Griekse beschaving

Griekse beschaving

Vooraf

Rond 800 v. Chr. ontstond in Griekenland een beschaving die zelfs vandaag nog veel invloed heeft.
In deze opdracht leer je wie de oude Grieken waren, waar ze woonden, hoe ze dachten over het bestuur en over de mens, de wereld en de goden.


Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • uitleggen waarom Griekenland geen eenheidsstaat was.
  • uitleggen hoe en waarom de Grieken zich vanuit hun stadstaten hebben verspreid over een groot gebied.
  • vertellen wanneer en hoe een democratie ontstond in Athene.
  • vertellen wat de oorzaken en gevolgen waren van de spanningen tussen Sparta en Athene.


Eindproduct
Je kiest zelf een eindproduct waarmee je (een aspect) van de antieke Griekse beschaving in beeld wilt brengen.

  • Tip:
    Maak een kruiswoordpuzzel of een woordzoeker met daarin woorden die te maken hebben met de antieke Griekse beschaving.
  • Tip:
    Houd een interview met een docent Grieks op je school.


Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor de opdracht als:

  • Het eindproduct een goed beeld geeft van (een aspect) van de antieke Griekse beschaving.
  • Het eindproduct met zorg gemaakt is.
  • Het eindproduct op tijd klaar is.

Activiteiten

Stap Groepsgrootte     Activiteit
Stap 1       Alleen Kennisbank 'Griekse beschaving' bestuderen en vragen beantwoorden.
Stap 2 Alleen Twee opdrachten maken.
Stap 3 Alleen Zinnen in de juiste volgorde zetten en bespreken.
Stap 4 Alleen Kennisbank 'Geboorte democratie' bestuderen en vragen beantwoorden.
Stap 5 Alleen Sleepvraag maken over de democratie in Athene.
Stap 6 Alleen Kennisbank 'Vele oorlogen' bestuderen en vragen beantwoorden.
Stap 7 Alleen Kennisbank 'Een rationeel wereldbeeld' bestuderen en vragen beantwoorden.
Stap 8 Alleen Toets 'Griekse beschaving' maken.
Stap 9 Alleen Een eindproduct naar keuze maken.


Benodigdheden
Voor het maken van deze opdracht heb je nodig:

  • een computer/tablet met internetverbinding.
  • een pen, kleurpotloden, (ruitjes)papier, schaar, lijm, .... voor het maken van het eindproduct.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 lesuren nodig.

 

 

Stap1

De Poleis
In het gebied dat nu Griekenland heet, ontstond tussen 800 en 500 jaar voor Chr. een grote hoeveelheid stadstaten (polis = stadstaat, poleis = meervoud ), zo’n 700 in totaal. De machtigste stadstaten waren Athene en Sparta.

De macht in een stadstaat lag meestal bij enkele adellijke families. In enkele poleis waren ook volksvergaderingen waaraan alle mannen mochten deelnemen. Die vorm van inspraak legde de basis voor de moderne democratie. Het gebied van de Griekse poleis werd later deel van het Romeinse rijk. De Romeinen namen veel van de Griekse cultuur over.

Bestudeer in de Kennisbank geschiedenis de twee pagina's van het volgende onderdeel.

KB: Griekse beschaving

Vragen:

  1. Hoeveel stadstaten telde Griekenland tussen 800 en 500 v. Chr.?
    1. Ongeveer 70 stadstaten
    2. Ongeveer 700 stadstaten
  2. Waarom spreek je over Griekenland in die tijd niet van een eenheidsstaat?
    1. Omdat de centrale regering niet overal in Griekenland soldaten had.
    2. Omdat iedere stad onafhankelijk was en zichzelf bestuurde.
  3. Waar of niet waar?
    In veel stadstaten was de macht in handen van rijke adellijke families.
    1. Waar
    2. Niet waar
  4. Hoe noem je een regeringsvorm waarbij de politieke macht in handen is van slechts enkele rijke adellijke families?
    1. Aristocratie
    2. Democratie
  5. Waar of niet waar?
    Doordat er in Griekenland voldoende grond was, was er geen sprake van emigratie naar andere landen.
    1. Waar
    2. Niet waar


Bekijk nu de volgende video.

Stap2

Maak ook de volgende twee opdrachten.

1
Hoewel de Grieken hun poleis verschillend bestuurden, voelden ze zich toch verbonden.
Kies vier zaken uit onderstaand lijstje die de Grieken wel verbonden.

Behandeling slaven Olympische Spelen Godsdienst
Taal Handel Economie
Democratie Politiek Kunst


2
Leg in je eigen woorden uit wat het verschil is tussen een democratie en een aristocratie.
Gebruik in je antwoord het woord volksvergadering.

Stap3

Bevolkingsgroei en kolonisatie
In het onderdeel Bevolkingsgroei en kolonisatie heb je kunnen lezen waarom de Grieken zich verspreidden over het hele Middellandse Zeegebied.
Hieronder zie je zes zinnen. De zinnen staan niet in de goede volgorde.
In welke volgorde vormen de zinnen een logisch verhaal?

  1. Daardoor nam de behoefte aan voedsel toe.
  2. Door de emigratie verspreidde de Griekse cultuur zich over het Middellandse Zeegebied.
  3. De bevolking in de stadstaten groeide.
  4. Rondom de stadstaten was de vruchtbare grond schaars.
  5. Daarom werd steeds gezocht naar mogelijkheden om het grondgebied uit te breiden.
  6. Het gevolg was emigratie naar bijvoorbeeld Zuid-Italië.

