Onderzoek: gedragsbiologie vwo - kopie 1 - kopie 1

Onderzoek: gedragsbiologie vwo - kopie 1 - kopie 1

Doel

Lorenz Konrad: grondlegger van Ethologie
Lorenz Konrad: grondlegger van Ethologie

Welkom bij deze wikiwijs van over gedragsbiologie.

De komende lessen gaan bij biologie aan de slag met een belangrijk onderdeel van biologisch onderzoek: gedragsbiologie. Gedragsbiologie is de studie naar natuurlijk gedrag van dieren, dit wordt ook wel ethologie genoemd. Je kunt hier bij denken aan: gedrag bij voedsel, gedrag bij voorplanting, gedrag bij territorium etc.

 

De volgende onderdelen zitten in dit onderzoek:

1. Een eigen gedragsbiologisch onderzoek voorbereiden

2. Een eigen onderzoek uitvoeren

3. Een eigen onderzoek presenteren

 

Het onderzoeks werk van de Lorenz Konrad in beeld

David Attenborough aan het werk
David Attenborough aan het werk

Opstart eigen onderzoeksproject

Trucje aanleren bij hond, gedrag?
Trucje aanleren bij hond, gedrag?
natuurwetenschappelijke methode
natuurwetenschappelijke methode

Je gaat zelfstandig een gedragsbiologisch onderzoek uitvoeren in je groepje. Je kunt hierbij kiezen uit verschillende onderzoeken waarvan de docenten het doel hebben geformuleerd.

Je mag eventueel ook zelf met een voorstel komen. Laat het voorstel dan eerst goedkeuren door je docenten voordat je met de uitwerking begint.

Vanuit het doel ga je zelfstandig in je groepje een werkwijze bedenken waarmee je je onderzoeksdoel kunt behalen. Dit doe je volgens de natuurwetenschappelijke methode. Hiermee heb je al kennisgemaakt bij het vak Science en/of biologie. 

Voor de werkwijze moet je de volgende onderdelen doen: inleiding, onderzoeksvraag, hypothese, materialen, werkwijze (incl. planning), resultaten (bijv. protocollen) en een conclusie.

TIP! Je moet het uiteindelijk op een leuke manier presenteren. Het is dus raadzaam om beeldmateriaal te maken tijdens het onderzoek. Op deze manier is een presentatie boeiender. De presentatie mag uiteindelijk 7 minuten duren

 

De onderzoeken               

Nr

Naam

Korte omschrijving

Link

1

Aanleren kunstje huisdier

Hoe snel kun je je huisdier een kunstje aanleren. En hoe doe je dat?

Onderzoek 1

2

Personal space vogels

Van die bordjes: “vogelrustgebied, verboden toegang” of “natuurgebied, honden aanlijnen”. Waarom staan die bordjes er eigenlijk? Is dat niet wat overdreven?

Onderzoek 2

3

De baas aan tafel

met een groep dieren naar keuze

Als je in de tuin een voederhuisje hebt dan is het je vast weleens opgevallen dat er niet altijd eerlijk gedeeld wordt. Wie is er nou eigenlijk de baas?

Onderzoek 3

4

Sportteam analyse

In dit onderzoek ga je een analyse doen bij een sportteam. Dit kan bijv. naar balbezit zijn; of beste speler; wie speelt het meeste over? wie scoort het meest? wie is de egoïst van het team? Etc.  

Let op! Dit onderzoek zal misschien wel wat tijd op zaterdag gaan kosten.

Onderzoek 4

5

Voedselvoorkeur dieren

In dit onderzoek ga je bepalen wat het favoriete eten is van je huisdier met behulp van keuze-experimenten.

Onderzoek 5

6

Verbinding tussen geluid en beloning

In dit onderzoek ga je bepalen hoe snel een dier leert dat er na een bepaald geluid/handeling een beloning komt. Door welk gedrag kun je dit zien?

Onderzoek 6

7

Eigen onderzoek

Heb je zelf een goed idee, leuk! Check het wel eerst even bij de docent of het haalbaar en legaal is :)

Onderzoek 7

 

Inschrijven voor onderzoek

Je kunt per klas je met 2 groepjes inschrijven per onderzoek.


Stuur een mail naar je vakdocent met het onderwerp en de groepsgenoten. Je krijgt een bevestiging dat je jou gekozen onderwerp mag uitvoeren.

 

 

Onderzoeken uitwerken + presentatie voorbereiden

data verwerken
data verwerken

Data verwerken

Je hebt als het goed is veel data (informatie) verzameld. Dit kun je natuurlijk niet zo presenteren. Je moet deze gegevens gaan verwerken in een tabel of grafiek.

Hoe maak je nou een grafiek in excel? Gebruik hiervoor de link die je kent van Science.  

In deze link staat een lijndiagram beschreven. Waarschijnlijk kies je niet voor een lijn grafiek, maar ga je een staafdiagram gebruiken. De werkwijze is bijna gelijk. Dus je kunt deze handleiding gewoon gebruiken.

