Basiskennis inleiding
Op deze wiki kun je informatie vinden die je nodig hebt gedurende de lessen basiskennis.
Aan het eind van de module is er een mogelijkheid om een controletoets te maken.
Veel leerplezier!
Toepassen van geneesmiddelen
Behandelmethode
Geneesmiddelen worden in verschillende situaties toegepast. Dit worden ook wel behandelingsmethode genoemd. Hieronder wordt uitgelegd welke behandelingsmethodes we veel zien in de apotheek:
Causale therapie
- Het geneesmiddel kan de oorzaak van de kwaal bestrijden.
- Het geneesmiddel bestrijdt de ziekte.
- Bijvoorbeeld: Antibiotica bij longontstekin
Symptomatische behandeling
- Het gevolg van de aandoening bestrijden.
- Bijvoorbeeld: Griepverschijnselen behandelen.
- Bijvoorbeeld: Hoge bloeddruk
Substitutietherapie
- Geneesmiddel vervangt lichaamseigen stof
- Lichaamseigen stoffen of stoffen die via de voeding binnen komen.
- Bijvoorbeeld: Diabetes/insuline.
- Bijvoorbeeld: Vitamine B12 tekort.
Preventieve therapie
- Profylactische behandeling
- Het voorkomen van een ziekte.
- Bijvoorbeeld: Reizigersvaccinatie. - malaria
- Bijvoorbeeld: Vaccinatieprogramma. – tetanus
Palliatieve behandeling
- Genezing is niet meer mogelijk.
- Verlichting van het lijden.
- Een soort symptomatische therapie om het lijden te verlichten.
- Bijvoorbeeld: eindstadium van dodelijke ziekte.
Combinatie van diverse therapieën
- Bijvoorbeeld: Hoge bloeddruk: preventief voorkomen van een hartinfarct, symptomen van hoge bloeddruk bestrijden.
- Iemand met een te hoge bloeddruk kan preventief behandeld worden tegen het gevaar van een hartinfarct. Het verschijnsel dat behandeld wordt, is de bloeddruk, dus een symptomatische behandeling. Als de oorzaak van de te hoge bloeddruk bestreden wordt, is het een causale behandeling.
Diagnostisch gebruik van geneesmiddelen
- De oorzaak van de aandoening achterhalen/vaststellen
- Bijvoorbeeld: laxeermiddel/contrastvloeistof
- Voor de endoscopie bijvoorbeeld.
Doseringen
Begrippen m.b.t. doseringen
Hieronder worden de volgende begrippen die betrekking hebben tot doseringen verder toegelicht.
- Dosering
- Dosis
- Normdosering
- Startdosering - onderhoudsdosering
- Maximale dosering
- Toxische dosering
- Letale dosering
- Therapeutische breedte
Dosering
- De hoeveelheid geneesmiddel per dag (24u)
Dosis
- De hoeveelheid geneesmiddel per keer
Normdosering
- Dosis waarbij de gewenste werking optreedt en er geen of weinig bijwerkingen zijn (= gebruikelijke dosering)
- Afhankelijk van:
- Volwassenen/kinderen
- Ziektebeeld
- Toedieningsvorm
- Werking nieren
- Voorbeeld ( wordt doorgelinkt naar de diclofenac, bekijk de verschillen, van ziektebeelden, kinderen en verminderde nierfunctie.
Startdosering - onderhoudsdosering
Starten met een hogere doses om snel de optimale bloedspiegel te bereiken.
Maximale dosering:
- Boven deze grens treden vergiftigingsverschijnselen op.
Toxische dosering
- Dosis waarbij vergiftigingsverschijnselen optreden.
Letale dosis
- Dosis waardoor de dood wordt veroorzaakt
Therapeutische breedte
- Verschil tussen de normdosering en toxische dosering
- Dit wordt aangetoond als grote of kleine therapeutische breedte.
- Grote therapeutische breedte / kleine therapeutische breedte.
- Bij een grote therapeutische breedte, is het geneesmiddel redelijk ‘veilig’. Bij een kleine therapeutische breedte is het noodzakelijk om heel nauwkeurig te doseren.
Toets
Toets: behandelmethode en doseringen
Start