Nader bekeken
Vooraf
Als je op vakantie bent in een ander land heb je al snel door of je in een arm of rijk land terecht bent gekomen. Dat zie je als je op straat loopt aan bijvoorbeeld de mensen, de huizen en de auto's die er rijden. Toch bepaal je de welvaart van een land niet door op straat om je heen te kijken.
Aan het eind van deze opdracht kun je uitleggen waarom voor de meeste ontwikkelingslanden geldt:
- dat er sprake is van een snelle bevolkingsgroei.
- dat er sprake is van een monocultuur.
- dat ze een hoge buitenlandse schuld hebben.
- dat veel mensen laag opgeleid zijn.
- dat de gezondheidszorg slecht is.
- dat er sloppenwijken in de steden zijn.
Stap 1
Ga naar de Kennisbank economie en bestudeer het volgende onderdeel:
KB: Kenmerken ontwikkelingslanden
Een kenmerk van ontwikkelingslanden is een slechte gezondheidszorg.
Mozambique is een ontwikkelingsland in Afrika.
Van Mozambiquje zijn de volgende gegevens bekend:
- aantal inwoners 16 miljoen
- aantal dokters: 400
- Bereken voor Mozambique het aantal mensen per dokter.
- In Nederland wonen ongeveer net zoveel mensen als in Mozambique.
In Nederland zijn er 36.000 dokters.
Bereken voor Nederland het aantal mensen per dokter.
- Wat zullen de gevolgen zijn van een slechte gezondheidszorg in een land als Mozambique?
Schrijf zoveel mogelijk gevolgen op.
Slechte gezondheidszorg en bevolkingsgroei
Ondanks een slechte gezondheidszorg is er in veel ontwikkelingslanden sprake van een grote bevolkingsgroei. Je ziet hier de bevolkingsopbouw van mannen en vrouwen in Nederland en in Angola in 2010.
Kijk goed naar beide diagrammen.
→ Schrijf zoveel mogelijk verklaringen op voor de verschillen.
Antwoorden stap 1
Controleer de antwoorden van stap 1.
Stap 2
Opleidingsniveau
Een ander kenmerk van een ontwikkelingsland is een laag opleidingsniveau.
In ontwikkelingslanden gaan veel kinderen niet of nauwelijks naar school.
Hoe dat komt kun je in vier stappen uitleggen.
Hieronder zie je die stappen.
Ze staan nog niet in juiste volgorde.
Jij moet de stappen in de juiste volgorde zetten.
- Werkgevers betalen lage lonen.
- Kinderen moeten werken om wat extra geld te verdienen.
- Kinderen kunnen niet naar school.
- Ouders verdienen weinig geld.
> Zet de stappen 1,2,3 en 4 in de juiste volgorde
> Bedenk een manier om ervoor te zorgen dat ouders hun kinderen wel naar school laten gaan.
Antwoorden stap 2
Controleer de antwoorden van stap 2.
Stap 3
Schulden
Veel ontwikkelingslanden hebben schulden bij rijke landen.
Een reden dat de ontwikkelingslanden buitenlandse schulden hebben, heeft te maken met internationale handel.
Veel ontwikkellingslanden exporteren landbouwproducten of delfstoffen zonder ze te bewerken.
Deze producten worden in een rijk land verder bewerkt.
En de eindprocuten moeten dan soms worden teruggekocht van het rijke land.
1
Kies steeds het juiste antwoord.
- Veel ontwikkelingslanden ...
- exporteren vooral grondstoffen naar rijke landen.
- importeren vooral grondstoffen vanuit rijke landen.
- Veel ontwikkelingslanden hebben schulden, omdat ...
- ze meer producten invoeren dan uitvoeren.
- ze meer producten uitvoeren dan invoeren.
- Als de schuld van een ontwikkelingsland toeneemt, dan ...
- moet het land steeds minder rente betalen aan de rijke landen.
- moet het land steeds meer rente betalen aan de rijke landen.
Monocultuur en grote schuld
2
Dat een monocultuur en een grote schuld bij rijke westerse landen met elkaar te maken hebben,
kun je ook uitleggen in een aantal stappen.
Hieronder staan die stappen.
