VOC ondernemingsvormen

VOC ondernemingsvormen

Over de VOC

De Verenigde Oostindische Compagnie was een van de eerste grote bedrijvan van ons land. Het logo van de VOC is zelfs het oudste bedrijfsmerk ter wereld! De Voc heeft bestaan van 1602 tot 1799 en was vooral in het begin een groot succes! Nederland beleefde toen een 'Gouden Eeuw'.

Klik op de kopjes voor meer informatie.

Handel

Het ontstaan

Het ontstaan van de VOC

In de 16e eeuw werd de wereld meer en meer ontdekt. Schepen vaarden de hele wereld over op zoek naar nieuwe gebieden. De wereld werd steeds beter in kaart gebracht. In deze tijd werd de vraag naar spullen uit deze nieuw ontdekte landen steeds groter.

Zo kwam het dat in Nederland aan het einde van de 16e eeuw verschillende bedrijfjes startten die handel met Azië voerden. Eerst maakten deze bedrijfjes veel winst op de gewilde producten uit het verre oosten, maar door de concurrentie van de verschillende bedrijven, daalde deze winst al snel. Er was soms letterlijk een moordende concurrentie.

Johan van Oldenbarneveldt besloot een einde te maken aan de concurrentie en de verschillende bedrijven samen te voegen tot 1. Dit gebeurde in 1602 en de Verenigde Oost-Indische Compagnie was geboren.

Johan van Oldenbarneveldt
Johan van Oldenbarneveldt

De handel

De Handel

Het belangrijkste doel van de VOC was handelen. Het bestuur van Nederland, de Staten Generaal, gaf de VOC het alleenrecht op de handel met Azie. Dat betekende dat alleen Nederland met deze landen handel mocht drijven.

Met de lokale bevolking werden afspraken gemaakt over dit monopolie. En er zwaaide wat als deze afspraken niet werden nagekomen. In 1621 richtte de VOC onder leiding van Jan Pieterszoon Coen een bloedbad aan op de Banda - eilanden. De Banda-eilanden waren erg speciaal voor de VOC, omdat dit een van de weinige plaatsen was waar ze foelie en nootmuskaat vandaan haalden. De bevolking was het niet eens met de strenge regels van de VOC. Ze wilden zelf bepalen met wie ze gingen handelen. De VOC liet het er niet bij zitten en een leger soldaten moordde vervolgens de hele bevolking uit.

Aandelen

Het geld voor de schepen en het inkopen van de producten kreeg de VOC door aandelen te verhandelen. Iedereen kon zo’n aandeel kopen. Als er winst werd gemaakt, kreeg de aandeelhouder daarvan een percentage. De VOC kreeg daardoor zoveel geld binnen dat ze meer schepen dan andere Europese landen naar Azië konden sturen.

Forten en Factorijen

Als de VOC een gebied veroverd had, werden er forten gebouwd en factorijen gesticht. In 1619 werd de Oost-Indische stad Jakarta veroverd. Jan Pierszoon Coen noemde de stad Batavia en hij maakte van deze stad het hoofdkwartier van de VOC. Alle schepen uit Nederland moesten eerst via Batavia, voor ze verder gingen. Zo werd het gebied een kolonie van Nederland die men Nederlands-Indië noemde. In sommige gebieden werden de Nederlanders er zelfs de baas in het land, zoals in Nederlands-Indië.

Producten

Eerst werden er vooral specerijen en peper naar Europa gebracht, later kwamen daar andere producten bij:

-         Peper uit Nederlands Indië

-         Kaneel uit Ceylon (Sri Lanka)

-         Kleurstof indigo (uit India)

-         Katoen (India)

-         Porselein (uit China)

 

 

 

 

De handelspost in Batavia (Jakarta)
De handelspost in Batavia (Jakarta)

Opdracht 1

Noteer onderstaande antwoorden in je schrift of op je ipad

  1. Waarom maakte de kleine bedrijfjes, van voor de VOC geen winst?

  2. Wanneer en door wie werd de VOC opgericht?

  3. Omschrijf in je eigen woorden wat handel is?

  4. Wat is er zo bijzonder aan de VOC

  5. Waar staan de letters VOC voor?

  6. Hoe kwam de VOC aan geld voor schepen en bemanning voor de reizen naar Azië

  7. Leg in je eigen woorden uit wat een aandeel is.

  8. Bedenk hoe de VOC bijdroeg aan de welvaart in Nederland.

 

 

 

 

 

Logo van de vOC
Logo van de vOC

Begrippenlijst

Monopolie

Een land heet alleenrecht in een bepaald gebied. Dit land mag hier als enige producten verhandelen.

VOC

Verenigde Oost-Indische Compagnie opgericht in 1602

Gouden Eeuw

Deze Gouden Eeuw vond plaats in de 17e eeuw. In deze eeuw was er een bloeiperiode van handel, wetenschap en kunst.

Aandelen

Iedereen kan een aandeel kopen. Als er winst werd gemaakt, kreeg de aandeelhouder daarvan een percentage.

Handelskapitalisme

Ondernemers hielden zich in de Gouden Eeuw veel bezig met handel en zoveel mogelijk winst maken.

 

 

Ondernemingsvormen

Vooraf

Je hebt net geleerd dat de VOC de eerste samenwerkingsvorm is van bedrijven.

Tegenwoordig zijn er verschillende ondernemingsvormen

Aan het eind van deze opdracht kan ik:

  • vijf juridische ondernemingsvormen noemen.
  • omschrijven hoe het zit met de aansprakelijkheid binnen de ondernemingsvormen.
  • de verschillen in heffingen tussen de ondernemingsvormen noemen.
  • uitleggen wat wordt bedoeld met beleggen in aandelen en met beleggen in obligaties.

