De markt van vraag en aanbod

Vraag en aanbod

Vooraf

Bij het vaststellen van de verkoopprijs van zijn product houdt een ondernemer rekening met de concurrentie. Maar niet ieder bedrijf heeft evenveel concurrentie.

  • Bedenk een bedrijf dat bij het vaststellen van de verkoopprijs veel rekening moet houden met concurrentie.
  • Bedenk ook een bedrijf dat juist weinig rekening hoeft te houden met concurrentie bij het vaststellen van de verkoopprijs.

Je hebt vast wel eens gehoord dat de prijs van een product wordt bepaald door 'vraag en aanbod'. Wat denk jij?

  • Wat wordt bedoeld met 'vraag en aanbod'?
  • Wordt de prijs van alle producten bepaald door vraag en aanbod?
    Bedenk voor welke producten juist wel.
    En bedenk voor welke producten minder.

Bespreek je antwoorden met een klasgenoot.

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • herkennen wie de vragers en aanbieders van producten zijn.
  • minimaal twee persoonlijke factoren noemen die invloed hebben op de vraag naar producten.
  • twee voorbeelden noemen van producten waarbij de producent weinig invloed heeft op de verkoopprijs van het product.
  • omschrijven wat met een vraaglijn en aanbodlijn wordt weergegeven.
  • aan de hand van een voorbeeld uitleggen wanneer een vraaglijn zal stijgen en wanneer deze zal dalen.
  • aan de hand van een voorbeeld uitleggen wanneer een aanbodlijn zal stijgen en wanneer deze zal dalen.
  • toelichten wat wordt bedoeld met de evenwichtsprijs en de evenwichtshoeveelheid door voor elk een voorbeeld te geven.

Activiteiten

Stap Groepsgrootte Activiteit
Stap 1 Alleen + samen Vragen beantwoorden over 'De vraag naar een product'.
Stap 2 Alleen + samen Vragen beantwoorden over 'Het aanbod een product'.
Stap 3 Alleen + samen Bestuderen hoe door vraag en aanbod de prijs wordt bepaald.
Stap 4 Alleen + samen Bestuderen waarom de vraaglijn kan verschuiven en wat het effect is op de evenwichtsprijs.


Benodigdheden
Voor deze opdracht heb je een rekenmachine nodig.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.

Stap 1: De vraag naar een product

Een consument is de vrager van producten.
Welke producten worden gevraagd hangt af van de behoeften van de consument.
De behoeften worden bepaald door persoonlijke factoren, zoals gezinssamenstelling, godsdienst, beroep, opleiding, inkomen, etc.

Daarnaast hangt de vraag af van: de prijs van het product.
Meestal geldt dat als de prijs stijgt, de vraag af zal nemen.

Beantwoord de volgende vragen:

  1. Geef een voorbeeld waaruit blijkt dat de gezinssamenstelling invloed kan hebben op de vraag naar producten.
  2. Geef een voorbeeld waaruit blijkt dat het inkomen van een consument invloed kan hebben op de vraag naar producten.

In de grafiek hiernaast zie je een zogenaamde vraaglijn.
Op de verticale as zie je de prijs. Op de horizontale as de gevraagde hoeveelheid.

  1. Probeer een klasgenoot uit te leggen waarom de lijn daalt.

Stap 2: Het aanbod van een product

Bedrijven (producenten) zijn de aanbieders van producten.
Om te kunnen blijven bestaan is het nodig dat bedrijven winst maken.
De bedrijven zullen alleen producten aanbieden als de verkoopprijs hoger is dan de inkoopprijs.
Soms kan een bedrijf de prijs van een product helemaal zelf vaststellen.
Maar vaker zal hij bij het vaststellen rekening houden met zijn concurrenten.
Zijn er heel veel concurrenten, dan heeft de aanbieder zelf weinig invloed op de prijs.

Hoeveel producten een bedrijf aanbiedt hangt dan af van de prijs.
Meestal geldt dat als de prijs stijgt, de ondernemer meer producten zal aanbieden.

Beantwoord de volgende vragen:

  1. Bekijk de twee bedrijven: supermarkt COOP en vijfsterren restaurant Lekker.
    Wie zal bij het vaststellen van de prijs meer rekening moeten houden met zijn concurrenten? Bedenk ook waarom.

In de grafiek hiernaast zie je een zogenaamde aanbodlijn.
Op de verticale as zie je de prijs. Op de horizontale as de gevraagde hoeveelheid.

  1. Probeer een klasgenoot uit te leggen waarom de lijn stijgt.

Stap 3: Vraag en aanbod

Van veel producten wordt de prijs bepaald door de vraag naar het product en het aanbod van het product.

In de grafiek hiernaast zie je een vraaglijn en een aanbodlijn.
De aanbodlijn geeft aan hoeveel bedrijven bij verschillende prijzen willen aanbieden.
De vraaglijn geeft aan hoeveel consumenten bij verschillende prijzen willen kopen.

Er is één prijs waarbij vraag en aanbod aan elkaar gelijk zijn.
Je noemt dit de evenwichtsprijs.
Bij de evenwichtsprijs hoort de evenwichts hoeveelheid.

Van veel producten komt de prijs uit op de evenwichtsprijs.

Probeer je klasgenoot uit te leggen waarom de prijs door vraag en aanbod vaak uit zal komen op de evenwichtsprijs.

Antwoorden

Stap 1

  1. Een gezin met vier kinderen heeft een ander uitgavenpatroon dan een gezin met één kind.
  2. Een gezin met een hoog inkomen gaat bijvoorbeeld meer en luxer op vakantie dan een gezin met een laag inkomen.
  3. Het is een dalende lijn: bij een hoge prijs zal de gevraagde hoeveelheid kleiner zijn dan bij een lage prijs.

Stap 2

  1. Waarschijnlijk de supermarkt. De meeste supermarkten hebben veel concurrentie. De consument kan zijn boodschappen gemakkelijker bij een andere supermarkt doen.
    Een vijfsterren restaurant is een bijzonder restaurant waarvan er niet zoveel zijn. Er is minder concurrentie.
  2. Het is een stijgende lijn: bij een hoge prijs zal de aangeboden hoeveelheid groter zijn dan bij een lage prijs.

Stap 3

  1. Als de vraaglijn naar rechts verschuift, krijg je een hogere evenwichtsprijs en een grotere evenwichtshoeveelheid.
  • Het arrangement De markt van vraag en aanbod is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan
    Laatst gewijzigd
    2018-08-02 11:45:14
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO gemengde leerweg, 4;
    Leerinhoud en doelen
    Arbeid, productie en bedrijfsleven; Economie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Economie. (2020).

    Opdracht: Vraag en aanbod - vmbo-kgt34

    https://maken.wikiwijs.nl/98739/Opdracht__Vraag_en_aanbod___vmbo_kgt34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.