Presentatie voorbereiden

Kijk goed bij onderzoeksles 8, aan de hand van dat document word je als groepje beoordeeld.  Als je alles gemiddeld doet (dus middelste kolom) kom je uit op een 5.
Alles onder de 6 is een onvoldoende. Tussen 6-8 is een voldoende. Tussen de 8 en 10 is een goed.

 

Een goede presentatie heeft altijd een duidelijke opbouw: Kop, Middenstuk en staart.

Kop

  1. Invalshoek van je onderzoek. Je verteld je medeleerlingen welk onderdeel van de gedragsbiologie je hebt bestudeerd. Hierbij vertel je dus achtergrond informatie (die het niveau boek overstijgt). Denk aan: territoriumgedrag, foerageergedrag, leergedrag etc.
  2. Welke onderzoeksvraag je hebt gemaakt en waarom
  3. Je onderbouwt je hypothese

Middenstuk

  1. Je verteld over je onderzoeksmethode (kort, lees dus niet je werkwijze voor)
  2. Je zegt iets over je onderzoeksobject(en)
  3. Je zegt welke belemmeringen je heb gehad en hoe je deze hebt opgelost.
  4. Resultaten

Staart

  1. Je conclusie
  2. De discussie (Hoe betrouwbaar is je conclusie? Welke dingen zijn van invloed op de betrouwbaarheid? Hoe groot is die invloed? Hoe kun je je onderzoek verbeteren?)
  3. Wat heb je geleerd van zelf een onderzoek ontwerpen en uitvoeren.

 

Tips (kijk de filmpjes die er bij staan!!!!)

  1. Zorg dat je alleen steekwoorden opschrijft op je Powerpoint/precie
  2. Zorg voor visuele ondersteuning bij je verhaal
  3. Ga niet voor lezen (evt. steekwoorden mag je op papier schrijven)
  4. De presentatie mag max. 6 minuten duren
  5. Oefen de presentatie met elkaar en geef elkaar feedback (adv. Het format bij onderzoeksles 8)
  6. KISS --> Keep It Short and Simple!
  7. Zorg dat je een geode openingszin hebt end at je een mooie afsluiting hebt. Film: 'een sterke opening'. + Film: 'Beste inleiding voor een presentatie'.

Beoordeling onderzoek

Kaart met 3 leefgebieden van Wildlands
Kaart met 3 leefgebieden van Wildlands

Beoordeling presentatie

Hieronder vind je het beoordelingsformulier voor de presentatie. Bekijk deze goed. Scoor je op alle punten een matig, dan heb jeen 5. Met een cijfer onder de 6 heb je een onvoldoende, tussen de 6 en 8 een voldoende en boven de 8 een goed voor de presentatie.

Tips:

- lees de rubric goed, weet waar je op beoordeeld wordt!

-zorg dat je tijdens de presentaties klaar zit met je presentatie open op je laptop, met voldoende volle batterij, zodat je gelijk kunt beginnen. Gerommel met niet werkende laptops gaat van je tijd af.

-oefen veel, zodat je weet hoe lang de presentatie duurt, en je weet wat je gaat zeggen

-gebruik per minuut ongeveer 1 dia

-spreek met een nader groepje af om elkaars presentaties te bekijken en te beoordelen, zodat je 'm nog kunt verbeteren

-kom bij ons langs om je dia's te laten zien. We halen niet alle foutjes voor je eruit, maar kunen je altijd tips geven om je presentatie beter te maken.

 

 

