Opdracht: Rijnreis - vmbo12

Opdracht: Rijnreis - vmbo12

Rijnreis

Intro

De Rijn is een van de langste rivieren van Europa.
De Rijn is 1233 km lang.
De Rijn stroomt door verschillende landen en taalgebieden.

Een reisje langs de Rijn is een zeer populaire trip.
Je gaat in deze opdracht een poster maken over de Rijn.
Er moet natuurlijk van alles opstaan over de Rijn.

In deze opdracht ga je deze gegevens allemaal verzamelen.
De poster zou je voor zo'n reisje langs de Rijn zo bij een reisbureau kunnen hangen!

In welk land ligt het grootste stroomgebied van de Rijn?
Kun je twee bekende plaatsen noemen die aan de Rijn liggen?

Wat kan ik straks?

Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • aangeven dat er in een rivier een boven-, midden- en benedenloop is.
  • omschrijven dat je rivieren kunt onderverdelen in regenrivieren, gletsjerrivieren en gemengde rivieren.
  • de begrippen: stroomgebied, waterscheiding en delta herkennen.
  • de begrippen: erosie, sedimentatie en verhang herkennen.

Wat ga ik doen?

Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Door Nederland stromen enkele grote rivieren, waaronder de Rijn.
Je kunt (met behulp van een voorbeeld) uitleggen wat Nederland doet om overstroming van de rivieren te voorkomen.

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Ja gaat op internet informatie zoeken over de Rijn. Je beantwoordt vragen en gaat een begin maken met een poster over de Rijn.
Stap 2 Je leert rivieren onder te verdelen in drie groepen. Je gaat in je atlas opzoeken in welk land de Rijn ontstaat. Dit geef je ook aan op je poster.
Stap 3 Je leert een aantal begrippen over het stroomgebied en gaat die in je poster verwerken.
Stap 4 Je leert over de boven-, midden- en bovenloop van een rivier. Daarna lees je een tekst waarbij je de ontbrekende woorden invult.
Stap 5 Je leert begrippen en bekijkt een video over hoe bochten in een rivier ontstaan. De antwoorden op de vragen komen terug in de video.
Stap 6 Je leert wat het verhang van een rivier is en bekijkt er een video over. Je zoekt twee plaatsen aan de Rijn, berekent het verhang en verwerkt dat in je poster.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen In de begrippenlijst vind je begrippen terug die gaan over rivieren..
Eindopdracht Je gaat je A3-poster over de Rijn afmaken..
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Benodigdheden

  • de Bosatlas
  • materiaal voor het maken van het eindproduct

Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: De Rijn

Zoek op internet en in je atlas informatie over de rivier de Rijn.
Verzamel informatie over:

  • waar de Rijn ontstaat
  • door welke landen de Rijn stroomt
  • hoe de Rijn genoemd wordt in verschillende landen
  • waar de Rijn Nederland binnenkomt.

Met behulp van deze informatie kun je de vragen in de oefening beantwoorden.

Teken nu op een vel A3-papier heel precies de loop van de Rijn na.
Dit is het begin van je poster!

Zet de antwoorden op de vragen hierboven op de poster. Zoek ook een aantal steden op die langs de Rijn liggen.
Schrijf de namen van die steden op de poster.

De poster maak je af in de volgende stappen.

Stap 2: Soorten rivieren

Rivieren kun je onderverdelen in:

  • regenrivieren
  • gletsjerrivieren
  • gemengde rivieren

Een regenrivier krijgt zijn water van regenwater.
Een gletsjerrivier krijgt zijn water van gesmolten gletsjerijs.
Een gemengde rivier krijgt zijn water van allebei.

Gletsjers vind je alleen in het hooggebergte en gebieden in de polen, bijvoorbeeld op IJsland, Groenland en Antarctica.
Een gletsjer gaat aan het eind smelten.
Dit smeltwater vormt het begin van een gletsjerrivier.

Zoek in je atlas op waar de Rijn begint. Volg de rivier tot in Nederland.

Beantwoord de vragen in de oefening.
Geef de antwoorden uit de oefening een plaatsje op je poster.

 

Stap 3: Zijrivieren

De Moezel en de Rijn komen samen
in Koblenz.

Bestudeer de pagina 'Rivier' in de Kennisbank.

Waterkringloop

Een rivier krijgt regenwater en smeltwater van een gletsjer.
Maar ook komt er water uit zijrivieren.
Zijrivieren krijgen op hun beurt water van zijriviertjes.
Die zijriviertjes op hun beurt ook weer.
Het hele gebied waar de hoofdrivier zijn water uit krijgt noem je het stroomgebied van de rivier.

De scheiding tussen twee stroomgebieden noem je een waterscheiding.
Een waterscheiding is vaak een gebergte of een heuvelrug.
Het gebergte heeft dus aan beide kanten een ander stroomgebied.

In Nederland stromen geen nieuwe riviertjes in de Rijn.
De Rijn 'vertakt' zich in verschillende rivieren.
Het gebied van de Rijn in Nederland noem je een delta.

