Invloed van het weer en klimaat op de mens - GEEL/ROOD
Invloed van het weer en klimaat op de mens - GEEL/ROOD
Invloed van het weer en klimaat op de mens
Stap 1: Inleiding
In leertaak 1.4 heb je nagedacht over de de invloed van het weer op jouw persoonlijke activtiteiten. Ook heb je toen onderzocht op welke manier mensen hun activiteiten aanpassen op het weer en welke sectoren het meest afhankelijk zijn van het weer. In deze leertaak gaan we dit onderwerp nog verder onderzoeken. We kijken naar de invloed van de verschillende weerelementen en het klimaat op het leven van mensen en hun activiteiten in Nederland en Spanje. Die invloed vinden we terug in hun gezondheid, hun gewoonten, hun arbeid en de manieren waarop ze hun energie opwekken. Je kunt de invloeden dan ook heel goed onderzoeken vanuit de verschillende aardrijkskundige dimensies.
Stap 2: Bekeken vanuit de sociaal-culturele dimensie
Je gezondheid
Volgens een Duits onderzoek heeft een derde van alle mensen last van bepaalde weersomstandigheden. Canadese wetenschappers hebben onderzocht dat de weerelementen van invloed zijn op hoe we ons voelen. Je hoeft echter geen wetenschapper te zijn om dat te ervaren. Veel mensen bij de poolcirkels krijgen in de winter -als het zelfs overdag donker blijft- last van een winterdepressie. Ook in Nederland neemt de neerslachtigheid toe in de herfst en winter. In delen van Spanje snakken veel mensen tijdens een droge, bloedhete zomer juist naar een fris buitje.
Je gezondheid kan geschaad worden door de zon. De zon straalt licht en warmte uit. Maar ook ultraviolette straling (UV-straling). Dit is de straling waardoor we bruin worden in de zon. Maar dit is ook een schadelijke straling. De hoeveelheid UV-straling die de aarde bereikt wordt gemeten en weergegeven in de maateenheid zonnekracht. De dampkring beschermt ons grotendeels voor deze straling. Maar het is ook belangrijk dat we onszelf goed beschermen tegen deze straling.
Langdurige blootstelling aan zonnestralen verhoogt de kans op huidkanker. En misschien denk je dat de mensen in Spanje daar meer last van hebben, maar dan heb je het mis! Huidkanker komt in Nederland veel meer voor. De tijd dat je onbeschermd veilig in de zon kunt zitten, wordt niet alleen bepaald door de zonkracht, maar ook door het huidtype. De gemiddelde Nederlander heeft een lichtere huid dan de gemiddelde Spanjaard. Een Spanjaard kan veel langer dan een Nederlander in de zon zijn voordat de huid verbrandt.
Het weer heeft ook positieve effecten voor mensen met bepaalde aandoeningen. Klachten als gevolg van reuma, jicht of longaandoeningen verdwijnen of worden veel minder in bijvoorbeeld de kuststreek van het oosten en zuiden van Spanje. Niet voor niets gaan zoveel gepensioneerden "overwinteren" aan de Spaanse costa's.
In Nederland kennen we de ‘9-tot-5-baan’. Daarmee bedoelen we dat iemand ’s ochtends precies om 9 uur begint met werken en ’s middags stipt om 5 uur weer naar huis gaat.
In Spanje, waar het midden op de dag veel heter is dan in Nederland, kennen veel mensen de siësta. Daarmee bedoelen we het middagdutje na de lunch.
Steeds meer Spaanse bedrijven willen van de siësta af, vooral bedrijven met internationale contacten. Ze kunnen ’s middags niet meer bellen of internetten met bijvoorbeeld Nederland en als zij zelf weer aan het werk gaan, zijn veel Nederlanders al naar huis en niet meer bereikbaar.
Toeristen die graag iets bezichtigen klagen ook vaak over de siësta. Ze kunnen maar moeilijk wennen aan dit andere dagritme.
Levensverwachting
Nederland en Spanje scoren beide erg goed als we kijken naar de gemiddelde levensverwachting. De levensverwachting van mensen is de afgelopen decennia wereldwijs sterk verbeterd. Dit komt door de betere gezondheidszorg, lagere kindersterfte, en betere hygiëne, gezondere voeding en leefomgeving.
Lees dit artikel eens over de levensverwachting in Spanje. Lees ook eens de reacties van mensen op dit artikel. Een aantal mensen die hebben gereageerd op het artikel zijn na hun pensioen geemigreerd naar Spanje. Ze hebben het gevoel daar nu nog heel lang te kunnen leven. Ze genieten van het leven, van de zon en ze voelen zich fit.
We hebben de laatste jaren door klimaatveranderingen steeds meer last van noodweer. De temperatuur op aarde stijgt, hierdoor zijn er steeds meer harde windstoten, valt er in korte tijd heel veel regen of is het juist extreem warm weer en ontzettend droog. In andere delen van de wereld wordt het juist droger. Heb je toevallig vorig schooljaar sneeuwvrij gehad? Of dit jaar al te maken gehad met een tropenrooster omdat het gewoonweg te heet was? Voor jullie natuurlijk hartstikke fijn zo'n vrij dagje! Maar voor bedrijven is het heel vervelend als er door extreme weersomstandigheden niet gewerkt kan worden.