 Onvoldoende
0		 Matig
1		 Goed
2		   Weging
           
Non verbale vaardigheden    
Oogcontact Kijkt het publiek niet aan en leest alles voor van papier . Heeft geregeld contact met het publiek, maar heeft zijn notities nog geregeld nodig. Heeft voortdurend contact met het publiek en heeft zijn notities nauwelijks nodig.   1
Gezichtsuitdrukking Toont geen mimiek of heeft constant een gespannen gezichtsuit-drukking. Toont nog af en toe een gespannen gezichtsuit-drukking, maar vertoont ook geregeld een treffende mimiek. Toont telkens een adequate gezichtsuit-drukking die de presentatie ondersteunt.   1
Gebaren Ondersteunt zijn verhaal niet met toepasselijke gebaren. Ondersteunt zijn verhaal geregeld met toepasselijke gebaren. Ondersteunt zijn verhaal op natuurlijke wijze met toepasselijke gebaren.   1
Houding Zit gedurende de presentatie of staat ongemakkelijk. Zijn houding is onzeker. Toont nog af en toe door zijn houding dat hij zich niet op zijn gemak voelt. Heeft gedurende de presentatie een ontspannen houding.   1
Stemgebruik    
Stemgebruik     Spreekt te zacht, te monotoon en/of teveel binnensmonds. Spreekt luid genoeg, hij articuleert goed, maar nog te monotoon. Spreekt luid genoeg, brengt variatie in toonhoogte aan en articuleert goed.   1
Fluency Maakt vaak zinnen niet af en/of aarzelt vaak. Aarzelt af en toe. Spreekt vloeiend.   1
Enthousiast Toont geen enkele interesse in het onderwerp. Toont af en toe positieve gevoelens voor het onderwerp. Straalt gedurende de hele presentatie enthousiasme voor het onderwerp uit.   1
Inhoud    
Rekening houden met doelgroep Houdt geen rekening met de personen voor wie de presentatie bedoeld is. Houdt voldoende rekening met de personen voor wie de presentatie bedoeld is. Heeft de presentatie volledig afgestemd op de doelgroep (klasgenoten)   2
Structuur Presenteert zonder duidelijke opbouw. Er zit een opbouw in, maar niet alle informatie wordt op een logische plek gegeven. inleiding, materiaal en methode, resultaten, conclusie en discussie  een eigen dia. In deze volgorde.   2
Informatie-dichtheid De hoeveelheid informatie is te groot in relatie tot de lengte van de presentatie. De hoeveelheid informatie is aan de grote/kleine kant in relatie tot de lengte van de presentatie. De hoeveelheid informatie is in overeenstemming met de lengte van de presentatie.   4
niveau haalt het niveau van het boek niet gelijk aan het niveau van het boek overstijgt het niveau van het boek   4
Tijd De presentatie wijkt meer dan 40 seconden af De presentatie wijkt minder dan 40 seconden af De presentatie voldoet wat de tijd betreft aan de eisen (6 minuten +/- 20 seconden)   2
Visuele hulpmiddelen    
Visuele hulpmiddelen De gekozen visuele ondersteuning is armzalig, leidt de aandacht af en is slecht te lezen. Gedachten worden gevisualiseerd, maar betrekken het publiek niet echt bij de presentatie. Hulpmiddelen ondersteunen het betoog en maken de presentatie sterker. Resultaten en Conclusies worden ondersteund met diagrammen.   4
Tekstgebruik dia's staan vol met tekst dia's bevatten vooral steekwoorden en af en toe afbeeldingen dia's bevatten wat steekwoorden en vooral afbeeldingen.   2

kerndoelen

Hieronder staan de kerndoelen beschreven die van toepassing zijn op dit project. Sommige

kerndoelen worden kort toegelicht ter verduidelijking van de beschrijving.

 

Nederlands

 

01 Spreken en schrijven: De leerling leert zich mondeling en schriftelijk begrijpelijk uit te drukken.

03 Woordverwerving: De leerling leert strategieen te gebruiken voor het uitbreiden van zijn woordenschat.

04 Lezen en luisteren: De leerling leert strategieen te gebruiken bij het verwerven van informatie uit gesproken en geschreven teksten.

05 Omgaan met informatiebronnen: De leerling leert in schriftelijke en digitale bronnen informatie te zoeken, deze informatie te ordenen en te beoordelen op waarde voor hemzelf en anderen.

06 Overleg, planning, discussie: De leerling leert deel te nemen aan overleg, planning, discussie in een groep.

 

07 Presenteren: De leerling leert een mondelinge presentatie te geven.

 

Biologie     

28 Onderzoek leren doen: De leerling leert vragen over onderwerpen uit het brede leergebied om te zetten in onderzoeksvragen, een dergelijk onderzoek over een natuurwetenschappelijk onderwerp uit te voeren en de uitkomsten daarvan te presenteren.

Onderzoek doen

► onderzoek doen aan de hand van onderzoeksvragen

► bronnenonderzoek doen

► trekken van conclusie, passend bij onderzoeksvraag of deelvraag


Presenteren

► mondeling of schriftelijk presenteren

► maken van PowerPoint presentatie

► bouwen van een model

 

30 Het milieu: De leerling leert dat mensen, dieren en planten in wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu), en dat technologische en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel positief als negatief kunnen beinvloeden.

 

Onderlinge wisselwerking tussen planten, dieren en mensen:

► gedrag (verantwoord omgaan met planten en dieren, zorg voor dier en plant, recreatie)

Wisselwerking mensen, dieren en planten met hun omgeving

► aanpassen aan de omgeving door organismen

► leven in een ecosysteem

 

31 Processen in de natuur: De leerling leert o.a. door praktisch werk kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in

processen uit de levende en niet-levende natuur en hun relatie met omgeving en milieu.

 

Processen in de levende natuur

► Processen in relatie met omgeving en milieu:

◦ aanpassing van organismen aan de omgeving

◦ afhankelijkheid van organismen met de omgeving

 

  • Het arrangement Onderzoek: gedragsbiologie vwo - kopie 1 - kopie 1 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Kasper Bodegom
    Laatst gewijzigd
    2018-03-29 20:30:45
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Het onderzoeks werk van de Lorenz Konrad in beeld
    https://youtu.be/eqZmW7uIPW4     		Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    van Leeuwen, Petra. (2017).

    Onderzoek: gedragsbiologie vwo - kopie 1

    https://maken.wikiwijs.nl/97388/Onderzoek__gedragsbiologie_vwo___kopie_1

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van