Zie je altijd wat je ziet?
Bekijk voor je antwoord geeft op deze vraag de volgende twee filmpjes maar eens.
In de filmpjes zie je een heleboel voorbeelden van gezichtsbedrog, ook wel een optische illusie genoemd.
Hoe werkt dat? Dat ga je in deze opdracht onderzoeken.
Succes!
Vooraf
Eindproduct-Beoordeling
Eindproduct
Als eindproduct van deze opdracht maak je zelf een optische illusie: het draakje.
Beoordeling
Het eindproduct laat je beoordelen door je docent.
Je docent let op de correctheid en de vormgeving/netheid.
Leerdoelen
Hieronder zie je de leerdoelen staan die horen bij de opdracht gezichtsbedrog.
Ik kan:
uitleggen dat ik 'Kijk met mijn ogen, maar zie met mijn hersenen'.
verschillende vormen van gezichtsbedrog opnoemen.
Werkwijze
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Na het kijken van een video kun je uitleggen waarom je kijkt met je ogen, maar ziet met je hersenen.
Stap 2
Je maakt kennis met twee verschillende vormen van visuele illusie en kunt deze daarna herkennen.
Stap 3
Je kunt in een onmogelijk figuur de 'fout' vinden.
Stap 4
Je kunt in een ambique figuur beide figuren onderscheiden.
Stap 5
Je kunt aan een figuur zien dat de beweging die je ziet niet klopt met de werkelijkheid.
Stap 6
Je kunt het na-figuur dat je in een afbeelding ziet koppelen aan gezichtsbedrog.
Stap 7
Je kunt in figuren zien dat de lengte van de lijn of de grote van een stip niet verschilt, ook al vertellen je hersenen je iets anders.
Stap 8
Je kunt in een afbeelding twee kleuren als gelijke zien, ondanks dat je hersenen je anders vertellen.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de belangrijkste begrippen uit deze opdracht.
Eindopdracht A
Als je kiest voor eindopdracht A, maak je een toets over optische illusies.
Eindopdracht B
Als je kiest voor eindopdracht B, maak je een optische illusie.
Wat je ogen zien, wordt soms op een andere manier in je hersenen verwerkt.
Je hebt dan te maken met gezichtsbedrog of een optische illusie.
Je ogen of je hersenen worden, zeg maar, een beetje voor de gek gehouden.
In sommige gevallen kunnen je ogen de beelden niet goed doorgeven naar je hersenen.
Of weten je hersenen niet hoe ze iets moeten zien en raken dan in de war.
Bekijk de Klokhuis-clip om meer te weten over gezichtsbedrog op de site van de npo:
In de volgende stappen zie je voorbeelden van deze verschillende vormen.
Stap 2 - Er komt iets bij
Er zijn verschillende soorten van gezichtsbedrog.
Visuele illusie: Er komt iets bij
Kijk naar de figuur.
Zie je een driehoek?
De tekening bestaat uit drie zwarte ballen waar hoekjes uit zijn.
Omdat je figuren probeert te ontdekken zie je de driehoek; het is een figuur die je al kent.
Je ogen denken iets te zien, wat er niet is.
Stap 2 - Kromming
Visuele illusie: Kromming
Kijk goed naar de twee lijnen die horizontaal lopen. Lopen ze evenwijdig? Controleer het met een liniaal.
Lijnen zijn zo geplaatst dat je hersens er een andere invulling aan geven.
Stap 2 - Onmogelijke figuren
Onmogelijke figuren
Klopt dit? Wat gaat er mis?
Figuur lijkt te kloppen, maar als je goed kijkt kan dit onmogelijk echt bestaan.
Stap 2 - Ambigue figuren
Ambigue figuren
Ambigue figuren zijn figuren die je op twee manieren kunt bekijken.
Je kan er twee dingen in zien.
Wat zie je in dit plaatje?
Je kunt beide figuren nooit tegelijk zien omdat je hersens zich maar op één plaatje kunnen concentreren.
Stap 2 - Bewegende figuren
Bewegende figuren
Dit is géén animatie en toch beweegt het.
Word je al draaierig?
De illusie ontstaat doordat de contrasten een verstoring van het netvlies veroorzaken waardoor je beweging waarneemt.
Stap 3 - Zwarte vierkantjes
Hier volgen nog een aantal voorbeelden van gezichtsbedrog.
1 Zwarte vierkantjes
Kijk naar de figuur.
Zie jij alleen zwarte vierkantjes of zie je ook grijze stippen tussen de zwarte vierkantjes?
Dit plaatje wordt het Hermann rooster genoemd.
Stap 3 - Lijnen
2 Lijnen
Kijk goed naar de afbeeldingen.
Je ziet drie horizontale lijnen met haken.
Welke lijn is het langst?
Ze zijn allemaal even lang.
Door de verschillende pijlpunten raken je
hersenen in de war.
Stap 3 - Stippen
3 Stippen
Bekijk de figuur.
Je ziet twee gele stippen met groene stippen er omheen.
Welke gele stip is groter?
De stippen zijn even groot!
In het bovenste plaatje lijkt de gele stip groter, omdat hij omringd wordt door allemaal kleine stippen.
Dingen om een voorwerp heen hebben invloed op wat je ziet.
Stap 3 - Twee lijnen
4 Twee lijnen
Kijk goed naar de afbeelding.
Je ziet twee lijnen die loodrecht op elkaar staan.
Welke lijn is het langst?
De lijnen zijn even lang.
Het lijkt dat de rechtopstaande lijn langer is.
Maar dat is gezichtsbedrog!
Stap 3 - Rode lijn
5 Rode lijn
Je ziet links twee rode lijnen en rechts één rode lijn.
Welke rode lijn aan de linkerkant past aan de rode lijn aan de rechterkant?
Zie je meteen dat het de onderste rode lijn is?
Het lijkt dat de bovenste lijn past op de rode lijn aan de rechterkant.
Doordat de rode lijn schuin staat raken je hersenen in de war.
Stap 3 - Vierkantjes
6 Vierkantjes
Je ziet twee kleine blauwe vierkantjes.
Welk blauwe vierkant is het donkerst van kleur?
Ze zijn allebei gelijk van kleur.
Het lijkt of het vierkant met de witte achtergrond donkerder blauw is.
Bij een donkere achtergrond lijkt het vierkantje lichter blauw van kleur.
Je hersenen raken in de war door de achtergrond.
Stap 4
Eindproduct
Als eindproduct van deze opdracht ga je zelf een optische illusie maken.
Het arrangement Gezichtsbedrog onderbouw vmbo-HV is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Laatst gewijzigd
2025-01-07 19:49:02
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen
3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie
onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/62517/Gezichtsbedrog__hv12
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/62517/Gezichtsbedrog__hv12
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.