Sjakie en zijn spieren - Zelfonderzoekend practicum

Sjakie en zijn spieren - Zelfonderzoekend practicum

Sjakie en zijn spieren

Beste leerlingen van De Nieuwste School,

Dit is een webquest waarbij jullie verschillende opdrachten gaan uitvoeren. 

Vóórdat je aan het practicum begint, laten we kennis maken met onze casus. Ook gaan jullie een aantal voorkennis-opdrachten maken zodat je goed voorbereid naar het practicum komt.

Neem deze webquest stap voor stap door. Mocht je ergens vastlopen, kun je gebruik maken van de 'Tips'.

Heel veel succes en plezier!

1.1 Introducerend filmpje

Sjakie

Bekijk dit filmpje.

1.2 Introducerend filmpje

In het filmpje zagen jullie hoe Sjakie in een hele korte tijd een enorme spiermassa heeft gekregen. Hij heeft iets toegediend gekregen en heeft vervolgens een enorme spiermassa. Hoe kan dit? Wat is hier de oorzaak van?

Abdul Klapstoel, een 23-jarige student, wilt graag meer spiermassa creeëren zodat hij mee kan doen aan bodybuilding wedstrijden. Hij vraagt zich af hoe Sjakie dit voor elkaar heeft gekregen. Jullie gaan hem hierbij helpen.

Jullie gaan dus tijdens dit practicum onderzoeken wat de oorzaak is van de spiermassa-toename van Sjakie en vervolgens geven jullie een advies aan Abdul Klapstoel. Wat zou hij moeten doen om ook deze spiermassa-toename te krijgen? Wat is het gevolg?

 

Allereerst starten jullie nu met een aantal voorkennisopdrachten. Deze vul je in bij het Google Docs Formulier. De link hiervan staat bij opdracht 1.

2.1 Voorkennis opdracht 1

Bij de opdrachten staan soms wat tips die jou misschien wel de juiste richting op kunnen sturen.

Opdracht 1 

Zonder dat jullie ook nog maar iets hebben opgezocht, willen wij graag weten hoe jullie op dit moment over deze casus denken.

Wat is de oorzaak van de spiermassa-toename van Sjakie? En wat zou Abdul moeten doen om dit ook te krijgen?

Beantwoord deze vragen via het Google Docs Formulier.

Google Formulier Voorkennis opdrachten
Dit is de link naar het Google Formulier waarin jullie de antwoorden van de voorkennis-opdrachten kunnen invullen. Laat deze link open staan, zodat jullie ook de antwoorden van de andere voorkennis-opdrachten kunnen invullen!

2.2 Voorkennis opdracht 2

Opdracht 2

Wat hebben spieren nodig om te kunnen groeien?

2.3 Voorkennis opdracht 3

Opdracht 3

Leg uit wat datgene (jullie antwoord bij opdr 1) is.

2.4 Voorkennis opdracht 4

Opdracht 4

Hoe krijgen spieren datgene wat zij nodig hebben om te kunnen groeien?

2.5 Voorkennis opdracht 5

Opdracht 5
Je bent nu erg benieuwd naar hoeveel Sjakie van datgene (jullie antwoord bij opdr 1) in zijn lichaam aanwezig heeft. Hoe zou je dit kunnen onderzoeken?

Oefening: Tip

Start

2.6 Voorkennis opdracht 6

Opdracht 6

Om dit te onderzoeken ga je aan de slag met zuur-base reacties. Wat zijn dit?

Jullie zijn nu klaar met de voorkennisopdrachten en dus klaar voor het komende practicum op 21 maart!

 

3.1 Practicum

Nu jullie de kennis van eiwitten hebben, gaan jullie het eiwit-gehalte in het bloedplasma van Sjakie en Abdul bepalen.

Wat verwachten jullie: wiens bloedplasma zal het hoogste eiwit-gehalte hebben? Waarom?