Op je poster geef je het volgende aan:

  • het stroomgebied van de Rijn,
  • het deltagebied van de Rijn,
  • de waterscheiding tussen Maas en Rijn.

Stap 4: Boven-, midden- en onderloop

Een rivier kun je in drie stukken verdelen:

  • de bovenloop
  • de middenloop
  • de onderloop

Bestudeer de pagina 'Rivier: boven-, midden- en benedenloop' in de Kennisbank:

Waterkringloop

Lees de tekst over het verloop van de Rijn.

Je maakt de tekst compleet door de woorden in de zin te slepen.

Stap 5: Bochten in de rivier

Als het rivierwater gesteente afslijt en meeneemt in de stroom naar beneden, noem je dat erosie.
Omdat het rivierwater in de bocht harder stroomt, vindt erosie plaats in de buitenbocht.

Bekijk het volgende filmpje.
De oefening gaat over wat je in het filmpje hebt gezien en gehoord.

Video: Bochten in de rivier

 

Stap 6: Verhang

Het verval van een rivier is het hoogteverschil tussen twee punten in een rivier.
Als je het verval per kilometer uitrekent, spreek je van het verhang.

Bekijk de volgende video.
De video laat zien hoe je het verval en verhang berekent.

Afronding

Begrippen

Waterkringloop

Stroomgebied
Het gebied waaruit een rivier (plus zijrivieren) het overtollige water afvoert.
Waterscheiding
Een grens tussen twee stroomgebieden.
Rivierloop
Beschrijft het verval van een rivier van de bron tot de monding.
Bovenloop
Dit is het deel van de rivier bij de bron dat meestal het verst van de kust afligt. Het verval is in de bovenloop het grootst en het water stroomt daar het snelst.
Middenloop
Dit is het deel van de rivier waar de stroomsnelheid afneemt. Het grind dat in de bovenloop is meegevoerd, wordt hier afgezet (sedimentatie).
Benedenloop
Dit is het deel waarbij de rivier bij de monding aankomt. De benedenloop voert meestal door laagland.
Rivierdelta
Een stelsel van aftakkingen van de rivier voordat deze in een zee of in een groot meer uitmondt.
Verval
Het hoogteverschil tussen twee punten in een rivier.
Verhang
Het verval van de rivier uitgerekend per kilometer noem je het verhang.

Eindopdracht: Poster Rijnreis

Je bent bijna klaar met je A3-poster waarop je een Rijnreis aanprijst.
Controleer of je alle informatie uit de opdrachten hebt verwerkt.
Kijk nog even in de gereedschapskist of je poster op de juiste wijze is gemaakt.

Op de poster wordt duidelijk:

  • door welke landen de Rijn stroomt;
  • hoe lang de Rijn is;
  • dat de Rijn in verschillende landen een verschillende naam heeft;
  • in welk gebergte de Rijn begint;
  • dat er sprake is van een boven-, midden- en benedenloop;
  • wat het stroomgebied van de Rijn is;
  • dat er een waterscheiding is tussen twee stroomgebieden.

Vermeld tenslotte op de poster:

  • Hoe lang de reis duurt.
  • Hoe duur de reis is.

Klaar?
Laat de poster beoordelen door je docent.
In de gereedschapskist zie je de beoordelingscriteria.

De docent kijkt of:

  • alle informatie van de opdrachten is verwerkt.
  • de poster met zorg gemaakt is.
  • de poster op tijd klaar is.

Poster maken

Op een informatieve poster kun je laten zien wat de belangrijkste delen van de lesstof zijn. Ook kun je weergeven hoe bepaalde delen zich tot elkaar verhouden.

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je omschrijven in welk gedeelte de boven-, midden en benedenloop van een rivier zich bevinden?
    En waar de rivier het snelst stroomt?

Hoe ging het?

  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je al veel van de Rijn en het stroomgebied af?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht? Heb je alle gevraagde informatie over de Rijn op internet kunnen vinden?
    Vond je het leuk om zelf een poster samen te stellen? Of vond je het moeilijk?
  • Het arrangement Opdracht: Rijnreis - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2019-11-25 12:03:43
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema "Water" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. Tijdens deze opdracht krijg je inzicht in de verschillende aspecten van rivieren. Je leert dat een rivier is onderverdeeld in boven-, midden- en benedenloop. Daarnaast begrijp je hoe rivieren worden geclassificeerd als regenrivieren, gletsjerrivieren en gemengde rivieren. Je herkent en begrijpt ook belangrijke begrippen zoals stroomgebied, waterscheiding, delta, erosie, sedimentatie en verhang. Tijdens de opdracht ga je bezig met het maken van een poster, veel succes!
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Water; Nederland waterland; Aardrijkskunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arrangeerbaar, benedenloop, bovenloop, rijnreis, rivierdelta, stercollectie, stroomgebied, vmbo-12, water

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Kennisbank Aardrijkskunde - vmbo12

    https://maken.wikiwijs.nl/134827/Kennisbank_Aardrijkskunde___vmbo12