In de vorige les hebben we de Tweede Wereldoorlog afgesloten met de holocaust en de bevrijding van Nederland. Daarnaast hebben we een filmpje gezien over het dorpsleven in de jaren ’50.
Na de Tweede Wereldoorlog belanden we in de jaren opbouw. In de jaren 50 gebeurde verschillende dingen zoals het opbouwen van het verwoeste Nederland met behulp van het Marshallplan. Dankzij deze hulp begonnen de mensen die de oorlog hadden meegemaakt de toekomst weer positief in te zien. In het filmpje hebben we ook voorbeelden gezien van de verzuiling, de belangrijke rol van de kerk, de kleine leefwereld van de bevolking met daarop volgend een meer kwalitatieve levensstijl. Hieronder zie je nog een aantal kenmerken die in de jaren 50 belangrijk zijn:
Verzuiling: Na de oorlog was de Nederlandse samenleving verdeeld in vier gescheiden, naast elkaar levende groepen: de katholieken, de protestanten, de socialisten en de liberalen.
Verzorgingsstaat: een staat die zorgt voor een minimuminkomen en minimumvoorzieningen voor alle burgers.
Wederopbouw: Veel schaarste in Nederland, Nederland werd geholpen door Marshallhulp.
Babyboom: Tussen 1945 en 1950 werd er massaal getrouwd in Nederland. Het gevolg was een enorme geboortegolf (tussen 1946 en 1954 werden twee miljoen kinderen geboren).
Marshallhulp: Het Marshallplan was ontwikkelingshulp uit Amerika die geld en hupgoederen gaven aan Nederland. Nederland leende hierdoor veel geld van Amerika om goederen te kopen van Amerika.
Dus in de jaren 50 zien we dat Nederland zich begint te herstellen van de Tweede Wereldoorlog. Maar ondanks het herstel zaten de Nederlanders ook met problemen. Aan de ene kant hoe gingen ze om met de collaborateurs? en aan de andere kant de zware wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog.
Om erachter te komen hoe ze met deze problemen omgingen ga je in deze webquest kiezen tussen het maken van verschillende opdrachten. Deze opdrachten geven verschillende beelden over hoe men dacht in de jaren 50. De eerste gaat over het kamp "Harskamp" waar we gaan kijken hoe men omging met collaborateurs. Ten tweede kan je een opdracht maken over hoe de wederopbouw effect heeft gehad op het leven van Nederlanders.
Dit zullen twee opdrachten zijn die jullie met behulp van vragen en internetbronnen zullen beantwoorden.
Lesdoelen:
Je kunt aan de hand van verschillende bronnen je inbeelden hoe Nederlanders omgingen en keken naar hun landverraders.
Je kunt aan de hand van verschillende bronnen een beeld scheppen over het leven van Nederlanders tijdens de economische groei en wederopbouw in Nederland.
Je kan informatie verwerken in één vloeiend verhaal.
Taken
Wat is de bedoeling?
In deze webquest mag je kiezen uit twee opdrachten:
Opdracht 1
Er waren in de oorlog veel mensen die de Duitsers steunden in de oorlog, één belangrijke groep die daarbij hoorde was de Waffen-SS. Iedereen keek op een andere manier in de jaren 50 over de naschok van de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog werden de mensen die verdacht werden van verraad in interneringskampen gestopt. Één van deze kampen heette ‘De Harskamp’. Dit kamp was speciaal bedoeld voor de SS gevangen van Nederlandse afkomst. Er werden in dat kamp ongeveer vierduizend man gevangen gehouden, deze werden bewaakt door de stoottroepen.
In deze opdracht ga je beschrijven wat de situatie was in het kamp en op wat voor manier de mensen in het kamp met elkaar omgingen. Daarnaast ga je ook beschrijven op wat voor manieren er gekeken werd naar deze situatie. Daarin geven jullie een beschrijving over hoe de bewaker, de SS'er, een Nederlandse burger en hoe jij zelf naar deze situatie kijkt.