Begin 2018 hadden we in Nederland te maken met heel harde windstoten. Zo hard zelfs dat veel vrachtwagens omwaaide. Naast dat het erg gevaarlijk is, leverde het veel files op en was er veel schade. Allerlei instanties wilden na deze situatie dat er regels zouden komen, zodat vrachtwagens niet meer de weg op mochten met zulke weersomstandigheden. Bedrijven willen dit liever niet. Ze verliezen daardoor een hoop inkomsten. Het kost hen veel geld.
In Nederland neemt de laatste jaren het aantal files steeds weer toe. Dit komt door de groeiende economie. steeds meer mensen werken en er moeten veel goederen worden vervoerd. Door het toenemende noodweer onstaan worden de files nog langer. Filerecords worden steeds weer verbroken. Al deze files kosten de economie veel geld.
Ook verzekeringsmatschappen geven aan de verzekeringen in prijs te moeten verhogen. Zij moeten steeds meer schade gaan betalen door de klimaatveranderingen, waardoor zij verliezen gingen leiden.
Het noodweer levert soms ook hele spannende momenten op voor de mensen die in de buurt van rivieren of de zee wonen. Soms treden rivieren buiten hun oevers. En Nederland is steeds bezig om de dijken en duinen te verstevigen. In leertaak 2.3 leer je hier meer over.
Toerisme
Je kunt geen vakantiefolder over Spanje doorkijken of je krijgt meteen teksten te lezen als: “Altijd mooi weer” en “Perfect klimaat voor een heerlijke strandvakantie”. Deze teksten komen uit twee folders van de grootste vakantieaanbieders. Spanje verdient erg veel geld aan al het toerisme. Hoe belangrijk het mooie weer en het klimaat voor Spanje zijn, kun je ook terugvinden in de atlas.
De mens is afhankelijk van de natuur. Wij leven van de natuur. De invloed die het weer en klimaat hebben op de natuur heeft dan ook directe invloed op ons.
Energieopwekking
Veel toeristen denken aan de klassieke Nederlandse windmolens, zoals ze te vinden zijn in Kinderdijk. Of aan de typische Spaanse molens in La Mancha, het land van Don Quichotte. Die oude windmolens met wieken van hout hebben nu vooral een toeristische en culturele betekenis, maar windkracht is nog steeds een belangrijke manier om energie op te wekken. In Module 16 heb je geleerd over de verschillende vormen van duurzame energie. Door de klimaatverandering is er steeds meer aandacht voor het opwekken van duurzame energie, zoals windenergie en zonne-energie.
Spanje wekt ook veel duurzame energie op. Spanje is beroemd door zijn energieopwekking met behulp van de zon. Er staan uitgestrekte velden vol zonnepanelen die op een slimme manier aan elkaar geschakeld zijn.
Bekijk deze video over een soortgelijke energiecentrale in Spanje.
Nu kan Spanje zoveel zonne-energie opwekken dat ze zelfs overschotten kunnen gaan exporteren. Op deze manier kan Spanje een belangrijke handelspositie krijgen als het gaat over duurzame energie. Op die manier heeft het weer en klimaat dan ook weer een positieve invloed op de economie.
Landbouw Om optimaal van de landbouw te kunnen profiteren heeft een boer twee dingen nodig: voldoende zon en genoeg water voor zijn aanplant. In Nederland en Spanje is de invloed van beide weerelementen anders. Maar in beide landen wordt wel veel geld met de landbouw verdiend. Landbouw is een verzamelnaam voor akkerbouw, tuinbouw, bosbouw en veeteelt.
Nederland is door de verregaande en zeer efficiënte mechanisatie een van de wereldleiders op het gebied van zuivel en bloemen. Spanje is door zijn bijzondere klimatologische omstandigheden (veel zon!) een van de wereldleiders op het gebied van citrusvruchten en olijfolie (nummer 1 van Europa) en wijn (nummer 3). Bovendien is Spanje de grootste leverancier van groenten voor Europa tijdens de winter, als het in veel andere landen te koud is voor de akker- en tuinbouw. In Spanje komt op veel plekken de temperatuur in de winter niet onder de 15º C, terwijl in Nederland het dan net boven of onder het vriespunt kan worden.
Klimatologische veranderingen hebben echter in beide landen gevolgen voor de landbouw. In Nederland is de hoeveelheid neerslag al jaren aan het stijgen. Op piekmomenten kan er zoveel neerslag vallen dat de akkers zo vol water komen te staan dat de zware landbouwmachines daar niet gebruikt kunnen worden. Spanje heeft heel andere problemen. In de provincie Murcia, in het zuidoosten van Spanje, is de gemiddelde neerslag gedaald van 370 mm in 1910 naar 270 mm in 2010. Tegelijkertijd is door de gestegen temperatuur -ten gevolge van de klimaatverandering die nu gaande is- de verdamping gestegen. Het zuidoosten verdroogt en de graanteelt is onzeker geworden. Steeds meer percelen worden verlaten en dragen bij aan de verwoestijning van Spanje.
Over de landbouw in Nederland en Spanje leer je later meer. Dan leer je ook meteen meer over de vegetatiezones in beide landen.
Het arrangement Invloed van het weer en klimaat op de mens - GEEL/ROOD is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2018-08-07 21:02:51
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Je gezondheid
Siësta en Levensverwachting
Toerisme
Energieopwekking
Landbouw
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
