Examen scheikunde havo 2018 1e tijdvak met video-uitleg

Examen scheikunde havo 2018 1e tijdvak met video-uitleg

Melkzuursensor
Arseen in drinkwater
Koudemiddel
Anatto
Lignine
ETFE
Colofon
  • PDF
  • E-book
  • Voor elektronische leeromgeving
  • Kopieer arrangement

Lignine

Hout bestaat voornamelijk uit cellulose en lignine. Cellulose en lignine zorgen voor de stevigheid van hout en behoren tot de meest voorkomende organische materialen op aarde. Cellulose is een
zogenoemd bio-polymeer en behoort tot de polysachariden. Lignine is ook een bio-polymeer. Het bevat veel crosslinks. In figuur 1 is een gedeelte van de structuur van lignine weergegeven.


Figuur 1

 

 


Combineer met de keuzemogelijkheden
Keuzemogelijkheden
 

Er zijn geen woorden meer.
 


 

 

 

 

Uitleg

 

 

Uit cellulose kan bio-ethanol worden geproduceerd. De omzetting van cellulose tot bio-ethanol start met de hydrolyse van cellulose tot glucose.

 


Combineer met de keuzemogelijkheden
Keuzemogelijkheden
 

Er zijn geen woorden meer.
 


 

 

 

 

Uitleg

 

 

De vorming van ethanol uit glucose is hieronder weergegeven:

                     C6H12O6 --> 2 C2H6O + 2 CO2 reactie 1

 


Combineer met de keuzemogelijkheden
Keuzemogelijkheden
 

Er zijn geen woorden meer.
 


 

 

 

 

Uitleg

 

 

Om cellulose uit houtpulp (fijngemalen hout) te kunnen gebruiken voor de productie van bio-ethanol moet eerst de lignine worden verwijderd. Om lignine te verwijderen uit houtpulp, die afkomstig is van bijvoorbeeld snoeihout en houtafval, zijn grote hoeveelheden chemicaliën nodig.
In recent onderzoek is een methode ontwikkeld om lignine en cellulose van elkaar te scheiden door gebruik te maken van een zogenoemde ionische vloeistof. Lignine lost op in de ionische vloeistof en cellulose niet.
De gebruikte ionische vloeistof wordt gemaakt door een reactie van de base pyrrolidine met het zuur ethaanzuur (azijnzuur). De vergelijking van deze zuur-basereactie is hieronder weergegeven:

1 mol pyrrolidine + 1 mol ethaanzuur --> 1 mol  + 1 mol

Uit deze reactie ontstaat een zout dat vloeibaar is bij kamertemperatuur.
De molecuulformule van de base pyrrolidine is af te leiden uit de bovenstaande reactievergelijking.

 


Combineer met de keuzemogelijkheden
Keuzemogelijkheden
 

Er zijn geen woorden meer.
 


 

 

 

 

Uitleg

 

 

Om lignine uit houtpulp te verwijderen moet de houtpulp eerst worden gedroogd. Vervolgens wordt aan de droge houtpulp de ionische vloeistof toegevoegd. Het mengsel wordt flink geroerd en daarna wordt cellulose gescheiden van de lignine-oplossing.
Hieronder is een gedeelte van het blokschema weergegeven van het proces waarbij cellulose en lignine worden verkregen uit hout met behulp van de ionische vloeistof.

In dit blokschema is ervan uitgegaan dat houtpulp alleen bestaat uit cellulose en lignine. Andere bestanddelen zijn buiten beschouwing gelaten.

 


Combineer met de keuzemogelijkheden
Keuzemogelijkheden
 

Er zijn geen woorden meer.
 


 

 

 

 

Uitleg

 

 

De lignine-oplossing wordt naar een scheidingsruimte (S2) overgebracht.
Door indampen wordt de vaste stof lignine verkregen en de ionische vloeistof wordt gerecirculeerd.
Hieronder is blokschema 1 ook weergegeven.

 


Combineer met de keuzemogelijkheden
Keuzemogelijkheden
 

Er zijn geen woorden meer.
 


 

 

 

 

Uitleg

 

 

De lignine kan worden verbrand en de verbrandingswarmte kan worden gebruikt in het hierboven beschreven proces om cellulose en lignine te verkrijgen uit hout.

 


Combineer met de keuzemogelijkheden
Keuzemogelijkheden
 

Er zijn geen woorden meer.
 


 

 

 

 

Uitleg

 

 

De verbranding van lignine kan met de volgende reactievergelijking worden weergegeven:

2 C5H6O2 (s) + 11 O2 (g)  --> 10 CO2 (g) + 6 H2O (l)     reactie 2

(In deze reactievergelijking is lignine met de formule C5H6O2 weergegeven.)

 


Combineer met de keuzemogelijkheden
Keuzemogelijkheden
 

Er zijn geen woorden meer.
 


 

 

 

 

Uitleg

 

 

video-uitleg lignine

Colofon

Gemaakt met Wikiwijs Maken Het arrangement Examen scheikunde havo 2018 1e tijdvak met video-uitleg is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Wouter Renkema
Laatst gewijzigd
2018-06-13 08:27:40
Licentie
CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Dick Naafse heeft het arrangement met de vragen en antwoorden gemaakt. Wouter Renkema heeft de video-uitleg toegevoegd. Voor meer uitleg en oefeningen, ook over andere scheikunde-ondewerpen, zie http://scheikundehavovwo.nl/

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Leerniveau
HAVO 5;
Leerinhoud en doelen
Scheikunde;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
3 uur en 0 minuten
Trefwoorden
2018, examen, havo, scheikunde, tijdvak 1, uitleg, video

Bronnen

Bron Type
video-uitleg melkzuursensor
https://www.youtube.com/watch?v=pvpGxuzwXbA
Video
video-uitleg arseen in drinkwater
https://www.youtube.com/watch?v=rryeTYUbcFw
Video
video-uitleg koudemiddel
https://www.youtube.com/watch?v=4QJEJV3yLog
Video
video-uitleg anatto
https://www.youtube.com/watch?v=nd2BsNl3LIA
Video
video-uitleg lignine
https://www.youtube.com/watch?v=5NPAKopJWRY
Video
video-uitleg EFTE
https://www.youtube.com/watch?v=PDExY26pDCs
Video

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

Naafs, Dick. (2018). Examen scheikunde havo 2018 1e tijdvak
https://maken.wikiwijs.nl/124480/Examen_scheikunde_havo__2018_1e_tijdvak
Examen scheikunde havo 2018 1e tijdvak met video-uitleg
nl
Wouter Renkema
2018-06-13 08:27:40
educationLevel
OnderwijsBegrippenKader
HAVO 5
http://purl.edustandaard.nl/begrippenkader/cb61531d-61eb-4412-a52f-ca065ca37e39
educationalSubject
OnderwijsBegrippenKader
Scheikunde
http://purl.edustandaard.nl/begrippenkader/3aab168a-9b24-4aca-b0f1-4bfb12e7c288
leerling/student
PT3H
2018, examen, havo, scheikunde, tijdvak 1, uitleg, video

Gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet-logo
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Cookies
  • CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie