Opdracht: Vaardigheden - Naslagwerken - vmbo-b12

Opdracht: Vaardigheden - Naslagwerken - vmbo-b12

Naslagwerken

Intro

Vaardigheden: Naslagwerken

Je leert hoe je een naslagwerk kunt gebruiken bij je schoolwerk.

In de volgende video maak je kennis met Wikipedia. Het grootste online naslagwerk.
Alleen de Nederlandse versie van Wikipedia heeft al meer dan 2 miljoen pagina's.

Bespreek na het kijken met een klasgenoot wat de voordelen en wat de nadelen zijn van een online encyclopedie.

 

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • een (online) naslagwerk gebruiken bij je schoolwerk.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Na het bestuderen van het Kennisbankitem 'Naslagwerken' kun je van verschillende zoekopdrachten aangeven welk naslagwerk je het beste kan gebruiken.
Stap 2 Je kunt van verschillende onderwerpen aangeven in welk deel van een 5-delige encyclopedie je deze onderwerpen kunt vinden.
Stap 3 Je kunt met behulp van een online woordenlijst uitzoeken wat de correcte spelling van verschillende woorden is.
Stap 4 Je kunt met behulp van het register plaatsen opzoeken in Google Maps
Stap 5 Je kunt met behulp van het register plaatsen opzoeken in een atlas.
Stap 6 Je kunt de betekenis van woorden opzoeken in De dikke van Dale en deze woorden daarna op de juiste plaats in de tekst plaatsen.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Samenvattend Hier vind je de kennisbank die hoort bij deze opdracht.
Eindopdracht: Toets en Maak een toets voor een klasgenoot.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: Kennisbank

Bestudeer uit de Kennisbank Nederlands het onderwerp:

Vaardigheden: Naslagwerken

Maak daarna de volgende opdracht.
Wat vind je in welk naslagwerk?

 

 

 

Stap 2: Hoe gebruik je een encyclopedie?

De eerste encyclopedie werd in Frankrijk bedacht.
Deze gaf uitleg over allerlei wetenschappelijke zaken.
De encyclopedie was bedoeld voor mensen die konden lezen en schrijven.

Nog steeds vind je in een encyclopedie heel veel uitleg over alles wat je maar weten wilt.
Een encyclopedie bestaat uit vele dikke delen, vaak wel meer dan twintig.
Vroeger stond een encyclopedie bij veel mensen in de boekenkast te pronken.
Tegenwoordig gebruiken de meeste mensen Wikipedia; die site is actueler en goedkoper!

In een encyclopedie staan alle artikelen op alfabet.
Op de ruggen van de delen zie je met welke letters een deel begint en eindigt.

 

Stap 3: Hoe schrijf je dat precies?

Naslagwerken zijn bedoeld om dingen op te zoeken.
Het meest gebruikte naslagwerk dat bijna iedereen in huis heeft, is een woordenboek. Daarin kun je vinden hoe een woord precies geschreven moet worden.
Ook vind je het meervoud van een woord of waar de klemtoon ligt.

Het bekendste woordenboek is het Groene Boekje.
Daarin staat precies hoe alle Nederlandse woorden officieel gespeld moeten worden.
Dit boekje wordt veel gebruikt.
Op internet vind je de officiële Nederlandse Woordenlijst

Doe de volgende oefening.

Stap 4: Hoe werk je met het register?

Een ander veelgebruikt naslagwerk is de atlas.
Om iets in een atlas op te zoeken, gebruik je het register achterin de atlas.
Daarin staan alle landen, plaatsen en rivieren keurig op alfabet.
Een register wordt ook wel index genoemd, dat betekent: wijsvinger.
In een register staan ook verwijzingen naar langere namen.

Bijvoorbeeld: Zee van Ochotsk.
Maar let op: zoek nu niet bij de Z naar Zee.
Dat is geen uniek trefwoord.
Er zijn immers veel meer zeeën.
In het register staat: Ochotsk, zee van.
Het unieke trefwoord staat dus voorop.
 