Goede volgorde: .....   - .....   - .....   - .....   - .....   - .....   - .....

Vergelijk je antwoord met het antwoord van een klasgenoot.
Komen jullie antwoorden overeen? Heeft je klasgenoot iets anders?
Bespreek dan de verschillen.

Stap4

Bestudeer nu in de Kennisbank geschiedenis de eerste twee pagina's van het onderdeel.

KB: Geboorte democratie

Beantwoord over dit onderdeel de volgende vier vragen:

  1. In welk jaar werd de democratie in Athene ingevoerd?
    1. 1509 v.Chr.
    2. 509 v. Chr.
    3. 509 n. Chr.
  2. Welk deel van de Atheense bevolking mocht meebeslissen in de democratie?
    1. Ongeveer 1/3 deel.
    2. Alle mannen boven de achttien met Atheense ouders.
    3. Alle slaven, vrouwen en buitenlanders.
  3. Waar of niet waar?
    De democratische regeringsvorm is ontstaan doordat de handelaren meer invloed op het bestuur wilden.
    1. Waar
    2. Niet waar
  4. Welk antwoord is onjuist?
    De acropolis in Athene:
    1. was de bovenstad van Athene.
    2. was de markt van Athene.
    3. was de plek waar de godsdienstige gebouwen stonden.
    4. werd in 480 v. Chr. volledig verwoest door de Perzen.

 

Stap5

Democratie in Athene

Maak onderstaande tekst compleet door de woorden die naast de tekst staan naar de juiste plaats in de tekst te slepen.

Toets:Democratie in Athene

Stap6

Bestudeer nu in de Kennisbank geschiedenis de informatie over de vele oorlogen en de verschillen tussen Athene en Sparta.

KB: Vele oorlogen

Vergelijk Sparta en Athene.
Geef per uitspraak aan bij welke stadstaat de uitspraak het beste past.

  1. Deze stadstaat had een sterk landleger.
  2. Deze stadstaat had een sterke vloot.
  3. Deze stadstaat had veel koloniën.
  4. Deze stadstaat had geen koloniën.
  5. Deze stadstaat had een democratisch bestuur.
  6. Deze stadstaat had een aristocratisch bestuur.

Stap7

Ga opnieuw naar de Kennisbank geschiedenis en bestudeer het onderdeel.

KB: Een rationeel wereldbeeld

Hieronder lees je drie uitspraken.
Zoek uit welke Griekse geleerde bij iedere uitspraak past.

  1. In de natuur is alles geordend. Kijk maar naar de hemel: alles draait om de aarde.
  2. Democratie? Waardeloos! Politici doen niets anders dan domme mensen misleiden, zodat ze verkeerde besluiten nemen.
  3. De regering zou moeten bestaan uit wijze filosofen, die weten hoe je de waarheid zoekt.

Klaar?
Vergelijk je antwoorden met de antwoorden van een klasgenoot.

Stap8

Toets
Voor je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Griekse beschaving'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.

Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De score wordt opgenomen in het volgsysteem.

Klik op de knop 'Start' om te beginnen:

 

Toets:Griekse beschaving

Stap9

Eindproduct
Je gaat een eindproduct maken waarmee je (een aspect van) de antieke Griekse beschaving in beeld brengt.

Je mag zelf kiezen wat voor soort eindproduct je maakt. Kijk voor ideeën eventueel in de gereedschapskist van StudioVO .

Heb je een eindproduct gekozen? Overleg dan even met je docent of hij het eens is met je keuze. Spreek met je docent ook af hoe het eindproduct beoordeeld gaat worden en wanneer je het eindproduct moet inleveren.

Klaar?
Laat het eindproduct beoordelen door je docent.

Extra: lvoorl

Leerlingen voor leerlingen
Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt.

Hieronder staan een paar video's die goed passen bij dit thema.
Bekijk de video's. Kun je de video's goed volgen?
Bespreek de inhoud van de video's met een klasgenoot.

Video: Griekse kolonisatie
Video: Het schervengericht

Let op:
Als je een video wilt stoppen, druk dan eerst op de stopknop en klik dan de popup weg.

Begrippenlijst

Stadstaten/Polis
Stad en omliggend gebied met een eigen bestuur.		 Athene en Sparta
De twee machtigste stadstaten uit het oude Griekenland.
Socrates, Aristoteles en Plato
Drie filosofen uit het oude Griekenland die de basis hebben gelegd voor het westerse denken en doen.		 Volksvergaderingen
Tijdens de volksvergaderingen mochten de mannen uit de stadstaten meebeslissen in de politiek.
Democratie
Regeringsvorm waarbij de macht bij het volk of een gedeelte van het volk ligt.		 Aristocratie
Regeringsvorm waarbij de politieke macht in handen is van enkele rijke adellijke families.

 

 

  • Het arrangement Griekse beschaving is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    DNB gs
    Laatst gewijzigd
    2017-11-05 15:50:15
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Griekse beschaving
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Van een mythologische naar een rationeel wetenschappelijke verklaring van de wereld; Burgerschap en wetenschappelijk denken in de Griekse stadstaat; Kenmerken van een democratie; Geschiedenis; De tijd van Grieken en Romeinen (3000 v C - 500 n C);
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Arnoldy, Maxim. (z.d.).

    Griekse beschaving hv123

    https://maken.wikiwijs.nl/113711/Griekse_beschaving_hv123

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Democratie in Athene

    Griekse beschaving

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van