Activiteiten

Stap Groepsgrootte Activiteit
Stap 1 Alleen Kennisbankitem Ondernemingsvormen bestuderen.
In een schema de verschillen tussen de ondernemingsvormen aangeven.
Stap 2 Alleen Video over rechtsvormen bekijken en vragen beantwoorden.
Stap 3 Alleen Informatie lezen over aandelen en beleggen.
Stap 4 Alleen Informatie over obligaties lezen.
Stap 5 Alleen + samen Op internet op zoek gaan naar verschillende stichtingen.
Stap 6 Alleen De toets 'Ondernemingsvormen' maken.


Benodigdheden
Geen bijzonderheden.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.

Stap 1: Ondernemingsvormen

Vergelijk de eenmanszaak, vennootschap onder firma, besloten vennootschap en naamloze vennootschap door onderstaand schema in te vullen.

 

Eigendom

Aansprakelijkheid

Belasting

éénmanszaak

 

 

 

vof

 

 

 

bv

 

 

 

nv

 

 

  


Bespreek het ingevulde schema met een klasgenoot.

Stap 2: Eenmanszaak, vof en bv

Eenmanszaak, VOF en BV

De drie meest voorkomende rechtsvormen zijn de eenmanszaak, de VOF en de BV.
Bekijk de videoclip hieronder.

Ook een eenmanszaak kan personeel hebben. De term eenmanszaak zegt iets over de rechtsvorm, maar niets over het aantal personen dat in het bedrijf werkt.

Een zelfstandige zonder personeel noem je een zzp'er. Een zzp'er is geen rechtsvorm. Ook als zzp'er moet je een rechtsvorm kiezen.

Beantwoord de volgende drie vragen.

  1. Schrijf een voordeel van de éénmanszaak op.
    Schrijf ook een nadeel op.
  2. Wanneer is de vennootschap onder firma een goede rechtsvorm?
  3. Schrijf een voordeel en een nadeel van een BV op.
  4. Onder welke ondernemingsvorm vielen de handelaren uit Azië eerst?
  5. Met welke ondernemingsvorm kun je de VOC vergelijken?

Stap 3: Aandelen

Een bv en een nv werken met aandelen.
Iedere aandeelhouder van een bv of nv is voor een deel de eigenaar van het bedrijf. Bij een bv zijn alle aandeelhouders bekend. De aandelen staan op naam.
Bij een nv zijn er vaak heel veel aandeelhouders.

Als je een aandeel hebt in een bedrijf dan mag je samen met de andere aandeelhouders bijvoorbeeld beslissen over wat er met de winst gebeurt.
Soms wordt besloten een deel van de winst uit te keren aan de aandeelhouders. Je noemt dividend uitkeren.

Van sommige grote bedrijven kun je aandelen kopen op de beurs.
De waarde van aandelen kan veranderen. Doet een bedrijf het goed dan stijgt de waarde meestal. Doet een bedrijf het slecht dan daalt de waarde.
Een belegger is iemand die handelt in aandelen. Hij probeert de aandelen goedkoop in te kopen en probeert ze met winst te verkopen.

Waar of niet waar?
De winst van een bv of nv gaat altijd naar de directeur van het bedrijf.
Leg je antwoord uit.

Stap 4: Obligaties

Soms werken bedrijven (of de overheid) met obligaties. Als een bedrijf (of de overheid) geld nodig heeft om te investeren kan het door het uitgeven van obligaties aan geld komen. Een obligatie is een schuldbewijs. De bezitter van de obligatie krijgt rente van het bedrijf dat de obligatie heeft uitgegeven.
De bezitter van een obligatie kan de obligatie doorverkopen. Je zegt de obligaties zijn verhandelbare schuldbewijzen.

Een nadeel van het beleggen in aandelen is het feit dat er geen zekerheid is. De koers van een aandeel kan sterk stijgen, maar ook sterk dalen. Ook het beleggen van obligaties brengt risico's met zich mee. Maar doorgaans zijn de risico's van het beleggen in obligaties kleiner dan bij het beleggen in aandelen.

Obligaties kunnen worden uitgegeven door de overheid en door bedrijven.
Wat denk je? Wat is risicovoller, beleggen in obligaties van de overheid of in obligaties van een bedrijf? Leg je antwoord uit.

Stap 5: Stichting

Een stichting is een organisatie die een maatschappelijk doel nastreeft.
Een stichting heeft geen winstoogmerk.

Zoek op internet drie voorbeelden van stichtingen op.
- Schrijf de naam van de stichting op.
- Schrijf ook op welk doel de stichting nastreeft.
- Probeer te achterhalen hoe de stichting aan geld komt.
- Probeer ook uit te zoeken wie de leiding heeft over de stichting.

Vertel een klasgenoot welke stichtingen je gevonden hebt.
Vraag je klasgenoot welke stichtingen hij/zij gevonden heeft.
Bespreek met elkaar in welke sector(en) er veel stichtingen voorkomen.

Stap 6: Toets ondernemingsvormen

Ter afsluiting van deze opdracht maak je een toets.

De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.

Klik op de knop 'Toets' om te beginnen:

Toets:Ondernemingsvormen

Klaar? extra filmpjes

Bekijk een of meerder filmpjes als je meer wilt leren over de VOC en de Gouden Eeuw

Het bestuur van de VOC

Specerijen uit Indië

Het leven op een VOC schip.

Ruim baan voor de VOC

De VOC in Batavia