In de puberteit veranderen er een aantal dingen aan je lichaam, je gaat ineens sneller groeien en je hebt misschien ook wel last van pukkeltjes en zweet.
Je hebt het niet zelf in de hand, je lichaam gaat ineens zijn eigen gang. Best ongemakkelijk soms.
Wat verandert er dan allemaal?
Maak nu de opdracht in je mapje.
Hormonen
Niet alleen je lichaam verandert, ook in je hoofd veranderen dingen.
Dit komt door stofjes in je lichaam, hormonen, waarvan er ineens meer van komen.
Het kan zijn dat je het ene moment héél vrolijk bent, en na 10 minuten ineens een dipje hebt. Dat hoort er ook bij. Ook ga je er misschien heel erg op letten wat anderen van je vinden waardoor je onzeker kunt worden en je verlegen wordt of je juist extra stoer gaat gedragen.
Het kan helpen om te bedenken waar je goed in bent en wat je mooi vindt aan jezelf, daar krijg je een positief gevoel van.
Maak de opdracht in je mapje!
Leerdoel 2
Leerdoel 2: Je herkent de vier basisemoties.
Lees bij de kopjes van dit leerdoel de informatie of bekijk de filmpjes. Wanneer je iets in je mapje moet maken kun je dat daar ook lezen. Succes!
Emoties
Ieder mens heeft emoties, dat is een ander woord gevoelens. Je kunt het ene moment blij zijn omdat het lekker weer is, en kort daarna boos omdat je een lekke band hebt.
Dit zijn de vier belangrijkste emoties:
Maak de opdracht in je mapje.
Emotiebus
Dit is een klassikale opdracht.
De docent legt uit wat je gaat doen.
Leerdoel 3
Leerdoel 3: Je weet dat er verschillen in geaardheid bestaan en kunt deze benoemen.
Lees bij de kopjes van dit leerdoel de informatie of bekijk de filmpjes. Wanneer je iets in je mapje moet maken kun je dat daar ook lezen. Succes!
Verliefd...
Bekijk eerst het onderstaande filmpje:
Met sommige jongens en meiden heb je een betere klik dan met anderen, dat is altijd al zo geweest.
Maar nu in de puberteit kan het ineens heel anders zijn: je moet steeds denken aan één jongen/meisje en hebt een vreemde kriebel in je buik…..dan kan je wel eens verliefd zijn!
Maak de opdracht in je mapje!
Verkering.. Met wie?
Liefde is iets anders dan vriendschap. Als je verliefd bent dan wil je graag bij diegene zijn en samen op stap gaan. Er is meer: een lichamelijk verlangen om dichtbij de ander te zijn, te knuffelen en te zoenen.
Als je verliefd bent op elkaar en je besluit om veel samen te zijn, dan kun je dat verkering noemen. Deze ene persoon is heel speciaal voor je.
Verliefdheid en verkering hoort ook bij seksualiteit, ook al heb je nog geen seks.
Als je op verliefd wordt op iemand van het andere geslacht (een jongen op een meisje bijvoorbeeld) dan heet dit heteroseksualiteit.
Sommige meiden en jongens worden verliefd op iemand van het eigen geslacht (dus een meisje op een meisje, of een jongen op een jongen).
Dit heet homoseksualiteit.
Bij vrouwen heet het ook wel lesbisch zijn, en bij jongens homo zijn.
Als je zowel op jongens als op meisje valt dan ben je biseksueel.
Transgender betekent dat je je helemaal jongen voelt, maar als meisje geboren bent en zo’n lichaam hebt. Of dat je je een meisje voelt, en in een jongenslichaam zit.
LHBT is een afkorting die vaak gebruikt wordt: Lesbisch, Homoseksueel, Biseksueel en Transgender
Het is verboden in Nederland om iemand te discrimineren die homo is. Homoseksualiteit komt overal ter wereld voor! Maar dit mag je niet in elk land uitten, daar kun je zelfs gevangenisstraf voor krijgen.
Wanneer je ontdekt dat je homoseksuele of lesbische gevoelens hebt kan dat heel spannend zijn om te vertellen. Wanneer je dat doet heet dat een
‘coming-out’ of ‘uit de kast komen’.
Maak nu de opdrachten in jouw mapje!
Leerdoel 4
Leerdoel 4: Je weet hoe de voortplanting werkt en hoe je een zwangerschap kunt voorkomen.
Lees bij de kopjes van dit leerdoel de informatie of bekijk de filmpjes. Wanneer je iets in je mapje moet maken kun je dat daar ook lezen. Succes!