De opdracht:
In deze opdracht ga je verschillende vragen beantwoorden die te maken hebben met het kamp "Harskamp". De beantwoorde vragen verwerk je in 1 A4tje. De antwoorden van de vragen moet geschreven worden in correct Nederlands. Elk antwoord op de vraag bestaat uit minimaal 4 zinnen.
De vragen en de antwoorden neem je over in het A4tje.
Informatie over de vragen kun je vinden in de volgende link, met daarin de volgende verwijzingen: Lees kopje “Kampen en behandeling” en “verantwoordelijkheid” van deze link; Na het lezen van de kopjes kijk je het filmpje van minuut 20:00 tot 30:00 voor informatie vraag 1 en 2.(https://anderetijden.nl/aflevering/663/Behandeling-foute-Nederlanders-na-de-oorlog). Informatie over de burger (H.Voulon, vanaf 20:00), Informatie over de bewaker (J.Moersma, vanaf 24:12). Informatie over de denkwijze van een NSB'er. (https://www.anderetijden.nl/aflevering/577/Echtgenote-van-een-NSBer) van 16:46 tot 21:53.
Op deze vragen geef je antwoord en verwerk je in 1 A4:
Wat was de situatie in het kamp?
Op wat voor manier gingen ze met elkaar om in het kamp?
De manier waarop mensen aankeken tegen deze situatie delen op in de volgende deelvragen: 1. Hoe keek een bewaker aan tegen deze situatie? 2. Hoe keek een burger tegen deze situatie aan? 3. Hoe zou een NSB'er tegen deze situatier aan hebben gekeken? 4. Hoe kijk jij aan tegen deze situatie.
Harskamp
Opdracht 2
Na de Tweede Wereldoorlog ging Nederland over tot een periode van Wederopbouw. Deze wederopbouw gaf veel verandering voor Nederland en haar inwoners. In deze opdracht ga je, aan de hand van een artikel, deze gevolgen voor Nederlandse burgers opschrijven. Het artikel heet ‘De wederopbouw van Nederland’, en dit artikel is te vinden met de volgende link: https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6934/de-wederopbouw-van-nederland.html, Lees hiervan de kopjes ‘Consumptiemaatschappij’ en ‘Nederlands Wonder’ en noteer de volgende dingen:
Hoe werd afhankelijk gekozen voor de manier van de reconstructie?
Hoe was Rotterdam anders dan steden als Middelburg en Arnhem? Noem hiervan duidelijk wat het verschil was qua gebouwen die gebouwd werden.
Waarom werden veel gebouwen die na de wederopbouw gebouwd werden als snel weer gesloopt?
Wat veranderde er voor het platteland? Welke vernieuwingen kwamen er?
Welke veranderingen kwamen in de productie van de landbouw en het percentage van de bevolking dat in de landbouw werkte?
Noem drie luxegoederen die intrede maakten in het leven van Nederlandse gezinnen.
Waarom zegt de auteur dat er van een typisch Nederlands wonder geen sprake was?
De opdracht:
Schrijf in één vloeiend stuk de antwoorden en opmerkingen die passen bij de bovenstaande verhaal punten.
Maak het niet langer dan twee A4’tjes
Werkwijze
Hoe ga je te werk?
Bedenk welke opdracht je wilt gaan doen.
De eerste opdracht maak je individueel, bedenk bij de tweede opdracht of je deze ook individueel wilt doen of met een medeleerling.
Bij opdracht 1 staat er beschreven welke filmpjes je moeten zien en welke kopjes je moet lezen. Bij opdracht 2 lees bij een linkje de twee kopjes die staan vermeld in de opdracht, daarna schrijf je één vloeiend stuk over de in de opdracht genoemde zaken.
Maak eerst een kladversie en maak daarna een eindversie. Het eindproduct moet worden gemaakt in een Word bestandje. Dit eindproduct moet je ook uitprinten of schrijven.
Bronnen
De websites die de leerlingen gaan gebruiken bij de opdrachten:
Het dagboek wordt goed gekeurd als het voldoet aan de volgende eisen:
Elke vraag is beantwoordt met minimaal 4 zinnen, de vragen zijn verwerkt in een A4.
