Inleiding
Inleiding Sociologie
Hoe mensen samenleven in de maatschappij en hoe zij worden beïnvloed worden door verschillende factoren is een belangrijk onderdeel van ons als mens. De wetenschap die hier onderzoek naar doet heet sociologie. Als sociaal werker krijg je dagelijks met vraagstukken te maken die zich hierop richten. Ook relaties tussen mensen en de invloed die zogenoemde ‘’systemen’’ op elkaar hebben zijn onderdeel van ons als mens. Als sociaal werker moet je hierop kunnen inspelen en deze systemen in kaart kunnen brengen. Mensen kunnen ook een negatieve invloed hebben op elkaar, denk bijvoorbeeld aan pesten, of een maatschappelijk probleem wat invloed heeft op iemand.
Als sociaal werker moet je in staat zijn om goed in te spelen op de behoefte van mensen als het gaat om interactie en omgang met elkaar en in de samenleving.
Binnen deze lessenserie wordt de theorie over sociologie besproken en de interactie binnen verschillende systemen. Ook worden een aantal maatschappelijke problemen uitgelicht zoals pesten en sociale problematiek.
Leerdoelen voor de komende periode:
- Aan het eind van de lessenserie weet je wat sociale ongelijkheid is
- Aan het eind van de lessenserie ken je de verschillende sociologische modellen
- Aan het eind van de lessenserie kun je verschillende maatschappelijke vraagstukken verwoorden en hier een plan van aanpak op maken
- Aan het eind van de lessenserie weet je welke sociale systemen er zijn en hoe deze elkaar kunnen beïnvloeden
- Aan het eind van de lessenserie weet je hoe je de begeleiding kunt aanpassen op de hulpvraag binnen de verschillende systemen
- Aan het eind van de lessenserie weet je welke sociale problematiek zich voor kan doen
- Aan het eind van de lessenserie weet je wat pesten is en hoe dit zich vormt binnen systemen
- Aan het eind van de lessenserie weet je hoe je pesten preventief kunt voorkomen
Planning
Planning
Vak
|
Sociale systemen
|
Opleiding
|
Sociaal werk, niveau 4
|
|
|
Periode
|
7
|
Uren
|
9x 1.5 uur
|
Lesweek
|
Datum
|
Wat gaan we doen, waar gaat het over?
|
Bronnen / lesmateriaal
Angerenstein
‘sociaal werk 2’
|
1
|
|
Inleiding op het thema en start theorie sociologie &
Modellen en theorieën
|
Thema 4.1 en 4.2
|
2
|
|
Maatschappelijke vraagstukken &
Nurture vs. Nature
|
Thema 4.5 en 4.6
|
3
|
|
Sociale systemen, gezinssystemen &
Culturele systemen
|
Thema 4.3 en 4.4
En 5.1 , 5.2
|
4
|
|
Begeleiding sociale en gezinssystemen
|
Thema 5.3 en 5.4
|
5
|
|
Strategieën en methodieken en samenhang tussen maatschappelijke thema’s
|
Thema 5.5 en 5.6
|
6
|
|
Wat is sociale problematiek – inleiding pesten
|
Thema 6.1, 6.2 en 6.3
|
7
|
|
Rollen bij pestgedrag, signaleren en preventie
|
Thema 6.3, 6.4 , 6.5 en 6.6
|
8
|
|
Terugblik alle thema’s afronden preventie pesten en wetgeving rondom pesten
Uitleg toetsing
|
Thema 6.6 en 6.7
|
9
|
|
Uitleg toetsing en uitvoering
|
|
Beoordeling
Sociaal experiment
In groepjes gaan jullie een sociaal experiment uitvoeren. Het onderwerp moet te maken hebben met de maatschappij. Jullie experiment is gericht op maatschappelijke ontwikkelingen die te maken hebben met de hulpverlening. Dit doe je in de vorm van een verslag. Jullie zetten een plan van aanpak op om het sociale experiment uit te voeren, dit kan van alles zijn. In de les heb je het al gehad over sociale experimenten. Aan de hand van jullie experiment gaan jullie een analyse maken van het experiment en hoe de mensen reageerden. Welke situatie en welke personen je voor het experiment gebruikt, mogen jullie zelf weten.
Thema’s waar je aan kan denken: armoede, sociale omgangsvormen, criminaliteit etc.
Denk aan de huidige maatschappelijke ontwikkelingen en wees creatief! (je kunt bijvoorbeeld je experiment filmen en de analyse op papier maken)
De volgende punten komen terug in jullie verslag:
Oriëntatie:
Welk thema spreekt jullie aan?
Waarom spreekt dit jullie aan?
Welke rol speelt de hulpverlening in dit thema?
Oriënteer je op een sociaal experiment
Hoe ziet dit eruit en hoe zouden jullie dit kunnen vormgeven?