3.2 Veiligheid

Maar eerste een stukje veiligheid!

Onderstaande veiligheidsmaatregelen zijn in het lokaal aanwezig. Vergeet ook je labjas en bril niet!

3.3 Benodigdheden

Hieronder zie je enkele practicum benodigdheden

Buret
Buret
Erlenmeyer en pipet
Erlenmeyer en pipet
Gasbrander met bekerglas
Gasbrander met bekerglas
Maatkolf
Maatkolf

3.4 Aan de slag!

Eerst gaan jullie, door middel van onze vragen, zelf uitzoeken hoe je nu het eiwitgehalte in bloedplasma kunt bepalen.

Er is een bepaalde methode hoe je het eiwitgehalte van een bepaalde oplossing kunt bepalen, dit heet de Kjeldal-methode. Hierbij ga je onderzoeken wat het gehalte stikstof is in de oplossing en zo kun je verder rekenen naar het eiwitgehalte. Eiwitten bestaan namelijk voor 16% uit stikstof (voedingswaardetabel.nl).

Wat hierbij centraal staat, is dat we het ammoniumzout (Ammonium is een stof die vrijkomt bij de afbraak van stikstofhoudende organische verbindingen, zoals eiwitten, betavak.nl) laten reageren met een overmaat aan natriumhydroxide. De ammonium-moleculen (NH4+) gaan een reactie aan met hydroxide-moleculen (OH-). Dit is een zuur-base reactie. Wat is de reactievergelijking (vraag 1)?

Schrijf deze reactievergelijking op je blaadje die je bij het practicum hebt gekregen.

3.4 Aan de slag!

Als het goed is, hebben jullie onderstaande reactievergelijking kunnen maken:

 

NH4+(aq)  +  OH-(aq) ⇔  H2O(l) +  NH3(g)

                                 

Je wilt bovenstaande reactie aflopend naar rechts maken. Hoe zou je dit kunnen doen (vraag 2)?

TIP: NH3 is een gas en is een base.

 

Noteer je antwoord op je practicumblaadje.

3.4 Aan de slag!

Doordat je het NH3-gas laat verdwijnen, zal de reactie aflopend naar rechts worden.


Je wilt weten hoeveel NH4+ je in je oplossing hebt, hoe zou je hier achter kunnen komen (vraag 3)?
TIP: denk aan molverhoudingen.

 

Noteer je antwoord op je practicumblaadje.

3.4 Aan de slag!

Je wilt dus weten hoeveel OH- er heeft gereageerd. Het gehalte OH- wat nu nog aanwezig is in jullie oplossingen, kun je bepalen door middel van titratie. Dan laat je OH- reageren met H+ (afkomstig van HCl). Wat is de reactievergelijking (vraag 4)?

Noteer je antwoord op je practicumblaadje.

3.4 Aan de slag!

Bij titratie voeg je het zoutzuur (HCl) druppel voor druppel toe totdat je oplossing pH-neutraal is. Om dit te checken heb je een indicator nodig. Jullie hebben de keuze uit de volgende indicatoren: dimethylgeel, methyloranje en thymolblauw. Welke zouden jullie kiezen? En waarom (vraag 5)?

 

Je mag gebruik maken van BINAS tabel 52.

Noteer je antwoord op je practicumblaadje.

3.4 Aan de slag!

Hoe zouden we nu stap voor stap kunnen achterhalen wat het gehalte eiwit is in jullie oplossingen?

Om jullie op weg te helpen, geven we de eerste 2 stappen:

1. pipetteer 25 mL uit beide oplossingen in een erlenmeyer van 250 mL.

2. Voeg aan de oplossing van Abdul 25 mL NaOH (0,1M) toe en voeg aan de oplossing van Sjakie 75 mL NaOH (0,1M) toe. Waarom krijgt de oplossing van Sjakie meer NaOH dan de oplossing van Abdul?

