Startpagina
Beste allemaal, ik zal mezelf eerst even voorstellen. Ik ben Özlem, en ik zal het onderwerp voeding en vertering zo duidelijk mogelijk proberen uit te leggen. De lesstof die op deze site te vinden is, is bedoeld voor MBO niveau 3/4 studenten en voor havo 3 studenten.
De lesdoelen zijn als volgt;
- De leerling kan verschillende soorten voedingsstoffen benoemen en de functies uitleggen.
- De leerling kan de weg die het voedsel aflegt beschrijven en aangeven welke voedingsstoffen bij welke orgaan worden opgenomen en welke stoffen worden uitgescheiden.
- De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat het verteringsstelsel van belang is voor de energievoorziening voor bepaalde processen in het lichaam.
- De leerling kan uitleggen hoe processen worden versneld a.d.h.v. het begrip enzym.
- De leerling kan het begrip verteren in eigen woorden uitleggen, en ook verklaren waarom het van belang is om bepaalde stoffen eerst te verteren en dan pas op te nemen.
- De leerling kan aangeven welke voedingsstoffen wel eerst verteerd moeten worden om te kunnen opnemen en welke stoffen zonder te verteren kunnen worden opgenomen.
Gebruiksaanwijzing;
Onder het kopje 'lesstof' kun je alle theorie vinden over voeding en vertering. Er staat ook een kennisclip over het onderwerp 'voeding en vertering' waarbij de functie van het spijsverteringsstelsel wordt uitgelegd. Verder wordt in duidelijke stappen aangegeven wat er per orgaan gebeurt met het voedsel. Dus welk enzymen worden toegevoegd en welke voedingsstoffen worden opgenomen.
Onder het kopje 'test jezelf' kun je oefenvragen vinden, om je kennis te testen en zo kan je kijken wat je wel beheerst en wat nog niet. Heb je alles goed? Of vind je de vragen makkelijk? Dan kun je onder het kopje 'extra lesstof' verdiepingslesstof vinden om mee aan de slag te gaan. Als je vragen niet goed hebt beantwoord, maak je dan geen zorgen want er zal feedback bij staan.
Onder het kopje 'extra lesstof' kun je verdiepingslesstof vinden. Als je bijvoorbeeld meer over het onderwerp wilt leren en als je eerder klaar bent.
Onder het kopje 'eindtoets' kun je een toets maken die gebaseerd is op alle kennis die je hebt opgedaan tijdens het volgen van alle lesstof. Je zult ook direct een feedback krijgen, waardoor je wel begrijpt waarom iets fout is.
Ik wens je veel succes met het leren, en ik hoop dat de lesstof goed aansluit bij je leerbehoeftes.
Lesstof
Voedingsstoffen zijn bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen die door het lichaam verbruikt worden voor de energievoorziening. De mens heeft hier behoefte aan, omdat deze bestanddelen in het lichaam om worden gezet in energie. Energie die er ontstaat is van belang voor verschillende processen in het lichaam, bijvoorbeeld reparatie en opbouw van het lichaam.
Voedingsmiddelen zijn alle producten die je kan eten en drinken.
Voedingsstoffen zijn alle bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen.
Veel plantaardige voedingsmiddelen bevatten naast voedingsstoffen ook voedingsvezels.
Voedingsvezel is een verzamelnaam voor alle stoffen in plantaardig voedsel die niet verteerbaar zijn.
Voor de mensen die problemen hebben met hun stoelgang, worden vezelrijke voedingsmiddelen aangeraden.
Voedingsvezels veroorzaken namelijk prikkelingen in de darmwand, waardoor de darmspieren om en om samentrekken en ontspannen. De samentrekking en ontspanning van de darmspieren worden darmperistaltiek genoemd.
LET OP: Voedingsvezels zijn GEEN voedingsstoffen!
Er zijn 6 groepen voedingsstoffen bekend;
1. Eiwitten
2. Koolhydraten
3. Vetten
4. Water
5. Mineralen
6. Vitamines
Alle bovengenoemde voedingsstoffen hebben een functie in je lichaam.
