Vlamingen en Walen
Vooraf
De Belgische identiteit
Nederlanders voelen zich meestal Nederlander, Belgen voelen zich vaak meer Waal of Vlaming dan Belg. Vanwaar dit verschil tussen Belgen en Nederlanders? En is dat de reden waarom Nederland uit één staat bestaat en België uit drie?
Stap 1
Nederlanders, Vlamingen en Walen
Vraag je een Nederlander of hij zich Nederlander voelt, dan zegt hij meestal “ja”. Kunstenaar Marc Bijl bijvoorbeeld voelt zich Nederlander en legt uit waarom: kijk naar het fragment van Marc Bijl over de Nederlandse identiteit:
Video - Nederlandse identiteit
Maar wat zou een Belg antwoorden als je hem vraagt of hij zich Belg voelt?
Bekijk de onderstaande videofragmenten:
Video - De Perfecte Belg
Video - Het taalconflict in België
Oefening: Belgische identiteit 1
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
De Belgische identiteit en de Nederlandse identiteit
In module 18 heb je geleerd dat nationale identiteit betekent dat alle bewoners zich herkennen in die identiteit. Ze ervaren een gemeenschappelijke binding met elkaar, ondanks het feit dat ze elkaar helemaal niet kennen. In Nederland is dat zeker het geval. Maar hoe zit dat in België? Is er wel sprake van één nationale Belgische identiteit? Of toch vooral een Vlaamse en een Waalse identiteit?
De taalgrens zorgt voor veel problemen in België, vooral in de gebieden rond te taalgrens. Door de taalstrijd is het ook niet gemakkelijk om een regering voor heel België te vormen. Taal is namelijk één van de belangrijkste onderdelen van nationale identiteit. De taalstrijd zorgt voor verdeeldheid en is sterk gebonden aan de Vlaamse en Waalse territoria. Door de taalstrijd staat de Belgische identiteit sterker onder druk dan de Nederlandse identiteit in Nederland. Toch is daarmee de Belgische identiteit niet volledig verdwenen. Er zijn namelijk meer kenmerken, zoals een gemeenschappelijke geschiedenis en een gemeenschappelijke religie. En als de Rode Duivels voetballen, staan de Belgen allemaal achter hen!
Oefening: Belgische identiteit 2
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
Stap 2
Twee grenzen door de Lage Landen
Nederland en België heten samen de Lage Landen. Toch loopt er een landsgrens doorheen. Hoe is die ontstaan? Kijk naar de film ‘Koning Willem I verliest een deel van zijn koninkrijk’
Het verlies van België
De taalgrens loopt dwars door België. Hoe is die ontstaan? Kijk naar de film België is tweetalig:
België is tweetalig
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
Stap 3
België is een federale staat en Nederland niet
Je hebt wel gemerkt dat Vlamingen en Walen vaak niet goed met elkaar overweg kunnen. Om daar iets aan te doen, paste de regering de grondwet van het land aan om beter aan het territoriaal beginsel recht te doen. Van territoriaal beginsel is sprake als je in je eigen taalgebied je eigen taal kunt spreken en dat er voorzieningen in jouw taal beschikbaar zijn.
Kijk naar het onderstaande videofragment ‘België voortaan een federatie’ van 01:28 tot aan 04:02.
Gemeenschappen zijn groepen van mensen die dezelfde taal spreken en ook dezelfde cultuur (feesten, gebruiken enzovoort) hebben.
Je kunt het ook zó zeggen: een gemeenschap is een groep mensen met een eigen culturele identiteit. Van culturele identiteit is sprake als een groep mensen gewoontes, tradities, en soms ook een taal met elkaar gemeen hebben en zich er ook van bewust zijn.
België heeft er drie, de Franse gemeenschap, de Vlaamse gemeenschap en de Duitstalige gemeenschap. Van alle Belgen is ongeveer 60% Vlaamstalig, ongeveer 40% Franstalig en ongeveer 0,5% Duitstalig.
Op veel plaatsen in België zijn taalfaciliteiten geregeld bij officiële instaties. Taalfaciliteiten zijn diensten voor anderstaligen. Een sociale dienst in Wallonië biedt bijvoorbeeld de diensten niet alleen in het Waals, maar ook in het Vlaams en het Duits aan.
De gewesten waar de grondwet over spreekt, hebben hun eigen regering, zijn economisch min of meer zelfstandig en mogen zelf betrekkingen onderhouden met andere landen (door een verdrag te sluiten met Nederland bijvoorbeeld). België heeft drie gewesten, het Vlaamse Gewest, het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest en het Waalse Gewest. Samen vormen ze de federale staat België..
Brussel is een geval apart. De stad ligt als een soort eiland in Vlaanderen. Brussel mag dan officieel tweetalig zijn, de meeste Brusselaars voelen zich Waals en spreken Frans. Bij meerderheid hebben de Brusselaars besloten dat Brussel overwegend Franstalig is. Dit is typisch een voorbeeld van het meerderheidsbeginsel. Van meerderheidsbeginsel is sprake als de meerderheid van de bevolking in het gebied bepaalt hoe iets geregeld wordt en iedereen daaraan gebonden is.
In de Vlaamse gemeenten rondom Brusel leeft de taalstrijd sterk op. Veel rijke Franstalige Brusselaren verhuizen hierheen. De Nederlandstalige gemeenten krijgen zo steeds meer Franstalige inwoners. De Vlaamse bewoners ervaren dat hun cultuur bedreigd wordt door de Waalse cultuur.
In Nederland is niet alleen het Nederlands een officiële taal.
Kijk naar het videofragment 'De regio Friesland':
De regio Friesland
Vraag:
- Noem twee redenen om te spreken van een Friese gemeenschap.
Toch is Friesland niet te vergelijken met bijvoorbeeld het Vlaams Gewest.
In Friesland, Wallonië en Vlaanderen komt chauvinisme voor, toch willen Friezen van Friesland geen zelfstandig gebied maken. Het is en blijft één van de twaalf Nederlandse provincies. Niets meer en niets minder. Het bestuur van Friesland en dat van de andere provincies mogen in hun provincie hun eigen zaken regelen, bijvoorbeeld provinciale wegen aanleggen. Maar een provinciebestuur heeft bij lange na niet zoveel bevoegdheden als dat van een staat.
Onze provincies zijn dus geen aparte staten maar zijn deel van de eenheidsstaat Nederland.
Chauvinisme is het ophemelen van eigen volk, taal, regio of land.
Oefening: België: Vlamingen en Walen
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
