aarde gaan. Als je alle vragen hebt beantwoord, zie je jouw score.

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • de Noordpool, Zuidpool en evenaar aanwijzen.

  • uitleggen wat parallellen en meridianen zijn.

  • een plaats vinden met lengte- en breedtegraad.

  • vertellen dat de aarde in 365 dagen om de zon draait.

  • uitleggen wat een schrikkeljaar is.

  • zeggen waarom er zomer, winter, dag en nacht zijn.

  • vertellen wat een tijdzone is en hoeveel er zijn.

Hoe ging het?

Tijd

  • Had je voldoende tijd alle theorie te lezen en de oefeningen te maken?

Eindopdracht

  • Kon je de meeste vragen goed beantwoorden?
  • Of zijn er nog dingen die je lastig vond?
  • Het arrangement Opdracht: Aarde - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 12:54:19
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema "Aarde, weer en klimaat", en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. In deze opdracht verken je de aarde en haar geografische kenmerken. Je leert hoe je op een wereldbol de noordpool, zuidpool en evenaar kunt aanduiden. Daarnaast begrijp je wat parallellen en meridianen zijn en hoe je de positie van een plaats op aarde kunt bepalen aan de hand van lengte- en breedtegraden. Verder onderzoek je hoe lang het duurt voordat de aarde een volledige baan rond de zon maakt en waarom schrikkeljaren worden ingevoerd. Je begrijpt ook waarom er seizoenen zoals zomer en winter zijn, waarom dag en nacht afwisselen en je krijgt inzicht in tijdzones. Deze opdracht sluit je af met een toets. Veel succes!
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Weer; Verschillen tussen klimaten op aarde; Systeem aarde; Aardrijkskunde; Klimaat;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    aarde, aarde weer en klimaat, arrangeerbaar, evenaar, meridianen, paralellen, seizoenen, stercollectie, tijdszones, vmbo12
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Test je kennis over aarde,dag en nacht en de 4 seizoenen

    Tijdzones

    Geografische coördinaten

    Aarde

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.