 

Wat zijn de vervolgstappen (vraag 6)? Schrijf deze op en laat dit checken door de docenten: Akbardjan en Layla.

 

Als je straks met alles klaar bent, horen we nog graag van jullie wat jullie van het practicum vonden! Dit kun je doen door naar hoofdstuk 5 op deze webquest te gaan.

4. Tips

4.1 Eiwitten

4.2 Pipetteren

Volumepipet

- De pipet dien je eerst te spoelen met gedestilleerd water (doe hiervan een hoeveelheid in een bekerglas en spoel je 'afval' weg in een ander bekerglas). Vervolgens spoel je de pipet ook 2x met je oplossing. Ook dit 'afval' doe je in het tweede bekerglaasje.
- Doe nu +/- 60 mL van je oplossing in een schoon bekerglas en pipetteer 25 mL mbv een pipetteerballon.

- Pipetpunt aan de buitenkant droogmaken.

- Pipetpunt tegen schuine (45°) glaswand bekerglas houden en leeg laten lopen tot onderkant meniscus op de streep ligt.

- Pipet tegen schuine (45°) glaswand houden en leeg laten lopen, 10 sec. nalooptijd, niet aftikken of leegblazen.

 

Pipetballon

A: Haalt de lucht uit de ballon

A indrukken en tegelijkertijd ballon inknijpen.

 

S: Haalt de vloeistof in de pipet.

S indrukken als de tip van de pipet in de vloeistof is.

Let erop dat de tip in de vloeistof blijft hangen

en je niet de ballon vult met vloeistof!

 

E: Leegt de pipet.

E indrukken boven het vat.

Pipetteerballon
Pipetteerballon

4.3 Werken met de brander

4.4 Titratie

Titreren

5. Einde + evaluatie

Jullie zijn aangekomen bij het einde van het practicum. We hebben nog enkele vragen voor jullie. Deze kunnen jullie via een nieuw Google Docs Formulier beantwoorden. Onderaan vinden jullie de link hiervan.

 

Vraag 1

Sjakie heeft dus een bepaald middeltje toegediend gekregen en zijn spiermassa begon ineens te groeien. Wat is hier de oorzaak van?

 

Vraag 2

Abdul Klapstoel wilt ook graag deze spiermassa-toename. Welk advies geven jullie aan hem?

 

EVALUATIE

Ook horen we graag wat jullie van het practicum vonden via onderstaande vragen:

 

Vraag 3

........

 

Google Docs Einde en Evaluatie

  • Het arrangement Sjakie en zijn spieren - Zelfonderzoekend practicum is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Layla Wirds
    Laatst gewijzigd
    04-03-2018 12:08:31
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Sjakie en zijn spieren
    Leerniveau
    VWO 4;
    Leerinhoud en doelen
    Scheikunde; Wereldoriëntatie; Chemisch rekenen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    0 uur 50 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Sjakie
    https://www.youtube.com/watch?v=bmWLLempSyI&feature=youtu.be     		Video
    Google Formulier Voorkennis opdrachten
    https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSe9EHmNaBWwjfSPPfEyqnsvOi3GXI0hIv0ZPLx1HNZcs8smSw/viewform?usp=sf_link     		Link
    Titreren
    http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:J92Eq4xshtoJ:www.hhofstede.nl/nelly/theorie/5VWO/Zuur-base%2520titratie.doc+&cd=1&hl=nl&ct=clnk&gl=nl&client=firefox-b-ab     		Link
    Google Docs Einde en Evaluatie
    https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd6D09sgHfh8wuAGM3g9RR1_7Q_1aj1sKg3VUHs9Z1qsQ58lw/viewform?usp=sf_link     		Link

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Wirds, Layla. (2018).

    Sjakie en zijn spieren

    https://maken.wikiwijs.nl/117147/Sjakie_en_zijn_spieren

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Tip

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Wikiwijs is een dienst van