Ze staan nog niet in de juiste volgorde.
Zet de stappen in de juiste volgorde.
Stap 1 staat wel al goed.
- Een ontwikkelingsland exporteert slechts één product.
- De export levert minder op dan moet worden betaald voor de import.
- Door geld te lenen ontstaat er een schuld bij westerse landen.
- Het landbouwproduct of de grondstof wordt in het westen nog bewerkt.
- Dat exportproduct is vaak een landbouwproduct of een grondstof.
- Om het uitvoertekort te kunnen betalen, moet geld worden geleend.
De goede volgorde is: 1 ⇒ ... ⇒ ... ⇒ ... ⇒ ... ⇒ ...
Ruilvoetverslechtering
Als de prijs van het product dat je exporteert minder toeneemt dan de prijs van producten die je importeert,
spreek je van een ruilvoetverslechtering.
Bij een ruilvoetverslechtering kun je van het bedrag dat je verdient met de export dus steeds minder importeren.
3
Lees de volgende tekst
Sinds 1970 is de prijs voor koffiebonen in vergelijking met de prijs van industrieproducten gedaald.
Kon een koffieboer in 1970 voor 10.000 kg koffiebonen nog een tractor kopen.
In 2010 krijgt hij voor 10.000 kg koffiebonen nog maar de wielen van de tractor. |
- Leg uit dat er in de tekst sprake is van een ruilvoetverslechtering voor de koffieboeren.
- Leg uit waarom de koffieboeren steeds meer koffiebonen moeten verbouwen om hun koopkracht op peil te houden.
Antwoorden stap 3
Stap 4
Water
In 2012 hadden wereldwijd meer dan 780 miljoen mensen geen toegang tot veilig drinkwater.
De oorzaak van watertekort is vaak een combinatie van factoren.
De vraag
De bevolkingsgroei, de trek naar de stad,een veranderend consumptiepatroon, De zoetwateronttrekking door exportproducten (katoen met name) zorgen bijvoorbeeld voor een toename van de vraag naar water.
Het aanbod
Daarnaast wordt het aanbod van water kleiner door Klimaatverandering, ontbossing, waterverspilling en watervervuiling.
Van de 780 miljoen mensen die geen toegang hebben tot veilig drinkwater woont het overgrote deel in ontwikkelingslanden. Dit heeft voor deze mensen grote gevolgen.
→ Schrijf zoveel mogelijk gevolgen op van het ontbreken van veilig drinkwater.
Denk aan de problemen met ziektes, maar ook aan de voedselvoorziening.
Antwoorden stap 4
Vervuild drinkwater, leidt tot:
- Slechte hygiëne
- kindersterfte
- slechte gezondheid door ziektes zoals diarree en cholera.
- ziekte en het halen van water uit verafgelegen waterbronnen gaan ten koste van school (in Sub-Sahara-Afrika kost het meisjes ruim een kwart van de dag).
Lees meer over de gevolgen van het gebrek aan water, sanitaire voorzieningen en hygiëne in het dossier WASH de afkorting staat voor water, sanitair en hygiëne.
Stap 5
Urbanisatie
In veel ontwikkelingslanden is er op het platteland niet voldoende werk.
Grote groepen mensen trekken daarom naar de steden.
In de steden ontstaan daardoor krottenwijken.
De verhuizing van platteland naar de stad noem je urbanisatie.
In de tabel zie je hoe de bevolking van Mexico-Stad tussen 1950 en 2010 is gegroeid.
Dat de stad zo snel is gegroeid, komt onder andere omdat veel mensen van het platteland naar de stad zijn gegaan?
| jaar |
1950 |
1970 |
1990 |
2010 |
| bevolking x miljoen |
2,5 |
8,2 |
18,7 |
45,5 |
- Waarom verhuizen veel mensen van het platteland naar de stad?
Welk woord gebruik je voor deze verhuizing?
- Maak bij de tabel een grafiek.
Zet op de horizontale as de jaartallen.
Zet op de verticale as het aantal inwoners.
- Door de enorme groei ontstaan er problemen in Mexico-Stad.
Schrijf zoveel mogelijk problemen op.
Antwoorden stap 5