Plan van aanpak:
Wat ga je doen en met welk doel?
Wat willen jullie aantonen met jullie experiment?
Maak een planning
Hoe ga je het aanpakken
Met wie ga je het doen
Hoe gaan jullie het experiment vastleggen?
Uitvoering:
Waar ga je het uitvoeren?
En hoe ga je het analyseren?
Voer jullie experiment uit en leg dit vast: dat kan op film, als observatie, wees creatief!
Evaluatie:
Hoe is het verlopen?
Waar zijn jullie tegen aan gelopen?
Wat zou je de volgende keer anders doen?
Is het resultaat behaald?
Wat is jullie conclusie?
De bovenstaande punten leveren jullie in een volledig verslag in. Dus met voorblad, inhoud, pagina nummers, inleiding etc.
Voor tips en ideeën:
https://www.alletop10lijstjes.nl/10-beroemde-psychologische-experimenten/
http://osocio.nl/campagne/13-sociale-experimenten
Lesweken
lesweek 1
Lesweek 1 Inleiding op het thema en start theorie sociologie &
Modellen en theorieën
Inleiding op het vak
9 weken maximaal 1 keer afwezig. Als je twee keer afwezig bent een vervangende opdracht.
Bespreken van de lesdoelen en het doel van het vak.
Toetsing bespreken
Introductieopdracht: waar irriteer jij je aan in de huidige maatschappij? Bedenkt twee minuten wat jou bezig houdt en waarom. Bespreek de situatie met je buurman of buurvrouw en koppel daarna terug.
Bespreken theorie thema 4.1 en 4.2
Ondersteunende video’s:
‘’wat is sociologie’’
https://www.youtube.com/watch?v=NHg7-mxnuao
‘’wat is sociale ongelijkheid’’
https://www.youtube.com/watch?v=W8fQ5OIlKzc
Opdracht:
Tegenwoordig heeft iedereen een smartphone. Een aantal jaren geleden was dit nog niet zo. De smartphone gaat overal mee naar toe. Echter een groot maatschappelijk probleem is het appen en bellen op de fiets en in de auto. Jaarlijks overlijden veel mensen in het verkeer die gebruik maakten van hun smartphone.
Lees thema 4.2.4 goed door. Er staan vier verschillende sociologische modellen beschreven. Werk in groepjes van 4 personen. Iedere persoon krijgt een eigen sociologisch model. Analyseer aan de hand van jouw eigen model het smartphone gebruik in het verkeer.
Bijvoorbeeld: bij een instrumenteel model ga je op zoek naar concrete cijfers over het gebruik van de smartphone in het verkeer en trekt aan de hand daarvan een conclusie.
Als ieder zijn eigen model heeft uitgewerkt, kom je na ongeveer 20 minuten weer bij elkaar. Bespreek met elkaar wat jouw model betekent en wat je hebt gevonden met betrekking tot de analyse.
Vat jullie algemene uitkomst samen en bespreek het daarna klassikaal.
Lesweek 2
Lesweek 2 Maatschappelijke vraagstukken &
Nurture vs. Nature
Terugblik vorige les en inleiding:
- Theorie
- Opdracht
- Lesdoelen deze week of planning deze week
Theorie 4.5 en 4.6 maatschappelijke vraagstukken en nature nurture
Bespreek de kritische beroepssituatie op pagina 84 en 85.
Koppeling maken met de eindopdracht
‘’knuffelen met vreemden’’
https://www.youtube.com/watch?v=JB-6je0uuTY
Opdracht nature vs. nurture:
Kies de juiste term bij de volgende voorbeelden:
- Je uiterlijk krijg je van je ouders
- Het ontstaan van een stoornis
- Je socialisatie
- Je intelligentie (IQ)
- Sociale problematiek
Onderbouw je keuzes
Lesweek 3
Lesweek 3 Sociale systemen, gezinssystemen &
Culturele systemen
Theorie thema 4.3 en 4.4
Opdracht sociogram maken
- Neem pen en papier
- Werk samen met je buurman of buurvrouw
- Je gaat een sociogram maken over zijn of haar sociale systeem
- Dit ga je doen aan de hand van vragen (je vraagt bijvoorbeeld: Hoe ziet jouw familie eruit en hoe belangrijk zijn zij voor je?)
- In de binnenste cirkel van het sociogram komen de belangrijkste mensen te staan (denk aan familie)
- In de middelste cirkel komen belangrijke mensen maar minder belangrijk dan de personen in de binnenste cirkel
- In de buitenste cirkel komen kennissen of personen die je wel kent maar niet zo belangrijk zijn.
Aan de hand van het sociogram ga je met elkaar in gesprek over wie er voor jou belangrijk is en waarom. Daarna draaien jullie de rollen om
Theorie thema 5.1 en 5.2
Opdracht het ‘’ideale’’ gezin
-
Maak deze opdracht in twee of drietallen. Bij deze opdracht maak je een collage over het ideale gezin.
