Koolstofchemie havo

Koolstofchemie havo

inleiding

In dit arrangement staat alles over koolstofchemie voor HAVO leerlingen.Ontdek je een fout of heb je een vraag: w.renkema@eemsdeltacollege.nl. Voor meer uitleg en oefeningen, ook over andere scheikunde-ondewerpen, zie http://scheikundehavovwo.nl/

Bij elk onderdeel staan een hele korte samenvatting, een filmpje met uitleg en oefenopgaven met antwoorden.

Succes ermee en vergeet niet heel veel te oefenen en bij alle structuurformules te kijken of elk atoom het juiste aantal bindingen heeft!

Examenopgave over koolstofchemie, Stanyl (havo examen 2017 tijdvak 1)

alkanen, alkenen en alkanolen

Alkanen bestaan alleen uit C en H atomen, geen dubbele bindingen en de algemene formule CnH2n+2.

Alkenen zijn koolwaterstoffen met een C=C binding en hebben de algemene formule CnH2n.

Alkanolen bestaan uit C, H en O. Er zit een -OH-groep in en er zijn geen dubbele bindingen, de algemene formule is CnH2n+1OH.

Alkaanaminen zijn alkanen waarbij een H-atoom vervangen is door een -NH2 groep.

alkanen, alkenen, cycloalkanen en alkanolen

naamgeving alkanen, alkenen, cycloalkanen en alkanolen

additie- en substitutiereacties

Bij een addiitereactie wordt een C=C binding omgezet in een C-C binding. Uit twee stoffen ontstaat 1 stof. Voor deze reactie is geen licht nodig.

Bij een substitutiereactie reageert een stof zonder C=C met Cl2 of Br2. Een H wordt vervangen door een Br of Cl. Hierbij ontstaat ook HBr of HCl. Voor een substitutiereactie is licht nodig.

additie en substitutie

esters en vetten

Een ester ontstaat bij de reactie tussen een alcohol en een carbonzuur, hierbij ontstaat ook water.

De reactie van een ester met water tot een alcohol en een carbonzuur heet hydrolyse.

In een olie of een vet is glycerol veresterd met drie vetzuren, zie binas 67G. Een olie is onverzadigd (heeft C=C bindingen) en is vloeibaar bij kamertemperatuur. Een vet is verzadigd en vast bij kamertemperatuur,

esters en vetten

voorbeeldopgaven over esters en vetten

polymeren

Een additiepolymeer wordt gemaakt van een alkeen. De dubbele bindingen verdwijnen bij de polymerisatie, De naam is poly en dan de naam van het alkeen. In de hoofdketen van het polymeer komen alleen C-atomen voor.

Bij een condensatiepolymeer ontstaat naast het polymeer ook een andere stof. Meestal is dit water. Polyesters en polyamiden zijn condensatiepolymeren. Naast C-atomen komen er in de hoofdketen O-atomen of N-atomen voor,

additiepolymeren

condensatiepolymeren (polyesters en polyamiden)

natuurlijke polymeren (eiwitten en koolhydraten)

eiwitten

koolhydraten

  • Het arrangement Koolstofchemie havo is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Wouter Renkema Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2020-02-13 14:53:46
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Korte samenvatting, uitlegfilmpjes en oefenopgaven over alles van koolstofchemie in het havo scheikunde programma.
    Leerniveau
    HAVO 4; HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Chemische reacties; Scheikunde; Reactiviteit;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    5 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    additie, condensatiepolymeer, eiwit, ester, koolhydraten, polyamide, polyester, polymeer, substitutie, video

    Bronnen

    Bron Type
    Examenopgave over koolstofchemie, Stanyl (havo examen 2017 tijdvak 1)
    https://www.youtube.com/watch?v=HjVHsS_Q05s     		Video
    alkanen, alkenen, cycloalkanen en alkanolen
    https://www.youtube.com/watch?v=dsmxXz8JCCE     		Video
    naamgeving alkanen, alkenen, cycloalkanen en alkanolen
    https://www.youtube.com/watch?v=iTcGbKGHtzU     		Video
    additie en substitutie
    https://www.youtube.com/watch?v=m5hLq2TzJMk&t=465s     		Video
    esters en vetten
    https://www.youtube.com/watch?v=TFl6VKKmheE     		Video
    voorbeeldopgaven over esters en vetten
    https://www.youtube.com/watch?v=HbtnnZE-NPY     		Video
    additiepolymeren
    https://www.youtube.com/watch?v=rF-hp6QTzvM     		Video
    condensatiepolymeren (polyesters en polyamiden)
    https://www.youtube.com/watch?v=X1mTgv5hTqc&t=660s     		Video
    eiwitten
    https://www.youtube.com/watch?v=pQ7QWvo1oaw&t=289s     		Video
    koolhydraten
    https://www.youtube.com/watch?v=hLrF6M7IVVQ     		Video

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van