Ze kunnen dienen als bouwstoffen, brandstoffen, reservestoffen of beschermende stoffen.
Bouwstoffen zijn er voor de groei en ontwikkeling van het lichaam.
Voorbeelden;
Herstel bij verwondingen en beschadigingen.
Aanmaak van nieuwe cellen en weefsels.
Eiwitten, koolhydraten, vetten, water, mineralen en vitamines dienen als bouwstoffen.
Brandstoffen leveren energie aan het lichaam.
Voorbeelden;
Handhaven van de lichaamstemperatuur.
Bewegingen die gemaakt worden.
Groei, ontwikkeling en herstel.
Eiwitten, koolhydraten en vetten zijn brandstoffen.
Reservestoffen zijn niet direct nodig als brandstoffen of bouwstoffen, maar deze worden in bepaalde delen van het lichaam opgeslagen tot het lichaam er behoefte aan heeft.
Koolhydraten en vetten zijn reservestoffen.
Beschermende stoffen zijn stoffen in het lichaam die in mate van belang zijn. Als er tekort of overschot aan is, kunnen er ziektes ontstaan.
Mineralen en vitamines zijn beschermende stoffen.
Vitamine A voorkomt bijv. nachtblindheid.
Bij een tekort aan vitamine C kun je scheurbuik oplopen.
Het woordje spijs betekent voedsel, en vertering is een proces waarbij de omzetting van grote moleculen in kleinere moleculen plaatsvindt zodat ze een celmembraan kunnen passeren. Het doel van de vertering is dus afbreken van voedingsstoffen tot verteringsproducten die wel door de darmwand opgenomen kunnen worden in het bloed. Verteringsstelsel omvat alle organen die samenwerken voor de vertering.
Stoffen die wel door de darmwand worden opgenomen;
- Water
- Glucose
- Mineralen
- Vitamines
Stoffen die wel eerst verteerd moeten worden;
- Eiwitten
- Vetten
- Meeste koolhydraten
Veteringsklieren maken verteringssappen aan en deze bevatten enzymen.
Enzymen zijn eiwitten die de vertering versnellen doordat ze de moleculen helpen met breken in kleinere moleculen.
Enzymen kunnen worden gebruikt, maar niet verbruikt. Enzymen zijn specifiek, dit houdt in dat ze maar 1 soort reactie kunnen uitvoeren.
Test jezelf
Oefening: Zelftest voeding en vertering
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
Extra lesstof
Variatie is heel belangrijk bij een gezonde voeding.
Je moet een goede combinatie en in goede hoeveelheden van alle voedingsstoffen binnen krijgen.
Schrijf van 5 geeft aan uit welke producten de belangrijke voedingsstoffen te halen zijn.
| 1 |
Groente en fruit |
Vitamine C en voedingsvezels |
| 2 |
Brood, aardappelen, rijst en pasta |
Zetmeel, plantaardige eiwitten, vitamines, mineralen en voedingsstoffen. |
| 3 |
Zuivel, ei, vlees en vis |
Eiwitten, vitamines en mineralen |
| 4 |
Boter en olie |
Vetten en vitamines |
| 5 |
Vocht |
Water |
De eenheid van energie is calorie (cal) ; 1 kcal is gelijk aan 1000 calorieën.
Energiebehoefte per dag hangt af van veel factoren;
1. Geslacht
2. Leeftijd
3. Lichaamsgrootte; mannen hebben een groter lichaamsgrootte
4. Lichamelijke inspanning; oftewel hoeveel energie je verbruikt.
Als er veel energie binnenkomt en minder wordt verbruikt, dan wordt het omgezet in reservestoffen en zo opgeslagen als vet.
Extra oefenen
https://www.thinglink.com/scene/1012731803431075842
Extra uitdaging
Edpuzzle oefenen met tool!
Bekijk het filmpje en ondertussen krijg je vragen die je moet gaan beantwoorden.
Veel succes!
Eindtoets
Eindtoets voeding en vertering
Veel succes!
Kennisclip over het spijsveteringsstelsel