 

Stap 5: De Dikke Van Dale

In het stadje Sluis kun je logeren in een hotel met de wonderlijke naam 'De Dikke van Dale'.
Johan Hendrik van Dale was de beroemdste inwoner was van deze plaats.
Hij schreef in 1864 een woordenboek.
Daarin kun je niet alleen vinden hoe je een woord schrijft, maar ook wat het betekent.
Van Dale was een schoolmeester.
Hij vond dat zijn leerlingen snel de precieze betekenis van een woord moesten kunnen vinden.

Het woordenboek was maar liefst 1400 pagina's dik.
Geen wonder dus dat het de 'Dikke van Dale' werd genoemd.
Het is nog steeds het meest gebruikte woordenboek van onze taal.
De makers van spelletjes en quizzen gebruiken het ook.

Natuurlijk is er inmiddels ook een online versie van dit beroemde woordenboek: www.vandale.nl

Vergelijk je antwoorden met de antwoorden van een klasgenoot.

 

Afronding

Samenvattend

Hier vind je de kennisbank die hoort bij deze opdracht.

Vaardigheden: Naslagwerken

Eindopdracht: Zelf een toets maken

Nu wordt het tijd om aan je eindopdracht te gaan werken.

Maak een toets voor een klasgenoot.
De toets bestaat uit minimaal vijf vragen.
Je klasgenoot moet de vragen beantwoorden.
Hij/zij moet vijf verschillende (digitale) naslagwerken daarvoor gebruiken.

Gebruik bij het maken van de vragen bijvoorbeeld de volgende websites:

Daarnaast mag je natuurlijk ook 'papieren naslagwerken' gebruiken.
Zorg dat je zelf de antwoorden weet op de vragen.

Klaar? Wissel je toets uit met die van een klasgenoot.
Maak elkaars toets en geef elkaar een cijfer!

Laat de toets daarna ook beoordelen door je docent.
Hij/zij let op het volgende:

  • Bevat de toets 5 vragen?
  • Is de toets niet te moeilijk of te makkelijk?
  • Zijn de vijf naslagwerken gebruikt?
  • Kloppen de antwoorden bij de toets?
  • Is de toets netjes en overzichtelijk gemaakt?

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Wist je al hoe Wikipedia precies in elkaar zit en wordt gevuld? Wat was nieuw voor je?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Had je die tijd ook nodig voor deze opdracht of kwam je tijd te kort?
  • Inhoud
    Welke naslagwerken hebben jouw voorkeur? Gebruik je altijd verschillende naslagwerken of juist dezelfde?
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Vond je het moeilijk om de vragen én de antwoorden te verzinnen voor je klasgenoten.
    Lukte het ook om de vragen van andere klasgenoten te beantwoorden?
  • Het arrangement Opdracht: Vaardigheden - Naslagwerken - vmbo-b12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2024-06-17 14:12:22
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema 'Mijn stad', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vmbo-b12. In deze opdracht wordt kennisgemaakt met het gebruiken van naslagwerk bij schoolwerk. In de subopdrachten wordt behandeld hoe een encyclopedie, een woordenboek en het register van een atlas gebruikt kunnen worden om informatie in op te zoeken. Bij de eindopdracht maak je een toets voor een klasgenoot en maak je daarbij gebruik van verschillende naslagwerken. Na het maken van de toets kunnen jullie elkaar beoordelen. Veel succes!
    Leerniveau
    VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Lezen van zakelijke teksten (Nederlands); Nederlands; Begrijpen; Interpreteren; Opzoeken; Leesvaardigheid;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, atlas, encyclopedie, mijn stad, naslagwerken, nederlands, stercollectie, vaardigheden- naslagwerken, vmbo-b12, woordenboek

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Nederlands Kennisbank vmbo-ob

    https://maken.wikiwijs.nl/89822/Nederlands_Kennisbank_vmbo_ob