Beantwoord tijdens het kijken van het filmpje de vragen in je mapje.
Zwangerschap
Hoe word een vrouw nu precies zwanger?
Bij seks gaat de stijve penis van een jongen in de vagina van een meisje. Dit heet penetreren.
De jongen beweegt zijn penis gaat heen en weer, totdat er een zaadlozing is. Dat betekent dat er sperma uit de penis en in de vagina van komt.
Een deel van het sperma komt in de baarmoeder terecht. Als er sperma in de baarmoeder komt en daar rijp eitje is dan kan de sperma samensmelten met de eicel. Dit noem je de bevruchting en dan wordt het meisje zwanger. Er is dan een baby op komst.
Geloof
Wat je gelooft kan ook bepalen hoe je omgaat met seks.
Het kan zijn dat je wilt wachten met seks totdat je gaat trouwen. Als je niet gaat trouwen, of voor het huwelijk seks hebt dan kan dat ook.
Het is goed respect te hebben voor de keuze die iedereen hierin zelf maakt. Als je zelf maar achter jouw keuze kan staan!
Leerdoel 5
Leerdoel 5: Je weet wat een SOA is en hoe je deze kunt voorkomen.
Lees bij de kopjes van dit leerdoel de informatie of bekijk de filmpjes. Wanneer je iets in je mapje moet maken kun je dat daar ook lezen. Succes!
Veilig vrijen
Er zitten helaas ook gevaren aan seks. Je kunt dus zwanger worden terwijl je daar nog helemaal niet aan toe bent.
Ook kun je er ziek van worden en een SOA krijgen. Een SOA is een seksueel overdraagbare aandoening. Dat is een ziekte die je kunt krijgen wanneer je onveilige seks hebt.
Tegen deze ziektes kun je je gelukkig goed beschermen: gebruik een condoom!
Om niet zwanger te raken zijn er nog andere middelen die gebruikt kunnen worden. Een voorbeeld hiervan is de pil. Hierover ga je alles leren in leerjaar 2!
Over dit onderwerp gaan jullie nu een klassikale opdracht doen. De docent legt deze uit.
Leerdoel 6
Leerdoel 6: Je weet het belang van het aangeven van jouw wensen en grenzen op het gebied van seksualiteit.
Lees bij de kopjes van dit leerdoel de informatie of bekijk de filmpjes. Wanneer je iets in je mapje moet maken kun je dat daar ook lezen. Succes!
Wensen en grenzen
In een relatie is het belangrijk om te weten wat je wel en niet wilt. Wil je alleen handen vast houden en nog niet zoenen, dan is dat prima! Of misschien zoenen jullie al en wil de ander graag seks en jij nog niet.
Het is verstandig om (op tijd!) te zeggen wat je niet wilt. Als je iets niet wilt, en je zegt dit dan heet dit: je grens aangeven.
Natuurlijk is het ook goed om te zeggen wat je juist wel heel leuk en fijn vind, dit heet jewensen aangeven.
Praten over je wensen en grenzen met de ander is belangrijk om een fijne relatie te hebben, je noemt dit ook wel: communiceren.
Hiervoor is het belangrijk dat je ook goed luistert naar de ander, en die probeert te begrijpen.
Jullie bekijken samen met de docent een ‘fix-it’ film over grenzen. Hierbij kun je steeds zelf kiezen hoe het verhaal verder gaat.
Je gaat nu ook klassikaal een grenzenspel spelen. De docent legt uit wat je moet doen.
Social media
Social media is superleuk! Door bijvoorbeeld snapchat, facebook en instagram kun je met je vrienden kletsen en elkaar leuke foto’s en filmpjes sturen.
Er zijn ook wat gevaren zoals sexting en grooming.
Wat dit is, ga je zelf uitzoeken in de volgende opdracht. Lees eerst nog even het volgende stukje.
Porno
Op social media word je een beeld voorgespiegeld wat niet altijd klopt met hoe het in het echt is. Er zijn ook veel foto’s en filmpjes op internet te vinden over mensen die seks met elkaar hebben. Als niet de relatie of de liefde het belangrijkste is, maar alleen de seks belangrijk is dan heet dit porno.
Het lijkt bij porno alsof alle vrouwen grote borsten (vaak nep!) hebben en mannen grote penissen.
In het echte leven is dat niet zo. Meestal is de seks in het echt ook heel anders dan dat je bij porno ziet.
Over sexting en grooming ga je een opdracht maken. De uitleg van deze opdracht vind je in jouw mapje.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
