De cel

De cel

Inleiding

Cytologie komt van de Griekse woorden Cytos, cel en logos, leer. In deze wikiwijs vind je naslag werk, filmpjes en oefeningen om je tentamens mee te leren. Deze wikiwijs is speciaal gemaakt voor eerste jaar studenten van het middelbaar laboratorium onderwijs. Al de informatie is een extra aanvulling buiten je regulieren lessen om.

Naast oefeningen en oefentoetsen vind je hier ook extra informatie over cytologie, van extra informatie over DNA en microscopen tot een interview met Atonie van Leeuwenhoek.

 

G.J. de Ruiter
Docent Biologie
Techniek College Rotterdam

Eukaryoot en prokaryoot

Zoals in de les is behandeld weten jullie dat er verschillende soorten cellen zijn, eukaryoten en prokaryoten. Het belangrijkste verschil tussen deze twee type zit hem in de kernstructuur.
Je weet wat het verschil is tussen een eukaryoot en prokaryoot, ook weet je de celonderdelen te benoemen.

Een eukaryotische cel heeft een kern-envelop hierbinnen ligt DNA opgeslagen.

 

Een eukaryotische cel heeft een kern-envelop hierbinnen ligt DNA opgeslagen. daarin tegen heeft een prokaryotische cel één DNA-molecuul die niet omsloten wordt door een kernmembraan.

 

Virussen worden niet beschouwd als een cel.

Oefenen

Door het oefenen met de onderstaande link, leer je de onderdelen van de cel te benoemen. 
Succes. 

Eukaryoot

Cel onderdelen en hun funties

Hieronder zijn alle onderdelen van een cel weergegeven met daarbij de bouw en de functie van het onderdeel.

 

Onderdeel

Bouw

Functie

KERN

  • Kernenvelop
  • Kernporiën

 

  • Chromatine
  • Kernplasma
  • Kernlichaampje

 

  • Dubbelmembraan
  • Opening in kernenvelop
  • DNA en eiwitten
  • Protoplasma kern
  • Donker ovaal lichaampje in kernplasma

 

  • Regelt transport stoffen
  • Doorgang van macromoleculen
  • Erfelijke informatie

 

  • Speelt rol bij vorming van ribosomen

Ribosomen

  • Bolvormige structuur, soms verbonden aan ER
  • Maken Eiwitten

Endoplasmatisch reticulum (ER)

 

 

  • Ruw ER
  • Glad ER
  • Netwerk dubbelmembranen, doorlopend in kernenvelop
  • ER met ribosomen
  • ER zonder ribosomen

 

 

  • Transporteert eiwitten
  • Invoegen van membraaneiwitten
  • Ontgifting van stoffen en maken van lipiden

Golgi – apparaat

  • Platte e ronde blaasjes omgeven door een membraan
  • Omzetting, opslag en uitvoer van stoffen

Lysosomen

 

 

Mitochondriën

 

 

Plastiden:

  • Chloroplasten
  • Chromoplasten
  • Leukoplasten

Vacuole

  • Bolvormige laasjes, omgeven door membraan
  • Bolvormig/ovaal organel met dubbel membraan

 

  • Bladgroen
  • Oranje/gele pigmenten
  • Kleurlooswit
  • Ruimte gevuld met water omgeven door een membraan
  • Vertering van stoffen in de cel en afbraak van organellen
  • Productie en vastleggen van energie uit chemische reacties

 

  • Omzetting van licht in glucose
  • Lokfunctie
  • Opslag reserves
  • Opslag voedingstoffen en afvalstoffen

Cytoskelet

  • Vezels

 

  • Flagellen

 

  • centriolen

 

  • Draadachtige structuren
  • Draadvormige structuren

 

  • Vorm/steun

 

  • Voortbeweging

 

  • Spelen een rol bij de celdeling

Cytoplasma

  • Halfvloeibare inhoud van de cel waarin celorganellen liggen

Biochemische reacties en opslag van stoffen

Celmembraan

 

Celwand

  • Dunne vlies

 

  • Vezel laag buiten de cel
  • Regeling van stoftransport in en uit de cel
  • Vorm, stevigheid en bescherming

 

Cursief gedrukt is alleen zichtbaar in een plantencel.

Oefenen

Celorganellen en hun functies
Leuke manier om alle celorganellen en hun functies te leren.

Functies van celorganellen
Als je op deze link klikt kom je bij een invuloefening terecht. Deze gaat over de functies van de celorganellen.

Transport in cellen

Een celmembraan bestaat uit twee lagen fosfolipiden. Het celmembraan zorgt voor stevigheid, beschermd en zijn belangrijkste functie is het transporteren van verschillende stoffen in en uit de cel.

In "Transport in cellen - Digitale les 1" word het celmembraan behandeld. 

Transport in cellen - digitale les 1

oefentoetsen

De cel
Oefentoets met een mix van vragen over onderwerpen die te maken hebben met de cel. Zodra je deze oefentoets ingevuld heeft word hij naar mij verstuurd en kan je tijdens de les vragen om deze toets samen met mij te bespreken. Veel succes.

Celcyclus
Oefentoets met meerdere vragen over onderwerpen die te maken hebben met de celcyclys. Zodra je deze oefentoets ingevuld heeft word hij naar mij verstuurd en kan je tijdens de les vragen om deze toets samen met mij te bespreken. Veel succes.

Extra's

Hier vind je meerdere links naar leuke extra's van interview, filmpjes en een overzicht van cellen tot de laatste ontwikkelingen binnen de celbiologie.

Let op! sommige filmpjes zijn in het Engels.

Overzicht van cellen en organellen

Interview met Antoni van Leeuwenhoek
Als je op de link klik kom je bij een interview terecht met Antoni van Leeuwenhoek. Antonie van Leeuwenhoek (1632 - 1723) sleep lenzen om geweven stoffen op kwaliteit te kunnen beoordelen. Maar hij was ook geïnteresseerd in andere dingen. Daarmee waarschijnlijk ook één van de eerste die een microscoop gebruikte. De eerste microscoop was slechts voorzien van één enkele lens die in een metalen plaatje was gezet. In dit interview meer over deze Nederlander.

"Biology Cell Structure"

Fluorescence Microscopy Animation

Hoe ziet DNA er chemische gezien uit? Dat word beschreven in dit filmpje over de structuur van DNA.

Ontwikkelingen en onderzoeken

Bacteriën die kunnen voelen.
Onderzoekers hebben ontdekt dat bacteriën kunnen "voelen"

Speciale pen kan kanker binnen tien seconden detecteren
De pen kan gebruikt worden tijdens operaties en chirurgen helpen om werkelijk al het kwaadaardige weefsel te verwijderen.

Keukenspons
Duitse onderzoekers bestudeerden in totaal 28 keukensponzen. Veertien daarvan waren gebruikt en afkomstig uit veertien verschillende huishoudens. Daarnaast werden ook veertien keukensponzen die nog ongebruikt in de verpakking zaten, bestudeerd.

What are 3' and 5' ends of DNA
Hoe ziet DNA er chemische gezien uit? Dat word beschreven in dit filmpje over de structuur van DNA.