Lees de theorie van het bijbehorende thema. Als je op social media kijkt zie je veel ‘’ideale’’ gezinssituaties. Je gaat de situaties die jullie aanspreken bundelen in een collage. De manier waarop mogen jullie zelf weten.
Neem in ieder geval de volgende punten mee:
- Maak een lijstje met voorwaarden die belangrijk zijn voor een goed functionerend, positief gezinssysteem. Doe dit aan de hand van de theorie uit jullie boek en je eigen ervaringen. Beantwoord daarin de volgende vraag: wat maakt een gezin tot een veilige en positieve thuisbasis?
- Ga vervolgens op social media op zoek naar beeldvorming over het ‘’ideale’’ gezin
- Maak hier een collage van.
- Ga daarna met elkaar in gesprek over de beeldvorming op social media en jullie eigen beeldvorming. Komen beide overeen? Waarom wel of waarom niet?
Lesweek 4
Lesweek 4 Begeleiding sociale en gezinssystemen
Theorie thema 5.3 en 5.4
Lees zelfstandig thema 5.3 en 5.4
Opdracht 1
Beantwoord de volgende vragen:
- Leg uit wat een gezinssysteem is
- Welke andere soorten systemen zijn er?
- Geef in eigen woorden weer wat de systeemtheorie inhoud
- Bedenk hoe jij als professional een rol kan spelen in de verbetering en ondersteuning van systemen
Uitleg over sociale experimenten
Voorbeelden van sociale experimenten:
http://radio.nl/813238/sociaal-experiment-bij-bnn-dat-wordt-oorlog
(Zie ook de eindopdracht)
Maak een start met het oriënteren op de eindopdracht
- Lees de eindopdracht door
- Maak alvast groepjes
- Ga alvast een begin maken met de oriëntatiefase
Lesweek 5
Lesweek 5 strategieën en methodieken en samenhang tussen maatschappelijke thema’s
Theorie 5.4 en 5.5
Maak daarna de kritische beroepssituatie op pagina 102
Lesweek 6
Lesweek 6 wat is sociale problematiek- inleiding pesten
Theorie thema 6.1 6.2 en 6.3
Opdracht 1
Maak in tweetallen een mini les over de thema’s. Haal de informatie uit het boek, internet en wellicht eigen ervaring.
Maak hier een presentatie van. Hoe je dit vormgeeft mogen jullie zelf weten.
Aan het einde van de les wordt er gepresenteerd.
Zelfstandig werken
- Werk verder aan de eindopdracht
- Hoe ver is iedereen
- Ligt er een concreet plan op tafel?
Lesweek 7
Lesweek 7 rollen bij pestgedrag- signaleren en preventie
Theorie thema 6.3, 6.4, 6.5 en 6.6
Opdracht preventie
Werk eerst individueel.
Bedenk minimaal 3 preventiemaatregelen die je zou kunnen inzetten als je vermoedt dat iemand wordt gepest.
Bedenk ook voor welke doelgroep je preventiemaatregelen zijn (kinderen, werkenden, ouderen)
Als je klaar bent bespreek je je maatregelen met je buurman of buuvrouw.
Kijk welke overeenkomsten en verschillen jullie hebben en of je iets met de maatregelen van de ander kan.
Lesweek 8
Lesweek 8 terugblik alle thema’s afronden preventie pesten en wetgeving
Theorie thema 6.6 en 6.7
Opdracht it's up to you
Ga naar: http://www.itsuptoyou.nu/
Lees de website door.
Maak vervolgens een account en ga naar ''de film''
Volg de stappen in de film en kijk waar je eindigt.
Ga in groepen van 3 personen in gesprek met elkaar hoe je deze website kunt gebruiken bij pestgedrag.
Lesweek 9
Lesweek 9 zelfstandig werken en inleveren verslag sociaal experiment
alternatieve lesopdrachten
Eindopdracht Sociologie
Maak een lessen serie voor het niveau van MBO 4 waarin je pesten aan de kaak stelt. Maak 2 lessen ( uitwerken) waarin je via meerdere opdrachten laat zien wat het is, hoe je het kunt voorkomen en waar je moet zijn.
Maak in tweetallen een mini les over de thema’s. Haal de informatie uit het boek, internet en wellicht eigen ervaring.
Bedenk minimaal 3 preventiemaatregelen die je zou kunnen inzetten als je vermoedt dat iemand wordt gepest.
Beschrijf ook de kenmerken van de doelgroep. Verwerk dit alles in een net document. Waarin je werkt met de inleiding en uiteraard ook aan bronvermelding doet. Zorg dat er theoretische kennis in verwerkt wordt.