Opdracht: Zonnestelsel - vmbo12

Opdracht: Zonnestelsel - vmbo12

Zonnestelsel

Intro

Een zonnestelsel is alles wat om de zon draait: planeten, manen en andere hemellichamen, zoals sterren.

In de ruimte zijn veel meer zonnestelsels.

Ons zonnestelsel bestaat uit de zon, met daaromheen acht planeten:

  1. Mercurius

  2. Venus

  3. Aarde

  4. Mars

  5. Jupiter

  6. Saturnus

  7. Uranus

  8. Neptunus

Wil je de volgorde van de planeten makkelijk onthouden? Gebruik dan dit ezelsbruggetje:

Mijn Vader At Meestal Jonge Spruitjes Uit Noordwijk.

De eerste letter van elk woord hoort bij een planeet.

Wat kan ik straks?

Leerdoelen
Na deze opdracht kan ik:

  • uitleggen wat een zonnestelsel is.
  • de planeten in de juiste volgorde zetten (vanaf de zon).
  • voorbeelden geven van andere hemellichamen, zoals manen, kometen en asteroïden.

Wat ga ik doen?

Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je kent de unieke eigenschappen van de aarde (als een van de planeten in ons zonnestelsel).

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1

Je leert over onze zon en het ontstaan van ons zonnestelsel.

En over de acht planeten die rond de zon draaien.

Je kijkt naar filmpjes hierover en beantwoordt vragen.
Stap 2

Je leert over hoe de aarde is ontstaan en hoe lang dat geleden is.

Je maakt er een oefening over.
Stap 3

Je leest de Kennisbank en leert dat er nog andere hemellichamen zijn.

Je maakt er een oefening over.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen De begrippen op de zon en het zonnestelsel begrijp je.
Eindopdracht Je maakt de toets.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.

 

Aan de slag

Stap 1: Wat is een zonnestelsel?

Ons zonnestelsel: zon met 8 planeten

Een zonnestelsel bestaat uit één of meerdere zonnen.
Daaromheen draaien hemellichamen, zoals planeten en hun manen.

In ons zonnestelsel hebben wij maar één zon.
Dat is het enige hemellichaam dat zelf licht geeft.

Andere objecten, zoals de aarde en de maan, weerkaatsen het zonlicht.

De aarde draait om de zon.

Bekijk het filmpje Onze zon.
Astronaut André Kuipers legt uit hoe het werkt.


 

Lees in de Kennisbank de onderdelen Zonnestelsel en Zonnestelsel-2.
Maak daarna de oefening.

Stap 2: De planeet aarde

 

De aarde is één van de acht planeten die om de zon draaien. De aarde is ontstaan uit gas, stof en puin.

Wetenschappers zeggen dat de aarde 4,5 miljard jaar oud is.

Pas ongeveer 2 miljard jaar geleden was er leven mogelijk op de aarde.

 

Lees uit de Kennisbank het onderdeel Aarde.
Maak daarna de oefening.

Stap 3: Andere hemellichamen

De komeet Halley

Lees de Kennisbank Manen en Andere hemellichamen.

Maak de oefeningen.

Afronding

Begrippen

Zon
De zon is een enorme bol van gas die door zwaartekracht bij elkaar wordt gehouden. Het binnenste van de zon (de kern) is extreem heet. Aan de buitenkant (fotosfeer) straalt de zon die energie uit.
Corona
De uitgerekte atmosfeer rond de zon noem je de corona.
Zonnevlammen
Een zonnevlam is een explosie op het oppervlak van de zon. Die explosie ontstaat door het plotseling vrijkomen van een grote hoeveelheid energie.
Mantel
Gedeelte van de zon. Het gedeelte rond de kern wordt de mantel genoemd. De mantel wordt naar buiten toe steeds minder dicht en ook steeds minder heet.
Fotosfeer
De zichtbare buitenkant van de zon noem je de fotosfeer. De fotosfeer is de laag waar het voor ons zichtbare licht vandaan komt.
Kern
Het binnenste deel van de zon noem je de kern. De kern heeft een doorsnede van 200.000 km. Hier is de temperatuur het hoogst, ruim 15 miljoen graden.

Convectiezone
De convectiezone is het gebied tussen de mantel en de fotosfeer. Vanuit dit gebied stijgen hete gasbellen op naar de buitenkant van de zon.
Zonnestelsel
De zon, aarde, planeten, maan en andere hemellichamen zoals sterren vormen samen het zonnestelsel.
Planeten
Hemellichamen die door de zwaartekracht aan de zon gebonden zijn.
Aarde
Bewoonbare planeet in het zonnestelsel. De aarde draait in 24 uur om zijn eigen as en in 365 dagen om de zon (draaiing van de aarde om de zon).
Atmosfeer
De lucht om de aarde die door zwaartekracht aan de aarde gebonden is.
Ozonlaag
Een laag in de atmosfeer die ons beschermt tegen de schadelijke straling die afkomstig is van de zon.
Volle maan
De stand van de maan ten opzichte van de zon. Wanneer de maan met de volledig verlichte kant naar ons toe staat, spreken we van volle maan.
Nieuwe maan
De maan staat precies tussen de aarde en de zon.
Planetoïden, kometen, meteorieten
Hemellichamen.

Eindopdracht A: Toets

In deze stap maak je een toets.
De toets bestaat uit gesloten vragen, waarbij je het juiste antwoord moet kiezen.

Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.

Eindopdracht B: Onze 8 planeten

De acht planeten van ons zonnestelsel staan vanaf de zon gezien in een bepaalde volgorde.

Weet jij het nog?

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • uitleggen wat een zonnestelsel is.
  • de planeten in de juiste volgorde zetten (vanaf de zon).
  • voorbeelden geven van andere hemellichamen, zoals manen, kometen en asteroïden.

Hoe ging het?

Inhoud

  • Wist je al veel over het zonnestelsel?
  • Geef aan wat nieuw voor je was.

Eindopdracht A

  • Wist je het antwoord op de meeste vragen?
  • Welke vond je nog lastig?

Eindopdracht B

  • Lukte het je om een ezelsbruggetje te verzinnen voor de volgorde van de acht planeten?

  • Het arrangement Opdracht: Zonnestelsel - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 12:41:07
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema "Aarde, weer en klimaat", en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. In deze opdracht leer je over de zon en het zonnestelsel. Je gaat de zon verkennen aan de hand van begrippen zoals corona, zonnevlammen, mantel, fotosfeer, kern en convectiezone. Daarnaast krijg je inzicht in het concept van het zonnestelsel en benoem je diverse hemellichamen. Verder onderzoek je de opbouw van de aarde met behulp van termen zoals aardkorst, mantel, kern en atmosfeer. Je sluit deze opdracht af met een toets, succes!
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Weer; Systeem aarde; Aardrijkskunde; Klimaat;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur 30 minuten
    Trefwoorden
    aarde weer en klimaat, aardkorst, arrangeerbaar, atmosfeer, hemellichamen, planeten, stercollectie, vmbo12, zonnestelsel, zonnevlammen

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Zonnestelsel

    De planeet aarde

    Hemellichamen

    Zonnestelsel

    De volgorde van de planeten

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van