Lettertype is New Times Roman.
Lettergrootte is 11.
De antwoorden zijn geschreven in correct Nederlands.
Je hebt ook een papieren versie van het A4tje.
Het is geschreven in correct Nederlands.
De tweede opdracht is voldoende als de volgende criteria zijn bereikt:
Maximaal 2 A4’tjes.
Lettertype is New Times Roman .
Lettergrootte is 11.
Elk punt van de opdracht is genoemd/beantwoord.
Je hebt een digitale versie én en papieren versie geschreven of geprint.
Het is geschreven in correct Nederlands.
Terugblik
Wat heb je geleerd?
Je hebt gebruik gemaakt van verschillende bronnen en deze bronnen gebruikt ten dienste van één van de opdrachten die je hebt gemaakt.
Je hebt geleerd hoe je een situatie beschrijft en hoe men dacht in de jaren 50 over deze situatie.
Je hebt geleerd welke verschillende perspectieven er zijn over de situatie en onderscheid hiermee dat er verschillend werd gedacht in de jaren 50 over dit onderwerp.
De leerlingen hebben een algemeen beeld over de jaren 50 en hebben dankzij de opdrachten kennisgemaakt met een meer genuanceerd beeld van deze jaren.
De leerlingen krijgen een beeld van de tijd na de Tweede Wereldoorlog, door de veranderingen voor de mensen op te noemen.
De leerlingen leren hoe ze informatie kunnen verwerken in één vloeiend verhaal.
Docentenpagina
Taal van de website:
Nederlands
Trefwoorden:
Jaren 50, situatie na de Tweede Wereldoorlog, Het harskamp, gevolgen van de Duitse verraders, Wederopbouw, economie, economische groei, Jaren ‘50, Jaren ‘60, ‘50, ‘60, Consumptiemaatschappij, economisch wonder, Marshallhulp, Marshallplan, hoe dacht men in de jaren 50.
Opbrengst van dit Arrangement:
Stuk uit een dagboek en een geschreven stuk over de wederopbouw.
Extra benodigde materialen:
PC’s met internetverbinding
Webquestmakers:
Maurice van Kerckhoven & Sijmen Legebeke
Dit arrangement gaat over de jaren 50. De leerlingen hebben voorafgaand aan het maken van de opdrachten een korte, inleidende video gekeken over de tijd na WOII. Met deze voorkennis én aan de hand van extra video’s en artikelen gaan de leerlingen aan de slag met het maken van de twee opdrachten die deze webquest omvangt.
Dit arrangement is bestemd voor leerlingen van 3 Havo/3Vmbo.
De leerlingen krijgen één les voor de opdrachten, uitgaande van een lesduur van 50 minuten. Als het niet af komt is het huiswerk. De eerste opdracht moet alleen worden gemaakt. De tweede mag in een tweetal worden gemaakt.
De leraar heeft een begeleidende rol.
Leerlingen moeten de opdrachten digitaal én op papier inleveren.
Het eindproduct wordt uiteindelijk beoordeeld met een cijfer.
Het arrangement Webquest over de jaren 50 in Nederland. is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Maurice van Kerckhoven
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2018-03-26 18:11:55
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Jaren '50, Wederopbouw, Nederland, Nederlandse Geschiedenis
Opbrengst van dit arrangement:
Inlevingsopdracht in de vorm van een dagboekpagina of artikel
Extra benodigde materialen:
PC's met internetverbinding
Webquestmaker:
Maurice van Kerckhove & Sijmen Legebeke
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Leerniveau
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Sociaal-culturele veranderingen in de jaren zestig; Sociaal-culturele veranderingen en toenemende pluriformiteit vanaf de jaren '60; De tijd van televisie en computer (vanaf 1950); Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Leerniveau
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Sociaal-culturele veranderingen in de jaren zestig;
Sociaal-culturele veranderingen en toenemende pluriformiteit vanaf de jaren '60;
De tijd van televisie en computer (vanaf 1950);
Geschiedenis;
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
