Hart en bloedsomloop

Intro

Bloed stroomt door je lichaam. Je hart zorgt ervoor dat het bloed stroomt.

Bekijk alvast de video. De video gaat over het hart en de bloedsomloop.
Let goed op, de informatie die je hoort, kun je gebruiken in de rest van deze opdracht.
Je kunt eventueel aantekeningen maken.

Vooraf

Aan de slag
Stap		Activiteit
Stap 1		Na het bestuderen van de Kennisbank kun je in een oefening aangeven op welke manier je bloedsomloop functioneert.
Stap 2		Je voert het practicum hartslag meten uit en meet je hartslag voor én na inspanning. Daarover schrijf je een onderzoeksverslag.
Stap 3		Het aantal hartslagen per minuut heeft onder andere te maken met de grote van een dier. Je koppelt de juiste frequentie aan het juiste dier.
Stap 4		Je bestudeert de binnen en de buitenkant van het hart. Daarna geef je in een oefening aan hoe de verschillende onderdelen van het hart allemaal heten.
Stap 5		Bloedvaten worden vaak genoemd naar het orgaan waar ze naar toe lopen. Je gaat op zoek naar verschillende namen van (slag)aders en haarvaten.
Stap 6		Je ontleedt het hart van een schaap en schrijft hier een onderzoeksverslag over.
Afronding
Onderdeel		Activiteit
Begrippenlijst		Hier vind je de Kennisbank en de begrippen van de opdracht hart en bloedsomloop.
Eindopdracht A		Je maakt een toets die hoort bij de opdracht hart en bloedsomloop.
Eindopdracht B	of	Je voert een inspanningsonderzoek uit en schrijft hier een onderzoeksverslag over.
Terugkijken		Terugkijken op de opdracht.

Tijd
Voor de hele opdracht heb je ongeveer drie lesuren nodig.

Stap 1

Hart en bloedsomloop
Bestudeer uit de kennisbank biologie het onderdeel:

KB: Hart en bloedsomloop

Beantwoord de volgende vragen.

In afbeeldingen is bloed rood of blauw gekleurd.
Welke kleur heeft in afbeeldingen zuurstofrijk bloed?
1. rood
2. blauw
In afbeeldingen is bloed rood of blauw gekleurd.
Wat kun je zeggen van bloed dat blauw is gekleurd?
1. Dat is zuurstofrijk bloed.
2. Dat is zuurstofarm bloed.
Kies de juiste woorden.
..1.. vervoeren het bloed van het hart af. ..2.. vervoeren het bloed naar het hart toe.
1. 1 = slagaders, 2 = aders
2. 1 = aders, 2 = slagaders
Waar of niet waar?
Alle slagaders vervoeren zuurstofrijk bloed.
1. waar
2. niet waar
Waar of niet waar?
De wand van slagaders is gespierder dan de wand van aders.
1. waar
2. niet waar
Waar of niet waar?
Een slagaderlijke bloeding is gevaarlijker dan een aderlijke bloeding.
1. waar
2. niet waar
Waar of niet waar?
Een haarvat kan zowel een vertakking van ader als van een slagader zijn.
1. waar
2. niet waar
Via haarvaten worden ..1.. en voedingsstoffen afgegeven en ..2.. en andere afvalstoffen weggevoerd.
1. 1 = zuurstof, 2 = koolstofdioxide
2. 1 = koolstofdioxide, 2 = zuurstof
Het bloed komt het hart binnen in de ..1.. .
Het bloed verlaat het hart vanuit de ..2.. .
1. 1 = boezems, 2 = kamers
2. 1 = kamers, 2 = boezems
Welke kamer pompt het bloed in de lichaamsslagader (aorta)?
1. linkerkamer
2. rechterkamer
Wat is de functie van de hartkleppen tussen een boezem en een kamer?
1. Ze zorgen ervoor dat het bloed niet van een kamer naar een boezem terug kan.
2. Ze zorgen ervoor dat het bloed niet van een boezem naar een kamer terug kan.
De bloedsomloop van de rechterkamer naar de longen naar de linkerboezem noem je de ...
1. kleine bloedsomloop
2. grote bloedsomloop

Stap 2

Het hart
Je hart maakt geluid. Dit wordt veroorzaakt door de hartkleppen en slagaderkleppen.
Een arts luistert naar de geluiden die het hart maakt met een stethoscoop.

Je kunt zelf het geluid ook horen, bijvoorbeeld door je oor op iemands borst te leggen. Als je een wc-rolletje gebruikt hoor je het geluid nog beter.

Het hart is een spier die als een pomp werkt.
Je kunt het rondpompen van het bloed voelen. Bijvoorbeeld bij je pols of in je hals.

Als je hart het bloed rondpompt, wordt de wand van de slagaders steeds iets naar buiten gedrukt. Dat voel je als je hartslag. Het naar buiten drukken is in het ritme van je hartslag.

Kijk of je je eigen hartslag kunt voelen. Voer daarna het practicum uit.

Practicum Hartslag meten
Je gaat samen met een klasgenoot aan de slag. Onderzoek samen wat de invloed van inspanning is op je hartslag.

Is je hartslag hoger of juist lager na een zware inspanning?
Hoeveel minuten duurt het voordat je hart weer net zo snel klopt als voor de inspanning?
Heb je dezelfde waarden als je klasgenoot? Kun je eventuele verschillen verklaren?

Download het practicum Googledoc Hartslag meten.
Sla het Googledoc op in je eigen omgeving of maak een kopie, zodat je het kunt bewerken.
Lees het practicum een keer helemaal door.
Zorg dat je een stopwatch hebt en voer het practicum uit.
Maak het onderzoeksverslag.
Beoordeel eerst samen met een klasgenoot het onderzoeksverslag.
Laat het verslag vervolgens beoordelen door de docent.

Stap 3

De hartslagfrequentie (het aantal slagen van je hart in een minuut) in rust verschilt per diersoort.
De vuistregel is:

Hoe zwaarder en groter het dier, hoe lager de hartslagfrequentie.

Maak de onderstaande oefening.

Oefening:Tempo hartslag en grootte

Stap 4

Buitenaanzicht van het hart
Je ziet in de opdracht een schematische afbeelding van het hart en de bloedvaten er omheen.
Leer de namen van de verschillende onderdelen.

Het hart van binnen
Je ziet hier een schematische afbeelding van een binnenaanzicht van het hart.
Leer de namen van de onderdelen die je nog niet kent.

En weet je het nu? Benoem de onderdelen.

Oefening:Buiten- en binnenaanzicht van het hart

Stap 5

Naamgeving van bloedvaten
De bloedsomloop is de verzameling van slagaders, aders en haarvaten.

Slagaders worden genoemd naar de organen waarheen ze het bloed vervoeren.
De slagader die vanaf de aorta het bloed naar de darmen vervoert heet bijvoorbeeld de darmslagader.

Aders worden genoemd naar de organen waar het bloed dat ze vervoeren vandaan komt.
De ader die het bloed van een nier naar de holle ader vervoert heet nierader.

Haarvaten worden genoemd naar het orgaan waarin ze voorkomen.
De hersenhaarvaten bevinden zich in de hersenen.

Maak samen met een klasgenoot een lijstje met drie slagaders en aders.
Geef per ader/slagader aan of de ader/slagader zuurstofrijk of zuurstofarm bloed vervoert.

Stap 6

Ontleden van een hart
In het volgende filmpje wordt een schapenhart open gesneden.
Wat is je mening over het snijden in organen van dieren?
Bespreek je mening met een of enkele klasgenoten.

Practicum Hart tekenen
Jullie horen van jullie docent of jullie een tekening van een hart gaan maken.

Download het werkblad Googledoc Hart tekenen.
Maak een kopie van het Googledocument en sla het op, zodat je het kunt bewerken.
Lees het werkblad een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar en maak de twee tekeningen.
Houd je aan de tekenregels.
Beoordeel eerst zelf de tekeningen.
Laat de tekeningen vervolgens beoordelen door de docent.

Succes.

Stap 7

Eindtoets
Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets.
Deze toets bevat dertien vragen.
Probeer een zo hoog mogelijke score te halen.

Klik op start om te beginnen.

Succes!

Begrippenlijst